…Abâe ( العبائة ) veya abâye ( العباية )…
…kelimesinin çoğul şekli olan ve genellikle tekil mânasında…
…fakirlik alâmeti olmadığı ve özellikle bir dinî mâna…
…kılık kıyafete değer vermedikleri bilinmektedir. Veysel…
…vermedikleri bilinmektedir. Veysel Karanî’nin mezbelelikten…
…karşılaması, zâhid ve sûfîler için örnek bir…
…murakka‘, hırka, sûf, kisâ ve mirt gibi elbise çeşitleri…
…tarafından kullanılmakta ve bunlarla abâ arasında fazla…
…Abâ giymenin ilk zâhidler ve sûfîler zamanında yaygınlık…
…bu kıyafetin bir zühd ve fakr alâmeti sayıldığını…
…sonraları “hırka-i sûfiyye” ve “cübbe-i peşmîne” şeklinde…
…abâya mânevî bir değer verip onu bir zühd ve fakr sembolü…
…bir değer verip onu bir zühd ve fakr sembolü haline…
…abâsını Fâtıma, Ali, Hasan ve Hüseyin’in üzerlerine…
…ise abâ yerine nimre, mirt ve kisâ gibi değişik…
…Dervişlerin giydikleri kaba ve değersiz elbiseye abâ…
…büyük saygı göstermiş ve “Abâda aradığımı kabâda…
…şart olmadığını, Allah’ın velî kullarının kıymetli ve…
…velî kullarının kıymetli ve pahalı elbiseler de…
…mi sanıyorsun? Verdiği nimetleri sayıp dökmektense…
...

…idarî, askerî, siyasî ve ilmî sahalarda çok büyük…
…memnun olmayan grupların lider kadrolarının temsil ettiği…
…kadrolarının temsil ettiği ve öncülüğünü yaptığı yoğun bir…
…yaptığı yoğun bir propaganda ve teşkilâtlanan büyük bir…
…siyasî görüşler ve yaptıkları uygulamalar,…
…unsurların ortaya çıkmasına ve sonunda Emevî hânedanının…
…Araplar meydana getiriyor ve devletin kurulduğu…
…Mısır, Suriye, Irak ve İran ülke topraklarına…
…durumuna gelen Araplar arazi vergisinden muaftılar ve ordugâh…
…arazi vergisinden muaftılar ve ordugâh şehirlerini meydana…
…bölgelerden gelen ganimet ve para dışında ayrıca aylık ve…
…ve para dışında ayrıca aylık ve yıllık alıyorlardı.…
…bunlar idarî, iktisadî ve sosyal bakımlardan ikinci…
…kendilerinden her türlü vergi, hatta gayri müslimlerin…
…müslimlerin ödedikleri bir vergi olan cizye bile alınıyordu.…
…süvarilerinden daha az aylık ve ganimetten daha az pay…
…sebep olmuştur. Emevîler ve bu ailenin reisi durumunda…
…gelişmeler sonucu Cemel ve Sıffîn savaşlarında…
…karşı karşıya gelmiş ve kardeş kanı dökülmüştü. 661…
…Hz. Ali’nin de öldürülmesi ve oğlu Hasan’ın halifelikten…
...

…müslüman olan Ümmü’l-Fazl Lübâbe’dir. Doğduğu zaman babası…
…Hz. Peygamber’e götürüldü ve duasına mazhar oldu.…
…Hz. Peygamber’in fiil ve hareketlerini öğrenmek…
…olan sevgisi, bağlılığı ve samimi hizmetleri sebebiyle…
…onun takdirini kazanmış ve “Allahım, ona Kitab’ı öğret…
…“Allahım, ona Kitab’ı öğret ve dinde mütehassıs kıl!”…
…devrinden itibaren çeşitli vesilelerle Arap yarımadasının dışına…
…Cürcân’a, Taberistan’a ve İstanbul’a gitti. 656…
…Hz. Ali’nin maiyetinde Cemel ve Sıffîn savaşlarına katıldı.…
…Ali’yi tekfir etmemeleri ve ona karşı gelmemelerinin…
…isbata çalıştı. Hâricî-İbâdî ve Sünnî kaynaklar arasında,…
…ki, muteber cerh ve ta‘dîl kaynaklarından…
…hiçbirinde yer verilmeye ve üzerinde durulmaya değer…
…hiçbirinde yer verilmeye ve üzerinde durulmaya değer…
…siyasî çekişmelerin ve Şiî-Sünnî ihtilâfının…
…biri olan Ebû Mihnef Lût b. Yahyâ, bazı otoritelerce…
…edici sözler söylediği ve bu sebeple aralarında şahsî…
…zevatın dua, övgü, güven ve iltifatlarına mazhar olan,…
…devirlerinde bilhassa tefsir ve fıkıh meselelerinde otorite…
…tarihin hiçbir devrinde ve muhitinde bu seçkin…
...

…İbn İbâz’ın ve dolayısıyla İbâzıyye’nin…
…İbn Manzûr gibi tarihçi ve dilciler, kelimeyi…
…olan Berrâdî ile Kalhâtî ve Mu‘tezilî Neşvân el-Himyerî,…
…birlikte, Kuzey Afrika ve Uman İbâzîliği’nde, uzunca…
…edildiği, sonraki devirlerde ve günümüzde ise İbâz-İbâzıyye…
…Hâricîler’e aşırı zulmü ve baskısı karşısında, yine bir…
…b. Zübeyr’e yardıma karar veren topluluk arasında yer…
…b. Ezrak, Abdullah b. Saffâr ve Hanzale b. Beyhes ile…
…birlikte Ahvaz’a gitti ve Basra’da kalan Muhakkime…
…kıyaslanamayacağını söyledi ve içlerinde yaşadıkları…
…bu sebeple de onların can ve mal güvenliğine sahip…
…38-39). Esasen o, aklıselim ve sünnet hudutları içinde…
…içinde kalmak isteyen Vehbîler’i (Abdullah b. Vehb…
…Vehbîler’i (Abdullah b. Vehb er-Râsibî’ye bağlı ilk…
…imâmü ehli’t-tahkîk ve’l-umde (ve’l-adl) denildiğini…
…kendi mensuplarının siyasî ve sosyal çalkantılar…
…taraftarlarının davranışı ve en önemlisi, fırkanın fikir…
…“iyiliği yayması ve kötülüğü engellemesi” için…
…Ebû Bekir ile Ömer’in Kitap ve Sünnet’e bağlı kaldıklarını,…
…gerekse icraatı ile Kitap ve Sünnet’ten ayrılarak…
...

…doğdu. Babası Halil Mısır’da vezirlik, Hama, Kudüs, Safed,…
…Kudüs, Safed, İskenderiye ve diğer bazı yerlerde nâiblik…
…amacıyla Halep, Dımaşk ve Mağrib’i dolaştıktan sonra…
…Alâ er-Rûmî, Kıvâmüddin ve Hamîdüddin en-Nu‘mânî gibi…
…el-Kırîmî’den Arapça, meânî ve beyân, Şeref Yûnus…
…Arapça, meânî ve beyân, Şeref Yûnus er-Rûmî’den…
…er-Rûmî’den mantık, felsefe ve kelâm, Kâfiyeci’den muhtelif…
…ilimleri okudu; Şümünnî ve İbnü’d-Deyrî gibi…
…fakihlerden icâzet aldı. Tıp ve diğer bazı ilim dallarında…
…Bir müddet medreselerde ders verdikten sonra müderrislik görevinden…
…fî ḥavâdis̱i’l-ʿumr ve’t-terâcim (Vatikan, Ar.…
…ihtiva eder. 3. ed-Dürrü’l-vesîm . Kutbüddin Muhammed b.…
…; Nüzhetü’l-esâṭîn fî men veliye Mıṣr mine’s-selâṭîn ;…
…; Mecmûʿu’l-bustâni’n-nûrî li-ḥażreti…
…fî mevâżıʿa ve evḳāt ; el-Ḳavlü’l-ḫâṣ fî…
…Aʿcebi’l-ʿucâb ; es-Sırru ve’l-ḥikme fî kevni’l-ḫamse…
…Sehâvî, eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , IV, 27. İbn İyâs,…
…, IV, 374. Keşfü’ẓ-ẓunûn , I, 298, 470; II,…

…Ca‘fer, Ebû Bekir el-İsmâilî ve Ebû Bekir b. Adî gibi…
…Nîşâbur’da müderrislik yapan ve Abdülkāhir’in, kendisiyle…
…Türkmen İsyanı’nın çıkması ve Selçuklular’ın Nîşâbur’u…
…terkedip İsferâyin’e gitti ve Ebû İshak el-İsferâînî’nin…
…derslerini okutmaya başladı ve ölünceye kadar bu işi…
…yılında İsferâyin’de vefat etti ve hocasının kabri…
…İsferâyin’de vefat etti ve hocasının kabri yanına…
…tarihi, fıkıh ve usulü, edebiyat ve…
…fıkıh ve usulü, edebiyat ve matematikte üstat kabul…
…Abdülkerîm el-Kuşeyrî ve Ebû Bekir el-Beyhakī başta…
…çok el-Farḳ beyne’l-fıraḳ ve Uṣûlü’d-dîn adlı…
…açık bir üslûp içinde ve kendine has bir titizlikle…
…Onun on beş esasta topladığı ve değişik zümrelerden oluşan…
…Eserlerinde tertip ve tasnife son derece önem…
…ve tasnife son derece önem verir ve tasnifte on beş sayısına…
…son derece önem verir ve tasnifte on beş sayısına…
…karşı ashap, tâbiîn ve diğer bilginler tarafından…
…Bu problem Bağdâdî’nin akaid ve fıkha dair eserlerinde de…
…Eş‘arî ekolünü ashap, tâbiîn ve müctehid imamların itikadî…
…şöyledir: Beş duyu, akıl ve doğru haber yanında ilham da…
...

…Kudüs’te doğdu. İbn Ganm ve İbn Benâne diye meşhur olan…
…öğrendi. Bu yıllarda zekâ ve kabiliyetiyle hocalarının…
…sonra tasavvufa ilgi duydu ve devrin meşhur sûfîlerinden…
…olduğu için mürşidi izin vermedi; ancak hac dönüşü kendisini…
…seyrüsülûke başladı. Riyâzet ve mücahedesine mürşidinin…
…sonra tekrar Kudüs’e döndü ve bir müddet Şam’da kaldıktan…
…faaliyetini sürdürürken vefat etti. Kabri Bursa’da…
…ihtiyatlı bir dil kullanması ve bu hususta zaman zaman…
…yolu takip etmiş, gerek iman ve akîde, gerekse irfan ve…
…iman ve akîde, gerekse irfan ve tarikat alanında şeriata…
…Konya’da iken başlamış ve Ehl-i sünnet dışı bazı…
…yaygınlaşan bâtıl mezhep ve tarikatlara karşı daha Orhan…
…Bu durum Zeynüddîn el-Hâfî ve Abdüllatîf el-Kudsî’nin…
…da özellikle Şeyh Vefâ döneminde en tesirli…
…İbrâhim Karamânî, Şeyh Vefâ diye bilinen Muslihuddin…
…Muslihuddin Mustafa b. Ahmed ve Âşıkpaşazâde’yi özellikle…
…çok şüphelidir. “Zâhirî ve bâtınî ilimler”i şahsında…
…Tuḥfetü vâhibi’l-mevâhib fî beyâni’l-maḳāmât ve’l-merâtib . Eser…
…fî beyâni’l-maḳāmât ve’l-merâtib . Eser nefs, ruh,…
…. Eser nefs, ruh, kalp ve sır makamlarından sonra…
...

…Babası Alâeddîn-i Mısrî ve kardeşlerinin kurdukları…
…vakıflardan zengin ve köklü bir aileye mensup…
…kaynaklardaki rivayetlerden ve kendi eserlerindeki…
…etmiş, ondan feyiz almış ve daha sonra da halifesi…
…şeyhi ile beraber geçirdiği ve 1436 yılında onunla birlikte…
…düşürdüğü tarihi çıkarması ve fetihten yedi yıl sonra…
…Vahdetnâme adlı eserini Vezîriâzam Mahmud Paşa’ya ithaf edip…
…Enîsî’nin Akşemseddin’in vefatıyla ilgili olarak verdiği…
…vefatıyla ilgili olarak verdiği bilgilerden de 1458’de…
…vakfiyesiyle servetini ve kitaplarını Afyon’da…
…hayatta olmadığına dair beyanından, onun 1494 yılından önce…
…1. Münyetü’l-ebrâr ve gunyetü’l-ahyâr . Selve…
…bir hâtimeden ibaret olan ve her kısmı da on baba…
…eseridir. Sade bir dille ve aruzun remel bahrinde…
…bazı mistik İran şairlerinin ve Âşık Paşa’nın tesirleri…
…nr. 808). BİBLİYOGRAFYA: Lâmiî, Nefehât Tercümesi ,…
…1269, s. 346-347. Keşfü’ẓ-ẓunûn , II, 2005.…
…Şeyh Akşemseddin: Hayatı ve Eserleri , İstanbul 1972.…

…şeyhlere bağlananların ve tarikata girenlerin uymaları…
…uymaları gereken âdâb ve erkândan, seyrü sülûk…
…gereken kurallardan, şeyh ve ihvan a karşı takınılması…
…tavırdan bahseden, mürid ve dervişlere yol gösteren…
…“Âdâbü’l-mutasavvıfe”, “el-Vesâya” ve “Tarîkatnâme” gibi…
…“el-Vesâya” ve “Tarîkatnâme” gibi isimler…
…“Tarîkatnâme” gibi isimler verilmektedir. Tasavvufta müridlerin…
…bahsi ya müstakil risâleler ve eserler halinde veya…
…risâleler ve eserler halinde veya tasavvufa dair genel…
…dair genel bilgiler veren eserlerin içinde bir bölüm…
…alınan başlıca müstakil eser ve yazarları şunlardır: Yahyâ…
…, I, 663). Ebü’l-Kāsım el-Vezzân (h. V. asır),…
…412/1021), Âdâbü’ṣ-ṣuḥbe ve ḥüsnü’l-ʿuşre (Kudüs 1954);…
…âdâbi’ṣ-ṣûfiyye (nşr. ve trc. Süleyman Ateş,…
…s. 26-92); Âdâbü’l-faḳr ve şerâʾiṭuh ; Beyânü…
…Âdâbü’l-faḳr ve şerâʾiṭuh ; Beyânü zeleli’l-fuḳarâʾ ve mevâcibü…
…; Beyânü zeleli’l-fuḳarâʾ ve mevâcibü âdâbihim (bk. GAS…
…Meselâ Serrâc, el-Lümaʿ da (Mısır 1960) “Kitâbü…
…er-Risâle ’sinde hem irade ve edep bahsinde, hem de…
…etmeleri gereken kaide ve esaslardan bahsetmiştir.…
...

…çalışmasıyla da tanındı ve bazı önemli görevlerde…
…yaptı. Kurduğu yeni ve modern kütüphanenin ilk…
…şeyhi olan Adevî, Ezher ve dinî enstitüler müdürlüğü…
…Enstitüsü, Dimyat Enstitüsü ve Tanta’daki Ahmedî Enstitüsü…
…giriş şartlarıyla eğitim ve öğretim programlarını…
…(Cemâatü kibâri’l-ulemâ) ve Ezher Yüksek Meclisi…
…sonra Ezher meşihatlığına vekil tayin edildi. Osmanlı…
…dereceden Osmânî nişanı verildi; ayrıca Mısır’da birinci…
…kendisini tamamen öğretime ve kitap yazmaya verdi. Aynı…
…öğretime ve kitap yazmaya verdi. Aynı zamanda, Halvetiyye’nin…
…kolunun faal bir mensubu ve tarikatın kurucusu Ahmed b.…
…bulunuyordu. Nisan 1936’da vefat etti; Kahire’de Abbâsiye…
…defnedildi. Başta fıkıh ve tasavvuf olmak üzere naklî…
…tasavvuf olmak üzere naklî ve aklî ilimlerle ilgili kaleme…
…; el-Ḳavlü’l-câmiʿ fi’l-keşf ʿan muḳaddimeti…
…beyne’l-ecânib ve’l-müslimîn ;…
…fi’t-tevḥîd ve’t-taṣavvuf ;…
…bi’l-enbiyâʾ ve’l-evliyâʾ ; İtḥâfü’l-verrâd…
…ve’l-evliyâʾ ; İtḥâfü’l-verrâd bi-eşiʿʿati’l-evrâd…
…bi-eşiʿʿati’l-evrâd li’s-sâdeti’l-Ḫalvetiyye ;…
...