…Muhammed Enverullah Han ve Molla Abdülkayyûm’un…
…önderliğinde bir grup ilim adamı tarafından 1888’de…
…yaptığı, idarî ve malî yönden tam yetkili bir…
…yürütülmesi ise bir ilim heyetinin sorumluluğuna…
…ilim heyetinin sorumluluğuna verildi. İdare meclisi kurulu ve ilim…
…İdare meclisi kurulu ve ilim heyetinden başka meşhur…
…İdare meclisi kurulu ve ilim heyetinden başka meşhur ilim…
…ilim heyetinden başka meşhur ilim adamları ve seçkin…
…başka meşhur ilim adamları ve seçkin şarkiyatçılardan…
…Andra Pradeş eyalet idaresi ve üniversite tarafından…
…korunması, incelenmesi ve yayımlanmasıdır. Bu…
…Rusya, Suriye, Türkiye ve Yemen gibi ülkelerdeki…
…gibi ülkelerdeki devlet ve şahıs kütüphanelerinden…
…kütüphanelerinden çeşitli ilim dallarına ait değerli İslâm…
…yazma, mikrofilm, fotoğraf ve fotokopileri sağlanarak…
…ehliyetli araştırma kadrosu ve ana kaynak eserleri ihtiva…
…kozmografya, tıp, optik ve benzeri bilim dallarında…
…tıp, optik ve benzeri bilim dallarında yaklaşık 700…
…Yok olmaktan kurtarılan ve geniş bir araştırmacı…
…, ed-Dürerü’l-kâmine ve Taʿcîlü’l-menfaʿa ’sı,…
...

…giderek bozulmaya başlamış ve öğretim sadece dinî ilimlere…
…ve öğretim sadece dinî ilimlere münhasır kalırken kalitesi…
…XVIII. yüzyılda III. Ahmed ve I. Mahmud dönemlerinde…
…ulaşmış, hatta medrese hoca ve talebeleri dahi bundan…
…kabul edildi, ayrıca dinî ilimler yanında hesap-hendese-cebir,…
…umumi tarih ile İslâm ve Osmanlı tarihleri, hikmet…
…kimya, hey’et (astronomi) ve kozmografya gibi dersler de…
…Küçük Ayasofya Medresesi ve Süleymaniye Dârülhadisi…
…ayrıca İsmihan Sultan ve Kariye medreseleri kadro…
…sınıfa Süleymaniye-Saraçhane-Vezneciler, 6. sınıfa Çarşamba, 7.…
…edildi. Âlî 1. sınıf Beyazıt-Vefa arasındaki medreselerde, 2.…
…medreselerinde, 3 ve 4. sınıflar ise Fâtih…
…evvel, tâlî kısm-ı sânî ve âlî adlarını taşımaktaydı.…
…birer müdîr-i umûmî, sınıf ve şubelerde ise birer müdür…
…ise birer müdür bulunacak ve şube müdürleri sınıf…
…müdîr-i umûmîye, o da Ders Vekâleti’ne bağlanacaktı.…
…okumakta olan talebeler, son verdikleri imtihan göz önünde…
…olanlar arasından ders vekilinin başkanlığında olmak üzere…
…bu icâzetnâmeler önce Ders Vekâleti, sonra meşihatça tasdik…
…bir sebeple devam edemeyen veya etmek istemeyenlerin tâlî…
...

…Osmanlılar’da görülen bilimde Doğu’dan Batı’ya olan…
…Batı’ya olan yöneliş ve eğitim anlayışında meydana…
…teşebbüslerin doğmasına vesile olmuştur. Bu müesseseye…
…gelen “dârü’l-fünûn” adının verilmesi, o günün şartlarında…
…devir Arap edebiyatında “bir bilimin ayrıldığı dal”, çoğulu…
…dal”, çoğulu “fünûn” değişik bilim dalları anlamında,…
…ise “cins, tür, hal, bilim dalı” mânalarında…
…XIX. yüzyılda müşâhede ve ispata dayalı bilimlere fen…
…müşâhede ve ispata dayalı bilimlere fen denilmiştir. Fünun…
…hemen her zaman “ulûm ve fünun” terkibinde…
…kelimesinden (daha çok dinî ilimler) ayırt edilerek dârülfünun…
…Batı kaynaklı yeni bilimlerin eğitiminin yapılacağı bir…
…1845 yılında ulemâ, asker ve bürokratların katıldığı yedi…
…kaidelerini tesbit etmiş ve eğitim sistemini ilk, orta…
…eğitim sistemini ilk, orta ve yüksek eğitim olarak üçe…
…nasıl bir müessese olacağı ve bununla neyin kastedildiği…
…için “Bâbıâli ketebesinden ve başkalarından tertip…
…1846’da dârülfünun, “mâlûmat ve hüsn-i ahlâkça mükemmel…
…mükemmel olmak isteyen ve bütün ilim ve fenleri…
…olmak isteyen ve bütün ilim ve fenleri okumaya hevesli…
...

…Ziyâ Bey’in (Paşa) teşvik ve öncülüğü ile Gazi Ahmed…
…Ahmed Esad Paşa (sadrazam) ve Ali Nakī Efendi tarafından,…
…diğer unsurlara göre yoksul ve geri kalmış müslüman halk…
…halk çocuklarının eğitim ve öğretimine yardımcı olmak…
…cemiyetin vatan sevgisini ve millet gayretini esas…
…(md. 5). Cemiyetin idare ve tedris meclisi adıyla…
…değişiklik yapılmasına veya başka dersler ilâvesine de…
…dersler ilâvesine de imkân verilmiştir. Cemiyet ilk faaliyet…
…hesap, sosyal bilgiler ve İslâm dini esaslarını…
…bu mektep büyük ilgi görmüş ve zamanla yetersiz hale…
…Mektebi cemiyetin idaresine verilerek burada da bir şube açılmış…
…burada da bir şube açılmış ve faaliyeti 1865’ten 1873’e…
…fahrî olarak cemiyet üyeleri veriyordu. Üç sınıftan oluşan mektepte…
…matematik, tarih ve coğrafya gibi dersler…
…dersler okutuluyordu. Kitap ve her türlü ders aracı…
…cemiyetin elinden almasının veya söz konusu mektebi…
…İslâmiyye, eğitim ve öğretim faaliyetlerinin bir…
…parçası olmak üzere telif ve tercüme yoluyla ders…
…ders kitapları, kaynak ve yardımcı kitaplar…
…hazırladıkları hesap kitabı ve Rızâ Paşa’nın hazırladığı…
...

…kör olduğu için de “Ekmeh” ve “Darîr” lakaplarıyla…
…Muhtemelen keskin zekâsı ve derin ilminden dolayı…
…hayır sever bir kimse idi ve Habib Neccar Türbesi’nin…
…Burada akşama kadar ilim adamlarıyla beraber bulunan…
…onlardan birçok şey öğrendi ve bu sırada Kur’ân-ı Kerîm’i…
…bu yıllarda Antakya’ya geldi ve misafirhanede ona ders…
…ve misafirhanede ona ders verdiği gibi tedavisiyle de…
…sonra aynı hocadan mantık ve matematik okudu ve Farsça…
…mantık ve matematik okudu ve Farsça öğrendi; hocasının…
…Antakya’dan ayrılmasından ve babasının ölümünden sonra…
…bir hekim, eczacı, astronom ve matematikçi, aynı zamanda…
…kültüre sahip bir mütefekkir ve şairdi. Eserleri.…
…mantık, felsefe, cebir ve astronomiyle ilgili birçok…
…ilgili birçok kitap ve risâle yazmıştır. 1.…
…1. Teẕkiretü üli’l-elbâb ve’l-câmiʿ li’l-ʿacebi’l-ʿucâb .…
…. Teẕkire-i Dâvûd ve Teẕkire-i Anṭâkî adlarıyla…
…bir mukaddime, dört bab ve bir hâtimeden ibarettir.…
…tıp ilminin önemi, lüzumu ve öğrenim yöntemleri üzerinde…
…giriş mahiyetinde, ikinci ve üçüncü bablar müfred ve…
…ve üçüncü bablar müfred ve birleşik ilâçlar…
...

…ilgili en geniş bilgiyi veren son devir kaynaklarından…
…göre Aydın-ili’nden olan ve bu sebeple Rûşenî mahlasını…
…yılı olarak 820’yi (1417) verirlerse de bunun ispatlanması mümkün…
…gerekir. Yetişmesinde ve tasavvufa intisabında önemli…
…önemli rolü bulunan ve Monlâ-yı Rûmî olarak tanınan…
…dolayı Rûşenî’nin ilmî ve tasavvufî yönden tanınmış…
…Bey’in, Rûşenî’yi hemşerisi ve Fâtih devrinin meşhur divan…
…tahsili gördüğü, devrin ilim ve edebiyat muhitlerinden…
…tahsili gördüğü, devrin ilim ve edebiyat muhitlerinden…
…hakkında çıkan bir dedikodu ve gördüğü rüya sebebiyle…
…Lârende’de onun da telkin ve tesiriyle tasavvufa…
…tasavvufa yönelmeye karar verdi. Devrin büyük…
…Şirvânî’nin halifesi oldu ve Anadolu’da irşadla…
…rızâsıyla Karabağ, Berdea ve Gence gibi civar bölgelerde…
…yazmaya başladı. Şeyhinin vefatından sonra da onun yerine geçti.…
…üzerine Tebriz’e gitti ve sultanın hanımı Selçuk…
…sarayında her cuma günü âlim ve sanatkârlarla yapılan…
…Ömer Rûşenî Uzun Hasan’ın vefatından sonra (1478) oğulları Sultan…
…oğulları Sultan Halil (1478) ve bilhassa Akkoyunlular’ın en…
…büyük hükümdarlarından, âlim ve sanatkârların koruyucusu…
...

…sebebiyle bu isimle anılan ve İslâm dünyasında genel…
…genel olarak ateist ve materyalist düşünce…
…İslâm dünyasındaki Meşşâiyye ve İşrâkıyye ile…
…ilhâd hareketleri ve bunlara gösterilen şiddetli…
…anlamını yer yer genişletmiş ve hatta belirsizleştirmiştir.…
…kendisini ötekilerden veya benzerlerinden ayırt etmeye…
…tanımından ziyade bir fikri veya şahsı dehrî saymaya…
…ibarettir. Ölürüz ve yaşarız, bizi ancak zaman…
…uygun düşmesi, dehrî ve dehriyye terimlerinin…
…şikâyet ettiklerini belirtir ve bundan dolayı Hz.…
…olayların asıl fâili ve yaratıcısı Allah’tır; bu…
…inanç sahiplerinin varlık veren bir tabiat, yok eden bir…
…birleşip dağılmasıyla ölümün ve hayatın vuku bulduğuna…
…Dehr ise tabiatlardaki oluş ve bozuluşun (nesnelerin…
…(nesnelerin fizikî, kimyevî ve biyolojik özellikleri)…
…incelediği dehriyye, Allah ve âhiret inancına sahip…
…gerekli sıçramayı yapamamış ve metafiziğe kesin olarak…
…şeriatı kabul etmeyen ve bir ölçüde metafizikçi…
…önce dehriyyûn, tabîiyyûn ve ilâhiyyûn akımlarını kesin…
…biçimde birbirinden ayırmış ve sadece birincileri…
...

…toplu yer aldığı en büyük ve yahudi düşüncesinin en…
…( Delâletü’l-ḥâʾirîn , s. 3) ve 1190 yılında tamamlanmıştır.…
…astronomi dersleri alan ve gerçek adı Yûsuf İbn Şem‘ûn…
…yetinmeyerek ilâhiyat bilimlerini öğrenmek ve müslüman…
…bilimlerini öğrenmek ve müslüman kelâmcıların…
…İbn Meymûn ise bazı temel ilimleri öğrenmeden ilâhiyat…
…bırakıp o sıralarda İslâm bilim ve düşüncesinin merkezi…
…o sıralarda İslâm bilim ve düşüncesinin merkezi…
…merkezi durumunda olan Halep ve Bağdat’a gitmek üzere…
…konuları halk kitlelerine veya felsefeye ilk başlayanlara…
…ilk başlayanlara yahut dinî ilimlerden başka bilimlerle ilgisi…
…yahut dinî ilimlerden başka bilimlerle ilgisi olmayanlara anlatmak…
…kabul eden, mükemmel bir din ve ahlâk anlayışına sahip…
…sahip olduğu halde felsefî ilimleri öğrenen ve onların…
…felsefî ilimleri öğrenen ve onların cazibesine kapılarak…
…ortak lafızları, alegorik ve girift anlamlı terimleri…
…bu yüzden “hayret ve dehşet içinde kalmış” dindar…
…iki seçenek vardır. Ya aklın verilerine tâbi olup dinin ortaya…
…tezleri reddedecekler veya inandıkları ilkelere…
…ilkelere bağlanıp aklın verilerini görmezlikten gelecekler,…
...

…Âşık edebiyatı ve mûsikisinde bir nazım…
…söyledikleri şiirlere verilen epos adından türetilen…
…(kıssa), vak‘a, tarih, roman ve hayvan masalı (fabl)” gibi…
…bırakan savaşlar, bir şahıs veya bir milletin kahramanlıkları…
…bir milletin kahramanlıkları ve tabii âfetler, hikâye…
…katılan öğüt, kıssa, masal ve epik karakterli biyografik…
…Rıza Nur, M. Fuad Köprülü ve Zeki Velidi Togan Türkoloji…
…Nur, M. Fuad Köprülü ve Zeki Velidi Togan Türkoloji alanındaki…
…légende (efsane) veya épopée karşılığında…
…olmadan önceki tarih, dil ve edebiyatının incelenmesinde…
…oldu. Schiefner, Radloff ve Potanin gibi bilginlerin…
…Türk Töresi (İstanbul 1339) ve Türk Medeniyeti Tarihi…
…adlı eserlerinde menkıbe ve üstûre kelimelerini…
…Edebiyat nazariyecileri ve araştırmacılarına göre…
…tek, toplu, kahramanca ve gerçeğe benzemekle birlikte…
…anlatım karakteri taşıması ve esas konunun anlatıldığı…
…başka dil, muhayyile ve nazım güçlü, hayaller canlı,…
…olmalı, bir bütünlük içinde ve samimi bir şekilde döneminin…
…yapılarına göre tabii ve sunî olmak üzere başlıca iki…
…İlkçağ’lardaki birçok tabii ve toplumsal olayın gerçek…
...

…kozmoloji, epistemoloji ve ahlâk bahislerini içine…
…zorunlu olarak belirlediği veya gerektirdiği, yani sebep ile…
…düşüncesine dayanmakta ve bu düşünce her hadisenin bir…
…düşünce geleneğinde sebep ve illet kavramları etrafında…
…Bu terim tamamıyla moderndir ve klasik terminolojide yer…
…özetlerken bunları belirsiz ve yetersiz olduğu gerekçesiyle…
…düşünceleri kabul etmemiş ve dört sebep teorisi olarak…
…maddî, formel, etken ve gāî olmak üzere dört sebeple…
…kâinatı yalnızca maddî veya formel sebeplerle açıklama…
…planda âlemdeki hareket ve nizamı ezelî, sabit ve…
…ve nizamı ezelî, sabit ve metafizik bir muharrike…
…İslâm dünyasında tanınmış ve yeniden yorumlanmıştır.…
…Bedevî, s. 3-33) ilk illet veya sebep (el-illetü’l-ûlâ)…
…ilk illet, bir şeyin yakın ve görünür fizikî sebebinden…
…güçlü, uzak yani en yüce ve gerçek anlamda metafizik bir…
…bir sebeptir. Bu ve benzeri metinleri yakından…
…(formel), fâile (etken) ve temâmiyye (gāî) terimleriyle…
…göre bu sebepler oluş ve bozuluşa tâbi olan her şeyin…
…sebep sonuç olarak oluş ve bozuluşun konusunu teşkil…
…Burada önemli olan, yakın veya uzak oluş itibariyle fâil…
...