…( hisâb ) kökünden türeyen ihtisâb (sevabını umarak bir işi…
…(sevabını umarak bir işi yapmak, akıllı ve basiretli…
…şekilde yönetmek; çirkin bir iş yapanı kınamak, hesaba…
…hesaba çekmek) masdarından isim olan hisbe kelimesi, terim…
…prensibi uyarınca (Âl-i İmrân 3/104, 110, 114; et-Tevbe…
…bununla görevli müesseseyi ifade eder. Bu işle görevli memura…
…müesseseyi ifade eder. Bu işle görevli memura muhtesip,…
…sonradan kazandığını ileri sürmekte ( İA , V/1, s.…
…ileri sürmekte ( İA , V/1, s. 540), S. M. Ebû…
…da ( el-Ḥisbe fî Mıṣri’l-İslâmiyye , s. 42) hisbe kelimesinin…
…yandan Taşköprizâde hisbe ilmini amelî hikmetin (pratik…
…, I, 441), Kâtib Çelebi ise medeniyetin temel…
…hisbe faaliyetinin en zor işlerden ve buna dair bilginin de en…
…dair bilginin de en hassas ilimlerden olduğunu söylemektedir (…
…HÜKMÜ Konusu dinî-örfî ilkeler ışığında ve dengeli bir…
…fert, toplum, devlet hakları ile kamu ahlâk ve düzeninin…
…hisbe faaliyeti müslümanlar için farz-ı kifâye sayılmıştır.…
…hadislerde (meselâ Buhârî, “İstiʾẕân”, 2, “Meẓâlim”, 22; Müslim,…
…2, “Meẓâlim”, 22; Müslim, “Îmân”, 83, 85, “Libâs”, 114,…
…“Libâs”, 114, “Selâm”, 3; İbn Mâce, “Fiten”, 20; Ebû…
...

…mahallesinde yaşadığı için Hureybî olarak tanınmış,…
…yerleşmesi konusunda iki ayrı gerekçeden söz…
…Basra’da Abdullah b. Avn ile buluşma arzusudur. Ancak…
…Benî Dârâ’ya ulaştığında İbn Avn’in ölüm haberini…
…ölüm haberini almıştır. İbn Asâkir’in naklettiği…
…naklettiği rivayete göre ise Kûfe’de aynı mescidde…
…göre ise Kûfe’de aynı mescidde çalışmalarını sürdürdükleri,…
…Hasan b. Sâlih b. Hay ile bu mescidin yıkılan…
…Hasan b. Sâlih b. Hay ile bu mescidin yıkılan minaresinin onarımı…
…konusunda aralarında çıkan ihtilâf üzerine Basra’ya gidip…
…yerleşmiştir. Yine İbn Asâkir’in belirttiğine göre…
…Hişâm b. Urve, A‘meş, Evzâî, İbn Cüreyc ve Süfyân es-Sevrî…
…Nasr b. Ali hadis, Müslim b. Îsâ el-Ahmer kıraat rivayet…
…önce talebelerinde gerekli ihlâsı görmediği için hadis…
…gerekli ihlâsı görmediği için hadis rivayetini bıraktığını…
…alamamış, el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’inde yer verdiği hadislerini…
…yer vermişlerdir. İbn Mâkûlâ’nın belirttiğine göre…
…yer almaktadır. İbn Sa‘d, Yahyâ b. Maîn, Ebû…
…Dârimî de onu Ebû Âsım en-Nebîl ile karşılaştırarak, “Her…
…de onu Ebû Âsım en-Nebîl ile karşılaştırarak, “Her ikisi…
...

…I, 350-351). Hurma ile ilgili kelime ve tabirler…
…I, 350-351). Hurma ile ilgili kelime ve tabirler…
…X, 102-138) ve bu vokabüler içinde en fazla ağacı için nahl ,…
…içinde en fazla ağacı için nahl , meyvesi için temr…
…ağacı için nahl , meyvesi için temr in kullanıldığı…
…nahl , meyvesi için temr in kullanıldığı görülür. Temr…
…kullanıldığı görülür. Temr İbrânîce’de tamar şeklindedir. Eski…
…gelir (bk. BA‘L ); taşa işlenmiş hurma ağacı figürüne de…
…Arap yarımadası kıyıları ile Bahreyn ve Feyleke adalarını…
…ve Arap yarımadası ile Akdeniz’in güney ve doğu…
…daima önemli bir yer işgal etmiştir. Bu sebeple Sumer,…
…hasadı yapılmamış hurma ile karşılanabileceği belirtilir…
…XXII. yüzyıla tarihlenen bir insan figürünün omuzunda hurma…
…Güç, fetih, zafer, barış, inanç ve bereket sembolü olarak…
…Makabi (Machabée) dönemi İsrail sikkeleri başta olmak üzere…
…8/15). Yeni Ahid’de Hz. Îsâ’yı Kudüs’te karşılayanların…
…Neşîdeler Neşîdesi’nde ise sevgilinin boyu hurma…
…aşk edebiyatında, özellikle İmruülkays’ın şiirlerinde de hurmayla…
…şiirlerinde de hurmayla ilgili daha ayrıntılı teşbihlere…
…olarak kullanılan “palmer” ismi, “Kudüs’ten dönerken hurma…
...

…b. Hârise kumandasındaki ilk seriyyenin (Karede…
…b. Amr ve Mikrez b. Hafs ile birlikte Kureyş’in…
…cezası verilenlerden olduğu için kaçıp gizlendiyse de daha…
…Hz. Peygamber Huneyn Gazvesi için ondan 40.000 dirhem borç…
…borç aldı. Huneyn Gazvesi ile Tâif Muhasarası’nda bulunan…
…Osman (644-656) dönemlerinde Mescid-i Harâm’ın sınırlarının…
…kız kardeşi Ümmü Külsûm ile evliliğinden Abdurrahman,…
…kardeşi Sîrîn el-Kıbtiyye ile evlendiği de…
…de söylenmektedir. Devlet işlerinde çalışma karşılığında ücret…
…b. Hanbel’in el-Müsned ’i (I, 17; II, 99), Buhârî’nin…
…el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’i (“Aḥkâm”, 17) ve Nesâî’nin…
…17) ve Nesâî’nin es-Sünen ’inde (“Zekât”, 94) yer…
…III, 882, 895, 946. İbn Hişâm, es-Sîre 2 , IV,…
…2 , IV, 372, 493, 495. İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt , V, 454.…
…Ḳureyş , s. 424-426. İbn Habîb, el-Muḥabber , s.…
…s. 91, 101, 105, 110, 473. İbn Kuteybe, el-Maʿârif…
…III, 25, 90; IV, 69, 413. İbn Abdürabbih,…
…, III, 492-493. İbn Hazm, Cemhere , s.…
…Cemhere , s. 167-169. İbn Asâkir, Târîḫu Dımaşḳ ,…
…Dımaşḳ , XV, 349-364. İbn Kudâme, et-Tebyîn fî…
...

…fakirlere gümüş dağıtmasını istedi. Hz. Hüseyin, ağabeyi Hasan…
…Hz. Hüseyin, ağabeyi Hasan ile birlikte tâbiînden Ebû…
…de ağabeyi Hasan gibi ilk iki halife döneminde cereyan…
…de ağabeyi Hasan gibi ilk iki halife döneminde cereyan…
…sefere (30/651) ağabeyi ile birlikte katıldı. Daha sonra…
…Hz. Osman’ın evini kuşatan isyancılara karşı babası Hz. Ali…
…Ali tarafından yine ağabeyi ile birlikte halifeyi korumak ve…
…vasiyetine uyarak ağabeyine itaat etti. Bu arada Hz. Hasan…
…Bu arada Hz. Hasan Muâviye ile anlaşmaya karar verdiği…
…zaman ona karşı çıkmak istediyse de itirazının reddedilmesi…
…karşı çıkmak istediyse de itirazının reddedilmesi üzerine…
…vefatından (49/669) sonra ise I. Yezîd’in hilâfet makamına…
…kadar (60/680) kendini ibadete vererek zühd ve takvâya…
…ağabeyinin vefatı üzerine imam sıfatıyla biat edildiğine…
…bulunduğuna yahut kendi imâmeti için harekete geçtiğine dair…
…yahut kendi imâmeti için harekete geçtiğine dair ilk…
…için harekete geçtiğine dair ilk Sünnî ve Şiî kaynaklarında…
…babasıyla ağabeyinin intikamını almak için emrini…
…ağabeyinin intikamını almak için emrini beklediklerini…
…faaliyetine karşı çıktığı için öldürülmesi üzerine…
...

…Bağdat’tır. Kuzeyde Türkiye ile 331 kilometrelik bir sınırı…
…Irak’ın toprakları doğuda İran, güneyde Suudi Arabistan ve…
…batıda Ürdün ve Suriye ile çevrilidir; Basra…
…dolaşma hakkına sahip idi; ancak sonradan bu tarafsız…
…cumhuriyetle yönetilen ülke idarî açıdan on sekiz muhafazaya…
…en yüksek sivil yöneticisi İçişleri Bakanlığı’nın önerisiyle…
…Muhafazalar İdare Merkezleri Dohuk Dohuk…
…yüzey şekilleri ve iklim bakımından birbirinden hayli…
…arasında kalan yerlerle bu iki nehrin birleşmesinden…
…delta ve bataklıkları içeren alüvyonlarla kaplı alan.…
…Alp kıvrım kuşağı içerisinde bulunan ve Güneydoğu Toros…
…ve Güneydoğu Toros dağları ile Zagros dağlarının uzantısı…
…Dicle’nin kollarından Habur ile Büyük ve Küçük Zap sularının…
…giderek azalır. Bu durumu ile geniş bir düzlük görünümünde…
…Hacere adıyla anılan havza ise hemen tamamen kumlarla…
…kuzeydeki dağlık bölge ile güneyindeki el-Cezîre…
…tabana yayılır. Fırat nehri ise Suriye sınırında derin bir…
…sulak alanlar yer alan iki nehir Kurna yakınlarında…
…yüzey şekilleri gibi iklim özelliklerinde de…
…dağlık alanda yüksek dağ iklimi (alpin iklim) şartları…
...

…göre Râzyân; meselâ bk. İbn Hacer,…
…, II, 176; İbn Fehd, s. 220) beldesinden…
…Irâkī üç yaşında iken babasını kaybetti. Çok güçlü…
…hıfzettiği gibi çeşitli ilimlerde okutulan belli başlı…
…metinlerle birlikte Ebû İshak eş-Şîrâzî’nin Şâfiî fıkhına…
…da kendini yetiştirdi. İzzeddin İbn Cemâa’nın teşvikiyle…
…kendini yetiştirdi. İzzeddin İbn Cemâa’nın teşvikiyle hadise…
…bilinmemekle beraber on iki yaşında iken hadis…
…beraber on iki yaşında iken hadis öğrenmekte olduğu, ilk…
…hadis öğrenmekte olduğu, ilk hadis dersini Şehâbeddin…
…Ahmed b. Ebü’l-Ferec İbnü’l-Bâbâ’dan aldığı, bu alanda…
…Hanefî âlimi Alâeddin İbnü’t-Türkmânî’den öğrendiği,…
…Dımaşk, Hama, Humus, Halep, İskenderiye, Trablus, Ba‘lebek, Nablus,…
…muhaddislerin bulunduğu ilim merkezlerini dolaştı.…
…ilim merkezlerini dolaştı. İstifade ettiği pek çok âlim arasında…
…ettiği pek çok âlim arasında İbn Seyyidünnâs, İbn Abdülhâdî…
…arasında İbn Seyyidünnâs, İbn Abdülhâdî diye bilinen…
…bilinen Muhammed b. Abdullah İbnü’l-Muhib ed-Dakkāk, Mısır’da…
…Halîl b. Keykeldî el-Alâî, İzzeddin İbn Cemâa, tefsir ve kıraat…
…Keykeldî el-Alâî, İzzeddin İbn Cemâa, tefsir ve kıraat…
...

…I. KAVRAMIN İÇERİĞİ, ORTAYA ÇIKIŞI ve GELİŞMESİ…
…ve GELİŞMESİ Sözlükte “iyi ve yararlı olma” anlamındaki…
…olarak “düzeltmek, daha iyi hale getirmek” mânasında…
…tekabül eder. Çağdaş İslâmî literatürde ise daha ziyade…
…Çağdaş İslâmî literatürde ise daha ziyade Muhammed Abduh…
…biridir. Bu terim, esas itibariyle adı geçen akımın Selefiyye…
…yanlısı temel fikrî tavrını ifade etmektedir. Islah, Kur’ân-ı…
…Islah, Kur’ân-ı Kerîm’de isim ve fiil kalıplarıyla geçtiği…
…kırk âyette “kendisini veya insanlar arasındaki ilişkileri…
…veya insanlar arasındaki ilişkileri düzeltmek; barışmak,…
…6/48; el-Hucurât 49/9-10). İsm-i fâili olan muslih de…
…bir tutum takınan müttaki insanları ifade etmek üzere çeşitli…
…takınan müttaki insanları ifade etmek üzere çeşitli…
…terminolojisinde ıslah ifsadın, muslih de müfsidin…
…özellikle de Hz. Muhammed’in izinde oldukları iddiasındadırlar.…
…Muhammed’in izinde oldukları iddiasındadırlar. Modern ıslahçı akımın…
…akımın öncüleri, geliştirmek istedikleri fikrî hareketin ilkeleri…
…istedikleri fikrî hareketin ilkeleri itibariyle Kur’an’dan…
…fikrî hareketin ilkeleri itibariyle Kur’an’dan kaynaklandığı ve…
…Kur’an’dan kaynaklandığı ve İslâm tarihi boyunca belli bir…
...

…ve sûfî olan babası Ebû İshak İbrâhim Beyâniyye…
…sûfî olan babası Ebû İshak İbrâhim Beyâniyye tarikatının…
…115). Bedreddin’in oğlu İzzeddin, torunu Burhâneddin ve…
…torunu Burhâneddin ve İzzeddin’in torunu Muhammed b. Ebû…
…âlimlerdir. Bedreddin İbn Cemâa ilk bilgileri küçük…
…Bedreddin İbn Cemâa ilk bilgileri küçük yaşta…
…öğrendi. Yedi yaşında iken üstün zekâsını farkeden…
…Müsellem b. Allân el-Kaysî ile Ebü’l-Fazl İsmâil b. Ahmed…
…el-Kaysî ile Ebü’l-Fazl İsmâil b. Ahmed el-Irâkī,…
…el-Edebü’l-müfred ’ini rivayet etmesi için…
…’ini rivayet etmesi için kendisine icâzet verdiler.…
…etmesi için kendisine icâzet verdiler. Aynı zamanda…
…Dımaşklı birçok muhaddisten icâzet alan İbn Cemâa’nın düzenli…
…muhaddisten icâzet alan İbn Cemâa’nın düzenli öğrenimine…
…hadis dinledi, dinî ilimleri okudu. Şâfiî fakihi ve…
…fakihi ve muhaddis Ebû Tâhir İbrâhim b. Hibetullah b. Müslim…
…Medresesi’nde şer‘î ilimleri tahsil etti ve Ebû İshak…
…ilimleri tahsil etti ve Ebû İshak eş-Şîrâzî’nin et-Tenbîh…
…adlı eserini okudu. Ebû Amr İbn Reşîḳ er-Rabaî’den Ṣaḥîḥ-i…
…Arap dili ve edebiyatını İbn Mâlik et-Tâî’den okudu. Daha…
...

…dedesi Cemâa’ya nisbetle İbn Cemâa diye anıldı. Küçük…
…öğrendi. Babası Bedreddin İbn Cemâa 702 (1302) yılında…
…öğrendi. 710 (1310) yılından itibaren özellikle hadis tahsili için…
…özellikle hadis tahsili için İskenderiye, Şam, Mekke ve…
…özellikle hadis tahsili için İskenderiye, Şam, Mekke ve Medine başta…
…başta olmak üzere çeşitli ilim merkezlerini dolaştı.…
…dolaştı. Haccâr, Afîfüddin İshak b. Yahyâ el-Âmidî ve…
…b. Ahmed b. Ebü’l-Heycâ, İbn Kayyim el-Cevziyye,…
…b. Halef ed-Dimyâtî, İbnü’l-Ekfânî, İbnü’z-Zübeyr…
…ed-Dimyâtî, İbnü’l-Ekfânî, İbnü’z-Zübeyr es-Sekafî, Ebû…
…gibi dersler aldı. Zehebî ile de birbirlerinden hadis…
…yaşta ders vermeye başlayan İbn Cemâa 714’te (1314)…
…Ayrıca el-Câmiu’l-Ömerî’de İmam Şâfiî’nin ders halkasının…
…ve 754 (1353) yıllarında son ikisi sultanın maiyetinde olmak…
…tarihinde kādılkudâtlıktan istifa etti, ancak ertesi gün…
…ancak ertesi gün görevine iade edildi. Cemâziyelâhir 759’da…
…Vezir Fahreddin b. Kazvîne ile bazı şer‘î meselelerde…
…ile bazı şer‘î meselelerde ihtilâfa düşünce kazâ işlerini nâibi…
…ihtilâfa düşünce kazâ işlerini nâibi Tâceddin el-Münâvî’ye…
…766 (10 Mart 1365) tarihinde istifa etti. Hanefî ve Hanbelî…
...