…(1118), Bağdat’la Basra arasında kalan Batâih bölgesinde…
…Ümmüabîde köyünde doğdu. Atalarından Rifâa el-Hasan el-Mekkî’den…
…dolayı Rifâî nisbesini aldı. Şa‘rânî ise…
…’sında (s. 140), bu nisbenin aynı ismi taşıyan bir Arap…
…aynı ismi taşıyan bir Arap kabilesine mensup olmasından…
…ileri geldiğini yazar. Ancak onun hayatından bahseden ilk…
…ittifak etmişlerdir. Ahmed er-Rifâî’nin Hz. Hüseyin…
…Torunlarından Seyyid Yahyâ, ailesiyle birlikte İşbîliye’den tekrar…
…kendisine Şiîler’le Sünnîler arasındaki kavgalara son vermesi için…
…huzuru sağlamıştı. Ahmed er-Rifâî’nin babası olan…
…babası olan Seyyid Ali bu zatın oğludur; annesi ise…
…Seyyid Ali bu zatın oğludur; annesi ise Ebû Eyyûb el-Ensârî’nin…
…Fâtıma el-Ensârî’dir. Seyyid Ali de babası Seyyid Yahyâ gibi…
…i iken Sünnîler’le Bâtınîler arasında yeni bir mücadele…
…Durumu Halife Müsterşid’e arzetmek için Bağdat’a giden Seyyid…
…için Bağdat’a giden Seyyid Ali fitneye sebep olanların…
…gerektiğini söylemiş, ancak halife diğer siyasî…
…ilgi göstermemişti. Seyyid Ali Batâih’e dönerken Bağdat…
…öldüğünde yedi yaşında olan Ahmed er-Rifâî’yi, devrin büyük…
…dayısı Mansûr el-Batâihî, annesi ve kardeşleriyle birlikte…
...

…Arapça’da âmene (آمن) fiilinin…
…Arapça’da âmene (آمن) fiilinin birinci…
…ve “inandım” mânasına gelen âmentü , Kur’an’da üç yerde, söz…
…yerde, söz sahibinin imanını açıklarken kullandığı bir ifade olarak…
…doğruya Hz. Peygamber’e “âmentü” demesi emredilir. Buna…
…emredilir. Buna dayanarak âmentü nün Kur’an’da yer alan bir…
…âmentü nün Kur’an’da yer alan bir terim olduğunu söylemek…
…söylemek mümkündür. “Âmentü billâhi ve melâiketihî ve…
…ve rusülihî ve’l-yevmi’l-âhiri ve bi’l-kaderi hayrihî ve…
…ba‘de’l-mevti hakk eşhedü en lâ ilâhe illâllāh ve eşhedü…
…ve eşhedü enne Muhammeden abduhû ve resûlüh” = “Allah’a,…
…abduhû ve resûlüh” = “Allah’a, meleklerine, kitaplarına,…
…peygamberlerine, âhiret gününe, kadere, hayır ve…
…kadere, hayır ve şerrin Allah’tan olduğuna iman ettim.…
…sonra diriliş gerçektir. Allah’tan başka ilâh olmadığına,…
…ve mü’menün bih olarak da adlandırılan itikadî esasların hepsi…
…itikadî esasların hepsi âmentü terimiyle ifade edilir.…
…terimiyle ifade edilir. Âmentüde sıralanan ve Ehl-i sünnet…
…çeşitli ifadelerle yer almıştır. Bir yerde müminin vasıfları…
…müminin vasıfları olarak Allah’a, âhiret gününe, meleklere,…
...

…827-830 (1424-1427) yılları arasındaki bir tarihte İran’ın Kâzerûn…
…köyünde dünyaya geldi. Âlim ve soylu bir aileye mensup…
…geldi. Âlim ve soylu bir aileye mensup olduğu anlaşılan…
…bir aileye mensup olduğu anlaşılan Devvânî’nin babası Es‘ad,…
…talebelerinden olup es-Sevâdü’l-aʿẓam adlı tefsirin…
…olup es-Sevâdü’l-aʿẓam adlı tefsirin müellifidir.…
…olup es-Sevâdü’l-aʿẓam adlı tefsirin müellifidir.…
…mantıkla bazı şer‘î ve aklî ilimleri okudu. Daha sonra…
…el-Îcî, Ebü’l-Mecd Abdullah el-Geylî, Mazharüddin…
…Hasan Şah Bakkal ve Muhyevî Lârî gibi âlimlerden aklî ve…
…Bakkal ve Muhyevî Lârî gibi âlimlerden aklî ve naklî ilimleri…
…Muhyevî Lârî gibi âlimlerden aklî ve naklî ilimleri tahsil…
…Meşhur muhaddis İbn Hacer el-Askalânî’den doğrudan rivayette…
…talebesi Müeyyedzâde Abdurrahman Efendi’ye verdiği…
…olduğu, hatta hırka giydiği anlaşılmaktadır ( İcâzetnâme , vr. 44 b -45…
…( İcâzetnâme , vr. 44 b -45 a ). Kaynaklarda Molla Celâl,…
…ed-Devvânî şeklinde de anılan Devvânî, muhtemelen…
…Özellikle bazı yeni araştırmalarda Devvânî nisbesinin “Devânî”…
…bizzat koyduğu kayıtlardan anlaşılmaktadır ( Şevâkilü’l-ḥûr , vr. 92 b…
…Şevâkilü’l-ḥûr , vr. 92 b ). Akkoyunlular’ın Tebriz’i ele geçirmesinin…
...

…kütle) ve Hannâk (boğucu) lakaplarıyla anılmakta olup hakkında…
…Hannâk (boğucu) lakaplarıyla anılmakta olup hakkında yeterli bilgi…
…yoktur. Mevcut rivayetlerden Sevâdülkûfe yerlilerinden olduğu…
…yerlilerinden olduğu anlaşılmaktadır. Ebû Halef Sa‘d b. Abdullah…
…Ebû Halef Sa‘d b. Abdullah el-Kummî ve Hasan b. Mûsâ…
…b. Mûsâ en-Nevbahtî, onun Abdülkays kabilesinden olduğunu ileri…
…de nisbesine bakarak Arap asıllı olduğunu ve Benî İcl…
…de nisbesine bakarak Arap asıllı olduğunu ve Benî İcl…
…onun yetişmesinde, Kûfe’deki aşırı Keysânî Şiîleri’nden Leylâ…
…aşırı Keysânî Şiîleri’nden Leylâ en-Nâitiyye’nin öğrencisi…
…bilinmektedir. İclî’nin literatürde yer alan düşüncelerinde…
…İclî’nin literatürde yer alan düşüncelerinde İslâmî…
…ve gnostik felsefî birikime alışılmışın dışında âşina olduğunun…
…birikime alışılmışın dışında âşina olduğunun görülmesi, ayrıca…
…âşina olduğunun görülmesi, ayrıca Farsça bilmesi ümmî…
…ortaya koyar. Çağındaki aşırılardan Mugīre b. Saîd el-İclî’nin…
…yakınları olan yedi kişi arasında adı geçmemekle birlikte…
…olan yedi kişi arasında adı geçmemekle birlikte…
…tarafından öldürülmüştür. Ali Sâmî en-Neşşâr ve Mustafa…
…imamlığını ilân etmişti. Ancak kaynaklar Bâkır’ın Ebû…
...

…Sözlükte “mânevî alanda çizilen yolu benimseyenler”…
…çizilen yolu benimseyenler” anlamına gelen ehl-i sünnet…
…İslâm’ın temel konularını anlama ve benimseme tarzıdır.…
…büyük ekseriyeti (sevâd-ı a‘zam) ve müctehid âlimler gibi…
…(sevâd-ı a‘zam) ve müctehid âlimler gibi farklı şekillerde…
…olup inanç, ibadet, hukuk ve ahlâk cepheleriyle İslâm’ı bir…
…olarak sonraki nesillere aktaran ashap cemaati anlamına…
…sonraki nesillere aktaran ashap cemaati anlamına geldiği…
…aktaran ashap cemaati anlamına geldiği yolundaki görüş…
…(Şâtıbî, II, 258-265). Aslında bu anlayış diğer yorumların…
…II, 258-265). Aslında bu anlayış diğer yorumların da temelini…
…sünnet’i, “Hz. Peygamber ile ashap cemaatinin dinin temel…
…mümkündür. Bu tarifte yer alan “dinin temel konuları”ndan,…
…ve “usûlü’d-dîn” diye de adlandırılan hususlar kastedilmektedir…
…ümmetlerine uygulanan ve âdet-i ilâhiyye haline gelen…
…haline gelen dünyevî azap mânasında Kur’ân-ı Kerîm’de…
…geçmekteyse de ( M. F. Abdülbâkī, el-Muʿcem , “sünnet” md.)…
…sünnet tabiri Kur’an’da yer almamıştır. “O gün nice ağaran yüzler…
…yer almamıştır. “O gün nice ağaran yüzler vardır” (Âl-i İmrân…
…İmrân 3/106) meâlindeki âyetle Ehl-i sünnet’in kastedildiği…
...

…dolayı “Hakîm” olarak anılmıştır. Bu unvan zamanla kendisini…
…olarak anılmıştır. Bu unvan zamanla kendisini diğer Semerkant…
…diğer Semerkant ulemâsından ayıran bir alem haline gelmiştir.…
…ulemâsından ayıran bir alem haline gelmiştir.…
…ve onun burada Hanefî âlimlerinden Muhammed b. Huzeyme…
…Huzeyme el-Kallâs’tan ders aldığını kaydetmektedir. Tasavvufî…
…en-Nesefî’nin kendisine atfettiği bazı ifadelerden, Hakîm…
…ilk dönem Mâtürîdiyye âlimlerinden Ebû Ahmed el-İyâzî ile…
…Mâtürîdiyye âlimlerinden Ebû Ahmed el-İyâzî ile karşılaştığı ve…
…ile karşılaştığı ve bu âlimden faydalandığı anlaşılmaktadır…
…ve bu âlimden faydalandığı anlaşılmaktadır ( Tebṣıratü’l-edille , I,…
…, I, 357). Abdülkerîm b. Muhammed es-Sem‘ânî ise…
…ise Hakîm’in hocaları arasında Abdullah b. Sehl ez-Zâhid…
…Hakîm’in hocaları arasında Abdullah b. Sehl ez-Zâhid adlı bir…
…Abdullah b. Sehl ez-Zâhid adlı bir kişiden söz eder (…
…râvilerinden biri olan Abdullah b. Sehl er-Râzî’dir. Bazı…
…İbrâhim el-Kassâr ve Ebû Abdullah el-Cellâ gibi sûfîlerin de…
…kelâm ve fıkıh alanındaki hocasının Ebû Mansûr…
…bu iddianın çağdaş olan iki âlimin görüşleri arasındaki…
…olan iki âlimin görüşleri arasındaki paralellik sebebiyle ortaya…
...

…biri Ümeyyeoğulları’nın âzatlısı olduğu için Kureşî…
…için Kureşî nisbesiyle de anılır. Kaynaklarda ailesi hakkında…
…de anılır. Kaynaklarda ailesi hakkında ve İbn Ebü’d-Dünyâ…
…olan babasından başka Ali b. Ca‘d, İbn Sa‘d, Ebû Hâtim…
…İbn Sa‘d, Ebû Hâtim er-Râzî, Ahmed b. İbrâhim ed-Devrakī, Ahmed…
…Ahmed b. İbrâhim ed-Devrakī, Ahmed b. Menî‘, İbrâhim b. Saîd…
…Ebû Kılâbe er-Rekāşî gibi âlimlerden hadis dinledi; Kütüb-i…
…rivayette bulundu. Ahmed b. Hanbel’in talebesi oldu.…
…faydalandı. Yûsuf b. Abdurrahman el-Mizzî onun hocalarının…
…eser yazmıştır ( Zehebî, Aʿlâmü’n-nübelâʾ , XIII, 397).…
…Safvân el-Berzaî, Kāsım b. Asbağ, Ebû Bişr ed-Dûlâbî, İbn…
…Mâce ve İbn Huzeyme’nin de aralarında bulunduğu birçok kişi hadis…
…kişi hadis rivayet etti. Âlî isnadla hadislerini en son…
…olan İbn Ebü’d-Dünyâ ( a.g.e. , XIII, 399) 14…
…olarak zikretmiştir. Aynı zamanda Hanbelî fakihi ve…
…olarak zikretmiştir. Aynı zamanda Hanbelî fakihi ve eğitimci…
…önde gelen şahsiyetleri arasında yer aldı. İnsanları çok iyi…
…şahsiyetleri arasında yer aldı. İnsanları çok iyi tanıyan ve…
…eğitimiyle meşgul oldu ve Abbâsî halifelerinden…
…eğitildi. Özellikle ahlâka dair eserlerinden Gazzâlî,…
...

…Fergana bölgesinde yer alan Ahsîkes’in Kâsân kasabasında…
…Fergana bölgesinde yer alan Ahsîkes’in Kâsân kasabasında dünyaya…
…dünyaya geldi. Bir seyyid ailesine mensup olduğundan “mahdûm-ı…
…mensup olduğundan “mahdûm-ı a‘zam” diye anılır. Gençliğinde…
…“mahdûm-ı a‘zam” diye anılır. Gençliğinde medrese tahsili…
…şeyhi Hâce Ubeydullah Ahrâr’ın halifelerinden Muhammed…
…hizmet ettikten sonra icâzet alarak memleketine döndü. Fakat…
…Dehbîd köyüne yerleşti. Zaman zaman Buhara, Ahsîkes ve…
…köyüne yerleşti. Zaman zaman Buhara, Ahsîkes ve…
…Zaman zaman Buhara, Ahsîkes ve Semerkant’a gidip…
…sıkı ilişkiler içine giren Ahmed el-Kâsânî, Risâle fî beyâni…
…Silsile-i Naḳşibendiyye adlı eserini Şeybânîler’den Canı…
…Beg’in isteği üzerine kaleme aldı. İskender ve İsfendiyâr…
…bazı rubâîlerini şerhetti. Ayrıca Bâbür’ün yazdığı birkaç…
…ve “Risâle-i Bâbüriyye” adını vererek Bâbür’e iade ettiği…
…Nakşibendî geleneğine aykırı tavır ve tercihleri…
…ve tercihleri sebebiyle zaman zaman tenkide uğramışsa da…
…tercihleri sebebiyle zaman zaman tenkide uğramışsa da bu…
…semâa izin vermiştir. Başı açık olarak dolaşmak, sohbetlerde…
…Mes̱nevî ’sinden sık sık alıntılar yapmıştır. Aynı dönemde…
...

…“yaralamak, etkilemek” anlamındaki kelm kökünden türemiş bir…
…olup “bir fikri tam olarak anlatan söz” demektir. Kelâm ilmi…
…demektir. Kelâm ilmi konusu, amacı ve ekolleri dikkate alınarak…
…amacı ve ekolleri dikkate alınarak farklı şekillerde…
…yapılan tanımların bir kısmı Allah’tan başka nübüvveti, bir kısmı…
…nübüvveti, bir kısmı da âhireti tarifin kapsamına almakla…
…da âhireti tarifin kapsamına almakla yetinmiş ( et-Taʿrîfât ,…
…vermiştir. Buna göre kelâm “Allah’ın zâtından ve sıfatlarından,…
…göre yapılan tanımları arasında Ebû Nasr el-Fârâbî ile…
…Ebû Nasr el-Fârâbî ile Adudüddin el-Îcî’nin tarifleri kabul…
…sanatı, din kurucusunun açıkça belirttiği belli düşünce ve…
…teyit edip bunlara aykırı olan her şeyin yanlışlığını…
…Fârâbî, bu tanımında kelâm alanına sadece inançları değil…
…çerçevede dini korumayı amaçlayan bir disiplin olduğuna dikkat…
…olduğuna dikkat çekmiştir. Adudüddin el-Îcî’nin tarifi de bir…
…11). Gerek konusu gerekse amacı öne çıkarılarak yapılan…
…bütün kelâm ekollerini içine alan bir disiplin olarak kabul…
…96), dinin temel esaslarıyla aklın ilkelerini uzlaştırmayı…
…müfrit Mu‘tezile gibi iki aşırı uçta bulunan fırkaların bu…
…da kelâmı, “inanç esaslarını aklî delillerle tartışarak üstün…
...

…Adını kurucusu Muhammed b.…
…Muhammed b. Kerrâm’dan almıştır. Başlangıçta Mürcie’nin bir…
…Başlangıçta Mürcie’nin bir alt grubu olan bu hareketin…
…mezhebine bağlıydılar. Ardından Sind ve Gur civarındaki…
…onları fıkhî ve itikadî anlamda müstakil bir ekol ( Makdisî,…
…bir ekol ( Makdisî, Aḥsenü’t-teḳāsîm , s. 39), bir…
…İsferâyînî, s. 111-117) ele almıştır. Ancak Kerrâmîler iman…
…s. 111-117) ele almıştır. Ancak Kerrâmîler iman nazariyeleri…
…bakımından Mürcie’nin alt grubu olarak görülmüş, Allah…
…alt grubu olarak görülmüş, Allah ve sıfatları konusundaki…
…ve sıfatları konusundaki antropomorfist fikirleri dolayısıyla da…
…Mücessime veya Müşebbihe’nin alt grupları arasında…
…Müşebbihe’nin alt grupları arasında sayılmıştır (Şehristânî, I,…
…bünyesinde çok sayıda âlim yetişmiş ve bu mezhep…
…birçok hankah kurmuşlardı ( Aḥsenü’t-teḳāsîm , s. 178, 182, 202,…
…da Hasenîler’le Kerrâmîler arasında büyük anlaşmazlıklar…
…Kerrâmîler arasında büyük anlaşmazlıklar çıkmıştı ( a.g.e. , s. 323,…
…anlaşmazlıklar çıkmıştı ( a.g.e. , s. 323, 326, 371).…
…b. Sîmcûr’un huzurunda Şâfiî Abdülkāhir el-Bağdâdî ile…
…Kerrâmiyye’nin önde gelen âlimlerinden İbrâhim b. Muhâcir arasında…
...