…sanatlarla örülü ifadenin lafız bakımından kusursuz, mâna…
…yeni (muhdes) şairlerin, lafız ve şekle dayanan edebî…
…tarif eden kimse şair Halîfe İbnü’l-Mu‘tez’dir (ö.…
…yaygınlaştırmışlardır. İbnü’l-Mu‘tez eserinde, kelimeyi…
…gelen müelliflere en az İbnü’l-Mu‘tez kadar tesir eden…
…söyler (s. 34). Aynı asırda Ebû Hilâl el-Askerî, belâgat…
…V. (XI.) yüzyılda İbn Reşîḳ el-Kayrevânî, İbn…
…İbn Reşîḳ el-Kayrevânî, İbn Sinân el-Hafâcî ve…
…müellifleri yetişmiştir. İbn Reşîḳ el-Kayrevânî el-ʿUmde…
…adıyla bilinen iade sanatı İbn Reşîḳ’te (II, 3) tasdîr…
…fesahatinden bahsederken lafızların yerinde kullanılması ve…
…93-232) fesahatin temininde lafız ve mâna güzelliklerinin esas…
…eder. O da Bâkıllânî gibi lafızlara fazla itibar etmez. Bu…
…Hafâcî’nin başlattığı lafız ve mâna güzellikleri Râzî’de…
…Aynı asırda yaşayan Ebû Ya‘kūb es-Sekkâkî ise…
…bedî‘ terimini kullanmadan lafız ve mânaya ait olmak üzere…
…asrın en meşhur simalarından İbn Ebü’l-İsba‘ el-Mısrî…
…meşhur simalarından İbn Ebü’l-İsba‘ el-Mısrî Taḥrîrü’t-Taḥbîr…
…alır. Birinci eserinde, İbnü’l-Mu‘tez’den zamanına kadar…
…vererek bunu ispata çalışır. İbn Ebü’l-İsba‘, ikinci eserin…
...

…örnek bulmak mümkündür. İbnü’l-Mukaffa‘dan (ö. 142/759)…
…anlaşılmıştır. Nitekim İbnü’l-Mukaffa‘a göre belâgat,…
…söylemektir. Câhiz’e göre lafızla mânanın güzellikte…
…yarışması, yani mânadan önce lafzın kulağa, lafızdan önce de…
…mânadan önce lafzın kulağa, lafızdan önce de mânanın zihne…
…ve fesahat, Câhiz’de beyân, İbnü’l-Mu‘tez’de (ö. 296/908)…
…b. Ca‘fer’de nakdü’ş-şi‘r, Ebû Hilâl el-Askerî’de (ö.…
…sonra) es-sınâateyn, İbn Sinân el-Hafâcî’de (ö.…
…esas hedef Kur’ân-ı Kerîm’i lâyıkıyla anlamak olmuştur.…
…Meʿâni’l-Ḳurʾân ’ı, Ebû Ubeyde Ma‘mer b. Müsennâ’nın…
…ve Meʿâni’l-Ḳurʾân ’ı, İbn Kuteybe’nin (ö. 276/889)…
…Teʾvîlü müşkili’l-Ḳurʾân ’ı, Ebû İshak ez-Zeccâc’ın (ö.…
…’ı ile Meʿâni’l-Ḳurʾân ’ı, İbn Fâris’in (ö. 395/1004)…
…Beyânü iʿcâzi’l-Ḳurʾân ’ı, Ebû Bekir el-Bâkıllânî’nin (ö.…
…çalıştılar. Bunlardan İbn Sellâm el-Cumahî’nin (ö.…
…adlı eseri, Ebû Zeyd el-Kureşî’nin,…
…Cemheretü eşʿâri’l-ʿArab ’ı, İbn Kuteybe’nin eş-Şʿir…
…eş-Şʿir ve’ş-şuʿarâʾ , İbnü’l-Mu‘tezz’in…
…(ö. 293/905) Naḳdü’ş-şiʿr , İbnü’l-Mu‘tezz’in el-Bedîʿ , İbn…
…el-Bedîʿ , İbn Tabâtabâ el-Alevî’nin (ö.…
...

…olarak karşılanmıştır. Grek literatüründe bu kelime ilk defa…
…önce 2000’lere ait Sumer literatürüdür. Çivi yazılı bu kaynaklarda…
…cennet tasavvuru İskandinav literatüründe de göze çarpar. Slavlar’da…
…cenneti, fevkalâde refah ve lüksün bulunduğu, kırmızı güneşin…
…cennet, önceleri P’eng Lai adalarında bulunan bir “doğu…
…bir yer iken apokaliptik literatürde burası bir ceza yeri haline…
…yaşayacaklardır. Apokaliptik literatürde cennetin üçüncü semada…
…Ortaçağ’daki Talmud sonrası literatürde cennet-cehennem…
…âhiret telakkisi oluşmuştur. Luka İncili’nde cennet, Hz.…
…gibi, bk. Markos, 12/18-27; Luka, 16/9, 19-31). Bazı…
…T. H. Gaster, Myth, Legend and Custom in the Old…
…yer almıştır. İslâm literatüründe cenneti ifade etmek üzere…
…olan bir terimdir. İslâm literatüründe ebedî saadetle ilgili…
…telakki etmişlerse de (bk. İbn Kayyim el-Cevziyye, s. 142;…
…Kayyim el-Cevziyye, s. 142; L. Gardet, II, 447) bu…
…şeklinde açıklanmaktadır. İbn Kayyim el-Cevziyye’nin,…
…Kerîm olmak üzere İslâm literatüründe cennet tasvirleriyle ilgili…
…ulu yaratıcının sonsuz lutuf ve kerem sahibi olduğu…
…işaret etmektedir. Muhyiddin İbnü’l-Arabî, sekiz dolgun…
…başka “cevherler denizi, lutuf denizi, rabbin denizi” gibi…
...

…Akdeniz, doğuda Tunus ve Libya, batıda Fas ve Batı Sahrâ,…
…yaklaşık 2 milyon km 2 ’lik bir alana yayılır ve Büyük…
…yirmi iki idi. En büyük limanlar kuzeyde, eşya trafiğinin…
…BİBLİYOGRAFYA: A. Bernard, “L’Algérie”, Géographie universelle ,…
…1984-1985 (ed. J. Paxton), London 1984, s. 74-76. Countries…
…Reserves”, The Muslim World League Journal , X/5, Mekke 1983,…
…631-633, 648-652. Büyük Larousse , İstanbul 1986, IV,…
…hayatı yaşayan yerli halka Libyalı deniliyordu. Kendilerini…
…itibaren Abdullah b. Sa‘d b. Ebû Serh ile Abdullah b.…
…(740-774). Bu isyan sonunda Ebû Kurre es-Sufrî liderliğinde…
…sonunda Ebû Kurre es-Sufrî liderliğinde Tilimsân’da Benî İfren…
…kafilelerin uğrak yeri oldu. Ebû Abdullah eş-Şiî, Rüstemîler…
…başardılar. Halife Muiz-Lidînillah’ın Fâtımî başşehrini…
…BİBLİYOGRAFYA: İbn Abdülhakem, Fütûḥu Mıṣr…
…ve’l-maġrib , Kahire 1961. Ebû Ubeyd el-Bekrî, el-Muġrib…
…Kahire 1383/1963. İbn Hammâd es-Sanhâcî, Aḫbâru…
…Cezayir 1927. Ebû Muhammed el-Abderî,…
…İbn İzârî, el-Beyânü’l-muġrib ,…
…, Beyrut 1947-50, I-III. İbn Haldûn, el-ʿİber , Beyrut…
…el-ʿİber , Beyrut 1957-59. İbn Kunfüz, el-Fârisiyye fî…
...

…olabileceğini kabul etmeyen İbn Sînâ’ya da karşı çıkmıştır.…
…başka Tyanalı Apollonios, İbn Ümeyl, İbn Erfa‘re’s ve…
…Apollonios, İbn Ümeyl, İbn Erfa‘re’s ve Ebü’l-Kāsım…
…yaşayan Câbir b. Hayyân ve Ebû Bekir er-Râzî gibi…
…Hermetik ve İslâm simya literatürünü tanıtmış olmasıdır. Câbir b.…
…eserle ilgili olarak 1954’te Londra Üniversitesi’nde…
…7. Şerḥu ḳaṣîdeti Ebi’l-İṣbaʿ . Keşfü’l-esrâr adıyla da…
…(Silvan) Ebü’l-İsba‘ künyesiyle tanınmış olan…
…8. Şerḥu’ş-Şemsi’l-ekber li-Belînûs . Tyanalı…
…faydalandığı geniş kimya literatürünün muhtevasını çok iyi bilmek…
…im Islam , Leiden 1972, s. 35-36. Sarton,…

…esir alındığı ve sahâbî Ebû Bekre es-Sekafî’nin kölesi…
…b. Sehl el-A‘rec, Hâris b. Ebû Üsâme gibi muhaddisler…
…belirtmektedir. Yine İbn Maîn’den nakledildiğine göre…
…Ali b. Medînî ve Ebû Hâtim er-Râzî’ye göre onun…
…ise büsbütün metrûk tür. İbn Hibbân ve Hâkim en-Nîsâbûrî…
…ettiğini ifade etmişlerdir. İbn Mâce, senedinde onun adının…
…bilinmemektedir. Ancak İbn Hacer, Dâvûd’un talebesi…
…Dâvûd’un talebesi Hâris b. Ebû Üsâme’nin el-Müsned ’ine…
…BİBLİYOGRAFYA: İbn Mâce, “Cihâd”, 11. Yahyâ…
…, III, 244. Ebû İshak el-Cûzcânî,…
…Beyrut 1405/1985, s. 198. İbn Ebû Hâtim, el-Cerḥ…
…1405/1985, s. 198. İbn Ebû Hâtim, el-Cerḥ ve’t-taʿdîl…
…ve’t-taʿdîl , III, 424. İbn Hibbân, el-Mecrûḥîn , I,…
…el-Mecrûḥîn , I, 291. İbn Adî, el-Kâmil , III,…
…Beyrut 1406/1986, s. 87. Ebû Nuaym el-İsfahânî, Ẕikru…
…el-İsfahânî, Ẕikru aḫbâri İṣbahân (nşr. Dedering), Leiden…
…İṣbahân (nşr. Dedering), Leiden 1934, II, 165. Hatîb,…
…Halep 1391/1971, I, 220. İbn Hacer, Tehẕîbü’t-Tehẕîb ,…
…1393/1973, III, 13-23. İbn Kutluboğa, Tâcü’t-terâcim…

…olarak isimlendirilmez. Ebû Hâtim er-Râzî’ye göre bu iki…
…almışlardır. Nitekim İbn Teymiyye, delâilü’n-nübüvve…
…anlamında kullanılan isbâtü’n-nübüvve, isbâtü’r-risâle,…
…kullanılan isbâtü’n-nübüvve, isbâtü’r-risâle, tesbîtü…
…hareketleri çerçevesinde İbnü’l-Mukaffa‘, Abdülkerîm b.…
…Ebü’l-Avcâ, Beşşâr b. Bürd, Ebû Îsâ el-Verrâk,…
…b. Bürd, Ebû Îsâ el-Verrâk, İbnü’r-Râvendî, Ebû Bekir Muhammed…
…el-Verrâk, İbnü’r-Râvendî, Ebû Bekir Muhammed b. Zekeriyyâ…
…mümkün değildir. Nitekim Ebû Hâtim er-Râzî’nin,…
…vahyi inkâr eden filozof Ebû Bekir er-Râzî’ye reddiye…
…ilk olarak yer veren İbn İshak olmuştur ( es-Sîre ,…
…ve’r-rusül adlı eseriyle Ebû Bekir el-Esam takip…
…Risâle fî tes̱bîti’r-rusül , İbn Sînâ’nın Risâle fî…
…kaydetmiştir. Daha sonra ise Ebû İshak el-Cûzcânî’nin…
…kullanan ilk Selef âlimi Ebû Zür‘a er-Râzî’dir. Dâvûd…
…Aʿlâmü’n-nebî ’si, Ebû Dâvûd es-Sicistânî’nin…
…Delâʾilü’n-nübüvve ’si, İbn Kuteybe’nin…
…’si ( Delâʾilü’n-nübüvve ), İbn Ebü’d-Dünyâ, Ca‘fer b.…
…b. Muhammed el-Firyâbî, İbn Hibbân, Taberânî ve Ebû Zer…
…İbn Hibbân, Taberânî ve Ebû Zer el-Herevî’nin…
...

…Hasan Şah Bakkal ve Muhyevî Lârî gibi âlimlerden aklî ve…
…tahsil etti. Meşhur muhaddis İbn Hacer el-Askalânî’den…
…muhtemelen şeceresinin Hz. Ebû Bekir’e ulaşmasından dolayı…
…Hükümdarı Cihan Şah’ın oğlu Ebû Yûsuf tarafından sadâret…
…eyaleti sınırları içindeki Lâr bölgesine, ardından Hürmüz…
…Eş‘arî kelâmının, Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye ait vahdet-i vücûd…
…aksine birçok eserinde İbn Sînâ ve Fârâbî’nin…
…belirtmekle birlikte İbn Sînâ’nın cismanî dirilişi…
…çeşitli burhanlar ve keşf le sabit olduğunu, bu konuda…
…Ṣayḥa ve Ṣadâ , s. 139). İsbât-ı vâcib konusunda kaleme…
…gösterir. Devvânî, isbât-ı vâcib konusunda hudûs ve…
…eserinde tartışmasına rağmen isbât-ı vâcib için benimsediği aklî…
…olarak şöhret bulan eserini Levâmiʿu’l-işrâḳ fî mekârimi’l-aḫlâḳ…
…Devvânî’nin Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye ve vahdet-i vücûd…
…yönünü oluşturur. Devvânî, İbnü’l-Arabî’den büyük bir…
…bu meyline rağmen muhtemelen İbn Miskeveyh’in…
…Celâlî , s. 236-237; krş. İbn Miskeveyh, s. 49, 128-129),…
…Devvânî’nin geniş bir liste oluşturabilecek olan…
…Felak ve Nâs gibi “kul” lafzıyla başlayan bazı küçük…
…35-74). Cevdet Akbay, yüksek lisans tezi olarak hazırladığı…
...

…önde gelenlerinden Ebû Ali el-Cübbâî’nin oğlu olup…
…yaptığı bilinmektedir. Ebû Hâşim babasının vefatından…
…Kabristanı’na defnedildi. İbn Hallâd el-Basrî, Abdullah b.…
…Abdullah b. Hattâb, Ebû Abdullah Hüseyin b. Ali…
…Hüseyin b. Ali el-Basrî, Ebû İshak İbrâhim b. Ayyâş, Ebû…
…Ebû İshak İbrâhim b. Ayyâş, Ebû İmrân es-Sayrafî ve Ahmed b.…
…el-Ezrak gibi ünlü âlimler Ebû Hâşim’in talebelerindendir.…
…de şöhret kazanan Ebû Hâşim daha çok kelâm ilmiyle…
…yoktur (İbn Hacer, IV, 16). Ebû Hâşim’in kelâmî görüşleri…
…görüşlerini kabul eden Ebû Hâşim, özellikle ilâhî…
…bir kitapta toplamıştır. Ebû Hâşim’in en çok ilgi çeken…
…gayesiyle ortaya koymuştur. Ebû Ali el-Cübbâî ve diğer…
…nevi ta‘tîl i benimserken Ebû Hâşim “hal”i ilk defa kelâmî…
…sıfatlar zâtî sıfatlardır. Ebû Hâşim, hem metafizik hem de…
…önemli simalardan biri olan Ebû Hâşim, cisimlerin hudûsüne…
…yoluyla istidlâl ederek isbât-ı vâcib için kullanılan hudûs…
…beş temel esasını kabul eden Ebû Hâşim’in kelâmcılığını…
…(İbn Hazm, V, 125). Ebû Hâşim’i görüşlerinden dolayı…
…bazı Mu‘tezilî âlimler de Ebû Hâşim’i tekfir etmiştir (…
…Görüşlerini benimseyenlere, “Ebû Hâşim’e mensup olanlar”…
...

…Mihrân, Ca‘fer b. Ebû Tâlib’in torunu Abdullah b.…
…meşhur sûfîlerindendir. Ebû Nuaym zamanında onun zühd…
…sürdürmekteydi. Babası Ebû Muhammed Abdullah (ö.…
…İsfahan’da yaşayan Ebû Nuaym, sekiz yaşından…
…itibaren Ebü’ş-Şeyh ve İbnü’l-Mukrî el-İsfahânî gibi…
…Ebü’l-Abbas el-Esam, Basralı İbn Dâse zikredilebilir. Ebû…
…İbn Dâse zikredilebilir. Ebû Nuaym 356 (967) yılında…
…rivayette bulundu. Assâl, Ebû Bekir el-Ciâbî, Taberânî ve…
…Bekir el-Ciâbî, Taberânî ve Ebû Bekir el-Katîî gibi…
…âlimlerden hadis öğrendi. Ebû Nuaym, yegâne râvisi olduğu…
…arasında Hatîb el-Bağdâdî, Ebû Sâlih el-Müezzin, Ebû Ali…
…Ebû Sâlih el-Müezzin, Ebû Ali el-Vahşî ve Ebû Nuaym’ın…
…Ebû Ali el-Vahşî ve Ebû Nuaym’ın hemen bütün…
…muhaddis ve kıraat âlimi Ebû Ali el-Haddâd gibi tanınmış…
…akın etmişlerdir. Ebû Nuaym 20 Muharrem 430 (22…
…hususunda birleşirler. Ancak Ebû Nuaym, bir sûfî olmaktan çok…
…Hatîb el-Bağdâdî’nin, Ebû Nuaym’ı bazı hadis…
…Çağdaşı ve hemşerisi Hanbelî Ebû Abdullah İbn Mende, o…
…Hanbelî Ebû Abdullah İbn Mende, o devirde…
…mezhep taassubu sebebiyle Ebû Nuaym’ı ağır ifadelerle…
...