…kasabasında doğdu. Molla İlâhî veya Abdullah Simâvî olarak…
…doğdu. Molla İlâhî veya Abdullah Simâvî olarak da tanınır.…
…Simâvî olarak da tanınır. İlk öğrenimine doğduğu yerde…
…başladı. Daha sonra devrin ilim merkezi İstanbul’a giderek…
…sonra devrin ilim merkezi İstanbul’a giderek Zeyrek…
…ders okuduğu Mevlânâ Ali et-Tûsî ile Horasan…
…okuduğu Mevlânâ Ali et-Tûsî ile Horasan bölgesine gitti. Bir…
…Ubeydullah Ahrâr’a intisap etti. Seyrüsülûkünü…
…Ubeydullah Ahrâr’a intisap etti. Seyrüsülûkünü…
…Seyrüsülûkünü tamamlayıp icâzet aldıktan sonra Buhara’ya…
…tamamlayıp icâzet aldıktan sonra Buhara’ya geçti. Bir…
…mezarının yanında ibadet ve tefekkür hayatı yaşadı.…
…hayatı yaşadı. Bu mânevî ilişki, onun Üveysî-meşrep bir sûfî…
…Tekrar Semerkant’a dönen Abdullah-ı İlâhî’ye mürşidi, görev…
…Semerkant’a dönen Abdullah-ı İlâhî’ye mürşidi, görev alanı olarak…
…İlâhî’ye mürşidi, görev alanı olarak Anadolu’yu gösterdi.…
…mürşidi, görev alanı olarak Anadolu’yu gösterdi. Simav’a dönerken…
…Simav’a dönerken uğradığı ilim merkezlerinde devrin âlim ve…
…ilim merkezlerinde devrin âlim ve sûfîleriyle görüşerek…
…görüştüğü Molla Câmî idi. Daha sonraki yıllarda…
...

…1852’de dedesi Hekimbaşı Abdülhak Molla’nın Bebek’teki…
…bir süre Encümen-i Dâniş’in ikinci reisliğini yapan tarihçi…
…tarihçi Hayrullah Efendi, annesi ise Kafkasya’dan kaçırılıp…
…Hayrullah Efendi, annesi ise Kafkasya’dan kaçırılıp…
…ise Kafkasya’dan kaçırılıp İstanbul’a getirilen Müntehâ Nasib…
…Müntehâ Nasib Hanım’dır. İlk tahsiline Bebek’teki mahalle…
…başladı. Evliya Hoca ile, ona şiir zevkini aşılayan…
…Hoca ile, ona şiir zevkini aşılayan devrin tanınmış âlimlerinden…
…aşılayan devrin tanınmış âlimlerinden Hoca Tahsin Efendi’den…
…Efendi’den hususi dersler aldı. On yaşlarında ağabeyi Nasûhi…
…dersler aldı. On yaşlarında ağabeyi Nasûhi Bey ile Paris’e gitti…
…ağabeyi Nasûhi Bey ile Paris’e gitti (1863). Orada…
…elçi tayin edilen babasıyla İran’a gitti. Bir yıl sonra…
…sonra babasının Tahran’da âni ölümü üzerine ailesiyle…
…Tahran’da âni ölümü üzerine ailesiyle birlikte İstanbul’a dönmek…
…üzerine ailesiyle birlikte İstanbul’a dönmek zorunda kaldı. Önce…
…Mektûbî Kalemi’nde görev aldı. Maliye Kalemi’nden tanıdığı…
…1874’te Edirne’de Pîrîzâde ailesinden Fatma Hanım’la evlendi.…
…1876’da Paris büyükelçiliği ikinci kâtibi olarak Fransa’ya…
…Fransa’ya gitti. Paris’te iken yayımladığı Nesteren…
...

…Babası Abdülmecid, annesi Tîrimüjgân…
…Babası Abdülmecid, annesi Tîrimüjgân Kadınefendi’dir.…
…geldi. On bir yaşında annesini kaybettiği için, babasının…
…yaşında annesini kaybettiği için, babasının emriyle, hiç…
…Kadınefendi kendisine analık etti. Özel hocalar tayin…
…Ömer Efendi’den Türkçe, Ali Mahvî Efendi’den Farsça,…
…Ferid ve Şerif efendilerden Arapça ve diğer ilimleri,…
…efendilerden Arapça ve diğer ilimleri, Vak‘anüvis Lutfi Efendi’den…
…ve Kemal paşalarla Gardet adındaki bir Fransız’dan Fransızca,…
…Guatelli ve Lombardi adındaki iki İtalyan’dan mûsiki…
…ve Lombardi adındaki iki İtalyan’dan mûsiki tahsil…
…ve Lombardi adındaki iki İtalyan’dan mûsiki tahsil etti. Anne…
…mûsiki tahsil etti. Anne sevgisinden mahrum oluşu,…
…onu çocuk yaşından itibaren yalnızlığa mahkûm etmiştir.…
…mahkûm etmiştir. Taht için uzak bir namzet oluşu…
…muhiti de kendisine pek ilgi göstermemiştir. Saray halkı…
…düşünce ve kanaatlerini asla dışa vurmayan Şehzade…
…asla dışa vurmayan Şehzade Abdülhamid’i pek sevmezdi. Bu yüzden…
…herkesin uzak kaldığı bu akıllı şehzade, ancak Pertevniyal…
…kaldığı bu akıllı şehzade, ancak Pertevniyal Kadın’ın yardımı…
...

…bağlı Neyf köyünde doğdu. Arapça’da “el-Cîlî, el-Cîlânî”,…
…“Gîlî, Gîlânî”, Türkçe’de ise “Geylânî” şeklinde telaffuz…
…bir kimse olduğu bilinmekte, ancak hakkında fazla bilgi…
…bilgi bulunmamaktadır. Hz. Ali’ye ulaşan soy şeceresi…
…şöyle verilmektedir: Abdülkādir-i Geylânî b. Mûsâ b. Abdullah…
…Geylânî b. Mûsâ b. Abdullah b. Yahyâ b. Muhammed b. Mûsâ…
…Muhammed b. Mûsâ el-Cevn b. Abdullah el-Kâmil b. Hasan el-Müsennâ…
…Hasan el-Müsennâ b. Hasan b. Ali. Hz. Hasan soyundan gelen…
…soyundan gelen şerifler İdrîsîler, Sa‘dîler (Filâliyyûn) ve…
…(Filâliyyûn) ve Kādirîler adı verilen üç kola ayrılırlar.…
…adı verilen üç kola ayrılırlar. Babasının “Zengî-dost”…
…(zenci dostu) unvanıyla anılması ve kendisinin Bağdat’ta,…
…ve kendisinin Bağdat’ta, a‘cemî (Arap olmayan, yabancı)…
…ortaya konulmuş olduğu da ileri sürülmüştür. Devrin tanınmış…
…zâhid ve sûfîlerinden Ebû Abdullah es-Savmaî’nin kızı olan…
…es-Savmaî’nin kızı olan annesi Ümmü’l-Hayr Emetü’l-Cebbâr…
…yaşta babasını kaybeden Abdülkādir, annesinin yanında ve dedesi…
…kaybeden Abdülkādir, annesinin yanında ve dedesi Savmaî’nin…
…tarafından korunduğuna inanırdı. Bütün gayesi tahsiline…
…tahsiline devrin en önemli ilim ve kültür merkezi olan…
...

…Sözlükte, “devamlı ikamet edilen yer, bir şeyin…
…bir cevher veya madenin aslı, yatağı” mânalarına gelir.…
…gelir. Tevrat’ta Hz. Âdem’in yaratıldıktan sonra içine…
…Âdem’in yaratıldıktan sonra içine konulduğu bahçeden Aden…
…içine konulduğu bahçeden Aden (İbrânîce Eden) diye…
…15). Yapılan tasvirlerde Aden’in “Allah’ın bahçesi” olduğu,…
…Yapılan tasvirlerde Aden’in “Allah’ın bahçesi” olduğu, burada…
…olduğu, burada dört kola ayrılan bir nehrin aktığı, görünümü…
…dört kola ayrılan bir nehrin aktığı, görünümü güzel çam ve çınar…
…görünümü güzel çam ve çınar ağaçlarının, meyvesi tatlı bitkilerin…
…tatlı bitkilerin bulunduğu anlatılır (bk. Tekvîn, 2/9, 10, 13/10;…
…10, 13/10; Hezekiel, 31/8). İbrânîce Eden kelimesi ise Ahd-i…
…İbrânîce Eden kelimesi ise Ahd-i Atîk’te şahıs, kavim…
…İbrânîce Eden kelimesi ise Ahd-i Atîk’te şahıs, kavim ve yer…
…Eden kelimesi ise Ahd-i Atîk’te şahıs, kavim ve yer adı…
…Atîk’te şahıs, kavim ve yer adı olarak da kullanılır (bk.…
…Hezekiel, 27/23). Eden ’in kökü, anlamı ve hangi…
…27/23). Eden ’in kökü, anlamı ve hangi coğrafî bölgenin…
…ve hangi coğrafî bölgenin adı olduğu meselesi…
…dilinde “çöl, bozkır; ova” anlamlarına gelen Edin kelimesiyle…
...

…kelimesinin çoğulu olan ahbâr , bir kavim, kabile veya…
…sözler ve rivayetlerdir. Ahbârü’l-Arab, ahbâru Temîm, ahbâru…
…ve rivayetlerdir. Ahbârü’l-Arab, ahbâru Temîm, ahbâru Ebî…
…Ahbârü’l-Arab, ahbâru Temîm, ahbâru Ebî Temmâm,…
…Ahbârü’l-Arab, ahbâru Temîm, ahbâru Ebî Temmâm, ahbâru Yemen,…
…Temîm, ahbâru Ebî Temmâm, ahbâru Yemen, ahbâru Mekke,…
…Ebî Temmâm, ahbâru Yemen, ahbâru Mekke, ahbârü’l-lüsûs gibi.…
…ahbâru Yemen, ahbâru Mekke, ahbârü’l-lüsûs gibi. Istılah bu…
…muhafaza etmekle beraber, ifade ettiği bilgi veya rivayetin…
…zamanla değişmiştir. İslâmiyet’ten önce destanî, menkıbevî…
…galip gelen bu rivayetlerin İslâmiyet’ten sonra tarihî vasfı ön plana…
…Şu halde Câhiliye devrinden intikal etmiş bulunan ahbârü’l-Arab…
…intikal etmiş bulunan ahbârü’l-Arab denildiği zaman,…
…etmiş bulunan ahbârü’l-Arab denildiği zaman, bundan…
…denildiği zaman, bundan Araplar’ın eski tarihine dair destan…
…mahiyetindeki rivayetler anlaşılır. Istılahın ilk hatırlattığı…
…anlaşılır. Istılahın ilk hatırlattığı mâna da budur.…
…da budur. Sonraları meselâ Aḫbârü’l-ḫulefâʾ ,…
…meselâ Aḫbârü’l-ḫulefâʾ , Aḫbârü’n-naḥviyyîn , Aḫbârü’l-ḳuḍât…
…, Aḫbârü’n-naḥviyyîn , Aḫbârü’l-ḳuḍât gibi kitap adlarında…
...

…Ahdî, Bağdat’ın önde gelen…
…önde gelen ulemâsından aynı zamanda şairliği ve…
…şiirle meşgul Bağdatlı bir aileye mensup olan şairin,…
…şairin, Bağdat’ın Osmanlı idaresine girdiği çağa rastlayan…
…bilgimiz bulunmamaktadır. Ahdî, kendisinden çok şeyler…
…şair ve mutasavvıf Ârifî adlı bir şahıstan bahsederse…
…şair ve mutasavvıf Ârifî adlı bir şahıstan bahsederse de…
…çoğunda olduğu gibi Ahdî de pâyitaht İstanbul’a…
…olduğu gibi Ahdî de pâyitaht İstanbul’a gitmek sevdasına düşerek…
…sevdasına düşerek bir şair arkadaşı ile birlikte 960’ta (1553)…
…düşerek bir şair arkadaşı ile birlikte 960’ta (1553) on…
…mümkün olduğunu belirten Ahdî’nin şehzade ile tanışıklığının…
…belirten Ahdî’nin şehzade ile tanışıklığının başlangıcını,…
…memur olduğu devrede aramak gerekecektir. Yolculuğun ilk…
…gerekecektir. Yolculuğun ilk merhalesinde başlayan bu…
…devam ettiği, çevresindeki -ileride yazacağı tezkirede tam…
…tezkirede tam kadrosu ile yer alacak- şairleri burada…
…tam kadrosu ile yer alacak- şairleri burada tanımak…
…şairleri burada tanımak imkânını elde ettiği tereddütsüz…
…Çıktığı yolculukta İstanbul’a gelene kadar menzil menzil…
...

…FELSEFE ve İSLÂM DÜŞÜNCESİ. “Uygunluk,…
…eğlence” mânalarına gelen âhenk (âheng) kelimesi Türkçe’ye…
…ve sanat teorisyenleri âhengi tarif etmeye, güzellikle…
…etmeye, güzellikle onun arasında ilgi kurmaya çalışmışlar,…
…güzellikle onun arasında ilgi kurmaya çalışmışlar, bunun…
…kurmaya çalışmışlar, bunun için de öncelikle sanatta…
…mahiyetini ve boyutlarını araştırarak bu konuda çeşitli teoriler…
…gibi kategorilere ayırmışlardır. “Güzellik nedir?” sorusunu…
…“Güzellik nedir?” sorusunu ilk defa felsefî bir tarzda…
…cevaplamaya ve güzellik ile âhengin ilişkisini…
…cevaplamaya ve güzellik ile âhengin ilişkisini göstermeye…
…ve güzellik ile âhengin ilişkisini göstermeye çalışan Eflâtun,…
…Eflâtun, güzelliği mutlak ve izâfî veya kendiliğinden ve…
…güzellik şeklinde iki kategoride incelemiştir.…
…şeklinde iki kategoride incelemiştir. İnsan tek tek güzel olandan…
…iki kategoride incelemiştir. İnsan tek tek güzel olandan veya…
…dünyaya gelmeden önce ideler âleminde seyrettiğimiz…
…dünyaya gelmeden önce ideler âleminde seyrettiğimiz yüksek ve…
…hâtıralarını canlandırır. Âlem ve âlemdeki varlıklarda…
…canlandırır. Âlem ve âlemdeki varlıklarda bulunan…
...

…Ahlâk Arapça’da “seciye, tabiat,…
…Ahlâk Arapça’da “seciye, tabiat, huy” gibi…
…Sözlüklerde çoğunlukla insanın fizik yapısı için halk ,…
…insanın fizik yapısı için halk , mânevî yapısı için…
…için halk , mânevî yapısı için hulk kelimelerinin…
…Başta hadisler olmak üzere İslâmî kaynaklarda hulk ve ahlâk…
…kaynaklarda hulk ve ahlâk terimleri genellikle iyi ve…
…ahlâk terimleri genellikle iyi ve kötü huyları, fazilet ve…
…fazilet ve rezîletleri ifade etmek üzere kullanılmış;…
…üzere kullanılmış; özellikle iyi huylar ve faziletli…
…hüsnü’l-huluk, mehâsinü’l-ahlâk, mekârimü’l-ahlâk,…
…mehâsinü’l-ahlâk, mekârimü’l-ahlâk, el-ahlâku’l-hasene,…
…mekârimü’l-ahlâk, el-ahlâku’l-hasene, el-ahlâku’l-hamîde…
…el-ahlâku’l-hasene, el-ahlâku’l-hamîde , kötü huylar ve…
…huylar ve fena hareketler ise sûü’l-huluk,…
…ise sûü’l-huluk, el-ahlâku’z-zemîme, el-ahlâku’s-seyyie…
…el-ahlâku’z-zemîme, el-ahlâku’s-seyyie gibi terimlerle…
…terimlerle karşılanmıştır. Ayrıca ahlâk yanında yeme, içme,…
…karşılanmıştır. Ayrıca ahlâk yanında yeme, içme, sohbet,…
…Ayrıca ahlâk yanında yeme, içme, sohbet, yolculuk gibi…
...

…yakın zamanlara kadar 1883 ile 1887 arasında değişik…
…kadar 1883 ile 1887 arasında değişik tarihler…
…Millî Eğitim Bakanlığı Arşivi’nden (D/6490 numaralı dosya)…
…Baba tarafından Bağdatlı Âlûsîzâdeler’e, anne tarafından da…
…Bağdatlı Âlûsîzâdeler’e, anne tarafından da Kâhyazâdeler’e…
…mensuptur. Her iki aileden de müfessir, fakih…
…mensuptur. Her iki aileden de müfessir, fakih ve din…
…de müfessir, fakih ve din adamları yetişmiştir. Babasının…
…yetişmiştir. Babasının Arabistan vilâyetlerindeki vazifeleri…
…tahsil gördü. Çok sevdiği annesinin ölümü üzerine babasıyla…
…ölümü üzerine babasıyla İstanbul’a geldi. Bir yıl Numûne-i…
…Mezun olunca (1907) Reji İdaresi’ne memur oldu, bir taraftan da…
…Mekteb-i Hukuk’a devam etti. İzmir Sultânîsi’nde Fransızca ve…
…yaptı. I. Dünya Savaşı’ndaki askerliğinde Anadolu’nun çeşitli…
…Savaşı’ndaki askerliğinde Anadolu’nun çeşitli yerlerini görmek…
…görmek fırsatını buldu. Askerlik sonrasında bir müddet İâşe…
…sonrasında bir müddet İâşe Nezâreti’nde ve Düyûn-ı…
…(1922-1924) çalıştı. Bu arada Sanâyi-i Nefîse Mektebi’nde…
…Mektebi’nde (Güzel Sanatlar Akademisi) mitoloji dersleri verdi.…
…muallimliğiyle beraber akademideki kürsüsünü ölünceye kadar…
...