…bir terimdir. Buna göre bâtıniyye “gizli olanı ve bir şeyin iç…
…b. Ömer, s. 58, 82, 116) bâtıniyye kelimesi erken devir…
…ve bâtınî te’villerle ilgili literatürün teşekkülünü göz önünde…
…önünde bulundurmak suretiyle bâtıniyye teriminin hicrî IV. yüzyılın…
…İslâm düşünce tarihinde Bâtıniyye, nasları zâhir-bâtın…
…de kullanılmış ortak bir lakaptır. Âyet ve hadisleri sûfî…
…mutasavvıflara da bazan aynı lakap verilmiştir. Kaynaklar söz…
…konusu fırka ve zümrelere bu lakabın verilmesini, naslara zâhirî…
…Hicrî IV. yüzyıldan itibaren Bâtıniyye’yi tanıtmaya çalışan…
…eserlere dayanır. Ayrıca Bâtıniyye teşkilâtına girip…
…bizzat bu gruba mensup dâî ler tarafından yazılan eserlerin…
…mevcuttur. Bununla birlikte Bâtıniyye’yi gerçek yüzüyle ve ayrıntılı…
…ve Hasan Sabbâh gibi liderlere bağlı olduklarından…
…düşüncenin ve dolayısıyla Bâtıniyye’nin menşei konusunda ileri…
…ve Mu‘tezile âlimlerine göre Bâtıniyye’nin menşei Mecûsîlik, Sâbiîlik,…
…eski din ve kültürlerdir. Bâtıniyye bunların karışımından…
…teşkilâtlar kurmuşlardır. Bâtıniyye bu teşkilâtların en etkili…
…olanıdır. Mecûsîlik ile Bâtıniyye’nin inançları arasında büyük…
…ile Abdülkāhir el-Bağdâdî Bâtıniyye’yi hiçbir dine bağlı olmayan…
…bazı araştırmacılara göre Bâtıniyye’nin kaynağı Yeni Eflâtunculuk,…
...

…oğlu olmalıdır, bk. Ismaili Literature , s. 21). Hüseyin b.…
…Yemen İsmâilî devletinin liderliğini üstlenen Abdullah b. Abbas…
…en büyük âlim ve dâî lerinden biri oldu; Fâtımîler’in…
…aktif rol oynadı. Muiz-Lidînillâh zamanında “Seyyidü’l-ulemâ…
…b. İsmâil gibi nâtık ların te’villerine yer verilmiş,…
…(bk. Ivanow, Ismaili Literature , s. 21). 10.…
…(bk. Ivanow, Ismaili Literature , s. 22; Poonawala, s.…
…265-269; Ivanow, Ismaili Literature , s. 21-22; Poonawala, s.…
…b. Mâlik el-Yemânî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M.…
…b. Mâlik el-Yemânî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…el-Yemânî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…Ivanow, A Guide to Ismaili Literature , London 1933, s. 36.…
…to Ismaili Literature , London 1933, s. 36. a.mlf.,…
…81-106. a.mlf., Ismaili Literature , Tahran 1963, s. 21-22.…
…Biobibliography of Ismāʿīlī Literature (ed. T. Joseph), Malibu…
…Time and Ismaili Gnosis , London 1983, s. 170, dipnot 2. S.…
…in Early Ismāʿīlism , Leiden 1983, s. 146-152. Husain…

…neticesinde cefr İslâmî literatürde bir ilim dalı olarak telakki…
…adedî, ilm-i mükâşefe, ilm-i ledünnî gibi alanları içine alarak…
…eserlerinde “İlmü esrâri’l-hurûf”, “İlmü’t-tasarruf…
…temsilcisi, Muvahhidler’in lideri İbn Tûmert (ö. 524/1130)…
…44) Gazzâlî’nin harflerin esrarı konusunda Bâtınîler’e…
…tenkitler ( Feḍâʾiḥu’l-Bâṭıniyye , s. 66-72) dikkate…
…ilmî delil yoktur ( Feḍâʾiḥu’l-Bâṭıniyye , s. 66-71).…
…, s. 66-71). Literatür. Bazı Şiî kaynaklarında cefr…
…türündeki eserler cefr literatürüne dahil edilir. Özellikle Benî…
…el-Cefrü’l-câmiʿ ve’n-nûrü’l-lâmiʿ adlı eserlerin menşei ve…
…gözde talebesi ve bab lardan biri olduğu ileri sürülen…
…adlı eseri de cefr literatürü arasında yer alır. Bûnî,…
…İA , VIII, 547). Eser el-Lemʿatü’n-nûrâniyye fî ḥalli…
…el-Cefrü’l-câmiʿ ve’n-nûrü’l-lâmiʿ adlı bir eser nisbet…
…eser nisbet etmişlerdir ( Keşfü’ẓ-ẓunûn , I, 592;…
…Cefr ilminin lehinde ve aleyhinde söylenenleri…
…ʿİlmü’l-cefr fi’l-İslâm: Mâ lehû ve mâ ʿaleyhi ve medâ…
…Gazzâlî, Feḍâʾiḥu’l-Bâṭıniyye (nşr. Abdurrahman…
…1403/1983, XXVI, 18-19. Keşfü’ẓ-ẓunûn , I, 591-592.…
…Abdülkerîm el-Yâfî, “Min Esrâri’l-ebcediyyeti’l-ʿArabiyye”,…
...

…kıyısında, devrin önemli bir liman şehri olan Cennâbe’de doğdu.…
…s. 12-16, 35. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M.…
…12-16, 35. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid Kevserî),…
…(nşr. Hugo Bunz), Leipzig 1909, s. 107-113. a.mlf.,…
…1407/1987, s. 261-262. B. Lewis, The Origins of Ismailism ,…

…Veziri Ali b. Îsâ ile, Sîrâf Limanı’nın kullanılması gibi bazı…
…yazdığı bir mektupta onu lânetleyerek hacılardan aldığını geri…
…290-291, 294. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M.…
…294. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid Kevserî),…
…(nşr. Hugo Bunz), Leipzig 1909, s. 124-129. a.mlf.,…
…Deylemî, Meẕhebü’l-Bâṭıniyye , s. 20, 74, 76, 84, 87,…
…Abr-Nahrain , XVII, Leiden 1977, s. 47-48. M. Canard,…

…en geniş otoriteye sahip lider olarak kabul etmişlerdir.…
…, s. 301-305. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M.…
…301-305. Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…155. Gazzâlî, Feḍâʾiḥu’l-Bâṭıniyye (nşr. Abdurrahman…
…s. 114. Deylemî, Meẕhebü’l-Bâṭıniyye , s. 42, 45, 51. Süyûtî,…
…S. de Sacy, Exposé de la religion des Druzes , Paris…
…Ivanow, A Guide to Ismaili Literature , London 1933, s. 10.…
…to Ismaili Literature , London 1933, s. 10. a.mlf., “The…
…Time and Ismaili Gnosis , London 1983, s. 92-94. Mustafa…
…Abu Izzeddin, The Druzes , Leiden 1984, s. 103, 106-107.…
…and Exegesis”, MW , L/2 (1960), s. 130-135. B.…

…Daha sonra Erzurum müftüsü Lutfullah Efendi, Yetim Hoca Efendi ve…
…bölümlerine cevaptır. 3. Lâmiyyetü’l-Acem (Ankara 1945).…
…İbn Mâlik el-Hammâdî’nin Keşfü’l-esrâri’l-Bâṭıniyye ve…
…Mâlik el-Hammâdî’nin Keşfü’l-esrâri’l-Bâṭıniyye ve…
…Keşfü’l-esrâri’l-Bâṭıniyye ve aḫbârü’l-Karâmiṭa adlı…

…gerginleşmiştir. Kurtarıcı liderler ve adaletli idareciler…
…özelliklere sahip karizmatik liderlerin geleceğini iddia eden…
…Mütekellife en-Nâıtiyye, Leylâ bint Kumâme el-Müzeniyye,…
…el-Kindî, Butayn el-Leysî ve Abdullah b. Nevf’ten…
…teşekkül etmekteydi. Hind ve Leylâ’nın evinde toplantılar…
…mânalar olduğunu iddia eden Bâtıniyye-İsmâiliyye, İslâm tarihinde…
…ve evlâdına intikali, fırka liderlerinin geleceği bilmesi,…
…elde edileceğini iddia eden Bâtıniyye ve dinî bir sembol olarak…
…özelliği sergilemektedir. Bâtıniyye’nin genellikle Basra ve…
…koymuş, onları açıktan lânetlemiştir. Aynı zamanda Kur’ân-ı Kerîm…
…on ikinci imamdan da kendi liderlerine geçtiğini iddia eden Azâfire…
…b. Mâlik el-Hammâdî’nin Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (Kahire…
…Mâlik el-Hammâdî’nin Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (Kahire 1939) ve…
…Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (Kahire 1939) ve Muhammed…
…Beyânü meẕhebi’l-Bâṭıniyye (İstanbul 1938) adlı…
…Ġulâtü’ş-Şîʿati’l-Bâṭıniyye fî bilâdi’ş-Şâm (Amman…
…Abdurrahman b. Muallâ el-Luveyhık’ın el-Ġulüv fi’d-dîn , Rainer…
…b. Mâlik el-Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M.…
…b. Mâlik el-Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid…
…el-Hammâdî, Keşfü esrâri’l-Bâṭıniyye (nşr. M. Zâhid Kevserî),…
...

…Zeynüddin gibi lakaplarla anılır. Künyesi Ebû Hâmid…
…şeklindeki okuyuşu ( el-Lübâb , II, 379), son dönem tarih…
…, el-Müstaẓhirî ( Feḍâʾiḥu’l-Bâṭıniyye ), el-İḳtiṣâd…
…Muhâsibî’nin er-Riʿâye li-ḥuḳūḳıllâh ’ı ve diğer…
…son bulduğu belirtilir. Louis Massignon ve Robert Chidiac,…
…etrafından üretilmiş mistik literatürün bir parçası olarak…
…de (Ferîd Cebr, el-Meşriḳ , LIII/6, s. 687; Ali Sâmî en-Neşşâr,…
…Bu anlayışı Yunan mantığı lehine değiştirenlerin ilki Gazzâlî…
…çıkmasıdır (Farid Jabre, La notion de certitude , s.…
…XII. yüzyılda yapılmış olan Latince çevirisinde eserin tanıtım…
…sadık kalarak (Farid Jabre, La notion de certitude , s.…
…III, 1099-1100; Gardet, La Cité musulmane , s. 306).…
…vermiş, bu sebeple İslâm literatüründe genellikle İbâhiyye diye…
…sonucu değil Allah’ın lutfu olacaktır. Buna karşılık…
…Buna karşılık Gazzâlî laik ahlâkın faydacılıktan…
…bütün pragmatik eğilimli laik ahlâk anlayışlarının içine…
…üzere zengin bir ahlâk literatürü oluşmuştu; Gazzâlî de bu…
…oluşmuştu; Gazzâlî de bu literatürden geniş bir şekilde…
…bu bakımdan İslâm ahlâk literatüründe erişilememiş bir zirvedir.…
…Nitekim her şeyin lezzetinin kendi tabiatına uygun…
...

…ve denizlerin havassı ( Keşfü’ẓ-ẓunûn , I, 725-726).…
…Trismegistos’un şahsında literatüre “Hermetik düşünce” olarak…
…eẓ-Ẓahrü’l-fâʾiḥ ve’n-nûrü’l-lâʾiḥ ve Kitâbü’l-Uṣûl…
…Eflâtun’a; Risâletü’l-ḥurûf li’l-muʿallimi’l-evvel…
…nisbet edilmektedir. Literatürde havas ilminin kurucusu…
…Ebû Dâvûd, “Ṭıb”, 23); yani literatürde ileri sürüldüğü gibi havassa…
…nesnelerin özellikleri ( Keşfü’ẓ-ẓunûn , II, 1416),…
…aralarına kalın bir pirinç levhanın konulması halinde bile…
…insanlar gibi gizli şuur ve latif hislerinin bulunduğu iddia…
…es-Siḥrü’l-kebîr , Kitâbü Esrâri’l-kevâkib , Risâletü esrâri…
…Esrâri’l-kevâkib , Risâletü esrâri ʿUṭârid , Kitâbü’s-Sümûm…
…870); eser Picatrix adıyla Latince’ye de çevrilmiştir. Genelde…
…edilen es-Sırrü’l-mektûm fî esrâri’n-nücûm (Süleymaniye Ktp.,…
…esmâʾillâhi’l-ḥüsnâ ve Leṭâʾifü’l-işârât fî…
…ve Leṭâʾifü’l-işârât fî esrâri’l-ḥurûfi’l-ʿulviyyât gibi…
…Şümûsü’l-envâr ve künûzü’l-esrâri’l-kübrâ adlı eseri de…
…Kitâbü’d-Dürreti’l-ġavvâṣ fî esrâri’l-ḫavâṣṣ ’ı da bu eserin…
…Abdülfettâh b. Muhammed Lârendî, Ḫizânetü’l-ḫavâṣ…
…yapılmıştır (başlıcalarının listesi için bk. Ullmann, s.…
…uydurduğunu söylemektedir ( Keşfü’ẓ-ẓunûn , I, 726).…
...