Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

AHMED III KÜTÜPHANESİ
Topkapı Sarayı’nın üçüncü avlusunda Arz Odası arkasında XVIII. yüzyıla ait kütüphane.

TELHİS تلخيص
Osmanlı Devleti’nde sadrazamın padişaha gönderdiği arz ve raporları ifade eden belge türü.

RAĞBET ve REHBET الرغبة و الرهبة
Arzu ve kaygı anlamında bir tasavvuf terimi.

ÇİLE چله
Nefsânî arzulardan kurtularak ruh temizliğine ermek için girişilen sıkı perhiz ve mahrumiyet dönemi anlamına gelen tasavvuf terimi.

HEVÂ الهوى
Nefsânî arzu ve eğilimleri ifade eden bir ahlâk ve tasavvuf terimi.

ŞEVK الشوق
Derin arzu, özlem anlamında felsefe ve tasavvuf terimi.

KAFDAĞI
Klasik kozmos anlayışlarında arzı çevrelediği kabul edilen efsanevî dağ.

MÜELLEFE-i KULÛB المؤلّفة قلوبهم
Gönüllerinin İslâm’a ısındırılması arzu edilen kimseler anlamında fıkıh terimi.

HÂCET NAMAZI
Bir ihtiyacın giderilmesi veya arzulanan bir hususun yerine gelmesi için kılınan namaz.

BAKARA بقرة
Çile çekme kabiliyeti kazanan ve süflî arzulardan kurtulmaya elverişli hale gelen nefis anlamında tasavvuf terimi.

EHL-i EHVÂ أهل الأهواء
İnanç ve davranışlarını beşerî görüş ve arzulara göre oluşturanlar anlamında bir tabir.

EMEL الأمل
Gerçekleştirilmesi uzun zamana bağlı ümit ve arzular için kullanılan bir terim.

ŞEHVET الشهوة
Bir şeye karşı duyulan şiddetli arzu, tutku, nefsin arzu gücü, cinsel ihtiyacın uyardığı istek.

GIPTA الغبطة
Başkalarının sahip olduğu imkânları kıskanmadan aynı şeyleri elde etme arzusu anlamında ahlâk terimi.

MUVÂFÂT الموافاة
İlâhî ilimle kulun ölüm anında iman-küfür açısından değişiklik arzeden durumu arasındaki ilişkiyi ifade eden kelâm terimi.

NEFİS النفس
İnsanın özü, kendisi, ilâhî latife, kötü huyların ve süflî arzuların kaynağı anlamında bir terim.

MAHZAR محضر
Resmî makamlara şikâyet, talep, teşekkür vb. hususlar için sunulan çok imzalı arzuhal.

UZLET العزلة
Belirli bir ruhsal olgunluğa ulaşmak amacıyla dünya hayatından ve sosyal çevreden uzaklaşarak arzuları sınırlamaya çalışma, münzevi bir yaşam sürme.

ARÎZA

bk. ARZUHAL عرضحالBir istek veya şikâyetin üst makama duyurulması, bunun için sunulan yazı, dilekçe.

TÛL الطول

Ekvatora dik olarak geçtiği ve kutupları birleştirdiği farzedilen boylam.bk. ARZ العرض