…doğurduğu ve insanların ebedî bir hayat aramak için…
…farkedilir. Çünkü böyle bir ebedî hayat sağlayan suyun (âb-ı…
…kendisiyle buluşması emredilen şahsiyetle görüşmek üzere…
…kavramına İslâm ilâhiyatı literatüründe rastlanılan ilk yer burası…
…bu kıssa “suyun içindeki ebedî ot” imajının yer aldığı…
…sonucuna varmıştır. L. Massignon da ağırlığı…
…İskender’e “iki boynuzlu” lakabı da eklenmiştir. Arapça’daki…
…İskender, insana ebedî hayat bahşeden bir çeşme…
…aşçı bir deniz cini olur ve ebedî hayatına devam eder.…
…gelen İskender-i Zülkarneyn, ebedî hayat veren ve insan üstü…
…içer ve yıkanır. Böylece hem ebedî hayata kavuşur, hem de insan…
…“su içinde otun sağladığı ebedî hayat” kavramı ve bunun…
…sırasında, İskender’in ebedî hayat veren suyu araması…
…yoktur. Çünkü bu olaylarda ebedî hayat bahşeden âb-ı hayâtı…
…kasteden mânalardır. Yunus Emre, “Yunus Emre bu dünyada iki…
…Yunus Emre, “Yunus Emre bu dünyada iki kişi kalır…
…Bâkî (nşr. R. Dvořák), Leiden 1908, I, 234, 236. Dîvân-ı…
…Die Chadhirlegende und der Alexanderroman , Leipzig-Berlin 1913, s.…
…und der Alexanderroman , Leipzig-Berlin 1913, s. 2-41, 50-60.…
…Gılgamış Destanı (nşr. B. Landsberger, trc. Muzaffer Ramazanoğlu),…
...

…olan nezr ( النذر ), lugatta “insanın yerine getirmeyi…
…Cedîd’de, gerekse Grek ve Latin literatüründe peygamberler,…
…gerekse Grek ve Latin literatüründe peygamberler, krallar,…
…Kilise hukuku, alelâde adak ile merasimli adak…
…karıştırılmasıyla onaylanan ebedî kardeşlik adağıydı. Bunun…
…yerine getirilmesinin lüzumuna işaret edilmektedir. Bu ise,…
…yerine getirilmesini emretmesine mukabil (bk. Buhârî,…
…adakların yerine getirilmesi emredilmiştir. Bu hadislerden anlaşılan bir…
…yerine getirilmesini emreden naslar göz önüne alınırsa,…
…ikincisine de nezrü’l-lecâc ve’l-gazab adını verirler.…
…vâcip olur. Nezrü’l-lecâcda ise adakta bulunan kimse…
…gerçekleşince yeniden ifası lâzımdır. Bu, adağın gerçekleşmesi…
…şarta bağlanmışsa (nezrü’l-lecâc), şart gerçekleşince adanan…
…olmamakla beraber, veli leri onun adına adak borcunu…
…Ahmed el-Kurtubî, el-Câmiʿ li-aḥkâmi’l-Ḳurʾân (nşr. Ebû…
…The New Bible Dictionary , Leicester 1962, s. 1313. “Vows”,…

…hesaba katmaksızın ilâhî emirlerin gösterdiği şekilde doğru…
…önceki kitaplarda bildirdiği ebedî gerçeklere inanması şartına…
…verilirken, hakkın kendi lehine hükmedilmesi halinde bundan…
…bundan memnun olan, fakat aleyhine hükmedilmesi durumunda bu…
…eşlerine karşı âdil olmasını emreden âyette açık ve gerçekçi bir…
…, III, 55). İslâm ahlâk literatüründe, ilk üç faziletten her biri…
…32-33) dayandığı anlaşılan liste şöyledir: sadakat, ülfet;…
…ʿİlmü’l-aḫlâḳ (trc. A. Lütfi es-Seyyid), Kahire…
…I, 61-63. Muhammed Arkoun, L’humanisme arabe au IV e /X e siècle:…
…size adâleti, ihsanı ... emrediyor” (en-Nahl 16/90) âyetinde söz…
…bulunması, Allah’ın ihsanı emretmesi gibi prensiplere dayanan ve…
…da adâletle hükmetmeyi emreden âyetler (bk. en-Nisâ 4/58;…
…en-Nihâye , “ʿadl” md. Lisânü’l-ʿArab , “ʿadl” md.…

…ileri sürülmüştür (bk. L. Pirot, DBS , I, 87).…
…görüş ilgi görmemiştir (bk. L. Pirot, a.g.e. , I, 87).…
…tîn), yapışkan çamur (tîn lâzib), kurumuş çamur (salsâl).…
…mâlûmat vermesinden veya levh-i mahfûzda yazılı olanları…
…üstün olan, onları emri altına alan” anlamında…
…Çeşitli âyetlerde Allah’ın emri uyarınca meleklerin Âdem’e…
…üstün ve onların saygısına lâyık bir mertebede yaratmıştır.…
…ile birlikte Âdem’i de âlemlere üstün kıldığı belirtilmekte…
…EI 2 [Fr.] , I, 182; L. Pirot, DBS , I, 88).…
…ileri sürülmüştür (bk. L. Pirot, DBS , I, 88).…
…“Hazineler Mağarası” ( La caverne des trésors ) adlı…
…“Âdem’e secde edin!” diye emretmiş, bütün melekler bu emre…
…emretmiş, bütün melekler bu emre uymuşlar (bk. el-Bakara…
…üstün olduğunu ileri sürerek emre karşı gelmiş (bk. el-A‘râf…
…Sâd 38/76) ve bu yüzden lânetlenerek Allah’ın rahmetinden…
…cennete yerleşmelerini emrettiği belirtilmekte (bk. el-Bakara…
…iyilerin kalacakları “ebedîlik yurdu” (dârülhuld) olan…
…bildirildiğine göre cennet ebedîlik yurdudur; oraya giren bir…
…almasın ve yemesin ve ebediyen yaşamasın” (Tekvîn, 3/22)…
…ise bilgi ağacından yemek lâzımdır. Tekvîn’de (2/22) bilgi…
...

…“Af yolunu tut, örfü emret, cahillere kulak asma”…
…âdetleri” mânasında mâ aleyhi âbâünâ gibi kelime ve…
…inkılâp hükümleri ve ebedî prensipleri çerçevesinde bir…
…yasaklamıştır (bk. Buhârî, “Libâs”, 82-87; Müslim, “Libâs”,…
…“Libâs”, 82-87; Müslim, “Libâs”, 115-119). Aslında bunlar…
…Meselâ salât kelimesinin lugat mânası geniştir; ancak…
…olanı dinde değişmemek üzere emredilmeye, devamlı kötü olanı da…
…müşteri malı bakımından emanetçi sayıldıkları halde, ahlâk ve…
…“şeriatın karşısında olup laik karakter arzeden” hukuka…
…İA , IV, 601-622; Ömer Lûtfi Barkan, İA , VI, 185-195;…
…“sistemden sapma, hukukta laik gelişme, inkılâp...”…
…şeriat dışında, laik bir anlayış ve yaklaşım…
…müctehidlere ve ülü’l-emre, mevzuat alanında geniş…
…etmiştir (bk. Ebû Dâvûd, “Libâs”, 4; Müsned , II, 50;…
…üzerinde durulan “iyiliği emretme, kötülüğe engel olma” (emir…
…“Büyûʿ”, 73, 74, 76, “Libâs”, 82-87. Müslim, “Müsâḳāt”,…
…Müslim, “Müsâḳāt”, 79-80, “Libâs”, 115-119, “ʿİlim”, 15,…
…“Fiten”, 20. Ebû Dâvûd, “Libâs”, 4, “Melâḥim”, 17. Tirmizî,…
…İA , IV, 601-622. Ömer Lûtfi Barkan, “Kanûn-nâme”, İA…
…G.-H. Bousquet – Sh. T. Lokhandwalla – J. Prins, “ʿĀda”, EI 2…
...

…ve ölümsüz bir hayattan, ebediyet âlemine ait çeşitli…
…bir hayattan, ebediyet âlemine ait çeşitli merhaleler ve…
…bablar; Markos, 12/18-27; Luka, 20/27-38). Kur’an’da Hz.…
…ruhunu yüceltmek ve hayatını ebedîleştirmek gibi hedeflere yönelik…
…ve sükûn sadece ölümsüz âlemdedir (bk. el-Ankebût 29/64;…
…gönüller için fânilikten ebedîliğe geçişi sağlayan bir…
…kavuşmak” anlamındaki likā (likāullah, likāü’l-âhire)…
…likā (likāullah, likāü’l-âhire) kelimesiyle ifade…
…F. Abdülbâkī, el-Muʿcem , “liḳāʾ” md.). Aynı noktaya temas…
…Ancak asıl hayatın ikinci âlemde başlayacağına inananlar,…
…inananlar, ölümün ebedî yokluk olmadığını kabul…
…Allah’ın hoşnutluğu ve lutuflarıyla müjdelenir; artık ona göre…
…tarzını devam ettirerek öbür âlemin ölümsüzlüğünü kolaylıkla…
…devam ederek kendisinde ebediyet duygusu meydana getirir.…
…ölümden korkması veya öbür âleme inanmayanlarla ona…
…ölümden ürkmesi de bu ebediyet duygusuna bağlanabilir. O…
…daha mükemmel ve ölümsüz bir âlem olan âhiretin varlığını…
…“İyi bilin ki Allah’ın lâneti, kişileri Allah yolundan…
…vakit namaz içinde okunması emredilmiştir. Kur’an’da kıyametin daha…
…imkânlarıyla onun insanın emir ve hizmetine verildiği…
...

…kullanıldığı kaydedilir ( Lisânü’l-ʿArab , “ḫlḳ” md.). Başta…
…âdâb da denilmiştir. İslâmî literatürde edep terimi ilk dönemlerden…
…önceleri İran kaynaklı edep literatürü hâkimken daha sonra bunun…
…Tarafe, Muʿallaḳa ’sında, ebedîlikten söz edilemeyeceğine göre…
…de belirttiği gibi ( Le dogme et la loi de l’Islam ,…
…gibi ( Le dogme et la loi de l’Islam , s. 4, 11)…
…gibi ( Le dogme et la loi de l’Islam , s. 4, 11) Arap…
…gibi ( Le dogme et la loi de l’Islam , s. 4, 11) Arap…
…kullanılmıştır. Görünür âlemin yegâne mükellef ve sorumlu…
…Hz. Âdem karşısında Allah’ın emri gereğince melekler secdeye…
…kınayan bir güç (en-nefsü’l-levvâme) olabileceği gibi (el-Kıyâme…
…2/165), O’nun hoşnutluğuna lâyık olmak ve O’ndan hoşnut olmak…
…ve davranışlarını Allah’ın emrine ve rızâsına uygun düşüp…
…Bütün müslümanlar Kur’an’ın emrine uyarak hayatlarını Hz.…
…eserlerden oluşan zengin bir literatür meydana geldi. Daha çok…
…çeşitliliği taşıyan ahlâk literatürü içinde edebî ve hikemî türde…
…İslâm ahlâk literatürüyle ilgili birkaç Türkçe…
…tanıtmıştır. Agâh Sırrı Levend “Ümmet Çağında Ahlâk…
…Öyle görünüyor ki, bazı Emevî yöneticileri haksız…
…ile ilgili görüşünü soran Emevî Halifesi Abdülmelik b.…
...

…Dedesi Hanbel b. Hilâl Emevîler devrinde Serahs valiliği…
…işkenceye tâbi tutulmasını emretti. Şiddetli kamçı darbeleri…
…dayanmaya çalışan M. Henri Laoust’un iddia ettiği gibi ( EI 2…
…ve bundan sonra onların bir lokmasını bile yemedi. Ayrıca oğlu…
…ilim meclislerinde uhrevî âlemin zevki bulunduğunu anlatmış,…
…da kadın sahâbîlerin müsned leri sıralanmıştır. el-Müsned…
…Mûsâ, Dâvûd, Süleyman, Lokman ve Îsâ peygamberlerin…
…( Muslim Theology , London 1964, s. 96-125). 11.…
…ezbere bilmek ve sıhhatinden emin olunmayan rivayetlerle fetva…
…rivayetleri başka tarik lerle takviye edebilecekleri…
…fark sadece “ve”, “ev”, “li”, “bi”, “ileyhi”, “aleyhi”…
…“ev”, “li”, “bi”, “ileyhi”, “aleyhi” gibi şeklî farklardan ibaret…
…İA , I, 170-173. H. Laoust, “Aḥmad b. Ḥanbal”, EI 2…
…kazanmakla beraber, H. Laoust’un da işaret ettiği gibi,…
…kalmıştır; bunların emin kişiler tarafından…
…I, 191, 193, 250. Ahmed Emîn, Ḍuḥa’l-İslâm , Beyrut…
…İA , I, 170-173. H. Laoust, “Aḥmad b. Ḥanbal”, EI 2…
…anlamış ve müteşâbih lerin asla te’vil edilemeyeceğini…
…cennet ve cehennemin ebedîliği, iman, günah ve tekfir…
…ezelî ve kadîm olup âlemi yarattıktan sonra bunlara…
...

…(Nuha) kasabasında doğdu ( Alefbâ-yı Cedîd ve Mektûbât , s.…
…dostları arasında Aleksandr Çavçavadze, Grigoriy…
…Azerbaydjansko-Gruzinskiḫ Literaturnyḫ Svyazey , Baku 1958, s.…
…yönden Rusya’ya tâbi olması lüzumu hususundaki görüşlerinin…
…Sergüzeşt-i Vezîr-i Hân-ı Lenkeran , fırsatçı ve despot…
…“Vekîl-i Millet-i Nâma‘lûm” lakabıyla zaman zaman yazı yazdığı…
…teşkil etmiştir (kısmî bir listesi için bk. Rypka, Iranische…
…için bk. Rypka, Iranische Literaturgeschichte , Leipzig 1959, s. 593).…
…Literaturgeschichte , Leipzig 1959, s. 593). Ahundzâde…
…bulunmasını rica etmişti ( Alefbâ-yı Cedîd ve Mektûbât , s.…
…için bk. Moderne persische Literatur , Berlin 1964, s. 29-30).…
…gönderdiği mektup için bk. Alefbâ-yı Cedîd ve Mektûbât , s.…
…bir şekilde Rûmî’yi maddenin ebediyetine ve âhiret ile ilgili bütün…
…kendi zannınca, “İslâm aleyhine ileri sürdüğü delillerdeki…
…reform yapmak. Reformun lehine olarak ileri sürdüğü…
…hüviyet vermiş olan bu temel alemi tahrife uğratmaktı.…
…Nitekim Ahundzâde emin dostu Mirza Melkum Han’a…
…kehanetinde bulunmaktadır ( Alefbâ-yı Cedîd ve Mektûbât , s.…
…yerini, olduğu gibi Latin ve Kiril alfabeleri karışımı…
…geldiğini söylemektedir ( Alefbâ-yı Cedîd ve Mektûbât , s.…
...

…b. Ebû Kuhâfe, es-Sıddîk lakabıyla tanındığı için kendisine…
…onlarla evlenmesini ebediyen yasaklayan Kur’an âyetleri…
…düşünülerek orduya hareket emri verilmişti. Hz. Âişe geri…
…b. Übey b. Selûl, Hz. Âişe aleyhine iftira ve dedikoduya…
…da onun bu çirkin iftirasına alet oldular. Hz. Peygamber ve…
…sevgi yanında ona itaat ve emirlerine dikkat etmekle de temayüz…
…oruçla geçirirdi. Kimsenin aleyhinde konuşmayı sevmezdi.…
…karar ve tasarruflarının aleyhinde faaliyetlerin başladığı…
…saldırgan taraf Allah’ın emrine dönünceye kadar onlarla…
…dairesinde uzlaştırmayı emreden âyet-i kerîmenin (el-Hucurât…
…döndü. Sadece Allah’ın emrini yerine getirmek gayesiyle…
…evlerinde oturmalarını emreden âyeti (el-Ahzâb 33/33) her…
…Mervân b. Hakem olmak üzere Emevî ileri gelenleri istemediği…
…şiirini de çok iyi bilirdi. Lebîd’in birçok beyti, Kâ‘b b.…
…nesillere ulaştırılmasında emsalsiz hizmetler ifa etti. Rivayet…
…Buhârî ve Müslim’in Ṣaḥîḥ ’lerinde rivayet ettikleri 297…
…geldiğini gösteren istidrâk leri hususunda müstakil eserler…
…ez-Zerkeşî’nin el-İcâbe li-îrâdi me’stedrekethü ʿÂʾişe…
…“Ṭalâḳ”, 20, “Ṭıb”, 22, “Libâs”, 31, 58, “Edeb”, 62, 63, 64,…
…91-94. Zerkeşî, el-İcâbe li-îrâdi me’stedrekethü ʿÂʾişe…
...