https://islamansiklopedisi.org.tr/amr-b-sabit
Medine’de yerleşmiş bulunan Evs kabilesinin Abdüleşhel boyuna mensuptur. Annesi Lübbe, meşhur sahâbî Huzeyfe b. Yemân’ın kız kardeşidir. Amr, kabilesi arasında Üsayrım lakabıyla tanınıyordu. 625 yılında cereyan eden Uhud Gazvesi’ne kadar kabilesinin ısrarlarına rağmen müslüman olmamıştı. Bir rivayete göre (bk. Ebû Dâvûd, “Cihâd”, 37) faize verdiği parasını geri alıncaya kadar İslâmiyet’i kabul etmemişti; fakat müslümanların Mekkeli müşriklerle çarpışmak üzere Uhud’a hareket etmelerinden hemen sonra İslâmiyet’i kabul etti ve silâhlarını kuşanarak savaş meydanına koştu. Burada Hz. Peygamber’i bulup müslüman olduğunu haber verdi ve bütün şiddetiyle devam eden çarpışmalara katıldı. Bir müddet sonra ağır şekilde yaralandı. Savaş sonunda Abdüleşheloğulları cesetler arasında kabilelerine ait ölüleri ararken yaralı olan Amr’a rastladılar. Onun müslüman olduktan sonra savaşa katıldığını bilmedikleri için kabilesini kayırma düşüncesiyle mi, Mekkeliler’e kızdığından dolayı mı, yoksa din gayretiyle mi savaştığını sordular. Amr, müslüman olduğunu ve Allah için çarpıştığını söyleyerek son nefesini verdi. Durumu Hz. Peygamber’e anlattıkları zaman Resûlullah Amr’ın cennetlik olduğunu haber verdi. Ebû Dâvûd’un es-Sünen’indeki hadisin râvisi Ebû Hüreyre onun yaralı olarak evine götürüldükten sonra orada vefat ettiğini söylemiştir. Ṣaḥîḥ-i Buḫârî’deki bir hadise göre Hz. Peygamber onun hakkında, “Az çalıştı, fakat çok kazandı” demiştir (“Cihâd”, 13). Buhârî’nin bu rivayetinde her ne kadar söz konusu sahâbînin adı zikredilmiyorsa da İbn Hacer muhtelif rivayetleri birleştirmek suretiyle onun Amr b. Sâbit olduğu sonucuna varmıştır (bk. Fetḥu’l-bârî, XI, 287).
BİBLİYOGRAFYA
Buhârî, “Cihâd”, 13.
Ebû Dâvûd, “Cihâd”, 37.
Vâkıdî, el-Meġāzî, I, 262, 301.
İbn Hişâm, es-Sîre, III, 90.
İbn Abdülber, el-İstîʿâb, II, 506.
İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-ġābe, IV, 202-203.
İbn Hacer, el-İṣâbe, II, 526-527.
a.mlf., Fetḥu’l-bârî (Sa‘d), XI, 286-287.