…1869’da Arapkir’de doğdu. Babası Diyarbekir Birinci Tabur…
…doğdu. Babası Diyarbekir Birinci Tabur Kâtibi Ömer Vasfi…
…Askerî Tıbbiye İdâdîsi’ni bitirdikten sonra Mekteb-i Tıbbiyye’ye…
…Tıbbiyye’ye kaydoldu. Bu dönemde adı geçen mektepte…
…dönemde adı geçen mektepte biyolojik materyalist eğilimler hâkim…
…arasında dinî vecîbelerine bağlı biri olarak tanındığı halde…
…dinî vecîbelerine bağlı biri olarak tanındığı halde kısa…
…tanındığı halde kısa sürede bu çevreden etkilendi. Bunun…
…bu çevreden etkilendi. Bunun sonucu olarak, Ludwig…
…Bunun sonucu olarak, Ludwig Büchner’e ait olan ve biyolojik…
…Ludwig Büchner’e ait olan ve biyolojik materyalist görüşleri halkın…
…görüşleri halkın anlayacağı bir seviyede ele alarak Batı…
…bir seviyede ele alarak Batı dünyasında büyük ilgi gören…
…ele alarak Batı dünyasında büyük ilgi gören Kraft und Stoff…
…und Stoff adlı kitabın bir bölümünü Fizyolociya-i…
…und Stoff adlı kitabın bir bölümünü Fizyolociya-i Tefekkür…
…adıyla Türkçe’ye çevirdi. Bu tarihlerde onun üzerinde…
…önemli etkiler yapan diğer bir kitap da, dini sosyal…
…eden görüşleri çarpıcı ve basit bir üslûpla nakleden, Félix…
…görüşleri çarpıcı ve basit bir üslûpla nakleden, Félix…
...

…adını koymasını istediğinden babası ona Ali adını verdi. Büyüme…
…babası ona Ali adını verdi. Büyüme çağına gelince Gulâmu Ali…
…Hz. Peygamber’in kendisine “Abdullah” diye hitap etmesi üzerine bu…
…diye hitap etmesi üzerine bu iki isimle tanındı. Dinî…
…küçük yaşta öğrenmeye başladı. Daha sonra Delhi’ye giderek…
…ed-Dihlevî’den Ṣaḥîḥ-i Buḫârî okudu. Tefsir, hadis ve…
…kısa zamanda oldukça ileri bir seviyeye ulaştı. Babası,…
…ileri bir seviyeye ulaştı. Babası, Kādirî şeyhi Nâsırüddin’e…
…etmesini istediyse de bu istek gerçekleşmeden Şeyh…
…Şeyh Nâsırüddin ölünce onu bu konuda serbest bıraktı.…
…ölünce onu bu konuda serbest bıraktı. Nakşibendî şeyhi Mazhar…
…sonra ondan irşad için mutlak icâzet aldı. Şeyhi bir Şiî…
…mutlak icâzet aldı. Şeyhi bir Şiî tarafından öldürülünce…
…yerine geçti ve kısa zamanda büyük bir üne kavuştu.…
…geçti ve kısa zamanda büyük bir üne kavuştu. Müridlerinin…
…ilgilenmesi yanında günün belli saatlerinde zâviyesinde…
…gelenler, giderek artmaya başladı. Nakşibendîliğin Hâlidiyye…
…kurucusu Mevlânâ Hâlid el-Bağdâdî de, “Hz. Peygamber’den…
…kurucusu olarak kabul edilen Abdullah ed-Dihlevî, semâa önem…
…semâa önem vermemekle birlikte Çiştîliğin tesiriyle vecd ve…
...

…İstanbul’da doğdu. Babası İmrahor Camii imamı Seyyid…
…Hasan Hâşimî’dir. Anne ve baba tarafından nesebi Hz.…
…Hâfızlığını ve tahsilini bitirdikten sonra, babasının görev…
…tahsilini bitirdikten sonra, babasının görev yaptığı camiye imam…
…yaptığı camiye imam oldu ve bu vazifeyi ömrünün sonuna…
…sonuna kadar sürdürdü. Abdullah Efendi aynı zamanda…
…Hat derslerini önce babasından, daha sonra meşhur hattat…
…aklâm-ı sitte de mükemmel bir seviyeye erişti ve kırk ay…
…erişti ve kırk ay gibi kısa bir zamanda icâzet aldı…
…meşhurdu. Kaynakların bildirdiğine göre altmış üç yaşlarında…
…yanına defnedilmiştir. Abdullah Efendi, birçok defa III.…
…Abdullah Efendi, birçok defa III. Ahmed’in ihsan ve…
…ve iltifatına mazhar oldu. Bu sebeple Sakazâde Mustafa…
…oldu. Bu sebeple Sakazâde Mustafa Efendi’den boşalan Sarây-ı…
…Sakazâde Mustafa Efendi’den boşalan Sarây-ı Cedîd hat hocalığına…
…Ali Üsküdârî tarafından tezhip edilen yirmi dört mushaf-ı…
…tezhip edilen yirmi dört mushaf-ı şerif, padişah için istinsah…
…Meşârik-i Şerif Tercümesi , bin kadar en‘âm, evrâd, kıta ve…
…evrâd, kıta ve hilye-i şerif bulunmaktadır. Bu eserlerin çoğu…
…hilye-i şerif bulunmaktadır. Bu eserlerin çoğu Nuruosmaniye…
...

…sonra 1749’da müderris oldu. Bir süre Rumeli Kazaskeri…
…Vassafzâde Esad Efendi’ye tezkirecilik yaptı. Esad Efendi’nin kazâ…
…sırasında o da kusurlu bulunarak azledildi ve Limni’ye…
…ve Limni’ye sürüldü. Ancak bir müddet sonra affedilerek…
…Mezarlığı’na defnedildi. Abdullah Efendi çağdaşları tarafından…
…faziletli, cömert, ancak borçtan sakınmayan ve bu yüzden de…
…ancak borçtan sakınmayan ve bu yüzden de zaman zaman güç…
…zaman zaman güç duruma düşen bir kişi olarak tanıtılmıştır…
…ve torunları arasından birçok âlim yetişmiştir. Kendisi…
…Selim’in 1792’de çıkardığı bir fermanla ıslahat hakkında…
…adamlarının fikirlerini birer lâyiha halinde istemesi…
…istemesi üzerine, o da bir lâyiha sunmuştur. Lâyihasını…
…lâyiha sunmuştur. Lâyihasını muhafazakâr bir tutum içinde ve edebî…
…Lâyihasını muhafazakâr bir tutum içinde ve edebî bir…
…bir tutum içinde ve edebî bir üslûpla kaleme alan Abdullah…
…bir üslûpla kaleme alan Abdullah Efendi’nin fikirlerinin…
…Efendi’nin fikirlerinin büyük ölçüde benimsendiği, gerek…
…fikirlerinin büyük ölçüde benimsendiği, gerek zamanında gerekse…
…daha sonraki dönemlerde bunlar üzerinde dikkatle durulduğu…
…anlaşılmaktadır. Dokuz “bend” ve bir “hâtime”den meydana…
...

…doğdu ve orada yetişti. Babası Mehmed Sâlih Efendi’dir.…
…de Şeyhülislâm Hamîdîzâde Mustafa Efendi’den tahsil ederek…
…tahsil ederek icâzet aldı. Bir ara Gelenbevî İsmâil…
…öğrendi. Eyüp Sultan Camii başimamlığı ve Sultanahmet Camii…
…Nakşibendî şeyhlerinden Murad Buhârî Dergâhı Şeyhi Mehmed…
…şeyhlerinden Murad Buhârî Dergâhı Şeyhi Mehmed…
…Efendi’ye intisap eden Abdullah İstanbul’da vefat etti ve…
…tercüme faaliyetlerinde de bulunan Abdullah’ın, sayısı yirmi…
…faaliyetlerinde de bulunan Abdullah’ın, sayısı yirmi dokuza varan…
…. 4. Levâmiʿu’l-bedr . İmam Şâtıbî’nin Kur’an…
…. Türkçe küçük bir hac rehberidir (Süleymaniye…
…Sırrı, nr. 254). 6. Muharrem Tekmilesi . Molla Câmî’ye…
…el-Kâfiye şerhine Zileli Muharrem Efendi tarafından yazılan…
…tarafından yazılan eksik bir hâşiyenin “bedel” bahsinden…
…yazılan eksik bir hâşiyenin “bedel” bahsinden itibaren aynı…
…eksik bir hâşiyenin “bedel” bahsinden itibaren aynı tarzda…
…tarihlerinde İstanbul’da basılmıştır. 7. Âdâbü’l-müsâfirîn . Ebû…
…hususlar hakkındadır. 8. Tezkiretü’r-rumât . Okçuluğun fazileti…
…Hazine, nr. 1418). Eser, Mustafa Kâni Bey’in Telhîsu…
…1418). Eser, Mustafa Kâni Bey’in Telhîsu Resâili’r-rumât…
...

…Doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir. Devrin önemli kültür…
…önemli kültür merkezlerinden biri olan Antakya’ya göç etti ve…
…hadisteki şeyhlerinden biri olan Yûsuf b. Esbât’ın (ö.…
…şeyhlerinden biri olan Yûsuf b. Esbât’ın (ö. 196/811-12)…
…yolunu takip etti. Fudayl b. İyâz ve Bişr el-Hâfî’den…
…etti. Fudayl b. İyâz ve Bişr el-Hâfî’den nakiller…
…nakiller yaptığına göre, bu iki sûfî ile de sohbet etmiş…
…de sohbet etmiş olmalıdır. Abdullah b. Hubeyk, sûfî…
…etmiş olmalıdır. Abdullah b. Hubeyk, sûfî kaynaklarında…
…sened le hadis rivayet eden bir râvi olarak zikredilir. Ebû…
…değeri konusunda görüş belirtmezler. Yalnız İbn Ebû Hâtim…
…ve’t-taʿdîl adlı eserinde Abdullah b. Hubeyk ile görüştüğünü,…
…adlı eserinde Abdullah b. Hubeyk ile görüştüğünü,…
…sahibi” diye tanıttığı Abdullah b. Hubeyk’in sûfî tabakat…
…diye tanıttığı Abdullah b. Hubeyk’in sûfî tabakat…
…temel kavramlarını güzel bir ifadeyle açıkladığı…
…şeyle sevinç duymalıdır. Bu bakımdan en faydalı korku…
…şeyle sevinç duymalıdır. Bu bakımdan en faydalı korku (havf),…
…ümit de (recâ), umduğunu bulması için kişiye ameli…
…recâ vardır: Yapılan iyi bir amelin kabul edilmesini…
...

…şekilde tesbit edilmiştir. Belâzürî, İbnü’l-Esîr, İbn Manzûr…
…İbâzî müellifleri olan Berrâdî ile Kalhâtî ve Mu‘tezilî…
…olan Berrâdî ile Kalhâtî ve Mu‘tezilî Neşvân el-Himyerî, ayrıca…
…şeklini tercih etmişlerdir. Bununla birlikte, Kuzey Afrika ve…
…tercih etmişlerdir. Bununla birlikte, Kuzey Afrika ve Uman…
…Uman İbâzîliği’nde, uzunca bir müddet Ebâz-Ebâzıyye…
…ise İbâz-İbâzıyye tarzının benimsenmiş olduğu söylenebilir.…
…olduğu söylenebilir. Abdullah b. İbâz hakkındaki ilk…
…söylenebilir. Abdullah b. İbâz hakkındaki ilk…
…b. İbâz hakkındaki ilk bilgiler, Emevîler’in Hâricîler’e…
…Hâricîler’e aşırı zulmü ve baskısı karşısında, yine bir Hâricî…
…ve baskısı karşısında, yine bir Hâricî olan Nâfi‘ b.…
…yine bir Hâricî olan Nâfi‘ b. Ezrak’ın teklifi üzerine,…
…teklifi üzerine, onun Yezîd b. Muâviye’ye karşı halifelik…
…üzerine, onun Yezîd b. Muâviye’ye karşı halifelik iddiasında…
…karşı halifelik iddiasında bulunan Abdullah b. Zübeyr’e yardıma…
…halifelik iddiasında bulunan Abdullah b. Zübeyr’e yardıma karar…
…iddiasında bulunan Abdullah b. Zübeyr’e yardıma karar veren…
…Hâricîler ondan ayrılınca Abdullah da Nâfi‘ b. Ezrak, Abdullah…
…ayrılınca Abdullah da Nâfi‘ b. Ezrak, Abdullah b. Saffâr ve…
...

…nakledilen iki rivayetten başka, 115’te doğduğu da…
…Rivayet ettiği hadisleri babasından, A‘meş, Süfyân es-Sevrî,…
…Süfyân es-Sevrî, Hişâm b. Urve, Şu‘be, Mâlik b. Enes…
…Hişâm b. Urve, Şu‘be, Mâlik b. Enes vb. birçok hadisçiden…
…Şu‘be, Mâlik b. Enes vb. birçok hadisçiden dinledi. Kıraati…
…sayılı kıraat âlimlerinden biri oldu. Kendisinden hadis…
…arasında ise hocası Mâlik b. Enes, Abdullah b. Mübârek,…
…ise hocası Mâlik b. Enes, Abdullah b. Mübârek, Ahmed b. Hanbel,…
…Mâlik b. Enes, Abdullah b. Mübârek, Ahmed b. Hanbel,…
…Abdullah b. Mübârek, Ahmed b. Hanbel, Yahyâ b. Maîn ve…
…Ahmed b. Hanbel, Yahyâ b. Maîn ve İshak b. Râhûye gibi…
…Yahyâ b. Maîn ve İshak b. Râhûye gibi imamlar vardır.…
…hem dostu, hem de hocasıydı; bununla birlikte kendisinden hadis…
…hem de hocasıydı; bununla birlikte kendisinden hadis rivayet…
…etmiştir. İmam Mâlik el-Muvaṭṭaʾ da onun adını zikretmemişse…
…de, “Ali’den (Ali b. Ebû Tâlib) bana ulaştığına…
…“Ali’den (Ali b. Ebû Tâlib) bana ulaştığına göre...” diyerek…
…rivayet ettiği hemen bütün hadisleri Abdullah b.…
…ettiği hemen bütün hadisleri Abdullah b. İdrîs’ten almıştır.…
…bütün hadisleri Abdullah b. İdrîs’ten almıştır.…
...

…doğdu. Molla İlâhî veya Abdullah Simâvî olarak da tanınır.…
…İlk öğrenimine doğduğu yerde başladı. Daha sonra devrin ilim…
…Ali et-Tûsî ile Horasan bölgesine gitti. Bir müddet sonra…
…ile Horasan bölgesine gitti. Bir müddet sonra tasavvufa…
…meyletti ve sûfîlerle birlikte olmaya başladı. Tasavvufa…
…ve sûfîlerle birlikte olmaya başladı. Tasavvufa olan meyli,…
…gidip devrin en meşhur mutasavvıflarından Ubeydullah Ahrâr’a intisap…
…icâzet aldıktan sonra Buhara’ya geçti. Bir yıl, yani dokuz…
…sonra Buhara’ya geçti. Bir yıl, yani dokuz erbaîn…
…erbaîn çıkarıncaya kadar Bahâeddin Nakşibend’in mezarının…
…ve tefekkür hayatı yaşadı. Bu mânevî ilişki, onun…
…ilişki, onun Üveysî-meşrep bir sûfî olarak tanınmasına…
…Tekrar Semerkant’a dönen Abdullah-ı İlâhî’ye mürşidi, görev…
…görüşerek sohbetlerde bulundu. Bunların en önemlilerinden…
…sohbetlerde bulundu. Bunların en önemlilerinden biri,…
…Bunların en önemlilerinden biri, Herat’ta görüştüğü Molla…
…yıllarda halifesi Ahmed-i Buhârî’nin müridi Lâmiî Çelebi, Molla…
…Türkçe’ye çevirecektir. Abdullah-ı İlâhî Simav’a dönünce…
…Nakşibendîliği yaymaya başladı. Medrese ilimlerini de…
…Medrese ilimlerini de bildiği için çevresinde…
...

…Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Babasının adı Yûsuf,…
…hakkında fazla bilgi yoktur. Babasının adı Yûsuf, dedesinin adı…
…adı Yûsuf, dedesinin adı Muhammed’dir. Kaynaklarda sadece Aydın’ın…
…yaptığı, Arapça’yı çok iyi bilen, bilhassa lugat sahasında…
…Arapça’yı çok iyi bilen, bilhassa lugat sahasında derin bilgi…
…lugat sahasında derin bilgi sahibi bir kimse olduğu ve…
…sahasında derin bilgi sahibi bir kimse olduğu ve Tire’de…
…ve Tire’de vefat ettiği belirtilmektedir. Mirḳātü’l-luġa 30.000…
…30.000 kadar madde başı kelime ihtiva etmektedir.…
…ihtiva etmektedir. Müellif bunlardan 14.000’ini Cevherî’nin…
…Fîrûzâbâdî’nin el-Ḳāmûsü’l-muḥîṭ ’inden almış ve bu Arapça…
…’inden almış ve bu Arapça kelimelerin Türkçe…
…Kelimenin son harfi “bab”, ilk harfi de “fasıl” içinde…
…ilk harfi de “fasıl” içinde belirtilmiştir. Sözlükte aranan herhangi bir…
…Sözlükte aranan herhangi bir kelimeyi, son harfinden ilk…
…harfinden ilk harfine doğru bir sıra takip ederek bulmak…
…doğru bir sıra takip ederek bulmak mümkündür. Mirḳātü’l-luġa…
…Mirḳātü’l-luġa ’da, yukarıda belirtilen sıra içinde, önce Arapça…
…yazılmıştır. Kelimenin birden fazla anlamı varsa bunlar…
…birden fazla anlamı varsa bunlar önem sırasına göre sıralanıp…
...