…ve gayret sarfetmek, bir işi başarmak için elinden gelen…
…sarfetmek, bir işi başarmak için elinden gelen bütün…
…için elinden gelen bütün imkânları kullanmak” mânasındaki cehd…
…kökünden türeyen cihad, İslâmî literatürde “dinî emirleri…
…ve başkalarına öğretmek, iyiliği emredip kötülükten…
…sakındırmaya çalışmak, İslâm’ı tebliğ, nefse ve dış…
…savaş, tasavvufta ise nefs-i emmâreyi yenme çabası…
…nefs-i emmâreyi yenme çabası için kullanılmıştır (bk.…
…Cihad Kur’ân-ı Kerîm’de isim olarak dört, bundan türeyen…
…bundan türeyen fiil şeklinde yirmi dört yerde geçmektedir;…
…eden” anlamındaki mücahid ise iki âyette zikredilmiştir…
…anlamındaki mücahid ise iki âyette zikredilmiştir (bk.…
…geçmektedir. Cihadla ilgili birçok hadis mevcut olup…
…Hz. Peygamber’in, ümmetin içinde yapmayacakları şeyleri…
…ederse o mümindir” (Müslim, “Îmân”, 80) demesi, savaşa çıkmakta…
…demesi, savaşa çıkmakta olan İslâm ordusuna katılmak için gelen…
…olan İslâm ordusuna katılmak için gelen birine annesinin ve…
…diye sorması üzerine, “Sizin için cihadın en faziletlisi…
…uygulanmasına çalışmaktan İslâm’ı diğer insanlara tebliğe,…
…çalışmaktan İslâm’ı diğer insanlara tebliğe, İslâm ülkesini ve…
...

…da‘vet aynı kökten bir isim olarak “ziyafet yemeği…
…bu âyet ve hadislerde İslâm’a ve İslâmî ilkelerin…
…ve hadislerde İslâm’a ve İslâmî ilkelerin uygulanmasına…
…hadislerde İslâm’a ve İslâmî ilkelerin uygulanmasına çağrı yanında…
…“Daʿavât”, 26; Müslim, “Îmân”, 334), insanların yeniden…
…26; Müslim, “Îmân”, 334), insanların yeniden dirilip mahşerde…
…mahşerde toplanmaları için kabirlerinden çağrılmaları…
…terim olarak özellikle “İslâm’a ve İslâm esaslarının…
…olarak özellikle “İslâm’a ve İslâm esaslarının uygulanmasına…
…gelir. Kur’ân-ı Kerîm’de “İslâm’a çağrı” (es-Saff 61/7),…
…çağrı” (es-Saff 61/7), “imana çağrı” (el-Hadîd 57/8),…
…kitabına çağrı” (Âl-i İmrân 3/23), “hakka çağrı”…
…13/14), “hayra çağrı” (Âl-i İmrân 3/104), “kurtuluşa çağrı”…
…47/35) gibi mânalara gelen ifadeler da‘vetin İslâmî inanç ve…
…gelen ifadeler da‘vetin İslâmî inanç ve değerlerin kabul…
…ifadeler da‘vetin İslâmî inanç ve değerlerin kabul edilip…
…Buna göre tebliğ, irşad, vaaz, nasihat, inzâr,…
…irşad, vaaz, nasihat, inzâr, tebşîr, emir bi’l-ma‘rûf…
…terimler de sözlük anlamları itibariyle da‘vetten farklı olmakla…
…aynı veya yakın mânaları ifade etmektedirler; bu sebeple…
...

…anlamlara da gelmektedir. İnsanları yakından ilgilendiren hemen…
…İnsanları yakından ilgilendiren hemen her olay destan konusu…
…yaratılış, toplum vicdanında iz bırakan savaşlar, bir şahıs…
…XIX. yüzyılın sonu ile XX. yüzyılın başından…
…ile XX. yüzyılın başından itibaren Rıza Nur, M. Fuad Köprülü ve…
…tarih, dil ve edebiyatının incelenmesinde bir çıkış noktası oldu.…
…araştırmaları Türkler’in ilk destan dönemlerini…
…kazandı; Fuad Köprülü ise “millî destan” sözünü tercih…
…hârikalarla dolu bir olay ile toplumun ilgisini çeken bir…
…dolu bir olay ile toplumun ilgisini çeken bir şahıstır. Ayrıca…
…çeken bir şahıstır. Ayrıca ikinci derecedeki şahısların da…
…epizotlarla bir bitiş kısmı ihtiva etmesi gerekmektedir.…
…yüksek olmalı, bir bütünlük içinde ve samimi bir şekilde…
…ve sunî olmak üzere başlıca iki grupta incelenmektedir.…
…üzere başlıca iki grupta incelenmektedir. Ayrıca halk hâfızasında…
…destan denilmektedir. İnsanoğlu İlkçağ’lardaki birçok tabii…
…denilmektedir. İnsanoğlu İlkçağ’lardaki birçok tabii ve toplumsal…
…tam anlamıyla bilemediği için belli bir inanca yönelmiş ve…
…bilemediği için belli bir inanca yönelmiş ve bunun sonucunda…
…mitos (mythos) adı verilen ilk efsaneleri meydana…
...

…deyn kökünden masdar veya isim olduğunu kabul ederler.…
…“âdet, durum; ceza, mükâfat; itaat” şeklinde başlıca üç anlamını…
…, “dyn” md.). Râgıb el-İsfahânî sadece “itaat” ve “ceza”…
…Râgıb el-İsfahânî sadece “itaat” ve “ceza” (karşılık)…
…( el-Müfredât , “dyn” md.). İbn Manzûr bunlara “hesap” ve…
…Manzûr bunlara “hesap” ve “İslâm”ı da eklemiş, ayrıca deynin…
…ayrıca deynin masdar, dinin isim olduğu yolundaki bir görüşü…
…dayanarak din kelimesinin yirminin üzerinde anlamını ve terim…
…anlamını ve terim olarak iki ayrı mânasını zikreder (…
…md.). Mütercim Âsım Efendi ise dinin otuzu aşkın anlamından…
…terim anlamını yakından ilgilendirenler şunlardır: Ceza ve karşılık,…
…şunlardır: Ceza ve karşılık, İslâm, örf ve âdet, zül ve…
…İslâm, örf ve âdet, zül ve inkıyâd, hesap, hâkimiyet ve…
…hüküm ve ferman, makbul ibadet, millet, şeriat, itaat (…
…ibadet, millet, şeriat, itaat ( Kāmus Tercümesi , “dyn”…
…de din kelimesini andıran lafızlar vardır. Ârâmî-İbrânî dilinde…
…lafızlar vardır. Ârâmî-İbrânî dilinde din “hüküm”, daino…
…dilinde din “hüküm”, daino ise Arapça’daki deyyân gibi…
…dan darm veya drm “din, inanç” anlamına geliyordu.…
…belirtir. a) Ârâmî-İbrânî dilinden olup “hüküm”…
...

…fütûhât ), terim olarak İslâm’da meşrû görülen savaşlar…
…ve günümüzde bilinen diğer istilâ ve sömürü savaşlarından…
…bahseden Feth sûresidir. İslâm sancağı altında Hz.…
…altında Hz. Peygamber ile sahâbîler tarafından…
…dolu sefer ve savaşlar için kaynaklarda sık sık bu…
…ve daha çok, kalbi ve aklı İslâm gerçeğine açmak, ikinci…
…aklı İslâm gerçeğine açmak, ikinci olarak da İslâm mesajının…
…açmak, ikinci olarak da İslâm mesajının önündeki engelleri…
…engelleri kaldırmak, insanın kalbine ve aklına ulaşmayı…
…savaşsız fethedilmesi ve İslâm’a kazandırılması hakkında…
…zorla alınır; Medine ise Kur’an ile fethedilmiştir”…
…alınır; Medine ise Kur’an ile fethedilmiştir” dediği…
…gösteren Kur’ânî delil ise Feth sûresinin, “Biz sana…
…doğrusu apaçık bir fetih ihsan ettik” meâlindeki ilk…
…ihsan ettik” meâlindeki ilk âyetidir. Çünkü bu âyet ve…
…Antlaşması’nın arkasından inmiştir. Birçok sahâbî bu antlaşmayı…
…Hz. Peygamber’i ve İslâmiyet’i küçük düşürücü mahiyette…
…hoşnutsuzluğa ve hatta itaatsizliğe sevketmişti. Halbuki Resûl-i…
…Halbuki Resûl-i Ekrem, insanların Allah’ın davetine en çok…
…kulak vereceğini bildiği için Mekkeliler’in önerilerini…
...

…çıkmak” anlamına gelir. İslâm’dan önce Arap kabileleri…
…muharrem, receb) yapıldığı için “Ficâr savaşları”…
…diye anılmıştır. Câhiz ise haram aylarda sadece…
…benden daha şerefli olduğunu iddia ediyorsa gelsin, kılıcı ile…
…ediyorsa gelsin, kılıcı ile şu ayağıma vursun” diye…
…onu kılıçla yaralaması ile başlamış, ancak çarpışmalar…
…sona ermiştir. İkinci Ficâr Muharebesi, Kinâne…
…mensup birine olan borcunu inkâr etmesidir. Dördüncü Ficâr…
…Kureyş’in muhtemel bir intikam savaşına karşı hazır…
…karşı hazır olmasını istedi. Öte yandan Kays Aylân reisi…
…yakınlarında ona yetişti. Bu ilk çarpışmadan sonra her iki…
…Bu ilk çarpışmadan sonra her iki taraf savaş için ciddi bir…
…sonra her iki taraf savaş için ciddi bir şekilde…
…olmamış, Abdullah b. Cüd‘ân ile Harb b. Ümeyye,…
…zorunda kalmıştı. Savaşın ilk başlarında Kays Aylân…
…ödendi. Berrâd ve Urve isimleri bir daha ağza alınmamak…
…alınmamak kaydıyla muahede imzalandı. “Eyyâmü’l-ficâri’l-evvel”…
…denilen bu ilk savaşlardan başka…
…yedi (Ya‘kūbî, II, 15) veya yirmi ( a.g.e. , II, 15-16;…
…yirmi ( a.g.e. , II, 15-16; İbnü’l-Esîr, I, 592; Diyarbekrî,…
...

…gelen gazâ nın ( gazve ) ism-i fâili olup savaşta başarı…
…olarak yer almakta (Âl-i İmrân 3/156), başka bir yerde de…
…3/156), başka bir yerde de ima yoluyla şehidlikle birlikte…
…geçmektedir. Hadislerde ise gazinin ve çoğulu guzâtın…
…yolunda savaşan kimseler için kullanıldığı anlaşılmaktadır…
…(kelimenin geçtiği hadisler için bk. Wensinck, el-Muʿcem ,…
…çıkmasına vesile olmuştur. İslâm fütuhatında bu prensibin…
…derecede rolü vardır. İslâm ülkesinin düşman hücumuna…
…üzerine yapılan gazânın ise farz-ı kifâye olduğu,…
…birincisinin “savunma”, ikincisinin “sefer” mânasını ifade…
…ikincisinin “sefer” mânasını ifade ettiği, dolayısıyla gazâ ve…
…Osmanlı döneminde bu iki kelimenin eş anlamlı olarak…
…TT , XIX/109, s. 13 vd.). İslâmiyet’in yayılmasından sonra…
…her savaşa katılanın almak istediği bir şeref unvanı olmuştur.…
…olan gazi dar anlamda, iktisadî zaruretler yüzünden ortaya…
…ordudaki muayyen zümreler için de kullanılmıştır. Asya’nın…
…geçinen, çoğunluğunu henüz İslâmiyet’i kabul etmemiş Türkler’in…
…olunca şehir ve kasabalara inerler ve şehirlilerden yardım…
…ve şehirlilerden yardım isterlerdi. Şehirlinin cimri davranması…
…cimri davranması üzerine de ihtiyaçları olan şeyleri zor kullanarak…
...

…kelimesi Kur’an’da diğer isimlerinden herhangi biriyle de terkip…
…nakledilmemektedir. Kelâm ilminin teşekkül etmesi ve…
…meselesinin bir itikadî problem olarak tartışılmaya…
…bazı kaynaklarda konuya ilişkin rivayetler Resûl-i Ekrem’e…
…Ancak bu rivayetler isnad açısından sahih…
…(Beyhakī, I, 373; İbnü’l-Cevzî, s. 47).…
…meselesinin kelâm ilminin teşekkül etmeye…
…etmeye başlamasından itibaren itikadî tartışmalara konu…
…başlamasından itibaren itikadî tartışmalara konu olması…
…açısından da sahih olma ihtimalini zayıflatmaktadır. Zira Asr-ı…
…Zira Asr-ı saâdet’te insanların bir kısmı Kur’an’ı…
…Peygamber’in sözü olduğunu ileri sürerek inkâr ediyor, bir…
…sözü olduğunu ileri sürerek inkâr ediyor, bir kısmı da…
…da Allah’ın kelâmı olduğuna inanıp onu tasdik ediyordu; ilâhî…
…inanıp onu tasdik ediyordu; ilâhî kelâmın mahlûk olup olmadığı…
…mahlûk olup olmadığı konusu ise tartışılmıyordu ( Dârimî,…
…, s. 156). Kaynakların ittifakla belirttiğine göre…
…II. (VIII.) yüzyılın ilk yarısında ortaya çıkmıştır.…
…onun bir beşer sözü olduğunu iddia etmek arasında hiçbir fark…
…b. Mugīre el-Mahzûmî’nin ileri sürdüğü, “Bu Kur’an insan…
...

…Gassânî emîrlerinden olup İfrîkıye valiliğine getirilmeden…
…şehid edilmesinden sonra İfrîkıye valiliği bir süre boş kaldı.…
…b. Mervân, hilâfet iddiasında bulunan Abdullah b. Zübeyr…
…bulunan Abdullah b. Zübeyr ile meşgul olduğundan bu gibi…
…meşgul olduğundan bu gibi işlerle ilgilenemedi; ancak isyanın…
…olduğundan bu gibi işlerle ilgilenemedi; ancak isyanın…
…işlerle ilgilenemedi; ancak isyanın bastırılmasından sonra…
…sonra halkın ısrarlı istekleri karşısında 73 (692) yılında…
…karşısında 73 (692) yılında İfrîkıye valiliğine Hassân b.…
…Hassân’ın tayin tarihiyle ilgili başka rivayetler de vardır…
…40.000 kişilik bir ordu ile İfrîkıye seferine çıktı…
…40.000 kişilik bir ordu ile İfrîkıye seferine çıktı (74/693) ve…
…seferine çıktı (74/693) ve ilk olarak Bizanslılar’ın…
…olan sahil şehirleri Berka ile Trablus’u tahkim etti; aynı…
…yeniden ele geçirdi. Ancak İfrîkıye’de onu iki büyük tehlike…
…Ancak İfrîkıye’de onu iki büyük tehlike bekliyordu;…
…(Kartacene) Bizanslılar ile Berberîler’i etrafına…
…etrafına toplayan Kâhine idi. Önce Kartaca üzerine yürüyen…
…(Bizerte) yürüyerek her iki şehri de fethetti.…
…Bizanslılar Bâce, Berberîler ise Bûne şehrine sığındılar.…
...

…kelimesi, terim olarak İslâm devletlerinde Hz.…
…devlet başkanlığı kurumunu ifade eder. Halîfe de (çoğulu…
…demektir ve devlet başkanı için kullanılır. Devlet…
…başkanlığının bir adı da imâmet tir. Devlet başkanına,…
…onun adına toplumu yönettiği için halife, önder ve lider…
…ve lider olması sebebiyle de imam denildiği anlaşılmaktadır.…
…Hz. Ömer devrinden itibaren “emîrü’l-mü’minîn” tabirinin…
…yerine kullanıldığı ve ileri dönem kaynaklarında cemaatle…
…kılınan namazlardaki imamlıktan ayırmak için devlet…
…imamlıktan ayırmak için devlet başkanlığına…
…için devlet başkanlığına “imâmet-i kübrâ” (imâmet-i uzmâ)…
…görülür. Şiî literatüründe ise imâmet terimi daha yaygın…
…Şiî literatüründe ise imâmet terimi daha yaygın olarak…
…kelimeleri kullanılarak insanın Allah’ın yeryüzündeki…
…anlamı çerçevesinde, fakat ileride oluşacak terim anlamıyla da…
…oluşacak terim anlamıyla da ilgi kurulabilecek şekilde, bir…
…söz sahibi kılındığına işaret edilir (el-A‘râf 7/69, 74;…
…Bu âyetlerin anlatımından insanın hak ve adaleti…
…gerçekleştirmek, yararlı ve iyi işler yapmak üzere ağır bir…
…yararlı ve iyi işler yapmak üzere ağır bir…
...