AŞK العشقTasavvuf, İslâm felsefesi ve edebiyatta kullanılan geniş anlamlı bir terim.…Menkıbeye göre vücudundan akan kanlar yere Allah kelimesini…
…kelimesini yazacak şekilde akmıştı. Hallâc’a bundan dolayı…
…(hayvanî), tabiî, ruhanî, aklî, ilâhî aşk. Behîmî aşk…
…ve cismanî bir aşk olup aklın ve ilmin hâkimiyetinde…
…bu aşk makbul sayılmıştır. Aklî aşk ise melekût âleminde…
…sevginin bir izini, bir aksini müşahede eden ârif, aşk ve…
…göre dünya konusunda aktif olan akıl Allah bahsinde…
…dünya konusunda aktif olan akıl Allah bahsinde hiçbir işe…
…işe yaramaz. Dost aşkında aklı kurban etmek lâzımdır. Aşk…
…ele alan mutasavvıflar akılla aşkı karşılaştırır ve aşkın…
…aşkı karşılaştırır ve aşkın akıldan üstün olduğunu ispatlamaya…
…Mutasavvıflar baştan beri akılla Allah’a varılamayacağını,…
…söz konusu edilen Cebrâil aklı, refref aşkı temsil eder.…
…Demek ki Allah’a giden yolda akıl belli bir yerde durmak…
…İnsanı kendinden geçiren ve aklı baştan alan özelliğiyle…
…konuyla ilgili fikirlerini aktarmış, hem eski Arap geleneğinde…
…Onlara göre aşk şer‘an da aklen de kötü, muhabbet ise hem…
…muhabbet ise hem din hem akıl yönünden faydalı ve güzel…
…Bedenin güzelliğinden çok aklî ve ruhî güzelliği severler.…
…göre aşk insanı insan yapan aklı, fikri ve muhakemeyi yok…
...