…bu hânedana ilk atalarına nisbetle “Hâşimîler” de…
…tarihinin en önemli dönüm noktalarından birini teşkil etmiştir.…
…büyük bir kitlenin faaliyeti neticesinde mümkün olmuştur. Emevî…
…görüşler ve yaptıkları uygulamalar, geniş bir sahaya yayılmış…
…içinde çeşitli gayri memnun unsurların ortaya çıkmasına ve sonunda…
…İslâm Devleti’nin aslî unsurunu Araplar meydana getiriyor ve…
…Orta Asya içlerine kadar uzanmıştı. Arap fâtihler, fethettikleri…
…Hulefâ-yi Râşidîn devrinde uygulandığı görülmektedir. Ancak Emevî…
…devleti yavaş yavaş etnik unsura dayalı bir devlet halini…
…kabul eden Arap olmayan unsurlara ( mevâlî ) gelince, bunlar…
…eşit haklara sahipti, fakat uygulamada hiç de böyle değildi.…
…gelen gelişmeler sonucu Cemel ve Sıffîn savaşlarında…
…Hz. Peygamber’in neslinden gelen meşrû bir halife…
…çok beceriksiz oldukları da unutulmamalıdır. Bütün bunların yanında…
…bu şartları kendi lehlerine ustaca kullanmasını bilmişler,…
…ikametgâhını Humeyme’ye nakletti ve Abbâsîler ile temasa…
…Abbâsî hareketini on iki nakîb ve bunlara bağlı yetmiş…
…tutmasını bildi. Abbâsî nakîb ve dâîleri kendilerini bir…
…faaliyetinin bir dönüm noktası olmuştur. Bu sırada…
…devamlı temas halinde idi. Nihayet 15 Haziran 747 tarihinde…
...

…en meşhur mutasavvıflarından Ubeydullah Ahrâr’a intisap etti.…
…çıkarıncaya kadar Bahâeddin Nakşibend’in mezarının yanında ibadet ve…
…gösterdi. Simav’a dönerken uğradığı ilim merkezlerinde devrin…
…Molla Câmî’nin meşhur eseri Nefeḥâtü’l-üns ’ü Farsça’dan Türkçe’ye…
…dönünce dergâhını kurarak Nakşibendîliği yaymaya başladı. Medrese…
…Rûm’a münteşir oldu” ( Nefehât Tercümesi , s. 461). Bir…
…biraz daha geciktirdi. Nihayet Fâtih’in ölümünden sonra…
…biraz daha geciktirdi. Nihayet Fâtih’in ölümünden sonra…
…Ahmed Bey’in teklifini uygun bularak Selânik’e 40 km.…
…bularak Selânik’e 40 km. uzaklıkta bulunan Vardar Yenicesi’ne…
…çok, eser telif etmekle uğraşmış olmalıdır. Evliya Çelebi,…
…Yenicesi’ndeki türbesinden uzun uzun bahsetmiş (bk.…
…türbesinden uzun uzun bahsetmiş (bk. Seyahatnâme…
…bu sûfîlerin ikisi de Nakşî ve Melâmî-meşreptir. Bu…
…durum, eserlerinin birbirine nisbet edilmesinin yanı sıra,…
…bu şerh Abdullah-ı İlâhî’ye nisbet edilegelmiştir. Fâtih’in…
…Divanı adıyla elimizde tek nüshası bulunan eser ise muhtemelen…
…düşünce, sadece bağlı olduğu Nakşibendiyye açısından değil, genel…
…üzerinde devletin uyguladığı sert baskılara rağmen,…
…icap eden özellikleri, Necmeddîn-i Dâye’nin Mirṣâdü’l-ʿibâd…
...

…veren müelliflerden İbnü’n-Nedîm ve Makrîzî’ye göre,…
…mezhepleri de iyi biliyordu. Nihayet Allah’ı inkâr ederek ibâha…
…mezhepleri de iyi biliyordu. Nihayet Allah’ı inkâr ederek ibâha…
…geldi; sonra Sâbât Ebû Nûh’a yerleşti. Orada Şîa ve…
…kuruldu. Sünnîler’in naklettiği bu rivayette, Meymûn’un…
…eş-Şirvânî tarafından da nakledilen dikkat çekici kısa bir…
…kurmaya yanaşmaz. Bu hususu uydurma olarak görür ve bu görüşün…
…benimsenmesini, çokça nakledilip tekrar edilmesine bağlarsa…
…hususlar pek açık değildir. Ne var ki, Abdullah’ın…
…BİBLİYOGRAFYA: İbnü’n-Nedîm, el-Fihrist (nşr. Rızâ…
…İttiʿâẓü’l-ḥunefâʾ (nşr. Cemâleddin eş-Şeyyâl), Kahire…

…Mâlik b. Enes ve Süfyân b. Uyeyne gibi meşhur muhaddislerden…
…altmış üç yaşında iken Fırat nehri kenarında bulunan Hit’te…
…üzerinde hadis bulunduğunu nakleder. Bir süre kaldığı Kûfe’de,…
…ve ashabıyla birlikte iken nasıl yalnızlık duyarım!”…
…gecede, bir tek hadisi yatsı namazından sabah ezanına kadar müzakere…
…taşır. Bu sebeple ondan nakledilen hadislerin delil olarak…
…adlı eserinde onun usulünü esas almıştır. İnsanların en…
…İnsanların en fakihi diye nitelendirdiği Ebû Hanîfe hakkında çeşitli…
…mezheplerini birleştiren bir usul ortaya koymuştur. Genellikle…
…ve dünyalığa bağlanmamaktır. Nitekim o, hayatı boyunca ticaretle…
…dışlı olmayı ilim ehli için uygun görmediği rivayet edilir.…
…edilir. Ancak onun bu tavrı uzlet i tercih ettiği anlamına…
…gelmez. Çünkü o, sürekli uzleti doğru bulmazdı. Hocası Şamlı…
…b. Ayyâş, “Allah’ın ona nasip etmediği hiçbir hayırlı…
…derdi. Süfyân b. Uyeyne, onu ashapla mukayese ederek…
…düşüncesiyle ticaretle de uğraşır, âlimleri, hadis…
…kişi müttaki sayılmaz. Nuaym b. Hammâd’ın bildirdiğine…
…el-A‘zamî tarafından neşredilmiştir (Malegon/Hindistan 1966,…
…İçinde 262 hadis bulunan tek nüshası (Leipzig, Stadtbibliothek,…
…(Leipzig, Stadtbibliothek, nr. 320/1, 40 varak), Nezîh…
...

…Abdurrahman’ı el-Murtazâ unvanıyla halife ilân ettiler (10…
…(10 Zilhicce 408 / 29 Nisan 1018). Onun Sarakusta,…
…çağırarak onu el-Me’mûn unvanıyla Kurtuba’da tahta çıkardılar.…
…BİBLİYOGRAFYA: İbn Hazm, Cemhere (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn),…
…İstanbul 1987, s. 211-214. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII…
…1987, s. 211-214. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII (nşr. Ahmed…
…1987, s. 211-214. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII (nşr. Ahmed…

…ağır bir yenilgiye uğratıp Emevîler’i yeniden iş başına…
…seçmek üzere Kurtuba Ulucamii’nde toplanmaya çağrıldı.…
…da aday listesine koymayı uygun buldular. Herkes Süleyman b.…
…Halife seçiminin yapılacağı Ulucami’ye önce vezir Abdullah b.…
…ve Abdurrahman el-Müstazhir unvanıyla halife ilân edildi (13…
…yakınları ve sâhibü’ş-şurta nın yardımıyla hapishaneden…
…b. Abdurrahman’ı el-Müstekfî unvanıyla halife ilân ettiler.…
…BİBLİYOGRAFYA: İbn Hazm, Cemhere (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn),…
…Dayf), Kahire 1964, I, 54. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII…
…1964, I, 54. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII (nşr. Ahmed…
…1964, I, 54. Nüveyrî, Nihâyetü’l-ereb , XXIII (nşr. Ahmed…
…435-436. Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ , XVII, 347, 397. İbn…
…, IV, 152. Makkarî, Nefḥu’ṭ-ṭîb , I, 301, 436, 437,…

…şer‘î ilimleri tahsil etti. Neyzen ve bestekâr Yûsuf Paşa’dan…
…Avrupa taklitçiliğinden uzak duracak ve imparatorluğu…
…gidermek için bir ferman neşretti. Sadrazama hitaben yazılan bu…
…da vaad etti. Bu vaadlerine uyarak sarayda bol maaş alan…
…maaş alan gereksiz memurları uzaklaştırdı. Altın, gümüş ve diğer…
…karışanları cezalandırdı. Nezâretlerde ve özellikle Serasker…
…Kâmil Paşa’nın teşvikiyle 3 Nisan 1863 tarihinde Mısır’a bir…
…imtiyazları koparmak için uygun ortamı sağlamış oldu. Diğer…
…Mayıs 1866’da Mısır veraset usulünün değişmesini sağlayan İsmâil…
…1866’da padişahtan “hidiv” unvanını aldı ve hidivliğin babadan…
…üzerindeki emellerine ulaşmak için bunları vesile sayıyor…
…Fransa İmparatoru III. Napolyon, Milletlerarası Paris Sanayi…
…Prusya ve Avusturya’ya da uğrayan padişah 7 Ağustos 1867 günü…
…güvenen isyancılarla yapılan uzun mücadele ve müzakereler…
…özel bir yönetime kavuşturan nizamnâme neşredildi (1867). Ruslar’ın…
…kavuşturan nizamnâme neşredildi (1867). Ruslar’ın tesiriyle…
…Almanya karşısında yenilgiye uğraması Osmanlı Devleti’ni de…
…Bâbıâli, reform programının uygulanışında en büyük destekçisi olan…
…başarılı bir dış politika uygulanmasıyla geçti. Âlî Paşa’nın…
…idarede daha çok Mahmud Nedim ve Midhat paşalar söz sahibi…
...

…mahkûm etmiştir. Taht için uzak bir namzet oluşu dolayısıyla…
…etmiştir. Taht için uzak bir namzet oluşu dolayısıyla saray…
…sevmezdi. Bu yüzden herkesin uzak kaldığı bu akıllı şehzade,…
…son yıllarında Mahmud Nedim Paşa’nın dış borçların…
…Abdülhamid büyük bir iyi niyet gösterisi ile işe başladı.…
…Bâb-ı Meşîhat’a giderek ulemâ ile birlikte iftar yemeğine…
…dağıttı. Sadrazam ve diğer nâzırlarla birlikte camileri dolaşarak…
…dolaşarak halk içinde namaz kıldı. Yeni padişahın…
…arasında memnunluk uyandırdı. Herkeste ve özellikle orduda…
…oluşan 180 kişilik Meclis-i Umûmî’de görüşülerek oy birliğiyle…
…İngiltere’ye, anayasanın uygulanmasının garanti altına alınması…
…kabul edilmesi için 3 Nisan 1877’de Bâbıâli’ye sundu.…
…reddedildi. Durum 12 Nisan 1877’de hükümet tarafından…
…isteğine kavuşan Rusya, 24 Nisan 1877’de Osmanlı Devleti’ne…
…şahsî hürriyeti gayri müslim unsurlar millî hürriyet, hatta…
…meclis içinde ve hükümet nezdinde âdeta üstünlük kurmaya…
…(11 Ocak 1878). Meclis, her nâzırın meclise gelip hesap vermesi…
…tamamen anayasanın uygulanmasından yana olduğunu, sadâret…
…ve sözü Hazîne-i Hâssa Nâzırı Said Paşa’ya bıraktı. Said…
…bıraktı. Said Paşa savaşa nasıl girildiğini anlattıktan…
...

…Gîlân eyalet merkezine bağlı Neyf köyünde doğdu. Arapça’da…
…şeklinde telaffuz edilen nisbesiyle şöhret buldu. Babası Ebû…
…bulunmamaktadır. Hz. Ali’ye ulaşan soy şeceresi kaynaklarda…
…“Zengî-dost” (zenci dostu) unvanıyla anılması ve kendisinin…
…okudu. Kısa zamanda usul , fürû ve mezhepler…
…tefsir, kıraat, fıkıh ve nahiv gibi ilimleri okuttu ve vaaz…
…gücü göstererek direnmiş, nihayet bu hali Ebû Sa‘d…
…gücü göstererek direnmiş, nihayet bu hali Ebû Sa‘d…
…Cüneyd-i Bağdâdî’ye ulaşan tarikat silsilesi şöyledir:…
…evli olduğunu söyler. Ancak ne zaman evlendiği…
…bırakarak mizacına daha uygun gelen Hanbelî mezhebine…
…“Muhyiddin” (dini ihya eden) unvanı verilmiştir. Abdülkādir-i…
…var mıdır?” sorusuna, “Ne şimdiye kadar olmuştur, ne…
…“Ne şimdiye kadar olmuştur, ne de bundan sonra olacaktır”…
…ve kelâm âlimlerinden nefret eder. Nitekim Sühreverdî’ye,…
…âlimlerinden nefret eder. Nitekim Sühreverdî’ye, “Bu ilim…
…yorumlayarak şeriata uygun olduğunu ispat etmeye…
…hatta İbn Akīl’in hücumuna uğrayan şeyhi Debbâs’ı da savunur.…
…öve öve bitirememişti. Nevevî, Süyûtî ve İbn Hacer gibi…
…her an Kur’an ve hadislere uygun hareket etmeyi şart koşar.…
...

…atası olan Abdülkays’ın nesebi Adnân’a varır ve onda Hz.…
…ve onda Hz. Peygamber’in nesebi ile birleşir. Bu kabile…
…sonradan Bahreyn ve Uman bölgelerinin sahil ve iç…
…kabul etmişti. Bahreyn nüfusunun çoğunluğu bu kabileye…
…Arabistan ortalarına kadar uzanan geniş bir sahaya yayılmış…
…güvenilir bir rivayete göre, Uhud Gazvesi sırasında bir…
…esaslarını öğrendiler. Nübüvvetten önce Muşakkar ve Debâ…
…teşvik etti. Kendilerine de namaz kılmalarını, zekât…
…bir hadise göre, Mescid-i Nebevî’den sonra içinde cuma namazı…
…Nebevî’den sonra içinde cuma namazı kılınmasına müsaade edilen…
…mektuplar günümüze kadar ulaşmış bulunmaktadır (bk. Muhammed…
…mürtedlerle savaştılar ve Uman’ın Debâ şehrinde irtidad eden…
…Hz. Ali taraftarı olup Cemel ve Sıffîn savaşlarında onun…
…kitaplar arasında, İbnü’n-Nedîm’in kaydettiğine göre (bk.…
…(bk. el-Fihrist , 59), Ebû Ubeyde Ma‘mer b. Müsennâ’nın…
…14, 17, 24, 324-325. İbnü’n-Nedîm, el-Fihrist (nşr. Rızâ…
…, I, 401, 402. İbn Hazm, Cemhere , s. 294-296. Sem‘ânî,…
…II, 174-175. Kalkaşendî, Nihâyetü’l-ereb , Kahire 1959, s. 338.…
…II, 174-175. Kalkaşendî, Nihâyetü’l-ereb , Kahire 1959, s. 338.…