…bulunan veya sonradan gelen Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin’i…
…ÂL ; ÂL-i ABÂ ). İslâm âlimleri, Hz. Peygamber’in…
…Şîa ile Ehl-i sünnet âlimleri arasında erken devirlerden…
…Şiî ve bilhassa İsnâaşerî âlimlerine göre Ehl-i beyt kapsamına…
…ilk olarak Hz. Peygamber, Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin…
…hanımları hakkında değil Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin…
…sırasında yanına sadece Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin’i…
…sözü edilen yakınlarının Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin…
…I, 279). Ehl-i sünnet âlimlerinin Ehl-i beyt kapsamına dahil…
…çoğul zamirinin kullanılması Ali, Hasan ve Hüseyin’le ilgili…
…Ebû Hâtim, İbn Asâkir gibi âlimler bu görüşü benimsemişlerdir…
…kelimesi zannedildiği gibi Ali, Fâtıma, Hasan ve Hüseyin’i…
…Ehl-i sünnet âlimlerinin çoğunluğu bu görüştedir…
…konusu da ihtilâflıdır. Şiî âlimleri bu hususta oldukça aşırı…
…vasıfları da vardır. Hz. Ali ve onun soyundan gelen on…
…194, 217; VI, 534). Sünnî âlimlerine göre ise Ehl-i beyt…
…ve vasıfları konusunda Şiî âlimlerince benimsenen telakkiler…
…hizmeti karşılığında sadece Ali, Fâtıma ve çocuklarını…
…nâzil olmuştur ve o tarihte Ali ile Fâtıma henüz…
…verdiği cevabı (yk.bk.) Şiî âlimleri Ümmü Seleme’nin Ehl-i beyt’e…
...

…Şehristânî ve Süyûtî gibi âlimlerce yapılan tariflerde…
…19, 20). Hadisleri derleyen âlimler Kaderiyye, Cehmiyye, Mürcie,…
…tesiriyle Ehl-i sünnet âlimlerince Cehmiyye, Havâric, Mürcie,…
…sebep olmuştur. Hz. Ali’nin Kur’an’ın hükmüne…
…karşılık hilâfetin sadece Ali ile evlâdının hakkı olduğunu…
…bularak Hz. Osman ile Hz. Ali’yi tekfir etmenin yanlış…
…Hakem, Hişâm b. Sâlim gibi âlimler antropomorfist bir ulûhiyyet…
…ilk hem de müteahhir Selef âlimleri Kur’ân-ı Kerîm’de açıkça yer…
…İbn Teymiyye gibi Selef âlimleri Mâlik b. Enes, Şâfiî, Ahmed…
…ve Evzâî gibi müctehid âlimlerden kelâm ilmi aleyhinde…
…s. 16, 50, 80). Mu‘tezile âlimleri de ehl-i bid‘atın Kur’an’a,…
…ortaya atmış, Şîa ise Hz. Ali’nin icraatlarıyla hiçbir…
…öne sürmüştür. Mu‘tezile âlimlerinin dinî konularda aklı…
…Şu halde Mu‘tezile âlimlerine göre kendileri dışında kalan…
…, s. 53). İmâmiyye Şîası ise Ali’nin Hz. Peygamber tarafından…
…sapmayan bütün Selef âlimleri, şeriata uygun davranan…
…el-Îcî gibi bazı Eş‘arî âlimleri de Eş‘ariyye dışındaki…
…sonlarından itibaren İslâm âlimleri tarafından dinin…
…genellikle kabul eden Sünnî âlimlerin bid‘at ehli hakkında…
…farklılık arzeder. Selef âlimlerine göre bid‘at ehlinin…
...

…anlaşıldığına göre hadis âlimleri ehl-i ehvâ tabirini, başta…
…nihayet müteahhir dönem âlimlerinden Seyyid Şerîf el-Cürcânî ve…
…mensup olan hadis âlimleriyle onların etkisinde kalan bazı…
…Abdülkāhir el-Bağdâdî gibi âlimlerin kanaatlerine bağlı kalmak…
…Öyle görünüyor ki Selef âlimlerinin kelâmcılarla ehl-i bid‘at…
…ve’l-kelâm (nşr. Ali Sâmî en-Neşşâr), Kahire…

…Buna göre ünlü hadis âlimi ve muhaddis Şu‘be b. Haccâc…
…Basrî’ye nisbet edilen, “Âlimlerin maksadı riayet etmek,…
…Bu sebeple birçok âlim ehl-i hadîse, muhaliflerinin…
…, VIII, 263-264. Ali el-Kārî, Şerḥu Şerḥi…
…sahâbî buraya yerleşmiş, Hz. Ali’nin Kûfe’yi hilâfet merkezi…
…sonraki nesli teşkil eden âlimlere aktarıldığı kaydedilir.…
…Mes‘ûd’a, bir ölçüde de Hz. Ali ve Hz. Ömer’in fıkhına…
…devirde ehl-i hadîsin diğer âlimlere nisbeti ehl-i İslâm’ın diğer…
…Ebû Duâd gibi bazı Mu‘tezilî âlimlerin Hanefî mezhebine mensup…
…etmezler. Bazı Mu‘tezile âlimlerinden başka Ehl-i sünnet’ten Dâvûd…
…anlayışın sonucudur. Hicaz âlimlerini böyle düşünmeye sevkeden…
…ve Zehebî gibi diğer âlimlerin de ehl-i hadîse karşı bu tür…
…bir tenkitte bulunarak İslâm âlimlerini yeni meseleler karşısında…
…onu takip eden ehl-i hadîs âlimleri bu üçüncü grubu…
…, Kahire 1964, s. 200-202. Ali Hasan Abdülkādir, Naẓra…

…334, 354). Daha sonraki Şiî âlimleri de aynı fikri benimseyerek…
…vefat eden Mu‘tezile âlimlerinden Nâşî el-Ekber’e aittir. Nâşî…
…daha sonra gelen Mu‘tezile âlimlerinde de görülmektedir (Kādî…
…XIII, 213, 214). Sünnî âlimleri arasında ehl-i hak tabirini…
…hâssa” denilen selef âlimlerini kastettiği anlaşılır. Bir…
…bu telakkisi Hanbelî âlimlerinden Berbehârî ve İbn Batta…
…özellikle Ehl-i sünnet âlimlerinin yazdığı kelâm kitaplarında…
…123). Daha sonra gelen Sünnî âlimleri ise genellikle ehl-i hakkı,…

…gulât-ı Şîa’dan sayarak Aliilâhîler veya Aliyyullāhîler adıyla…
…sayarak Aliilâhîler veya Aliyyullāhîler adıyla anma temayülü bazı…
…gruplarda olduğu gibi Hz. Ali’yi Tanrı’nın bir zuhuru…
…İran Kürdistanı’nda bulunan Aliilâhîler Ehl-i Hak’tan büsbütün ayrı…
…ikinci hulûl şekli olan Ali Murtazâ’yı (Ali b. Ebû…
…İkinci hulûlün mazharı olan Ali Murtazâ’ya refakat eden…
…oğlu olan Nûr Ali Şah İlâhî’nin Burhânü’l-ḥaḳ…
…sekti Lyudi istiny ili Ali-Ilahi , Moskva 1911.…
…1971, s. 125-128. Seyyid M. Ali, Sersipürdegân: Târîḫ ve…

…b. Seleme el-Kûşânî gibi âlimleri, ilâhî sıfatlarla kaderi…
…isbât daha çok Ehl-i sünnet âlimlerini veya onlara yakın görüşleri…
…fakat yine de Mu‘tezile âlimlerini genellikle ehl-i isbâtın…
…daha ziyade Ehl-i sünnet âlimleri için kullanıldığını söylemek…
…isbât tabirini Ehl-i sünnet âlimleri için kullanmıştır (…
…adlandırdığı Ehl-i sünnet âlimlerinin ilâhî sıfatlarla ilgili…
…tabir daha sonra da çeşitli âlimler tarafından benimsenmiştir.…
…etmeye çalışan Ehl-i sünnet âlimleri” anlamında eserlerinde…
…el-Ferrâ, İbn Hâmid gibi âlimleri sayar ve Eş‘ariyye’yi…

…ve hadis metinlerinin İslâm âlimlerince farklı şekillerde…
…; İMAN ). Nitekim kelâm âlimleri de muhtemelen Hz.…
…ihtilâflar sebebiyle kelâm âlimleriyle fukahanın birbirinden farklı…
…’in ünlü şârihi Ali el-Kārî bu konuda daha…
…bid‘at sayılan Mu‘tezile âlimleri de kendi mezhepleri dışında…
…Şerḥu’l-Maḳāṣıd , II, 199. Ali el-Kārî,…

…bilgisi olan Ehl-i kitap âlimleri kastedilmiştir. Ayrıca…
…olduğunu söyleyen Hz. Ali de şirkleri sebebiyle…
…s. 140-141). İmam Şâfiî Hz. Ali’nin sözüne dayanarak onları…

…görüş belirten bütün âlim ve düşünürleri kapsamı içine…