MADDE المادّة Kâinatın kendisinden meydana geldiği şey, varlığın henüz şekil almamış belirsiz hali, sırf güç ve mutlak imkânı ifade eden cevher anlamında felsefe terimi.
…insan bir cismin maddesini düşünmeden de onun şeklini…
…kurumunun bulunmadığını düşünmemek gerekir. Dîvân-ı Hümâyun’un…
…daha önce başladığını düşünmek gerekir. Zira bir kısım…
…zayi olmadan geldiğini düşünmek çok mâkul olmasa gerektir.…
…daha fazla kaynaşmayı düşünmesi etkili olmuştur.…
MA‘KŪL المعقول Akılla kavranabilen, düşünülür olan varlık ya da kavram anlamında felsefe terimi.
…için de ezelî olan bir düşünme etkinliği içinde olduğu…
…teorisinde birin düşünme etkinliği olduğu teorisini…
…üzere iki derecesi olduğunu düşünmektedir. Akledilirler insan aklına…