TDV İslâm Ansiklopedisi editörleri tarafından tespit edilen ilişkili maddeler aşağıda sunulmaktadır. Fakat, AHMED MİDHAT EFENDİ maddesi ile arasında alaka kurulabilecek ansiklopedi maddeleri bunlarla sınırlı olmayabilir.
TERCÜMÂN-ı HAKÎKAT
Ahmed Midhat Efendi’nin (ö. 1912) çıkardığı Türk basınının en uzun ömürlü gazetelerinden.
FELÂTUN BEY ile RÂKIM EFENDİ
Ahmed Midhat Efendi’nin (ö. 1912) Tanzimat’tan sonraki alafranga hayatı hicveden romanı.
BEŞÂİR-i SIDK-ı NÜBÜVVET-i MUHAMMEDİYYE
Ahmed Midhat Efendi’nin, Hz. Muhammed’in risâletinden önce onun peygamberliğini müjdeleyen alâmetlere dair eseri.
MÜDÂFAA
Ahmed Midhat Efendi’nin (ö. 1912) Türkiye’deki misyoner faaliyetlerine karşı reddiye mahiyetindeki eseri.
NİZÂ-ı İLM ü DÎN
Din-bilim çatışması konusunda John W. Draper’in kaleme aldığı eserin Ahmed Midhat Efendi (ö. 1912) tarafından yapılan tenkitli ve ilâveli tercümesi.
KIRKANBAR
Ahmed Midhat Efendi’nin 1873-1876 yılları arasında çıkardığı popüler kültür dergisi.
Yöneticiliğini yaptığı gazete
TAKVÎM-i VEKĀYİ‘
Osmanlı Devleti’nin ilk resmî gazetesi.
Yazarlık yaptığı gazete
BASÎRET
Ali Efendi tarafından 1870-1908 yılları arasında İstanbul’da iki devre halinde yayımlanan gazete.
Yazarları arasında yer aldığı dergi
HANIMLARA MAHSUS GAZETE
Osmanlı döneminde yayımlanan en uzun ömürlü kadın dergisi.
Edebî tefrikalarının yayımlandığı gazete
İKDAM
1894-1928 yılları arasında günlük olarak yayımlanan siyasî, ilmî gazete.
Romanının tefrika edildiği dergi
MECMÛA-i ULÛM
Cem‘iyyet-i İlmiyye tarafından yayımlanan ilmî-edebî dergi.
Eser verdiği edebî tür
SEYAHATNÂME
Çeşitli amaçlarla yapılan seyahatler dolayısıyla kaleme alınan eserlere verilen ortak isim.
Hakkında değerlendirme yazdığı eser
TA‘LÎM-i EDEBİYYÂT
Recâizâde Mahmud Ekrem’in (ö. 1914) yeni bir metotla hazırladığı edebiyat bilgi ve teorisi kitabı.
Dil ve edebiyat anlayışı konusunda eleştirdiği dergi
SERVET-i FÜNÛN
1891-1944 yılları arasında yayımlanan ve Edebiyât-ı Cedîde topluluğunun yayın organı olan sanat ve edebiyat dergisi.
Hakkında reddiye yazdığı akım
MATERYALİZM
Maddî âlemin ötesinde herhangi bir varlık alanı tanımayan dünya görüşü.
Öne çıktığı yazı türlerinden
TAKRİZ
Bir müellifin eserine genellikle müellifin ricası üzerine dönemin önde gelen âlim ve ediplerinin yazdığı övücü takdim yazısı.
Yakın çevresinde yer aldığı padişah
ABDÜLHAMİD II
Osmanlı padişahı (1876-1909).
Takip ettiği düşünce çizgisi
OSMANLICILIK
Farklı unsurları Osmanlı kimliğinde birleştirmeyi amaçlayan siyasî düşünce.
Kendisini himaye eden devlet adamı
MİDHAT PAŞA
Osmanlı sadrazamı.
Eserini sadeleştirerek yayımladığı isim
ALÂEDDİN ALİ ÇELEBİ
Tanınmış Türk müderrisi ve Hümâyunnâme müellifi, büyük nesir üstadı.
Öğrencilerinden
UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı
Osmanlı tarihçisi.
Viyana’da tanıştığı devlet adamı
SÂDULLAH PAŞA
Osmanlı Devleti’nin Berlin ve Viyana sefiri.
Tanıdığı ve etkilendiği isimlerden
OSMAN HAMDİ BEY
Ressam, müzeci, arkeolog ve yazar.
Tercümân-ı Hakîkat’ten tanıştığı isim
MUALLİM NÂCİ
Şair; tenkit, lugat ve edebiyat tarihi çalışmalarıyla tanınan müellif.
Şiir konusunda kendisinden etkilenen isim
ALİ KEMAL
Gazeteci, yazar, edebiyat ve siyaset adamı.
Kendisinden etkilenen isim
YALÇIN, Hüseyin Cahit
Gazeteci, hikâye ve roman yazarı, edebiyat eleştirmeni.
Eseri üzerine değerlendirme yazdığı isim
SAİD BEY, Lastik
Tanzimat ve Meşrutiyet devri gazeteci ve yazarı.
Üyeliğini yaptığı kurum
TÂRÎH-i OSMÂNÎ ENCÜMENİ
Tarih araştırmaları yapmak amacıyla 1909’da kurulan cemiyet.
Hikayesini tiyatro eseri olarak uyarlayan isim
MEHMED RİFAT, Manastırlı
Osmanlı devlet adamı, oyun yazarı ve dilci.
Romanını tiyatro eseri olarak uyarlayan isim
MİYASOĞLU, Mustafa
Şair, roman ve deneme yazarı.
Hakkında hazırlanan neşriyat türü
MÜNTEHABÂT
Manzum ve mensur eser veya eserlerle süreli yayınlardan seçilmiş metinlerin yer aldığı derlemelerin genel adı; antoloji.
Jübilesini düzenleyen ve bazı eserlerini yayımlayan isim
US, Hakkı Tarık
Kendi adıyla anılan bir kütüphanesi olan gazeteci ve yazar.
Eserini yayımlayan isim
ÖZÖN, Mustafa Nihat
Edebiyat tarihçisi, dilci ve eğitimci.
Eserinde görüşlerine yer veren isim
ÇANKI, Mustafa Namık
Türk felsefecisi, lugatçı ve eğitimci.
