…türetilmiş bir mekân ismi olan meclis (çoğulu…
…) oturumun yapıldığı yeri ifade eder, bir kelimeyle tamlama…
…halinde kullanıldığında ise (ilim meclisi, zikir…
…kelimesi, Hz. Peygamber’den itibaren daha çok mescidlerde yapılan…
…itibaren daha çok mescidlerde yapılan dersler için…
…mescidlerde yapılan dersler için kullanılmıştır. Bununla…
…Bununla beraber onun mescidinde zikir ve ilim gibi farklı…
…onun mescidinde zikir ve ilim gibi farklı meclislerin…
…söyleyen Resûl-i Ekrem her iki meclisi de takdir etmekle…
…de takdir etmekle birlikte ilim halkasında oturmayı tercih…
…(Dârimî, “Muḳaddime”, 32; İbn Mâce, “Muḳaddime”, 17).…
…Mâce, “Muḳaddime”, 17). İlim meclisleri meclis-i…
…anılmıştır. Hadis dersleri için daha çok “meclisü’l-ilim”…
…için daha çok “meclisü’l-ilim” ifadesi kullanılmış, Kur’an…
…daha çok “meclisü’l-ilim” ifadesi kullanılmış, Kur’an…
…genel olarak bir ilim dalının öğretildiği…
…(C. Zeydân, V, 280-282). İlim meclislerinde öğrencilere…
…yazdırılması usulüne “imlâ” denildiğinden bu şekilde…
…ve tartışmaları (muhâdara) ihtiva eden kitap türüne de…
…meclisler kurulmuştur. İbnü’l-Cevzî eserinde Mansûr…
...

…metni öğrenmek ve ezberlemek için tekrarlamak” anlamına gelen…
…dirâse ) kökünden bir mekân ismidir. Ders Sâmî dillerde ortak…
…Beytülmidrâs diyorlardı ( İbnü’l-Esîr, en-Nihâye , II,…
…451; Buhârî, “Cizye”, 6; “İʿtiṣâm”, 18). Hadislerde ders ve…
…38) ders yapılan mekânlara ilk devirlerde medrese…
…bir başlangıç olduğu ileri sürülmüştür (Ali b. Muhammed…
…el-Kettânî, I, 138). Ancak ilk bina edildiği günden…
…ilk bina edildiği günden itibaren bir eğitim ve öğretim kurumu…
…kurumu olarak da görev yapan Mescid-i Nebevî’yi ve orada bulunan…
…bulunan Suffe’yi medresenin ilk modeli kabul etmek daha…
…kabul etmek daha doğrudur. Mescidler (camiler) müstakil medrese…
…müstakil medrese binalarının inşasından sonra da dershane işlevini…
…inşasından sonra da dershane işlevini sürdürmüştür (bk. CAMİ ).…
…(bk. CAMİ ). Batı dünyasına ilim ve kültür açısından yeni…
…pek söz edilmemektedir. İlk medreselerin ne zaman inşa…
…İlk medreselerin ne zaman inşa edildiği hususunda farklı…
…ancak kendisinin bu bilgiyi İslâm tarihi kaynaklarından teyit…
…edemediğini söylemektedir ( İslâm Medeniyeti Tarihi , III,…
…408). Beytülhikme’yi bir ilimler akademisi hüviyetine…
…Türkistan ve Horasan’da İslâmiyet’in Türkler arasında…
...

…İslâm Tarihinde Mehdîlik…
…(60/680) ardından çıkan iç savaşlar sırasında “İslâm’ı…
…çıkan iç savaşlar sırasında “İslâm’ı aslî hüviyetine…
…kavuşturacak olan beklenen idareci” anlamında kullanılmaya…
…ıslah amaçlı bir halifelik iddiasında bulunmuş, onun bu tavrı…
…66 (685) yılında Kûfe’de isyan ettiğinde Hz. Ali’nin…
…Muhammed b. Hanefiyye’yi imam ve ilâhî kurtarıcı diye…
…b. Hanefiyye’yi imam ve ilâhî kurtarıcı diye tanıtmıştır.…
…fitne çıkmasından çekindiği için daha önce Basra’ya intikal…
…için daha önce Basra’ya intikal etmiş bulunan ve halk…
…başına geçmesini isteyen çok sayıda insanla…
…geçmesini isteyen çok sayıda insanla karşılaşınca bu iddiaları…
…insanla karşılaşınca bu iddiaları reddedip Abdullah b. Ömer…
…dünyayı ıslah edeceğini iddia etmiştir (Sa‘d b. Abdullah…
…s. 26-27). Emevî halifeleri içinde, seleflerinin zulümlerini…
…mehdî olarak hissettiren ilk kişinin Süleyman b.…
…Ömer b. Abdülazîz bizzat iddia etmemesine rağmen takvâsı ve…
…rağmen takvâsı ve âdil idaresi sebebiyle daha Medine’de…
…daha Medine’de vali iken başta muhafazakâr…
…birlikte bu sıralarda İslâm dünyasını kurtaracak…
...

…ketb kökünden mekân ismi olan mekteb (çoğulu…
…mektebe şeklinde kütüphane için de kullanılır. Araplar okula…
…denilmiştir. XIX. yüzyıldan itibaren mektep kelimesi, geniş…
…kullanılmıştır. Ayrıca İslâm dünyasında mektep…
…“tâlim” (mekteb-i İslâm), “büro” (mektebü’l-berîd),…
…en eski mekteplere yazının icat edildiği Mezopotamya’da…
…Burada öğrencilerin oturması için taştan veya kerpiçten…
…veli-öğretmen ilişkileri gibi değişik konular…
…sabit mektep yapmanın imkânsızlığından dolayı tarihte Araplar…
…onların hürlerden olmamasını ister (“Diyât”, 27). Bu rivayetten…
…verdiği bir konuyu anlatmak için çocukları toplamasını…
…için çocukları toplamasını istemesi ve toplanan çocukların…
…gürültü yapmamaları için ikaz edilmeleri tam bir okul…
…gürültü yapmamaları için ikaz edilmeleri tam bir okul veya…
…okuduğu büyük bir mektep inşa ettirip burada fahrî…
…Mekteplerin hepsinin ilk dönemlerden itibaren özel…
…hepsinin ilk dönemlerden itibaren özel bir binaya sahip…
…hocalar mahallenin mescidinde bir ders halkası kurarlardı.…
…hatmettikten sonra daha ileri seviye derslerine…
…daha ileri seviye derslerine mescidlerde devam ederlerdi. Mektebe…
...

…geçen nâme kelimesiyle “ihbarnâme, temliknâme, vasiyetnâme”…
…kişi muhatabından birtakım isteklerde bulunuyorsa bu tür…
…ve tasarrufu hususundaki isteklerini içeren mektubuna da bu…
…hususundaki isteklerini içeren mektubuna da bu bakımdan…
…emir ve uyarılarını içeren bir mektuplar mecmuası kabul…
…yakınlarındaki Kültepe ile (Kaniş-Kārum)…
…ve yine kilden zarflar içine konularak metni ve zarfı…
…yazdıkları olup çoğunlukla Mescid-i Aksâ’nın ve Süleyman…
…ve Süleyman Sarayı’nın inşasıyla ilgilidir. Yeni Ahid’in…
…Sarayı’nın inşasıyla ilgilidir. Yeni Ahid’in büyük bir…
…Ahid’in büyük bir bölümü ise Pavlus, Petrus ve…
…Allah’a ve Süleyman’a itaate çağıran bir mektuptur.…
…ağzından nakledilen ifadelerden mektubun besmele ile…
…ifadelerden mektubun besmele ile başladığı anlaşılmaktadır…
…adıyla başlama geleneğini ilk başlatanın Hz. Peygamber’in…
…mektubuna “bismikellāhümme” ifadesiyle başlardı (Kalkaşendî, I,…
…I, 480). Resûl-i Ekrem de ilk dönemlerde mektuplarının…
…akîdesine uygun düşen bu ibareyi koydurmuştur. Daha sonra…
…Hûd sûresinin 41. âyetinden ilhamla “bismillâh”, İsrâ sûresinin…
…ilhamla “bismillâh”, İsrâ sûresinin 110. âyetinden…
...

…Burcî Memlükleri (Burciyye, İkinci Memlükler; 1382-1517) olmak…
…1382-1517) olmak üzere iki dönemde incelenebilir.…
…olmak üzere iki dönemde incelenebilir. Eyyûbî Hükümdarı…
…ve Bahrü’n-nîl’e (Nil nehri) izâfetle el-Memâlîkü’l-Bahriyye adını…
…hazinesini saklamakla itham etti ve ona ağır…
…onun memlüklerinden İzzeddin Aybek et-Türkmânî’yi de…
…tarihçilerin Memlükler’in ilk sultanı saydığı Şecerüddür…
…ağır bir vergi ödemesi ve İslâm ülkelerine saldırmamaya söz…
…bıraktı. Ancak bu başarısı işe yaramadı. Suriye Eyyûbî…
…onun elinden almak için harekete geçmişlerdi. Ayrıca…
…tavsiyesine uyan Şecerüddür, İzzeddin Aybek’le evlendi ve seksen…
…Mısır Memlük hükümdarlarının ilki sayılan İzzeddin Aybek tahta…
…hükümdarlarının ilki sayılan İzzeddin Aybek tahta çıkmış ve…
…/ 3 Temmuz 1250). Sultan İzzeddin Aybek, tahtından feragat…
…devreye girmesiyle iki taraf arasında antlaşma…
…önem taşıyan bu antlaşma ile Ürdün nehri iki devlet…
…bu antlaşma ile Ürdün nehri iki devlet arasında sınır kabul…
…sınır kabul edildi. İzzeddin Aybek bundan sonra…
…çocuk sultanı tahttan indirip yeniden tahta çıktı.…
…Saîd bölgesinde başlatılan isyanları bastırdı ve Eyyûbî…
...

…biraz yukarısındaki yerler için kullanılan hayf adıyla…
…hayf adıyla anılan mescid, hac ibadetinin yapıldığı…
…adıyla anılan mescid, hac ibadetinin yapıldığı önemli mekânlardan…
…da yer aldığı yetmiş nebînin mescidin inşa edildiği yerde…
…da yer aldığı yetmiş nebînin mescidin inşa edildiği yerde namaz…
…yetmiş nebînin mescidin inşa edildiği yerde namaz kıldığı…
…(Fâkihî, III, 208; IV, 271; İbn Asâkir, VII, 458). “Ancak üç…
…Asâkir, VII, 458). “Ancak üç mescid için (Mescid-i Harâm,…
…VII, 458). “Ancak üç mescid için (Mescid-i Harâm, Mescid-i…
…mescid için (Mescid-i Harâm, Mescid-i Nebevî, Mescid-i Aksâ)…
…Harâm, Mescid-i Nebevî, Mescid-i Aksâ) bunların içinde ibadet…
…Mescid-i Aksâ) bunların içinde ibadet etmek amacıyla…
…Aksâ) bunların içinde ibadet etmek amacıyla yolculuğa…
…bunlardan biri olarak Mescid-i Hayf zikredilmişse de…
…peygamberin bu mekânda ibadet ettiğine dair rivayetler…
…buranın eskiden beri bir ibadet yeri olduğunu…
…yerde namaz kıldıktan sonra insanlara hitap etmiştir. Hac…
…mevsiminde bazı âlimlerin bu mescidde toplanıp ilmî münazaralar…
…bu mescidde toplanıp ilmî münazaralar yaptıkları…
…sonradan duvarla çevrilip mescid haline getirilmiştir. Bir…
...

…İlk muhacirler, Resûl-i Ekrem…
…ait bir hurma kurutma yerini mescid haline getirmişlerdi. Ebû…
…burayı genişleterek Kubâ Mescidi’ni bina etti (İbn Sa‘d, III,…
…III, 87; IV, 311). Sâlim’in imamlık yaptığı kişiler arasında Hz.…
…Bekir’in burada kaldığı süre içinde veya bir süre daha onun bu…
…olduğunu göstermektedir. Mescid-i Benî Amr b. Avf olarak da…
…anılan ( Müsned , II, 10; İbn Şebbe, I, 41) Mescid-i…
…, II, 10; İbn Şebbe, I, 41) Mescid-i Kubâ’nın arsasının kabilenin…
…Kubâ’nın arsasının kabilenin ileri gelenlerinden Külsûm b.…
…olduğu ve Külsûm’ün arsayı mescid yapılması için bağışladığı…
…arsayı mescid yapılması için bağışladığı rivayet edilir.…
…Diğer bir rivayete göre ise mescidin arsası Leyya adında…
…Diğer bir rivayete göre ise mescidin arsası Leyya adında bir…
…misafir eden kabilenin ileri gelenlerinden Sa‘d b.…
…Sa‘d b. Hayseme burada mescid yapılmasına öncülük etmiş…
…olmalıdır. Çünkü rivayette mescid ona izâfe edilmektedir. Öte…
…Çünkü rivayette mescid ona izâfe edilmektedir. Öte yandan…
…diyerek bunu Dırâr Mescidi’ni yapmak için bahane saydılar…
…bunu Dırâr Mescidi’ni yapmak için bahane saydılar (İbn Şebbe,…
…Resûlullah’tan bir mescid yapmasını talep edince Hz.…
...

…İslâm tarihinde bir dönüm noktası…
…sonra gerçekleştirilen ilk faaliyetlerden biri Mescid-i…
…ilk faaliyetlerden biri Mescid-i Nebevî’nin (Mescid-i Nebî)…
…Nebevî’nin (Mescid-i Nebî) inşasıdır. Bizzat Hz.…
…Nebevî’nin (Mescid-i Nebî) inşasıdır. Bizzat Hz. Peygamber…
…tarafından yaptırılan iki mescidden biri olan (diğeri…
…tarafından yaptırılan iki mescidden biri olan (diğeri Kubâ),…
…biri olan (diğeri Kubâ), Mescid-i Nebevî onun Medine’deki…
…örnek teşkil etmiştir. Mescid-i Nebevî’nin adı Kur’ân-ı…
…geçmemekle birlikte “ilk günden takvâ üzerine kurulan…
…günden takvâ üzerine kurulan mescid” ifadesiyle (et-Tevbe 9/108)…
…üzerine kurulan mescid” ifadesiyle (et-Tevbe 9/108) Mescid-i…
…ifadesiyle (et-Tevbe 9/108) Mescid-i Nebevî veya Mescid-i…
…9/108) Mescid-i Nebevî veya Mescid-i Kubâ’nın kastedildiği…
…, XI, 26-28). İbn Kesîr, Mescid-i Nebevî’nin…
…, XI, 26-28). İbn Kesîr, Mescid-i Nebevî’nin âyette sözü…
…( el-Bidâye , III, 218). İslâm âlimlerinin çoğuna göre…
…âlimlerinin çoğuna göre Mescid-i Nebevî fazilet bakımından…
…Nebevî fazilet bakımından Mescid-i Harâm’dan sonra gelir. İmam…
…Harâm’dan sonra gelir. İmam Mâlik başta olmak üzere bazı…
...

…Arap edebiyatında ise genellikle medh, medîh,…
…Kerîm’de birçok esmâ-i hüsnâ ile zât-ı ilâhiyye, başta Hz.…
…esmâ-i hüsnâ ile zât-ı ilâhiyye, başta Hz. Muhammed olmak…
…altı peygamberin övgüsünü içermektedir, 19/12-15, 30-34, 41-58),…
…gibi Resûl-i Ekrem de ismen birçok sahâbîyi mânevî…
…mânevî meziyetlerini ifade ederek övmüş, ümmetin…
…amacıyla daha çok fertlerle ilgili olmakla birlikte kabile,…
…Övülme ve beğenilme arzusu insanın fıtratında bulunduğundan…
…bulunduğundan övgü şiirleri insanlık tarihi kadar eskidir. Bu…
…medih Arap şiirinde en çok işlenen konuların başında yer alır.…
…vardır. Eski Arap şiirinin ilk devirlerinde medih yaygın…
…yaygın değildi. Yapılan iyiliklere karşı kadirşinaslık ve…
…ait örnek bilinmemektedir. İslâm’dan önceki övgü şiirlerinde…
…olmuştur. Önceleri kasidenin içinde küçük bir kıta halindeyken…
…hitaben nazmettiği i‘tizâriyyâtı ile tanınırsa da bu nevi…
…nazmettiği i‘tizâriyyâtı ile tanınırsa da bu nevi…
…eski Arap şiirinde methi insanın doğuştan sahip olduğu kalıcı…
…olan akıl, adalet, şecaat ve iffet ile bunların birbirleriyle…
…adalet, şecaat ve iffet ile bunların birbirleriyle olan…
…özelliği eski Yunan şiirinde ilk defa Eflâtun ve öğrencisi…
...