…sözlükte “sözün fasih ve açık seçik olması” anlamında…
…ilgili görüyorlarsa da bab ve masdar değişikliğinden…
…isabetli görülmemektedir. Terim olarak ise biri “meleke”,…
…fasih olmakla beraber yer ve zamana da uygun olmasıdır.…
…söyleyişle bir fikrin sözlü veya yazılı olarak yerinde,…
…olarak yerinde, yeterince ve zamanında ifade edilmesidir.…
…Kerîm’de, “O insanı yarattı ve ona beyânı (düşündüğünü…
…“O insanı yarattı ve ona beyânı (düşündüğünü açıklamayı)…
…meleke olarak şair, yazar ve hatiplerde hatta halkın…
…sonraları birer belâgat terimi kabul edilecek olan teşbih,…
…terimi kabul edilecek olan teşbih, mecaz, istiare, takdim,…
…olan teşbih, mecaz, istiare, takdim, tehir, cinas, mutabakat vb.…
…olan teşbih, mecaz, istiare, takdim, tehir, cinas, mutabakat vb.…
…mecaz, istiare, takdim, tehir, cinas, mutabakat vb. edebî…
…vb. edebî sanatlar her dil ve kültürde daima…
…edebiyatında, Kur’ân-ı Kerîm ve hadiste bu ilme dair birçok…
…b. Ca‘fer (ö. 337/948) ve Rummânî’ye (ö. 384/994)…
…sahip olduğu bir kabiliyet ve sanata olan yatkınlığı…
…kolay kolay söyleyemeyeceği tarzda söylemektir. Câhiz’e göre…
…kolay kolay söyleyemeyeceği tarzda söylemektir. Câhiz’e göre…
...

…I. TARİH Berberî adı eski Yunan…
…I. TARİH Berberî adı eski Yunan…
…olarak geçmektedir. Yunan ve Latin dünyasının dışında…
…hâkimiyetlerini ve medeniyetlerini kabul…
…kelimesini Berber olarak telaffuz etmişler ve kelimenin bu…
…olarak telaffuz etmişler ve kelimenin bu şekli yaygınlık…
…Berberîler’in menşeini ve anayurtlarını kesin olarak…
…anayurtlarını kesin olarak tesbit edebilmek için gerekli…
…aslı hâlâ ilim âlemince tartışılmaktadır. Diğer taraftan gerek…
…aslı hâlâ ilim âlemince tartışılmaktadır. Diğer taraftan gerek…
…tartışılmaktadır. Diğer taraftan gerek arkeolojik kalıntılar…
…tartışılmaktadır. Diğer taraftan gerek arkeolojik kalıntılar…
…gerekse eski Yunan, Latin ve Arap kaynakları bu hususta…
…birbirine uymayan bilgiler vermektedirler. Antik müelliflerin bir kısmı…
…ise Berberîler’in Yemen’den veya Ken‘an ülkesinden (Filistin…
…Ken‘an ülkesinden (Filistin ve Lübnan sahilleri) Hz.…
…ne zaman ortaya çıktıklarını veya buraya ne zaman geldiklerini…
…geldiklerini kesin olarak tesbit etmek de mümkün değildir.…
…değildir. Ancak kaynakların verdiği bilgilerden bu hadisenin…
…binyılın başlarında olduğu tahmin edilmektedir. Berka’dan…
...

…söylenir. Okuma yazmayı ve Kur’ân-ı Kerîm’i köyünde…
…köyünde Şemseddin el-Hırbâvî ve amcası Şehâbeddin Ahmed’den…
…Şehâbeddin Ahmed’den öğrendi ve hâfızlığını tamamladı.…
…öğrendi ve hâfızlığını tamamladı. Babasından şiir, edebiyat ve…
…öğrendi ve hâfızlığını tamamladı. Babasından şiir, edebiyat ve…
…Babasından şiir, edebiyat ve tarih (ahbâr) konusunda…
…Babasından şiir, edebiyat ve tarih (ahbâr) konusunda eğitim…
…Babasından şiir, edebiyat ve tarih (ahbâr) konusunda eğitim…
…yapılan bir saldırıda babası ve amcaları öldürüldü, kendisi…
…b. Selâme el-Mesharâî’den tecvid ve kırâat-i seb‘a usullerini…
…el-Mesharâî’den tecvid ve kırâat-i seb‘a usullerini…
…seb‘a usullerini öğrendi. Tâceddin Muhammed İbnü’l-Bahâdır’dan…
…seb‘a usullerini öğrendi. Tâceddin Muhammed İbnü’l-Bahâdır’dan…
…sarf, nahiv, meânî, beyân, mantık, fıkıh usulü ve…
…beyân, mantık, fıkıh usulü ve fıkıh dersleri, Abdullah b.…
…b. Halîl el-Kalaî’den de tasavvuf eğitimi aldı. 827 (1424)…
…b. Halîl el-Kalaî’den de tasavvuf eğitimi aldı. 827 (1424)…
…Mâhir b. Abdullah el-Mısrî ve Tâceddin el-Garâbîlî’den…
…b. Abdullah el-Mısrî ve Tâceddin el-Garâbîlî’den hesap,…
…b. Abdullah el-Mısrî ve Tâceddin el-Garâbîlî’den hesap,…
...

…13 Şevval 194 (20 Temmuz 810) Cuma günü Buhara’da…
…İsmâil’in Mâlik b. Enes ve Abdullah b. Mübârek gibi…
…bir kişi olduğu bilinmekte ve Buhârî henüz çocukken vefat…
…ve Buhârî henüz çocukken vefat ettiği, hadise dair bazı…
…yaptığı bazı hataları tashih etmesiyle dikkatleri çekti.…
…yaptığı bazı hataları tashih etmesiyle dikkatleri çekti.…
…geldiği zaman İbnü’l-Mübârek ve Vekî‘ b. Cerrâh’ın…
…zaman İbnü’l-Mübârek ve Vekî‘ b. Cerrâh’ın kitaplarını…
…b. Cerrâh’ın kitaplarını tamamen ezberlemişti. Bu sırada…
…b. Cerrâh’ın kitaplarını tamamen ezberlemişti. Bu sırada…
…Bu sırada annesi ve kardeşi Ahmed ile birlikte…
…halde Buhârî Mekke’de kaldı ve Hallâd b. Yahyâ, Humeydî…
…gibi âlimlerden hadis tahsil etti. Daha sonra bu maksatla…
…gibi âlimlerden hadis tahsil etti. Daha sonra bu maksatla…
…sekiz defadan fazla gitti ve her seferinde Ahmed b.…
…faydalandı. Basra’ya dört veya beş defa gitti; orada Ebû…
…Âsım en-Nebîl, Ensârî diye tanınan Basra kadısı Muhammed b.…
…Âsım en-Nebîl, Ensârî diye tanınan Basra kadısı Muhammed b.…
…kadısı Muhammed b. Abdullah ve Haccâc b. Minhâl gibi…
…Belh’e birkaç defa gitti ve Belhliler’in isteği üzerine…
...

…Üsküdarlı Seyyid Mehmed Tâhir Paşa’nın torunu ve…
…Üsküdarlı Seyyid Mehmed Tâhir Paşa’nın torunu ve…
…Seyyid Mehmed Tâhir Paşa’nın torunu ve askeriyeden sağlık durumu…
…Mehmed Tâhir Paşa’nın torunu ve askeriyeden sağlık durumu…
…Bursa belediye kâtibi Rifat Bey’in oğludur. Tahsiline…
…kâtibi Rifat Bey’in oğludur. Tahsiline büyük babasının ailece…
…kâtibi Rifat Bey’in oğludur. Tahsiline büyük babasının ailece…
…Bursa Askerî İdâdîsi’ne verildi. Daha rüşdiyede okurken…
…dersler aldı. Onun edebî ve tarihî kültür kazanmasında,…
…dersler aldı. Onun edebî ve tarihî kültür kazanmasında,…
…dersler aldı. Onun edebî ve tarihî kültür kazanmasında,…
…tarihî kültür kazanmasında, tasavvuf, tarih ve edebiyatla…
…tarihî kültür kazanmasında, tasavvuf, tarih ve edebiyatla…
…kazanmasında, tasavvuf, tarih ve edebiyatla uğraştığı gibi…
…kazanmasında, tasavvuf, tarih ve edebiyatla uğraştığı gibi…
…tasavvuf, tarih ve edebiyatla uğraştığı gibi…
…uğraştığı gibi bir divançe teşkil edecek kadar da şiirleri…
…II/2, s. 304-306) önemli bir tesiri olmuştur. Bursalı Tâhir bu…
…bir tesiri olmuştur. Bursalı Tâhir bu çağlarda tasavvufa merak…
…bir tesiri olmuştur. Bursalı Tâhir bu çağlarda tasavvufa merak…
...

…Bülbül için andelîb ve hezâr dan başka sesinin…
…hezâr-destân (bin bir türlü hikâye söyleyen), hoş-hân…
…(bin bir sesli) gibi kelime ve terkipler de bülbülü ifade…
…bir sesli) gibi kelime ve terkipler de bülbülü ifade eder.…
…bülbülü ifade eder. Çeşitli Türk şivelerinde böberdek,…
…bülbüle Dîvânü lugāti’t-Türk ve Kutadgu Bilig ’de de…
…Dîvânü lugāti’t-Türk ve Kutadgu Bilig ’de de…
…bülbül âşığa, gül de mâşuk veya mâşukaya benzetilmiştir.…
…edilmiş, gülün aşkı ile tutuştuğu için bülbüle “şeydâ”…
…bülbüle “şeydâ” (çılgın) ve “zâr” (ağlayıp inleyen)…
…(ağlayıp inleyen) sıfatları verilmiştir. Yine bu anlayışa göre…
…bülbülle gül arasında tahayyül ettikleri bu aşkı şiirleri…
…bülbülle gül arasında tahayyül ettikleri bu aşkı şiirleri…
…bu aşkı şiirleri için tükenmez bir kaynak olarak…
…Nitekim eski İran ve Türk edebiyatı şairlerinin…
…Nitekim eski İran ve Türk edebiyatı şairlerinin…
…divanlarında bülbül ve gül konulu manzumelere veya…
…ve gül konulu manzumelere veya onlarla ilgili remiz ve…
…veya onlarla ilgili remiz ve mazmunlara sık sık…
…İran edebiyatında bülbülü ve onun güle olan aşkını en…
...

…birbirine bağlayan alâka ve münasebet” anlamında…
…kullanılır. İki müfred veya iki cümle arasında atıf…
…fonksiyonlarına göre aklî, vehmî ve hayalî olmak üzere üç…
…göre aklî, vehmî ve hayalî olmak üzere üç kısma…
…halinde mütalaa edilir. a) Temâsül. Aynı türden olan iki şeyi…
…edilir. a) Temâsül. Aynı türden olan iki şeyi zihinde…
…gül-lâle gibi. b) Tezat. Aralarında zıtlık bulunan…
…yer-gök gibi. c) Tezâyüf. Birinin düşünülmesi…
…az-çok gibi. 2. Câmi‘-i vehmî. Duyu organlarına dayanmadan…
…bazı idrakler arasında vehim tarafından kurulan zihnî…
…bazı idrakler arasında vehim tarafından kurulan zihnî bağlantılardan…
…bazı idrakler arasında vehim tarafından kurulan zihnî bağlantılardan…
…incelenmiştir. a) Şibh-i temâsül. Aslında birbirine zıt olan…
…zıt olan iki şey arasında vehmin onları benzer telakki etmesi…
…vehmin onları benzer telakki etmesi sebebiyle meydana…
…renge zıt olduğuna hükmeder. Vehim ise açık sarı beyaza…
…münasebet kurar. b) Şibh-i tezat. Aklın benzer kabul ettiği…
…benzer kabul ettiği iki şeyi vehmin zıt görmesi suretiyle…
…olduğuna hükmettiği halde vehim örfteki mânalarına bakarak…
…birleştirebilir. c) Şibh-i tezâyüf. Gerçekte aralarında tezat…
...

…farklı şekillerde tesbit edilmiştir. Nevevî tam…
…tesbit edilmiştir. Nevevî tam adının…
…tesbit edilmiştir. Nevevî tam adının…
…ṣallallāhü ʿaleyhi ve sellem ve sünenihî ve…
…ṣallallāhü ʿaleyhi ve sellem ve sünenihî ve eyyâmih ( Mâ…
…ve sellem ve sünenihî ve eyyâmih ( Mâ Temessü ileyhi…
…ve sünenihî ve eyyâmih ( Mâ Temessü ileyhi ḥâcetü’l-ḳārî…
…ṣallallāhü ʿaleyhi ve sellem ve sünenihî ve…
…ṣallallāhü ʿaleyhi ve sellem ve sünenihî ve eyyâmih (…
…ve sellem ve sünenihî ve eyyâmih ( Hedyü’s-sârî , s.…
…, yalnız sahih hadisleri toplayan ilk eserdir. İmam Şâfiî,…
…el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’ini ona tercih edenler de vardır. Bu…
…tercih edenler de vardır. Bu tercih, Müslim’in, eserinin…
…olmayan hadislere de yer vermiş olmasından ileri geliyorsa…
…kitabının dışında tutmuştur. Müslim’in eserini daha üstün…
…âlimlerinin büyük çoğunluğu tarafından reddedilmiştir. Dârekutnî,…
…âlimlerinin büyük çoğunluğu tarafından reddedilmiştir. Dârekutnî,…
…Müslim’in böyle bir eser telif edemeyeceğini, zaten…
…(ayrıca bk. SAHÎHAYN ). Telifi. III. (IX.) yüzyıla kadar…
…hadislerin yanı sıra hasen ve zayıf hadisleri de ihtiva…
...

…eserinden el-Müsned ve el-Müsnedü’ṣ-ṣaḥîḥ diye…
…diye söz etmekte ve bununla kitabının Hz.…
…yirmi dokuz yaşında iken tasnife başladığı, on beş yıl süren…
…yirmi dokuz yaşında iken tasnife başladığı, on beş yıl süren…
…başladığı, on beş yıl süren titiz bir çalışma sonunda 250…
…sonunda 250 (864) yılında tamamladığı anlaşılmaktadır. Daha sonra…
…sonunda 250 (864) yılında tamamladığı anlaşılmaktadır. Daha sonra…
…Sadece sahih hadisleri toplama konusunda hocası Buhârî’nin…
…Sayısı. el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’te 54 kitâb, 1329 bab…
…adlarını bizzat müellif tesbit etmekle beraber bab adlarını…
…’lerin bab başlıkları Nevevî tarafından konmuş ve böylece konular…
…’lerin bab başlıkları Nevevî tarafından konmuş ve böylece konular…
…Nevevî tarafından konmuş ve böylece konular birbirinden…
…yol arkadaşı olan ve Ṣaḥîḥ ’i tasnifi sırasında…
…arkadaşı olan ve Ṣaḥîḥ ’i tasnifi sırasında on iki (veya on…
…arkadaşı olan ve Ṣaḥîḥ ’i tasnifi sırasında on iki (veya on…
…göre eserdeki hadis sayısı tekrarlarıyla birlikte 12.000 (bazılarına…
…(bazılarına göre 8000), tekrarsız olarak 4000’dir. Fakat…
…halindeki neşrinde eserin tekrarsız olarak 3033 hadisi,…
…kadar konuyu ihtiva ettiği tesbit edilmiştir. Wensinck’in…
...

…Sözlükte “toplamak, bir araya getirmek”…
…gelen cem‘, edebiyat terimi olarak birden fazla şeyi tek…
…olarak birden fazla şeyi tek hüküm altında toplama yolu…
…fazla şeyi tek hüküm altında toplama yolu ile yapılan bir sanatı…
…dair eserlerde, “Mal ve çocuklar dünya hayatının…
…Aynı şekilde, “Güneş ve ayın hareketleri bir hesaba…
…bir hesaba göredir. Bitkiler ve ağaçlar onun emrine boyun…
…beytinde kadeh, bâde, sâkî ve ehl-i aşkın sâhib-mezâkı…
…da iki ayrı sanat olan taksim ile tefrik in…
…da iki ayrı sanat olan taksim ile tefrik in…
…sanat olan taksim ile tefrik in birleşmesinden meydana…
…gelmiştir. 1. Cem‘ maa’t-tefrîk. Cem‘in tefrik sanatı ile…
…Cem‘ maa’t-tefrîk. Cem‘in tefrik sanatı ile birlikte…
…ki bir hüküm altında toplanan iki veya daha fazla şeyin…
…hüküm altında toplanan iki veya daha fazla şeyin arasına…
…farklılık koymaktır. “Gece ve gündüzü varlığımıza birer…
…meâlindeki âyette gece ve gündüz Allah’ın varlığına…
…koymak suretiyle cem‘ maa’t-tefrîk yapılmıştır. Nâbî’nin,…
…edip âlet / Zebâna nutk vermiş, gûşa vermiş kuvve-i ısgā”…
…/ Zebâna nutk vermiş, gûşa vermiş kuvve-i ısgā” beytinde dil…
...