…322 (934) yılında vefat ettiği dikkate alınacak…
…söylenebilir. Kültürlü ve dindar bir ailenin çocuğu…
…fütuhatından sonra Horasan ve Mâverâünnehir bölgelerine…
…bölgelerine yerleşen ve Benî Âmir diye bilinen bir…
…bir mahallesine onun adı verilmiştir (Nâcî Mâruf, I, 349). İlk…
…denecek bir yaşta iken ilim ve felsefe alanındaki…
…herkese kabul ettirdi ve “Nîşâburlu filozof” unvanını…
…Âdet olduğu üzere, bilgi ve görgüsünü arttırmak için…
…için Rey, Bağdat, Belh ve Buhara gibi devrin önemli…
…gibi devrin önemli ilim ve kültür merkezlerine birçok…
…bir yandan okuyor, okutuyor ve eserlerini kaleme alıyor,…
…alıyor, diğer yandan da emîr ve vezirlerin saraylarındaki…
…diğer yandan da emîr ve vezirlerin saraylarındaki ilmî, edebî…
…saraylarındaki ilmî, edebî ve felsefî musâhabe ve…
…edebî ve felsefî musâhabe ve münazaralara katılıyordu. Bu…
…dönerken Büveyhî Veziri Ebü’l-Fazl İbnü’l-Amîd ile…
…müddet onun yanında kaldı ve bu bilgin vezirle birçok…
…yanında kaldı ve bu bilgin vezirle birçok mesele üzerinde fikir…
…filozof İbn Miskeveyh, yer ve tarih belirtmeksizin bu…
…Horasan’a dönüyordu. Vezirin nezdinde o tam bir…
...

…Müellifin bu esere ne ad verdiği kesin olarak…
…Kitap muhtelif kaynaklarda ve bazı yeni neşirlerinde…
…, Beṣâʾirü’l-ḥükemâʾ ve ẕeḫâʾirü’l-ḳudemâʾ ,…
…, el-Beṣâʾir ve’n-nevâdir , en-Nevâdir…
…ve’n-nevâdir , en-Nevâdir ve’l-beṣâʾir ,…
…, Beṣâʾirü’l-ḳudemâ ve serâʾirü’l-ḥükemâʾ…
…İbn Ebû Tâhir’in el-Manẓûm ve’l-mens̱ûr , Ebû Bekir…
…el-Cehşiyârî’nin el-Vüzeraʾ ve’l-küttâb ve Kudâme b.…
…el-Vüzeraʾ ve’l-küttâb ve Kudâme b. Ca‘fer’in…
…edindiği şifahî bilgiler ve başından geçen olaylar olmak…
…önceleri yazdığı el-Hevâmil ve’ş-şevâmil ile el-İmtâʿ…
…ve’ş-şevâmil ile el-İmtâʿ ve’l-muʾânese adlı…
…ve’ş-şevâmil ile el-İmtâʿ ve’l-muʾânese adlı eserlerinde…
…ile el-İmtâʿ ve’l-muʾânese adlı eserlerinde bir…
…eleştirisini katarak yer verir; râvi ve rivayetler konusunda…
…katarak yer verir; râvi ve rivayetler konusunda son…
…yerde bulunmayan bilgiler verir. Ayrıca isimleri pek…
…pek duyulmamış müellif ve kitaplardan da nakiller…
…devrin siyasî, sosyal ve kültürel olaylarını…
…kelâmcılar, felsefeciler ve halk kesiminden çeşitli…
...

…olarak 289 (902), 293 (905) ve 308 (920) yılları…
…böceği” mânasına gelen Cual lakabı ile anılırsa da Mu‘tezile ve…
…ile anılırsa da Mu‘tezile ve Hanefî kaynakları bu…
…ve Hanefî kaynakları bu lakaptan söz etmezler. Büyük…
…Askerimükrem’de bulunan ve Mu‘tezile’nin Basra ekolünün…
…istifade etti. Gayreti ve çalışkanlığı sayesinde…
…Hanefî fıkhını öğrendi. Zühd ve ibadet yanında öğretim…
…faaliyetlerine ağırlık verdi. Derslerini kısa kesmesine…
…gece boyunca da ders okutur ve telifle meşgul olurdu.…
…mümessili olan İbnü’l-İhşîd ve öğrencilerinin Ebû Hâşim’in…
…etmiş, o da konuya el-Uṣûl ve Naḳdü’l-fütyâ adlı…
…bu temayüllerini Büveyhîler ’le Zeydîler’in ilgisini çekmek…
…sonra (334/945) onun veziri Hasan b. Muhammed…
…, belki de Sâhib b. Abbâd’ı ve ona olan yakınlığıyla…
…şöhrete düşkün, tarafgir ve politik nüfuzunu ustalıkla…
…biri olarak tavsif eder ( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 40).…
…tavsif eder ( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 40). Ebû…
…tavsif eder ( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 40). Ebû Abdullah…
…Ebû Abdullah Bağdat’ta vefat etti. Cenaze namazı…
…eden tartışmalara yer vermiş, Şiî rivayetlere dayanarak…
...

…Şîraz, Nîşâbur, Vâsıt ve Bağdat’tan söz edilmekle…
…eserinde, “Ellisine ulaşan ve ömrünün çoğu gidip azı kalan…
…, s. 31) dediğine ve 400 (1010) yılında Kadı Ebû…
…kendilerini “ehlü’l-adl ve’t-tevhîd” diye…
…Ayrıca onun kelâm ilmini ve kelâmcıları ağır bir dille…
…Küçük yaşta annesini ve babasını kaybeden Tevhîdî,…
…yanında yetişti. İlk eğitimi ve ilk gençlik yılları hakkında…
…okuma yazma, dil, edebiyat ve matematik bilgisinin yanında…
…okudu. Büyük bir edip, fakih ve kıraat âlimi olduğu gibi…
…olan hocası, onun edebî ve ruhî hayatının…
…Bir diğer hocası da dil ve edebiyatta olduğu kadar…
…olduğu kadar mantık ve kelâm alanlarında da büyük…
…da büyük otorite olan ve ilk defa Aristo mantığını…
…es-Sicistânî’den felsefe ve mantık okudu. Özellikle…
…pay, dönemin ilim, fikir ve sanat adamlarına evini…
…düzenlenen felsefî sohbet ve tartışmaların bir tutanağı…
…yetişen bir felsefeci olan ve Arap nesrinde Câhiz’den…
…edebiyata, fıkıhtan kelâma ve felsefeden tasavvufa kadar…
…tasavvufa kadar ilim ve kültür hayatının her yönüyle…
…ömür boyu sürdürdüğü verrâklık (ücret karşılığında kitap…
...

…gelen sofia dan oluşan ve “hikmet sevgisi” demek olan…
…ilkeleri üzerinde düşünen ve varlık hakkında genel bir…
…(hikmeti seven) denmiş ve bu kelime Arapça’ya…
…her filozof kendi eğilimleri ve dünya görüşü doğrultusunda…
…felsefenin “bir dünya görüşü ve varlık hakkında genel bir…
…İslâm toplumu Grekçe ve Süryânîce’den yapılan…
…altı ayrı tarifini vermiştir. 1. Felsefe hikmet…
…4. Sanatların sanatı ve hikmetlerin hikmetidir. 5.…
…İnsanın gücü ölçüsünde ebedî ve küllî olan varlıkların…
…hakikatini, mahiyet ve sebeplerini bilmesidir (…
…dayanmaktadır; iki, üç ve altıncı tarifler Eflâtun’a,…
…kazandıran tarifi de İslâmî literatürde geniş ölçüde yer almıştır…
…üzerinde yoğunlaştığı ve ilk temsilcilerinin kimler…
…Öte yandan dinî ve mistik karakter taşıyan Doğu…
…karakter taşıyan Doğu hikmet ve düşüncesinin önceliği kabul…
…araştırıcı, irdeleyici ve sistemleştirici özelliğinin…
…ki bazı İslâm düşünürleri ve kültür tarihi niteliğindeki…
…ilâhî kaynaktan geldiğini ve nebevî hikmetin bir…
…hikmetin bir yansıması ve yorumundan ibaret olduğunu…
…Kerîm’de kendisine hikmet verildiği bildirilen Lokman Hz. Dâvûd…
...

…tür olarak hâtırat kavramı ve terimi yeni olmakla beraber…
…Kitabeleri , Bâbür Şah’ın Veḳāyiʿ i ( Bâbürnâme ) gibi çok…
…örnekler daha ziyade siyasî ve tarihî karakterde…
…yer almaktaydı. Nitekim Arap literatüründe rihlât, vefeyât, havâdis;…
…Arap literatüründe rihlât, vefeyât, havâdis; Farsça’da…
…notlarına Türkçe’de de vekāyi‘, sergüzeşt, seyahatnâme,…
…türün bağımsızlık kazandığı ve özel bir kullanışla…
…Modern anlamıyla ve bağımsız olarak hâtırat…
…yüzyılda özellikle Arapça’da ve Osmanlıca’da kavramı…
…Arapça’da “müzekkirât” ve “zikreyât” kelimeleri tercih…
…yazarın gördüğü, işittiği ve hayatında rolü olan tarihî…
…hâtıra kelimesine bu mâna verilmemiş, aynı müellifin Türkçe’den…
…(1883) kamusunda ise hâtıra ve hâtırat hiç yer almamıştır.…
…henüz hâtırat olarak değil “vekāyi‘nâme, sergüzeşt-i levâyih,…
…“vekāyi‘nâme, sergüzeşt-i levâyih, defter-i a‘mâl” gibi…
…karşılanmıştır. Ancak Lugat-ı Nâcî ’nin 1318 (1902)…
…hâtırat denilir” açıklaması verilerek türün Türkçe’de ilk…
…Son yıllarda hâtıra ve hâtırat için anı kelimesi de…
…tezkire, muhtıra, menkıbe ve mektup gibi yazı türleriyle…
…Bundan dolayı yaşandıktan az veya çok bir süre sonra yazılan,…
...

…Doğum tarihi ve yeri konusunda kesin bilgi…
…Muhammed Arkoun (Erkūn) ve Henry Corbin olmak üzere…
…dayanarak 330 (942) olarak vermiştir ( Lectures on Arabic…
…330 (942) olarak vermiştir ( Lectures on Arabic Historians , s.…
…Büveyhî sarayında Vezir Mühellebî tarafından ilk…
…İbn Miskeveyh’in isim, künye veya lakap oluşu hususu…
…isim, künye veya lakap oluşu hususu tartışmalıdır.…
…Miskûye (Muskûye) olan ve genellikle Miskeveyh…
…kelimenin kendisine ait bir lakap olduğunu kaydeden müellifler…
…müellifler yanında dedesinin lakabı veya büyük dedesinin ismi…
…yanında dedesinin lakabı veya büyük dedesinin ismi…
…kelimesini filozofun lakabı olarak anar ( el-İmtâʾ…
…lakabı olarak anar ( el-İmtâʾ ve’l-muʾânese , I, 32,…
…olarak anar ( el-İmtâʾ ve’l-muʾânese , I, 32, 35-36;…
…olarak anar ( el-İmtâʾ ve’l-muʾânese , I, 32, 35-36;…
…, I, 32, 35-36; Mes̱âlibü’l-vezîreyn , s. 18-19; krş. Yâkūt, II,…
…krş. Yâkūt, II, 88; Arkoun, L’humanisme arabe , s. 61).…
…, s. 331), İbn Hallikân ( Vefeyât , II, 91) gibi müellifler…
…benimsemiştir. Muhtemelen Vezir Ebü’l-Fazl İbnü’l-Amîd’in…
…kütüphanecisi olduğu veya Adudüddevle’nin…
...

…“ârızu’l-ceyş”inden biriydi ve ordunun bir bölümünü teşkil…
…teşkil eden Türk, Arap ve diğer gruplardan meydana…
…Samsâmüddevle İbn Sa‘dân’ı vezirliğe tayin etti (373/983). İbn…
…sonra Deylemli asker ve kumandanlarla devlet…
…yardımda bulundu. İki yıl vezirlik yapmasının ardından…
…istemesi üzerine rakibi ve Adudüddevle döneminde…
…İbn Sa‘dân’ın devlete ve hazineye hâkim olduğunu ve…
…ve hazineye hâkim olduğunu ve babasının tayininin…
…Bunun üzerine İbn Sa‘dân ve adamları azledilip…
…(374/984). Ardından vezirliğe getirilen Abdülazîz b.…
…için Esfâr b. Kerdeveyh liderliğinde başlatılan isyan hareketiyle…
…etti. Sonuçta İbn Sa‘dân ve iki arkadaşı idam edildi…
…985). İbn Sa‘dân filozof ve ilim adamlarını himaye…
…işini yeniden başlatmış ve sarayında devrin önde gelen…
…matematikçi Ebü’l-Vefâ el-Bûzcânî, hıristiyan…
…İbn Zür‘a, yahudi filozof Vehb b. Yaîş, İbn Miskeveyh, İbn…
…Sîbeveyh, şair İbnü’l-Haccâc ve Ebû Hayyân et-Tevhîdî ile…
…edebiyat, felsefe, kelâm ve ahlâka dair sorular soruyor,…
…cevaplandırıyordu. Ebü’l-Vefâ el-Bûzcânî’nin isteği…
…meclisindeki konuşmaları el-İmtâʿ ve’l-muʾânese adlı eserinde…
...

…bir edip olan Şiî Ziyârî Veziri Ebû Abdullah Hüseyin b.…
…almıştır. Özellikle ilim ve edebiyat çevrelerinde…
…çevrelerinde “üstat” ve “reis” lakaplarıyla…
…“üstat” ve “reis” lakaplarıyla tanınıyordu. Kaynaklarda…
…İbnü’n-Nedîm, İbn Semeke lakabıyla anılan Muhammed b. Ali b.…
…İbnü’l-Amîd geniş kültürünü ve edebî maharetini büyük bir…
…sonra İbnü’l-Amîd Rey, Cibâl ve Fars’ta kaldı; kâtiplik gibi…
…tarafından 328 (940) yılında vezirliğe getirildi. Onun, henüz…
…getirildi. Onun, henüz vezirliğe tayin edilmeden önce,…
…aşırı para talepleri ve zorbalıkları sebebiyle…
…üzerinde disiplini sağladığı ve halk arasında adaleti hâkim…
…çalıştığı bilinmektedir. Vezir olduktan sonra da otuz…
…birçok zafer kazanmıştır. Vefatı da Cibâl bölgesinde…
…düzenlediği sefere rastlamış ve Hemedan’da uzun zamandan…
…oğlu Ebü’l-Feth İbnü’l-Amîd vezir olarak tayin edildi.…
…asıl şöhreti edebî ve ilmî sahalarda gösterdiği…
…özellikle eski Arap şiiri, lugat, garîb, iştikak, istiare,…
…aruz, Kur’an’ın müşkil ve müteşâbihleri, tefsir,…
…hendese, mekanik, astronomi ve meteorolojide bilgi sahibi…
…, II, 271-282). Aklî ve naklî ilimlerdeki vukufu ve…
...

…Bağdat’ta doğdu ve oradaki Aristocu mantık…
…mevcuttur. Şehrezûrî ve Beyhakī, onun künyesinin…
…Humâr (Humârû) adı verilen bu arazi sebebiyle…
…, s. 38). İbnü’n-Nedîm ve İbn Ebû Usaybia gibi klasik…
…belirtirken mevcut başka veriler bu tarihin daha önce…
…Ebû Bekir er-Râzî’nin vefatıyla ilgili 290 (903) veya 300…
…vefatıyla ilgili 290 (903) veya 300 (913) küsur tarihini…
…300 (913) küsur tarihini verdiğini nakletmekte ve bu tarihin…
…verdiğini nakletmekte ve bu tarihin İbnü’l-Hammâr’ın…
…arasında müslüman hekim ve filozof Ebü’l-Ferec İbn…
…sık sık atıfta bulunmakta ve ona olan saygısını…
…olduğunu kaydetmektedir ( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 35).…
…kaydetmektedir ( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 35).…
…( el-İmtâʿ ve’l-muʾânese , I, 35).…
…yılında dönemin Büveyhî veziri Ebû Sa‘d Muhammed b. İsmâil…
…ile Rey’de görüştüğü ve ona bir eserini ithaf ettiği…
…girmesidir. 386’da (996) vefat eden sultanın yerine tahta…
…Ebû Nasr İbnü’l-Irâk, Bîrûnî ve diğerleriyle birlikte…
…giderken attan düşmüş ve ölmüştür (Muhammed b. Mahmûd…
…ölüm tarihi hakkında bilgi vermezse de 300 (913) dolaylarında…
...