…âliminden biridir. Batı literatüründe adı, farklı telaffuzun bir…
…dördü modern astronomi literatürüne de girmiştir. Abdurrahman…
…215/830 [?]) tarafından ez-Zîcü’l-mümteḥân ’ın…
…[?]) tarafından ez-Zîcü’l-mümteḥân ’ın hazırlanmasında…
…XIII. yüzyılda Castilla-Leon Kralı X. Alfonso’nun…
…X. Alfonso’nun hazırlattığı Libro del saber de astrología…
…es-Sûfî’nin bu eseri, Libro del saber de astrología ’da…
…(Madrid 1863, I, 7-145), Libros de las Estrellas (yıldızlar…
…1863, I, 7-145), Libros de las Estrellas (yıldızlar…
…XVI. yüzyıla ait Codices Latini Catinenses adlı astronomi…
…krateri, modern astronomi literatüründe onun adıyla anılmaktadır.…
…des Abd-ar-Rahman as-Sufi , Leipzig 1984. Colin A. Ronan, The…
…of the World’s Science , London 1984, s. 209, 213. A.…
…Al-Arba’in of Abu-l-Husain ‘Abd Al-Rahman ibn…

…Nitekim bu Yunanca kelimeler Latince’ye de aynı sözlük anlamdaki…
…de aynı sözlük anlamdaki lattudo ve longitudo…
…anlamdaki lattudo ve longitudo kelimeleriyle çevrilmiştir.…
…arz ve tûl karşılığı olarak latitude ve longitude terimleri…
…olarak latitude ve longitude terimleri kullanılmaktadır.…
…meydana getirilmiştir; ez-Zîcü’l-mümteḥan , Zîcü’l-Bettânî…
…getirilmiştir; ez-Zîcü’l-mümteḥan , Zîcü’l-Bettânî ,…
…ez-Zîcü’l-mümteḥan , Zîcü’l-Bettânî , Zîcü’ş-Şâmil ,…
…, Zîcü’l-Bettânî , Zîcü’ş-Şâmil , Zîc-i İlḫânî ve…
…’ı (Kahire, ts., Leiden 1938), Bîrûnî’nin…
…Muʿcemü’l-büldân (I-VI, Leipzig 1866-1873) gibi matematik,…
…Taḥdîdi nihâyâti’l-emâkin li-taṣḥîḥi mesâfâti’l-mesâkin ,…
…R. M. Glendinning, “Latitude and Longitude”, EBr. ,…
…Glendinning, “Latitude and Longitude”, EBr. , XIII, 791. İ.…

…ve mevâżiʿi mesîrihe’l-mümteḥan adıyla da anılır.…
…olduğu anlaşılmaktadır. ez-Zîcü’ṣ-Ṣâbiʾî adıyla da anılan ve…
…imkânsızlığını belirtmiştir. Leverrier formülü, Sâbit b. Kurre’nin…
…Plato Tibastinus tarafından Latince’ye tercüme edilmiştir. İlk…
…Paris’te Bibliothèque de l’Arsenal’de muhafaza edilmektedir.…
…C. A. Nallino tarafından Latince tercümesi ve açıklamalarla…
…arabice editum, latine versum, adnotationibus…
…göstererek veya göstermeden, lâyık olduğu krediyi vererek veya…
…astronomide “réduction à l’équateur” (muaddilü’n-nihar) adıyla…
…Şerḥu’l-maḳāleti’l-erbaʿa li-Baṭlamyûs (son üç eser için…
…arabes de S. Albert – Le-Grand; al-Bitruji et…

…Yine bu dönemde, aralarında Zîcü’ş-Şâh ve Âyînnâme gibi…
…(nşr. Hans von Mžik, Leipzig 1926) adlı eserinde Yunan…
…meydana getirdiği ez-Zîcü’l-mümteḥan adlı eseriyle…
…meydana getirdiği ez-Zîcü’l-mümteḥan adlı eseriyle tanınan…
…olan en önemli eseri ez-Zîcü’l-Ḥâkimiyyü’l-kebîr ’dir.…
…gözlemlerinden faydalanarak Zîcü’l-Faḫrî adlı eseri telif…
…(nşr. de Goeje, BGA , VI, Leiden 1889). Bu eser, daha sonraki…
…Raporları ve Denizcilik Literatürü. Bu dönemdeki coğrafya…
…Bu dönemdeki coğrafya literatürü, sultanlar tarafından Asya…
…Kitâbü ʿAcâʾibi’l-Hind ( Livre de Merveilles de l’Inde ,…
…( Livre de Merveilles de l’Inde , Arapça metnin neşri P. A.…
…metnin neşri P. A. van der Lith, Fransızca tercümesi Marcel…
…tercümesi Marcel Devic, Leiden 1883-1886) adlı eser de…
…Bu tür eserlere meşhur Elf leyle ve leyle de (binbir gece…
…meşhur Elf leyle ve leyle de (binbir gece masalları)…
…, Taḥdîdü nihâyâti’l-emâkin li-taṣḥîḥi mesâfâti’l-mesâkin ,…
…, Taḥḳīḳu mâ li’l-Hind ve Kitâbü’t-Tefhîm…
…ve Kitâbü’t-Tefhîm li-evâʾili ṣınâʿati’t-tencîm .…
…bu konuda bir Arapça literatürün doğup geliştiği yer…
…fî maʿrifeti’n-nebât li-külli lebîb ’in yazarı İbn…
...

…de anılır. Habeş onun adı mı lakabı mı olduğu kesin olarak…
…tahmin edilmektedir. Hâsib lakabı ise onun matematikçiliğiyle…
…birleştirip test ettiği ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ından…
…test ettiği ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ından anlaşılmaktadır.…
…Ebü’l-Hasan İbn Yûnus, ez-Zîcü’l-Ḥâkimiyyü’l-kebîr adlı…
…“hakîm” diye söz ederek ez-Zîcü’l-mümṭehan ’ına atıflar…
…diye söz ederek ez-Zîcü’l-mümṭehan ’ına atıflar yapmakta ve…
…s. 196-198). Bîrûnî’nin ez-Zîcü’l-mümṭehan ’a gösterdiği ilgi…
…Bîrûnî’nin ez-Zîcü’l-mümṭehan ’a gösterdiği ilgi bundan…
…cetvelidir. 2. ez-Zîcü’l-mümteḥan . En meşhur eseri…
…cetvelidir. 2. ez-Zîcü’l-mümteḥan . En meşhur eseri olup…
…(yk.bk.). 3. ez-Zîcü’d-Dımaşḳī . Sâlih Zeki…
…. Sâlih Zeki ez-Zîcü’l-mümteḥan ile aynı eser…
…. Sâlih Zeki ez-Zîcü’l-mümteḥan ile aynı eser olduğunu…
…iki nüshasından, içinde ez-Zîcü’l-mümteḥan ’a çeşitli…
…içinde ez-Zîcü’l-mümteḥan ’a çeşitli göndermeler…
…[İng.] , III, 8). 4. ez-Zîcü’ṣ-ṣaġīr . Zîcü’ş-şâh adıyla…
…8). 4. ez-Zîcü’ṣ-ṣaġīr . Zîcü’ş-şâh adıyla da anılan eser…
…akla getirmektedir. 5. ez-Zîcü’l-Meʾmûnî . Sâlih Zeki,…
…ulaşmayan bu eserin ez-Zîcü’d-Dımaşḳī gibi…
...

…ithaf ettiği ez-Zîcü’l-Ḥâkimiyyü’l-kebîr ’den (…
…’den ( ez-Zîcü’l-kebîrü’l-Ḥâkimî ) hareketle…
…cetvellerinden biri olan ez-Zîcü’l-Ḥâkimî İslâm…
…yaptığı gözlemlerin listesini vermekle ayrılmaktadır.…
…Yûnus’un evidir; zîcinin Leiden nüshasına düşülmüş bir not…
…148-152). İbn Yûnus, ez-Zîcü’l-Ḥâkimî ’nin mukaddimesinde…
…Me’mûn için hazırladığı ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ı (Sezgin, VI,…
…için hazırladığı ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ı (Sezgin, VI, 136-137)…
…kadarıyla İbn Yûnus, ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın yanı sıra…
…İbn Yûnus, ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın yanı sıra Habeş…
…nisbet ettiği gözlemler ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın mevcut…
…ettiği gözlemler ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın mevcut nüshalarında…
…bölümlerinin yazma nüshaları Leiden ve Oxford’da bulunmaktadır…
…(1-22. bölümler Leiden Universitätsbibliothek,…
…bölümler Oxford Bodleian Library, nr. 331’de; ayrıca 1-57. ve…
…Pierre Caussin de Perceval, Leiden nüshasını esas alarak İbn…
…halinde neşretmiştir (“Le livre de la grande table…
…halinde neşretmiştir (“Le livre de la grande table…
…neşretmiştir (“Le livre de la grande table Hakémite”,…
…extraits des manuscrits de la Bibliothèque Nationale , VII…
...

…diye anılmasına yol açan ez-Zîcü’l-ʿAḍudî adlı zîci, o güne…
…Me’mûn için hazırladığı ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın önüne…
…için hazırladığı ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ın önüne geçmiştir.…
…İbnü’l-A‘lem’in yalnız ez-Zîcü’l-ʿAḍudî ’sinden söz eder ve…
…bulunan (nr. 5751) Kûşyâr b. Lebbân el-Cîlî’ye ait zîc içinde…

…riyâziyyât) oluşturur. Latinler’in “quadrivium”una tekabül…
…kitaplardan otuz yedisinin listesini vermiştir ( GAS , VII, 336,…
…güneşe, Kinâne kabilesi aya, Lahm ve Cüzâm kabileleri…
…b. Ebû Mansûr tarafından ez-Zîcü(el-Ḳıyâsü)’l-mümteḥan ’da…
…ez-Zîcü(el-Ḳıyâsü)’l-mümteḥan ’da verilmiştir (krş.…
…s. 583). Hârizmî’nin, Latince’ye çevrilen ve birçok defa…
…ve birçok defa şerhedilen Zîcü’s-Sindhind adlı eseriyle…
…Latince ve İbrânîce’ye çevrilmiştir…
…adını vermektedir (Hartner, La science , s. 137-146).…
…ve mevâżiʿi mesîrihe’l-mümteḥan adlı zîcinin XII. yüzyılda…
…adlı zîcinin XII. yüzyılda Latince’ye çevrilmesi sebebiyle…
…arabice editum, latine versum, adnotationibus…
…Maḳāle fî heyʾeti’l-ʿâlem Latince ve İbrânîce’ye çevrildi ve…
…adıyla bilinen Zerkālî, Latince’ye de çevrilen Tuleytula Zîci…
…sürdü (Kennedy – Roberts, L [1959], s. 227-235).…
…gelişimi durmuş, fakat Latince’ye yapılan sayısız tercüme…
…336, 445. Toufic Fahd, Le Panthéon de l’Arabie…
…Toufic Fahd, Le Panthéon de l’Arabie centrale à la veille de…
…de l’Arabie centrale à la veille de l’Hégire , Paris…
…centrale à la veille de l’Hégire , Paris 1968, tür.yer.…
...

…eş anlamlıdır ( Lisânü’l-ʿArab , “nṭḳ” md.).…
…, I, 54). İslâm astronomi literatüründe yaygın biçimde hem ekliptik…
…şunlardır: Koç (Ar. Hamel, Lat. Aries: 21 Mart), Boğa (Sevr,…
…22 Haziran), Aslan (Esed, Leo: 23 Temmuz), Başak (Sünbüle,…
…23 Ağustos), Terazi (Mîzan, Libra: 23 Eylül), Akrep (Akreb,…
…Tetrabiblos ’undan alınan bu listede Aslan’dan Akrep’e kadar olan…
…41' 10" +10' 10" ez-Zîcü’l-mümteḥan ’da Bağdat 829…
…10" +10' 10" ez-Zîcü’l-mümteḥan ’da Bağdat 829 23⁰ 33'…
…etmiştir. BİBLİYOGRAFYA: Lisânü’l-ʿArab , “nṭḳ” md. Ptolemy…
…a.mlf., Kitâbü’t-Tefhîm li-evâʾili ṣınâʿati’t-tencîm:…
…ve nşr. R. Ramsay Wright), London 1934, s. 55. Nasîrüddîn-i…

…Cremonalı Gerard’ın yaptığı Latince çevirisi ise (I-X. kitaplar)…
…R. O. Besthorn ile J. L. Heiberg (I-II, Copenhagen…
…incelerken eseri Zîcü’l-Muʿtażıdî adıyla anar ki…
…Me’mûn için hazırlanan ez-Zîcü’l-mümteḥan ’daki verileri…
…için hazırlanan ez-Zîcü’l-mümteḥan ’daki verileri dikkatsizce…
…bulunmamaktadır. 7. Kitâb li’l-ʿamel…
…9. Kitâbü Tefsîri’l-erbaʿa li-Baṭlamyus (İbnü’n-Nedîm, s.…
…Kitâbi Ẓâhirâti’l-felek li-Öḳlîdis . Öklid’in…
…ev fî ḳubbetin yüstaʿmelü lehâ . er-Resâʾilü’l-müteferriḳa…
…fi’l-heyʾe li’l-müteḳaddimîn ve…
…(nşr. E. Sachau), Leipzig 1923, s. 142. Sâid…
…Courtauld Institutes , XXXI, London 1968, s. 12-32. Halîl…
…The Theory of Parallel Lines”, Encyclopedia of the…
…(ed. Roshdi Rashed), London 1996, II, 463-470. J. P.…
…(ed. M. Folkerts – R. Lorch), Wiesbaden 2000, s. 252-265.…