…hemzesi kaldırılmış, lâmlar birleştirilmiş (idgam) ve…
…fevkinde olmak” anlamındaki lâhe-yelîhu kökünden leyh ⟶…
…lâhe-yelîhu kökünden leyh ⟶ lâh kelimesinden…
…kökünden leyh ⟶ lâh kelimesinden türemiş olup…
…ötesinde bulunan” demektir. Lâh kelimesinin başına harf-i…
…harf-i ta‘rif getirilerek lâmlar birleştirilmiş ve Allah…
…bir temayüle göre Allah lafzı, Câhiliye Arapları’nın…
…putlarından olan el-Lât ( اللات ) veya Ârâmîce…
…yaklaştığı kaydedilen (bk. Lisânü’l-ʿArab ve Tâcü’l-ʿarûs…
…Kerîm olmak üzere İslâm literatürünün sunduğu Allah anlayışı…
…Allah anlayışı karşısında fazla bir önem taşımaz. Bununla…
…mânalı ve Arapça asıllı ilâh lafzından türemiş olduğu kanaati ağır…
…olan ve bütün övgülere lâyık bulunan zâtın adıdır” ( الله…
…olduğunu; “bütün övgülere lâyık bulunan” kaydı ise yetkinlik…
…Arap dilinde gerekse bu lafzı kullanan diğer müslüman…
…olan, göklerde ikamet eden, lutufkâr ve ezelî bir tanrı…
…Ancak bu vasıflar birden fazla tanrıya da yöneltilmiştir.…
…Allah kelimesini oldukça fazla kullanmışlardır (Cevâd Ali,…
…birlikte içinde bulunan Lât ve benzeri put isimlerinin…
…edebî metinler içinde Allah lafzının yanında azımsanmayacak…
...

…arasında adale kuvveti en fazla, tabii zorluklara en…
…ile geçen ve bütün Türk lehçelerinde mevcut olan at kelimesi,…
…Kâşgarlı Mahmud’un Dîvânü lugāti’t-Türk ’te at ile ilgili…
…eder... Türk’ün ömrünün fazlası atı üzerinde geçer... Türk…
…1970, s. 66-68. Dîvânü lugāti’t-Türk , I, 34, 48 vd., 472;…
…37, 141-144. A. Berthelot, L’Asie ancienne centrale et…
…Kultur , Viyana 1930. L. Rasonyi, Baszaraba ,…
…, II, 1946. R. Grousset, L’empire des steppes , Paris 1952,…
…rağmen atlı asker sayısının fazla olmadığı görülmektedir.…
…mîrâhuru İbn Ahî Hizâm el-Huttelî’nin Kitâbü’l-Ḫayl…
…bir nizama tâbi idiler. İbn Fazlullah el-Ömerî “Rûmiyyât” olarak…
…ülkesine gelen Bertrandon de la Broquière de Türk atlarının…
…söyledikten sonra, fazla beslenmeyen bu atların ince…
…seyyahlarından Bertrandon de la Broquière Türk gemleri ve…
…, III, 305-306. İbn Fazlullah el-Ömerî, Mesâlikü’l-ebṣâr…
…(nşr. Fr. Taeschner), Leipzig 1929, s. 23, 40. Naîmâ,…
…İstanbul, ts. Bertrandon de la Broquière, Le Voyages…
…Bertrandon de la Broquière, Le Voyages d’outrèmer (nşr.…
…V. J. Parry – M. E. Yapp), London 1975, s. 35-37. Semavi…
…Semavi Eyice, “Bertrandon de la Broquière ve Seyahatnamesi”,…
...

…menşei tartışmalıdır. Arap lugatçıları eski baytarların,…
…bağlamaktadırlar (bk. Lisânü’l-ʿArab , “bṭr” md.; Kāmus…
…gereği olarak atlara daha fazla önem vermiş, bunun sonucunda…
…ʿUyûnü’l-aḫbâr , İbn Fazlullah el-Ömerî’nin…
…b. İshak b. Ahî Hizâm el-Huttelî’nin (el-Hutalî) eserlerini…
…British Museum, nr. 813; Leiden Bibl. Acad., nr. 1407/9;…
…nr. 1407/9; Chester Beatty Library, nr. 3073; Bibliothèque…
…Fransızca tercümesi La Parure des cavaliers adıyla…
…h. 943), Farsça tercümesi de Leiden Bibl. Acad.’dadır (nr.…
…nr. 114), Chester Beatty Library’de (nr. 4161) bulunmaktadır.…
…Ahmed b. Muhammed b. Ebû Kutayre tarafından Fâtımî…
…muhtevası geniş bir lugat özelliğinde el-Muḫaṣṣaṣ…
…Nâsırüddin Abdürrahîm b. Ebû Mansûr adına izâfetle…
…tecrübelerini de ilâve eden Ebû Abdullah es-Sâhib Tâceddin…
…(Chester Beatty Library, nr. 4631; Gotha, nr.…
…hükümetin ve bilhassa XV. Louis’in maddî desteğiyle Fransa’nın…
…maddî desteğiyle Fransa’nın Lyon şehrinde açıldı (10 Ocak…
…kadar (1882) devam eden Ebû Za‘bel Baytarlık Mektebi’nin…
…baytar Hammond’a verilmişti. Ebû Za‘bel Baytarlık Mektebi…
…Girard’ın telifi et-Tavżîḥ li-elfâẓi’t-teşrîḥ (Bulak…
...

…büyük katkılarda bulunan Ebû Hanîfe, akaidi konu edinen…
…biri talebelerinden Ebû Mutî‘ el-Belhî, diğeri ise…
…diğeri ise oğlu Hammâd b. Ebû Hanîfe yoluyla gelmiştir.…
…tanınmıştır. Kaynaklarda Ebû Mutî‘ el-Belhî rivayetinin…
…şöyle sıralanmaktadır: Ebû Bekir Muhammed b. Muhammed…
…b. Muhammed el-Kâsânî, Ebû Bekir Alâeddin Muhammed b.…
…b. Muhammed en-Nesefî, Ebû Mâlik Nasrân b. Nasr…
…Ebû Mâlik Nasrân b. Nasr el-Huttelî, Ali b. Hasan b. Muhammed…
…Nusayr b. Yahyâ el-Fakīh, Ebû Mutî‘ Hakem b. Abdullah…
…(M. Zâhid Kevserî, s. 108; Ebû Hanîfe, el-Fıḳhü’l-ebsaṭ ,…
…, s. 44). Hammâd b. Ebû Hanîfe’nin senedinde ise şu…
…İsâm b. Yûsuf, Hammâd b. Ebû Hanîfe ( İşârâtü’l-merâm ,…
…Ebü’l-Yüsr el-Pezdevî ve Ebû Şücâ‘ en-Nâsırî gibi ilk…
…de bulunduğu müellifler, Ebû Hanîfe’ye el-Fıḳhü’l-ekber…
…’tan söz etmemişlerdir. Ebû Mansûr el-Mâtürîdî,…
…(vr. 46 b ) tarafından Ebû Hanîfe’ye atfedilen görüşler…
…Menâkıb kitaplarında da Ebû Hanîfe’ye el-Fıḳhü’l-ekber…
…el-Fıḳhü’l-ekber ’in Ebû Hanîfe el-Buhârî’ye ait…
…(II, 108). İbn Teymiyye de Ebû Mutî‘ el-Belhî rivayetinden…
…eserlerinde de Ebû Hanîfe’ye el-Fıḳhü’l-ekber…
...

…yıllarında Bağdat’a giderek Ebû Bekir eş-Şiblî’nin (ö.…
…verildi. Hücvîrî, şeyhi Ebü’l-Fazl el-Huttelî’nin Husrî’nin…
…Hücvîrî, şeyhi Ebü’l-Fazl el-Huttelî’nin Husrî’nin müridi olduğunu…
…bazı sözleri nakleder ( el-Lümaʿ , s. 48, 198, 343). Husrî…
…BİBLİYOGRAFYA: Serrâc, el-Lümaʿ , s. 48, 198, 289, 343.…

…Bağdat sûfîlerinden ve Ebû Bekir eş-Şiblî’nin müridi…
…Halep yakınlarındaki Likâm dağlarında münzevi bir hayat…
…vermemekte, Gulâm Server Lâhûrî (XIX. yüzyıl)…
…’ün bir nüshasının kenarında Huttelî’nin vefat tarihi olarak 453…
…söylemekteyse de ( The Life , s. 25; DMBİ , VI, 143)…
…söz konusu ettiği zat Ebü’l-Fazl el-Huttelî değil Şâfiî…
…ettiği zat Ebü’l-Fazl el-Huttelî değil Şâfiî fakihi Ebû Ali…
…değil Şâfiî fakihi Ebû Ali Hasan b. Ebû Tâhir…
…fakihi Ebû Ali Hasan b. Ebû Tâhir el-Huttelî’dir (…
…Ali Hasan b. Ebû Tâhir el-Huttelî’dir ( Târîḫu’l-İslâm , s. 483).…
…yokluk deryasıdır” diyen Huttelî’nin sahvı sekre tercih eden…
…bir sûfî olduğunu söyler. Huttelî’nin mürşidi Husrî’den başka çok…
…ve keramete rağbet etmeyen Huttelî’nin melâmî-meşrep bir sûfî…
…sûfî olduğu söylenebilir. Huttelî, tasavvufî hallerin…
…316. Abdur Rashid, The Life and Teachings of Hazrat Data…
…al-Jullabi al-Ghaznawi) , Lahore 1967, s. 20, 25. Mînâ…
…20, 25. Mînâ Hafîzî, “Ebü’l-Fażl Ḥuttelî”, DMBİ , VI,…
…Mînâ Hafîzî, “Ebü’l-Fażl Ḥuttelî”, DMBİ , VI, 143-144.…
…143-144. Hamid Algar, “Abu’l-Fażl Kottalī”, EIr. , I, 290.…

…olarak da tanınır. Ebû İshak künyesiyle anılması,…
…Huttel kasabasından olan Huttelî’nin Bağdat’ta yaşadığı ve…
…ilim tahsiline başlamıştır. Huttelî Bağdat’ta Kabîsa b. Ukbe…
…el-Ezdî el-Basrî ve sûfî Ebû Ca‘fer Muhammed b. Hüseyn…
…Basralı muhaddislerden Ebû Seleme et-Tebûzekî ile Amr…
…Amr b. Merzûk’tan, Kûfe’de Ebû Nuaym Fazl b. Dükeyn’den,…
…Kûfe’de Ebû Nuaym Fazl b. Dükeyn’den, Dımaşk’ta…
…Dımaşk’ta Saîd b. Ebû Meryem ve Saîd b. Kesîr b.…
…okudu. İbn Asâkir, Huttelî’nin Dımaşk’ta Süleyman b.…
…ilmî seyahatler yapan Huttelî’nin buralarda seksen sekiz…
…kendi ifadesinden anlaşılan Huttelî’nin Yahyâ b. Maîn’in, “Hanımın…
…’da (II, 586) Huttelî’nin muhtemelen 260 (874) yılı…
…Hatîb el-Bağdâdî Huttelî’nin sika bir râvi olduğunu…
…gördüğünü kaydeden İbn Ebû Hâtim babasının Huttelî’den…
…İbn Ebû Hâtim babasının Huttelî’den hadis yazdığını…
…ve’t-taʿdîl , II, 110). Huttelî’nin adı Ahmed b. Hanbel’den…
…da zikredilmektedir (İbn Ebû Ya‘lâ, I, 96).…
…(İbn Ebû Ya‘lâ, I, 96). Huttelî’den hadis dinleyenler arasında…
…arasında İbn Ebü’d-Dünyâ, Ebû Bişr ed-Dûlâbî ve Harâitî…
…iki eserini rivayet eden Ebû Bekir Muhammed b. Ahmed b.…
...

…Gazne’de doğdu. Ebû Saîd-i Ebü’l-Hayr (ö.…
…ettiğini, mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî ile Dımaşk…
…mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî ile Dımaşk civarında…
…sırasında Hallâc’ın elliden fazla eserini gördüğünü, bir…
…s. 8). Mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî’nin vefatından…
…8). Mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî’nin vefatından sonra Hücvîrî…
…b. Hammâd es-Serahsî ve Ebû Saîd Hücvîrî ile birlikte…
…birlikte Hindistan’a gitti; Lahor şehrinin batısında Rava…
…faaliyetleri sayesinde başta Lahor nâibi Ray Racu olmak üzere…
…birçok Hintli müslüman oldu. Lahor’a, Gazneli Sultan Mesud’un…
…üç Hint racası birleşerek Lahor’u muhasara edip birçok…
…Hücvîrî’nin kabri Lahor’daki mescidinin hazîresinde…
…Asıl mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî olmakla birlikte…
…Asıl mürşidi Ebü’l-Fazl el-Huttelî olmakla birlikte Hücvîrî…
…’da bilgi vermiştir. Hücvîrî Huttelî’nin tefsir ilmini iyi…
…bölgelere göre bir listesini veren Hücvîrî bunlar…
…ettiği anlaşılmaktadır. Ebû Hanîfe’nin hayatını…
…kaldığını söyler. Ona göre Ebû Hanîfe sadece bir fakih…
…435 (1043) yılında Lahor’da yazmaya başladığı bu Farsça…
…giriş kısmında müellif, Ebû Saîd Hücvîrî’nin kendisinden…
...

…metinlerden biridir. Mâlikî literatüründe Halîl b. İshak el-Cündî’nin…
…’ı için olduğu gibi Hanefî literatüründe de “el-kitâb” dendiği zaman…
…hiyerarşi gözetilerek Ebû Hanîfe’nin veya onun…
…ele alınmış, daha sonra Ebû Yûsuf ve Muhammed b.…
…ittifak ettiği hususlar, Ebû Yûsuf’un tek başına kaldığı…
…hem sistem bakımından Ebû Ca‘fer et-Tahâvî’nin…
…’i el-Muḫtaṣar ile Ebû Hafs en-Nesefî’nin…
…1967; Delhi 1847, 1292; Lahor 1287/1870; Leknev 1876;…
…1847, 1292; Lahor 1287/1870; Leknev 1876; Bombay 1303; Kazan…
…Şerhleri. 1. Ebû Bekir el-Haddâd,…
…kenarında Meydânî’nin el-Lübâb ’ı ile birlikte, 1316, 1321…
…[1323]; I-II, kenarında el-Lübâb ile birlikte, Kahire 1322;…
…Kahire 1322; Delhi 1327; Lahor 1328), Ahmed b. Muhammed b.…
…b. Tâlib el-Meydânî, el-Lübâb fî şerḥi’l-Kitâb . En…
…et-Teshîlü’ż-żarûrî li-mesâʾili’l-Ḳudûrî (I-II,…
…Efendi Ktp., nr. 906). 6. Ebû Nasr Ahmed b. Muhammed…
…fî Şerḥi Muḫtaṣari’l-Ḳudûrî li’l-Aḳtaʿ adıyla şerhetmiştir…
…(Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 839, 1768). 7.…
…nr. 904; Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 1001, Yenicami, nr.…
…Yenicami, nr. 466). 14. Ebû Abdullah Reşîdüddin Mahmûd…
...

…Benî Hanîfe koluna, Ebû Mihnef’e göre ise Temîm…
…mevâlîden birini kendilerine lider seçmeyecekleri ve Nâfi‘in…
…siyasî ve askerî bir lider konumunda ortaya çıkmış ve…
…sonra Ezârika’nın liderliğini üstlenecek olan Ubeyde b.…
…çok sayıda Hâricî’nin lideri durumundaydı. Büyük…
…Onun mensupları diğer liderlerin başkanlığında bir süre daha…
…(Bağdad 1968). Ebû Bekir Ahmed b. Ca‘fer…
…Ebû Bekir Ahmed b. Ca‘fer el-Huttelî ve Ebû Tâhir Muhammed b. Ali…
…b. Ca‘fer el-Huttelî ve Ebû Tâhir Muhammed b. Ali b.…
…Taberî, Târîḫ (Ebü’l-Fazl) , V, 564-569. İbn Hazm,…
…(nşr. M. Ebü’l-Fazl İbrâhim), Kahire 1385/1965,…
…, IV, 241. İbn Hacer, Lisânü’l-Mîzân , VI, 144-145.…