…Fıkhî ve itikadî mezheplerin çoğunluğu…
…kurucusu sayılan kişilerin isimlerine nisbetle adlandırıldığı ve…
…meşhur olduğu gibi, hicrî ilk iki yüzyılda Kûfe merkezli…
…olduğu gibi, hicrî ilk iki yüzyılda Kûfe merkezli…
…en büyük paya sahip bulunan İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe’ye nisbetle…
…şehrinin Hz. Ömer devrinden itibaren giderek artan bir hızla ilim…
…giderek artan bir hızla ilim ve kültür merkezi hüviyetini…
…ve giderek genişleyen ilmî halkalarla sonraki nesillere…
…üslûplarla da olsa re’y ve ictihadla zenginleştirilerek devam…
…tâbiîn dönemi fakihlerinden İbrâhim en-Nehaî’den (ö. 96/714)…
…en-Nehaî’den (ö. 96/714) itibaren “Irak fıkhı” (Irak ekolü)…
…ehl-i re’ye muhalefetinin ve iki farklı temayüle mensup…
…ve re’y ekolleri arasındaki ihtilâfın sadece hoca-talebe, muhit,…
…doğan bir gruplaşmadan ibaret olmayıp metot ve prensip…
…olmayıp metot ve prensip itibariyle de aralarında bazı temel…
…Irak fıkıh ekolünde oluşumun ilk dönemlerinden itibaren göze…
…oluşumun ilk dönemlerinden itibaren göze çarpan en bâriz…
…özellik, müslümanların o gün için karşılaştıkları veya…
…dayalı bilginin re’y ve ictihadla zenginleştirilmesi suretiyle…
…farazî fıkha ve kıyas, istidlâl gibi isimlerle anılan aklî…
...

…görüşler bulunmakta; Arapça, İbrânîce, Süryânîce veya Habeşçe bir…
…Habeşçe bir kökten geldiği ileri sürülmektedir. Kelimenin…
…meyilli ve sapkın olmak, iftira etmek” anlamlarındadır. Yeni…
…etmek” anlamlarındadır. Yeni İbrânîce ve Mişna’da kullanılan…
…(Judeo-Aramaic) dilinde “iki yüzlü olmak”, Süryânîce…
…şekli olan hanfo ( hanpa ) ise “putperest” anlamına…
…s. 152; Denny, XXIV, 27). İbrânîce Kitâb-ı Mukaddes’te hānēf…
…kirlenmiş” (Yeremya, 3/1; İşaya, 24/5; Mezmûr, 106/38; Mika,…
…kararsızlık, farklı inançların bir araya getirilmesi”…
…hem “kendini Tanrı’ya, ibadete verme, putları devirip…
…şeklinin olması gerektiğini ileri sürerken ( Orientalische…
…Studien , I, 86; İA , V/1, s. 217) Jouon, bu…
…veya “mümin” anlamı ifade edebileceğini belirtir…
…bilim adamları arasında ilk defa Theodor Nöldeke, Arapça…
…Süryânîce menşeli olduğuna işaret etmiş, bu görüş Tor Andrae…
…, s. 30). Hanîf kelimesinin İbrânîce hānēfle ilgili bulunduğu…
…kelimesinin İbrânîce hānēfle ilgili bulunduğu (Lyall, [1903], s.…
…veya Habeş menşeli olduğu da ileri sürülmüştür (Jeffery, The…
…sürmüştür. Ona göre hanîfin ikinci hecesindeki uzun sesli,…
…Süryânîce hanpādan türeme ihtimalini ortadan kaldırabilir; fakat…
...

…ve saraylarda genellikle iç avluya bakacak şekilde…
…menedildiği, daha çok ibadet amacıyla gidilen Mekke,…
…da taşımaktadır. İslâm Öncesi Dönemde Harem.…
…Eski Ahid’deki bazı ifadeler de hanım ve câriyelere ayrı…
…câriyesine tamah etmemekle ilgilidir (Çıkış, 20/17). Yeni…
…ve böyle bir günahı işlemektense gözlerin çıkarılıp atılması…
…evi” muhtemelen bir haremi ifade etmektedir (Kramer, s. 91).…
…etmektedir (Kramer, s. 91). İnanna-İştar kültünün hâkim olduğu…
…(Kramer, s. 91). İnanna-İştar kültünün hâkim olduğu…
…Assur dönemi saraylarında ise hükümdar dairesinin bir…
…aldığı Firavun’un kızı için de inşa ettirdiği…
…Firavun’un kızı için de inşa ettirdiği nakledilmektedir…
…verilen bilgilerden de İran sarayının harem teşkilâtı…
…yeni bir kraliçe bulmak için bütün ülkede güzel bâkireler…
…ve saray âdâbı ile terbiye edilir. Ardından…
…ertesi sabah “kadınların ikinci evi”ne (haremin câriyeler…
…bir katliamdan kurtarır. İslâm Devletlerinde Harem.…
…perdeye “hıdr” denildiği için Hz. Peygamber kadınlara…
…(ey perde ehli) ifadesini kullanmıştır (Buhârî,…
…Kur’an’da, “Ey iman edenler! ... Peygamber’in…
...

…gönderildi. Yezîd bu heyete ikramda bulunarak bol miktarda…
…getirdiği haberler dindar insanları rahatsız etti. Öte yandan…
…gelmesi, Hicaz’da Emevî iktidarına karşı ciddi bir tehdit…
…başlayan muhalefetin ise dinî yönü yanında ekonomik…
…başta Muâviye olmak üzere iktidar ailesine mensup kimselerin…
…azalmış, fiyatlar artmış, insanlar geçimlerini sağlamakta…
…ve ellerindeki malları iktidar ailesi mensuplarına satmak…
…(sahipsiz arazi) âmili İbn Mînâ’nın toprak gelirlerini…
…toprak gelirlerini toplamak için gittiği Belhâris b. Hazrec…
…zor kullanarak tahsil etmek istemiş, fakat bir sonuç alamamıştı.…
…mektup yazarak valiye bunun mescidde okunmasını emretti. Ancak…
…muhalefet hareketini uzlaşma ile kırmayı denedi ve Emevî…
…ile kırmayı denedi ve Emevî iktidarında görev almış tek ensârî olan…
…bir adım daha ileri götürerek valiyi ve…
…bu rahatsızlık ancak Kureyş ile mevâlîsinin başına Abdullah…
…Muhammed b. Hanefiyye gibi ileri gelen Hâşimîler ile Abdullah…
…gibi ileri gelen Hâşimîler ile Abdullah b. Ömer çekimser…
…sonra güçsüz düştükleri için bu savaşa katılmadıkları…
…de aralarından bazıları iştirak etmiş ve hayatlarını da…
…Abdullah b. Ömer ise verdiği biatı bozamayacağını…
...

…hass ( husûs ) masdarından isim olan hâssıyyet in çoğulu…
…isim olan hâssıyyet in çoğulu olup “meziyetler ve…
…, II, 1166). Bu kelimeye ilk döneme ait sözlüklerde…
…(ö. 350/961) Ḫaṣâʾiṣü’n-nebî adlı eseri terimin ilk…
…adlı eseri terimin ilk defa IV. (X.) yüzyılda…
…göstermektedir. Hasâisü’n-nebînin Kur’an ve Sünnet’te birçok…
…bir nâfile olmak üzere” (el-İsrâ 17/79) ifadesi de bunu…
…olmak üzere” (el-İsrâ 17/79) ifadesi de bunu belirtir. Hadislerde…
…söyleyerek aynı şeyi isteyebileceklere karşı Allah’ın bu izni fetih…
…karşı Allah’ın bu izni fetih günü kısa bir süre…
…fetih günü kısa bir süre için yalnız kendisine verdiğini…
…(Buhârî, “ʿİlim”, 37). İbn Hacer, söz konusu hadisten…
…ayrıca ona has bazı imtiyazların bulunduğunu ispat ettiğini…
…imtiyazların bulunduğunu ispat ettiğini kaydetmektedir (…
…Ekrem’e münhasır kılınan ilâhî hüküm ve lutufları…
…üzere dört grup halinde incelemişlerdir. Yalnız Hz. Peygamber’e…
…kullanmak, hilim sahibi insanlarla istişare etmek, sayıca çok…
…hilim sahibi insanlarla istişare etmek, sayıca çok olsa bile…
…ödemek, başladığı bir nâfile ibadeti yarım bırakmamak, kötülüğü…
…15/88), sanığın suçluluğunu ispat ve ilân etmeden gizlice…
...

…fakirlere gümüş dağıtmasını istediği bilinmektedir. Kaynaklarda,…
…Resûlullah’a çok benzediği için Hz. Ebû Bekir’in onu, “Ey…
…Hz. Ebû Bekir’in onu, “Ey nebîye benzeyen, Ali’ye benzemeyen”…
…Hasan, kardeşi Hüseyin gibi ilk halife döneminde cereyan…
…birlikte Hz. Osman’ı isyancılara karşı korumak ve evine su…
…babasının yanında yer almaya ikna etmek için Ammâr b. Yâsir…
…yer almaya ikna etmek için Ammâr b. Yâsir ile birlikte…
…etmek için Ammâr b. Yâsir ile birlikte Kûfe’ye gitti.…
…Mürûcü’ẕ-ẕeheb , II, 426) iki gün sonra Kûfe’de kendisine…
…onu veliaht tayin ettiğine inanırlar (Fığlalı, s. 85). Hz. Hasan,…
…s. 85). Hz. Hasan, Kûfe Mescidi’nde halka hitaben yaptığı…
…yakınlığından söz etti. Ona ilk biat eden Kays b. Sa‘d b.…
…bağlı kalmanın yanı sıra isyancılara karşı savaş şartını da kabul…
…şartını da kabul etmesi için zorladı; fakat Hasan bu…
…kendi safına çekmek için yoğun bir faaliyet başlattı;…
…doğru yola çıktı. Bu sırada, iki taraf arasında anlaşmazlığın…
…edilmiş (Ebü’l-Ferec el-İsfahânî, Meḳātilü’ṭ-Ṭâlibiyyîn , s.…
…gerginleştirmekten başka bir işe yaramamıştır. Muâviye…
…ve Ubeydullah’a, Muâviye ile müzakerelerde bulunmak…
…ile müzakerelerde bulunmak isteyen Kays b. Sa‘d ve Saîd b. Kays…
...

…Kifos ve Cepha / Ciphas isimleriyle zikredilen şehir, Arapça…
…güç haline geldikleri sırada İmparator II. Konstantios (337-361)…
…(337-361) tarafından inşa ettirilmiş ve Erzen…
…bölgede IV. yüzyıldan itibaren yayılmaya başladı. Ancak üç…
…ayrıca bölgede Şemsîler ile (güneşe tapanlar) yahudiler…
…Bitlis-Van üzerinden İran ve Kafkasya’ya bağlayan…
…Bizans varlığının iktisadî ve idarî bakımdan çökmüş…
…varlığının iktisadî ve idarî bakımdan çökmüş olması…
…Ömer’in halifeliği sırasında İyâz b. Ganm’ın kumandasındaki…
…b. Ganm’ın kumandasındaki İslâm ordusu tarafından fethedildi…
…girmişti. Bizans kuvvetleri, İmparator I. Romanos Lekapenos…
…yüzyılda da sürdü. Güneyde ise Hamdânîler’in zayıflamasını…
…Musul ve Diyarbekir ile birlikte Hasankeyf’i de…
…Boğa, Anasıoğlu ve Göktaş’ın idaresindeki Türkmenler Musul-Diyarbekir…
…bu bölgeyi adı geçen beylere iktâ etti (Sümer, s. 96).…
…eşrafı, şehrin valiliği için Emîr Karaca’ya karşı…
…Sökmen b. Artuk’tan yardım istedi ve karşılığında kendisine…
…Urfa Kontu Baudouin du Bourg ile Tel Bâşir Kontu Josselin,…
…oğlu Fahreddin Karaarslan, İmâdüddin Zengî’ye karşı Anadolu…
…Selçuklu Sultanı I. Mesud ile ittifak yaptı. Meşhur…
...

…fıkıh okudu. Ebû Âsım en-Nebîl, Müsedded b. Müserhed,…
…da (869-870) iltifatına mazhar oldu ve onun adına…
…yok edildi. Bundan sonra inzivaya çekilip ilimle meşgul olan…
…sonra inzivaya çekilip ilimle meşgul olan Hassâf Bağdat’ta…
…gibi hükmü hakkında bu imamlardan rivayet bulunmayan konularda…
…bulunmayan konularda da ictihad ederdi. Bu sebeple…
…fıkhın belli konularıyla ilgili eserler kaleme almış, kendi…
…almış, kendi sahalarında ilk eserler arasında yer alan bu…
…günümüze ulaştığı bilinen ilk eserdir. Hakkında ondan…
…Burhâneddin et-Trablusî bu iki eseri cem‘ ve ihtisar…
…bu iki eseri cem‘ ve ihtisar etmişlerdir ( Keşfü’ẓ-ẓunûn…
…Trablusî, Hassâf’ın eserini ihtisar edip Hilâl’in eserinden…
…edip Hilâl’in eserinden ilâveler yapmak suretiyle el-İsʿâf…
…yapmak suretiyle el-İsʿâf fî aḥkâmi’l-evḳāf adlı…
…muameleler vasıta kılınarak işlenmesini konu alır. 4.…
…. Süt kardeşliğiyle ilgili hükümlere dairdir. Bilinen…
…ve’s-sicillât , Kitâbü’l-İḳāle , Kitâbü’l-Ḫarâc ,…
…, Kitâbü Ẕerʿi’l-Kâʿbe ve’l-mescid ve’l-ḳabr ,…
…, Kitâbü’l-Veṣâyâ , Kitâbü İḳrâri’l-veres̱e baʿżuhum li-baʿż .…
…li-baʿż . BİBLİYOGRAFYA: İbnü’n-Nedîm, el-Fihrist…
...

…Hz. Peygamber’i, ashabını ve İslâm dinini müşriklerin…
…karşı şiirleriyle savunduğu için “şâirü’n-nebî”, Ebü’l-Hüsâm…
…savunduğu için “şâirü’n-nebî”, Ebü’l-Hüsâm (keskin kılıç…
…ayrıca annesine nisbetle İbnü’l-Fürey‘a künyesiyle de…
…Hassân, Medine’nin yerleşik iki önemli Arap kabilesinden…
…şair olan babası kabilesinin ileri gelenlerindendi. Annesi…
…yahut Huneys) kızı olup İslâmiyet’i kabul etmiştir.…
…dair şiirlerinde bazı ipuçları bulunmaktadır. Mensup olduğu…
…Mensup olduğu Hazrec ile Evs arasındaki kabile…
…cevap vermiştir. Bu iki kabile arasındaki çatışmalar…
…kaldığını ve melikler için söylediği kasideler…
…Gassânî saraylarında büyük itibar kazanan şaire Gassânîler’in…
…40, 49). Hassân b. Sâbit, İslâm’dan önceki dönemde Ukâz…
…sonra üçüncü olduğunun ilân edilmesi üzerine Nâbiga’ya…
…edilmesi üzerine Nâbiga’ya itiraz ederek, “Senden de babandan…
…babandan ve dedenden de daha iyi şairim” demiştir (İbn…
…meclislerini tasvir etmek, ihsanlarına nâil olmak için Gassânî ve…
…ihsanlarına nâil olmak için Gassânî ve Hîre…
…geçti. Altmış yaşlarında iken İkinci Akabe Biatı’nın…
…Altmış yaşlarında iken İkinci Akabe Biatı’nın ardından…
...

…“canlı, diri” anlamında bir isimdir. “Hyy” kökünden gelmesi…
…kelimenin aslı hayeyân iken telaffuz kolaylığı için…
…iken telaffuz kolaylığı için ikinci “yâ”nın “vâv”a…
…iken telaffuz kolaylığı için ikinci “yâ”nın “vâv”a…
…hay (e) vânât tır. I. İSLÂM ÖNCESİ DİN ve TOPLUMLARDA…
…türleri dinî açıdan ya ibadet objesi ve vasıtası olarak…
…saygı görmüş veya bir kültle ilgili kabul edilmiştir.…
…Mitolojilerde bolca işlendiği gibi hayvanların…
…Haklarındaki bu geniş inanç birikimine rağmen dinler…
…tasviri yapabilmek neredeyse imkânsızdır. Her şeyden önce iptidai…
…imkânsızdır. Her şeyden önce iptidai topluluklarda geliştirilen…
…geliştirilen hayvan inançlarını toplu bir şekilde verebilmek…
…hayvanın sadece tek bir inanç türüyle alâkalı sayılmaması,…
…alâkalı sayılmaması, konuya ilişkin ikinci bir problemin ortaya…
…sayılmaması, konuya ilişkin ikinci bir problemin ortaya…
…hem de dünyevî konularla ilişkilendirilmiştir. Sonuçta hayvanlar arası…
…bir kategori oluşturmak dahi imkânsız hale gelmiştir. Bir başka…
…problem de hayvanlarla ilgili inançların zoolojiden…
…de hayvanlarla ilgili inançların zoolojiden antropolojiye…
…bir anlamda eski dünya insanının hayvan biyolojisi konusunda…
...