…mukaddimesinde daha çok sayıda kelime ihtiva ettiği için…
…yaygın biçimde kullanılan sahih kelimelere yer vermiştir.…
…ilk sözlüktür. Sözlük harf sayısına göre yirmi sekiz bölümden…
…bulunmasında kolaylık sağlamak amacıyla illetli kelimeler…
…s. 227-230. Kâzım Fethî er-Râvî, “Aḥmed b. Fâris ve…

…Hadis terimi olarak akran sayılan kişilerden sadece birinin…
…akran sayılan kişilerden sadece birinin diğerinden rivayette…
…Hâkim en-Nîsâbûrî ile İbnü’s-Salâh eş-Şehrezûrî müdebbec için…
…gibi muhaddisler, iki râvinin birbirinden rivayette…
…söylemişlerdir. Bu durumdaki râvilerden birinin yaşça küçük,…
…anlam yükleyerek nâzil isnad sayanlar da vardır. Süyûtî buna…
…biridir ( Tedrîbü’r-râvî , II, 248). Zeynüddin…
…böylece iki akran râvinin yüzün iki yanağına…
…58). Müdebbecin örnekleri sahâbeden Hz. Âişe ile Ebû…
…rivayette bulunanlara sahâbeden başlayarak altıncı tabakaya…
…s. 200). Üç veya dört râvinin bir araya geldiğini gösteren…
…rivayetlerinin bilinmesi sayesinde senede yanlışlıkla râvi…
…sayesinde senede yanlışlıkla râvi ilâve edilmesi veya atıf…
…s. 215-220. İbnü’s-Salâh, Muḳaddime , Beyrut…
…168-171. Süyûtî, Tedrîbü’r-râvî (nşr. Abdülvehhâb…

…dinî-iktisadî imtiyazlara sahip kabileler (Hums) arasında…
…deveden faydalanmanın günah sayılması âdeti (bk. BAHÎRE )…
…müttefiki Benî Huzâa’ya saldıran akrabaları Benî Bekr’i…
…kadar (Mart 631) eski dinine sadık kalmıştır. Kaynaklarda Benî…
…4. âyette antlaşmalarına sadık kaldıkları belirtilen müşrik…
…yerleşmiştir. Önemli râvilerden Abdurrahman b. Mâlik b.…
…b. Mâlik b. Cü‘şüm ile Sahr b. Abdullah b. Harmele,…
…489-490, 599; II, 429. İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt , I, 10, 63.…

…bulunan hadisi nakleden râvi senedleri birbirine…
…iki ayrı isnadla gelen sahih iki ayrı hadisi senedlerden…
…açıklamayı hadisin metni sanıp öyle nakledebilir (İbn Hacer…
…yer alan ikinci rivayetiyle Ṣaḥîḥ-i Buḫârî ’deki rivayetinin…
…ifadesini hadisin râvilerinden Zührî açıklama için ilâve…
…, I, 23), fakat daha sonraki râviler bu açıklamanın hadisin…
…durumuna göre müdrec hadis sahih, hasen veya zayıf olabilir.…
…izah için yapılan idrâcın sakıncasının olmadığı ittifakla kabul…
…sonucu meydana gelen idrâc, râvi için bir kusur teşkil…
…birlikte bu durumun aynı râvide sık sık görülmesi onun zabt…
…İbn Hacer’in eserinden sadece metninde idrâc bulunan…
…(nşr. Subhî el-Bedrî es-Sâmerrâî, Küveyt 1400). Abdülazîz b.…
…koymuştur. Mehmet Yılmaz, Sahîhayn’deki Müdrec Hadisler ve Bunların…
…el-kebîr (nşr. Subhî es-Sâmerrâî v.dğr.), Beyrut 1409/1989,…
…girişi, I, 22-35. İbnü’s-Salâh, ʿUlûmü’l-ḥadîs̱ , s.…
…en-Nüket ʿalâ kitâbi İbni’ṣ-Ṣalâḥ (nşr. Rabî’ b. Hâdî…
…811-837. Süyûtî, Tedrîbü’r-râvî (nşr. Abdülvehhâb…
…ve dirâse ʿalâ nemâẕic min Ṣaḥîḥi’l-Buḫârî”,…

…Bazan böyle bir rivayetin sadece senedine de müen’en…
…yüzyıldan itibaren hadis râvilerinin nakilde bulunurken sıkça…
…enne lafzıyla rivayet eden râvinin, o hadisi hocasından muteber…
…ortaya çıkmadıkça muttasıl sayılmaz, bunlar münkatı‘…
…lafzı ile nakilde bulunan râvinin hocasıyla görüştüğünün ve…
…şartıyla rivayeti muttasıl sayılır ve o rivayeti muteber hadis…
…aldığı kabul edilir (İbnü’s-Salâh, s. 62-63). İbn Abdülber…
…ve lafızlardan çok râvi ile şeyhi arasındaki…
…gereksiz olduğunu, zira sahâbîye kadar uzanan senedde…
…kadar uzanan senedde sahâbînin kullandığı “an, kāle,…
…el-Irâkī birinci görüş sahiplerinin büsbütün haksız olmadığı…
…hadis eğer Hz. Peygamber ile sahâbîler arasında geçen bir olayı…
…bir olayı naklediyorsa, râvi de bu olayın meydana geldiği…
…geldiği zamanda yaşamış bir sahâbî ise hadiseyi gördüğü…
…yetişmemişse rivayeti mürsel sayılır; sahâbînin mürseli de…
…rivayeti mürsel sayılır; sahâbînin mürseli de makbuldür. Eğer…
…mürseli de makbuldür. Eğer râvi tâbiî ise rivayeti münkatı‘…
…münkatı‘ olur. Tâbiî de sahâbîden onun gördüğü ve yetiştiği…
…raâ)” şeklinde bir senedle sahâbîye mal ederek naklederse hadis…
…Şark âlimlerinin ise sadece icâzet yoluyla alınan…
...

…İki hadisin rivayetinde biri râvi Ya‘lâ b. Memlek’in (Tirmizî,…
…23; Nesâî, “İftitâḥu’ṣ-ṣalât”, 83, “Ḳıyâmü’l-leyl”, 13),…
…düzeyi sebebiyle müfesser sayılabileceği gibi, başlangıçta te’vile…
…açık olduğu veya sözün sahibinden izah gelmeden…
…ve “selâse” (üç) gibi sayı bildiren lafızlarla…
…lafızlarla müşriklerle savaş hakkındaki âyette (et-Tevbe…
…Müfesserin ikinci türü için “salât” (namaz) gibi dinî terime…
…Onun vefatından sonra sadece müfesser lafızlar değil…
…(örnekler için bk. M. Edîb Sâlih, I, 187-196; Zekiyyüddin…
…lafız” demektir (M. Edîb Sâlih, I, 222-224; Zekiyyüddin…
…23. Nesâî, “İftitâḥu’ṣ-ṣalât”, 83, “Ḳıyâmü’l-leyl”, 13.…
…Beyrut 1405/1985, III, 25. Sadrüşşerîa, et-Tavżîḥ fî ḥalli…
…2 , I, 21, 76. M. Edîb Sâlih, Tefsîrü’n-nuṣûṣ…

…ve senedlerde adı geçen râvilerin güvenilir olup olmadığı…
…zamanla hâfız mertebesine ve sahasında otorite demek olan imam…
…Zehebî bazı muhaddislerin sadece müfîd olduğunu belirtirken (…
…Müfîd kelimesi, Şehîd-i Sânî’nin Münyetü’l-mürîd fî…
…Râfi‘, el-Vefeyât (nşr. Sâlih Mehdî Abbas – Beşşâr Avvâd…

…ricâl ilminde başta sahâbe ve tâbiîn olmak üzere hadis…
…olmak üzere hadis âlim ve râvilerinden herhangi birinin pek…
…ifade etmektedir. Müfredatın sahâbe ve tâbiîn dönemiyle daha…
…Mutayyen, Müşküdâne, Sahnûn (Suhnûn) ve Sefîne…
…mine’ṣ-ṣaḥâbe ve’t-tâbiʿîn ve…
…başlanmış, bununla beraber Safiyyüddin Ahmed b. Abdullah…
…da ele alınmıştır. İbnü’s-Salâh eş-Şehrezûrî…
…VII, 182; VIII, 434. İbnü’s-Salâh, ʿUlûmü’l-ḥadîs̱ , s.…
…s. 141. Süyûtî, Tedrîbü’r-râvî (nşr. Abdülvehhâb…
…58, 65, 130, 161. Emîr es-San‘ânî, Tavżîḥu’l-efkâr (nşr.…
…Tavżîḥu’l-efkâr (nşr. Salâh b. Muhammed b. Uveyza),…

…lakabı ya da nisbesi başka râvi veya râvilerin ismi,…
…da nisbesi başka râvi veya râvilerin ismi, künyesi, lakabı yahut…
…bir şekilde belirtilmeyen râviyi ifade eder. Mühmel tabiri…
…ayrıca “senedinde mühmel bir râvi bulunan hadis, birçok isim…
…benzeyen ve aralarında sadece nokta farkı bulunan…
…hemen hepsinde mühmel râvilerle karşılaşmak mümkündür. Bunun…
…Hadislerde geçen mühmel râviler birkaç yolla bilinir. 1.…
…birkaç yolla bilinir. 1. Râviyi zikreden kimseye veya râviye…
…Râviyi zikreden kimseye veya râviye ve hocasına bakılarak.…
…b. Seleme anlaşılır. Bir râvi, mühmel adla zikredilen…
…zikredilen birkaç muhaddisin sadece birinden hadis rivayetiyle…
…Ebû Seleme et-Tebûzekî ise sadece Hammâd b. Seleme’den…
…bulunur. Mühmel ismin sahibi bazan da kendisinden daha…
…tabakaya bakılarak. Senedin sahâbe tabakasında sadece…
…Senedin sahâbe tabakasında sadece “Abdullah” dendiği zaman…
…mühmel olarak zikredilen bir râvinin kimliği başka rivayetlerde…
…senedinde geçen mühmel râvi sayısı iki veya daha fazla…
…senedinde geçen mühmel râvi sayısı iki veya daha fazla…
…veya daha fazla olabilir. Bu râvilerden biri zayıf olup rivayetin…
…zayıf kabul edilir. Mühmel râvilerin hepsi de güvenilir olduğunda…
...

…Sözlükte “sayıca çok olmak, artmak”…
…çok hadis rivayet eden sahâbîyi ifade eder. Bu anlam…
…eder. Bu anlam “ekserü’s-sahâbeti rivâyeten,…
…rivâyeten, ekserü’s-sahâbeti hadîsen, el-müksirûne…
…hadîsen, el-müksirûne mine’s-sahâbeti rivâyeten” gibi tabirlerle…
…kadar olduğu belirtilen sahâbîler rivayetlerinin azlığı ve…
…Müksirûn grubuna giren sahâbîlerin altı, yedi veya dokuz kişi…
…ve üzeri rivayeti bulunan sahâbîleri kapsar. Ahmed b. Hanbel’e…
…İbn Kesîr bunlara Ebû Saîd el-Hudrî, Abdullah b. Amr b.…
…hadis rivayet eden yedi sahâbî olarak tanımlar ve Ahmed b.…
…adlarını zikrettiği altı sahâbîye Ebû Saîd el-Hudrî’yi ekler.…
…zikrettiği altı sahâbîye Ebû Saîd el-Hudrî’yi ekler. Onun bu…
…az hadis rivayet eden sahâbîler de mukıllûn olarak kabul…
…rivayet ettiği hadislerin sayısı hakkında kesin olmayan…
…bu eserde 1300’den fazla sahâbînin rivayeti bulunmakta olup…
…arasında hadis rivayet eden sahâbîleri zikretmiş, son olarak da…
…zikretmiş, son olarak da sadece iki ve bir rivayeti…
…Muhammed Zübeyr Sıddîkī, 123 sahâbîyi rivayet ettikleri hadis…
…rivayet ettikleri hadis sayısına göre az hadis rivayet…
…üzerinde hadis rivayet eden sahâbî sayısı otuz dokuz, 300’ün…
...