…hayat çeşmesi, bengi su, dirilik suyu , bazan da Hızır ve…
…Çünkü böyle bir ebedî hayat sağlayan suyun (âb-ı hayât) varlığına…
…büyüktür. Onun hayat verici, diriltici, yapıcı ve canlılık…
…genç arkadaşı, deniz sahilinde uğradıkları kayanın yanında…
…tuzlu balığın nasıl dirildiğine dair herhangi bir açıklama…
…bir açıklama yoktur. Sadece Buhârî’de mevcut değişik bir…
…buluşacakları kayanın dibinde bir kaynak (ayn) vardı ki…
…O suyun temas edip de diriltmediği hiçbir şey yoktu. İşte…
…rivayet önem kazanmış, diğer hadislerde de bu konuda…
…daha ilk planda dikkatlerini çekmiştir. Wensinck’e göre…
…ve yahudi efsanelerinin sağladığı malzemelerin oluşturduğu bir…
…Zülkarneyn kıssasının sağladığı görülmektedir. Ancak…
…zorunda kalır. Yanında sadece aşçısı vardır. Aşçı yemek…
…Rivayete göre Allah bunu Sâm’ın soyundan birine nasip…
…halasının oğlu olup Hızır diye anılan Elyesa‘ ile…
…gelirler. Zülkarneyn sağa, Hızır sola giderek…
…’ndaki “su içinde otun sağladığı ebedî hayat” kavramı ve…
…hiçbiri bu noktayı dikkate almamışlardır. İskender…
…gerçekte Kur’ân-ı Kerîm ve sahih hadislerin naklettiği…
…Efsane bu haliyle diğer İslâmî edebiyatlarda olduğu…
...

…Abbâd’a izâfetle Abbâdî diye tanınan Ebû Âsım Muhammed’in…
…geniş bilgi, öğrencisi Ebû Sa‘d’ın el-İşrâf ʿalâ…
…tahsiline Herat Kadısı Ebû Mansûr el-Ezdî’nin yanında başladı…
…el-Abbâdî ile Ebû Sa‘d (Saîd) el-Herevî bunların…
…Herat’ta öldü. Abbâdî dikkatli bir âlim, yazdığı eserlerle…
…tabakasındaki müctehidlerden saydığı Abbâdî’nin, kapalı ifade ve…
…üslûbu çetrefildir. Ebû Sa‘d, bu özelliğin ona hocası…
…Edebü’l-ḳażâʾ , talebesi Ebû Sa‘d tarafından el-İşrâf ʿalâ…
…girişi, s. 5-9. Ebû Sa‘d el-Herevî, el-İşrâf ,…

…Ebü’l-Hüseyin Erdeşîr b. Mansûr’dur (ö. 1103). Merv’de şöhrete…
…için “Vâiz-i Mervezî” diye meşhur olan Abbâdî ilk…
…gibi bir ifade kudretine sahip olmayı arzuladığına göre (…
…olmayı arzuladığına göre ( Dîvân-ı Kebîr , V, 188), Abbâdî’nin…
…, V, 188), Abbâdî’nin bu sahadaki şöhretinin daha sonraki…
…bunlardan faydalanmasını sağlamıştı. Eserleri tasavvufî düşünceye…
…sûfîler nezdinde mutasavvıf sayılmadığını gösterir. Talebesi Ebû Saîd…
…gösterir. Talebesi Ebû Saîd es-Sem‘ânî hadis rivayeti…
…şayan olduğunu, ancak dînen doğru olmayan bazı hususları…
…ki, bütün bunlar onun dinî emirler karşısında pek…
…olmadığını göstermektedir. Din adamlarının halk üzerindeki…
…yanında itibar kazanmasını sağlamışsa da Hanbelîler’in tenkidine…
…herhangi bir ilimde ihtisas sahibi olmadan yalnız hitabet…
…durulur. Abbâdî eserini sade bir dille yazmış, maksadını…
…Abbâdî eserini sade bir dille yazmış, maksadını daha iyi…
…naklettiğini söyleyerek onu savunmaktadır. Adı geçen yazar, bu eser…
…bir risâle yazmış olacağını sanmıyorum; olsa olsa hükmü ihtilâflı…
…den bahsetmiş olabilir” diyen İbn Hacer’in görüşüne…
…4. Merâsimü’d-dîn fî mevâsimi’l-yaḳīn . Hz.…
…, III, 56. Mevlânâ, Dîvân-ı Kebîr (trc. Abdülbâki…
...

…Abbâse’de doğdu. Annesi Sâmerrâ’daki büyük Türk emîrlerinden…
…Yârcûh’un kızı idi. Abbas diğer kardeşleri gibi babasının…
…gibi babasının sıkı disiplini altında büyüdü ve iyi bir…
…götürdü ve tecrübe sahibi olması için şehrin idaresini…
…sürmesi ve Ahmed b. Tolun’un disiplinli idaresinden hoşlanmamaları…
…sırada devlete ait hazineyi, diğer kıymetli eşyayı, silâhları…
…gelen İbâzî reisi İlyâs b. Mansûr’un ordusu karşısında Trablus…

…askerî, siyasî ve ilmî sahalarda çok büyük değişiklikler…
…uygulamalar, geniş bir sahaya yayılmış bulunan İslâm…
…de devam eden bu fetihler sayesinde devletin sınırları…
…fethettikleri ülkelerin sakinlerine, cizye ödemek şartıyla eski…
…cizye ödemek şartıyla eski dinlerine bağlı kalma hakkını…
…silâh altına alınıyorlardı. Divana kaydedilen askerlerin büyük…
…Araplar’la eşit haklara sahipti, fakat uygulamada hiç de…
…sonucu Cemel ve Sıffîn savaşlarında müslümanlar karşı karşıya…
…oluyordu. Bu arada Sıffîn Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan…
…önce görülen rekabet ve savaşlar İslâmiyet’le birlikte büyük…
…Mercirâhit’teki kanlı savaşı, Benî Kelb’in yani…
…ile sonuçlandı. Bu savaşla Emevî halifeleri…
…de Yemenliler’in desteğini sağlamıştı. Halifelerin bu yola…
…Bütün bunların yanında diğer bir yıpratıcı güç de…
…Şiîler’in desteğini sağlamış oldular. Abbâsî…
…Aşırı fikirlere sahip olan Hidaş, etrafına kısa…
…çok daha fazla gayret sarfetti. Muhammed Hidaş’ı tanımadı ve…
…olan ihtilâl faaliyetinin dizginlerini eline alan İbrâhim 745…
…hareketini yönetenlerin dikkatini çekti ve İmam İbrâhim b.…
…arasındaki mücadele had safhaya varmıştı. Kısa sürede…
...

…Sultan Ahmed el-Mansûr’un üç oğlundan biri olup…
…bu defa, isyan eden diğer kardeşi Muhammed eş-Şeyh ile…
…ettirdiler. Mustafa Paşa’nın savaşta öldürülmesi üzerine…
…1609). Ebû Fâris Abdullah dindar ve zâhid bir kimse olarak…
…(première série - Dynastie Saadienne, Archives et bibliothèques…
…İA , I, 29-30. a.mlf., “Sa’dîler”, a.e. , X, 43-44. R. le…

…Dubâre arasında vuku bulan savaşta İbn Dubâre tarafından esir…
…II. Mervân’ı Büyük Zap Suyu Savaşı’nda ağır bir yenilgiye uğrattı…
…olduğu için, Ebû Ca‘fer el-Mansûr ve Ebû Müslim’e rağmen, çok…
…mücadelenin en tehlikeli safhasında Ebû Ca‘fer veya Ebû Müslim…
…Dımaşk, Rusâfe, Kınnesrîn ve diğer yerlerdeki halife ve Emevî…
…Halife Ebû Ca‘fer el-Mansûr’un biat isteğini reddederek…
…meydana gelen ordusuyla savaşa hazırlandı. Ebû Müslim’e…
…Ebû Müslim’e karşı savaşmayacaklarını tahmin ettiği 17.000…
…öğrenen Humeyd çok sayıda askeriyle Ebû Müslim’in…
…askeriyle Ebû Müslim’in saflarına katıldı. Nusaybin…
…Ebû Müslim ile giriştiği savaşta mağlûp oldu ve savaş…
…savaşta mağlûp oldu ve savaş meydanını terkederek Basra…
…Aralık 754). Süleyman ile diğer kardeşi Îsâ, Halife…
…diğer kardeşi Îsâ, Halife Mansûr’dan onun affedilmesini…
…emretti. Ancak Halife Mansûr emannâmede kendini küçük…
…ise Abdullah, Ebû Ca‘fer el-Mansûr’un emriyle Ebü’l-Azhar…
…A Rebellious Uncle of al-Manṣûr”, Studies in Islam , VI/1,…
…1969, s. 1-26. J. Lassner, “Did the Caliph Abu Ja‘far…
…the Caliph Abu Ja‘far al-Manṣur Murder His Uncle ʿAbdallah…

…Ebü’z-Zinâd’dan ders dinledi. Başta babası ve annesi…
…İkrime, Ebû Bekir b. Hazm ve diğer bazı âlimlerden hadis…
…ilgi gördü. Ebû Ca‘fer el-Mansûr 754 yılında hac için…
…gitmediler. Bu durum dikkatini çekti ve onlardan…
…şüphelenmesine sebep oldu. Mansûr halife olunca Muhammed’le…
…onu uyardı. Bunun üzerine Mansûr, Ukbe b. Selm’i, Abdullah b.…
…çağırdı ve Abbâsîler’e sadakatini öğrenmek istedi. Bu sırada…
…mâruz kaldığını anladı ve af diledi. Fakat halife onu birkaç…
…öldü. BİBLİYOGRAFYA: İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt , V, 319;…

…yoklamayı ihmal etmezdim” diye sitem etmiş olması…
…Urve ve Ebû Hâzim Seleme b. Dînâr’dan hadis rivayet etmiştir.…
…“en-Nefsü’z-Zekiyye” diye bilinen Muhammed b.…
…Kendisi ise, Halife Mansûr’un duruma iyice hâkim olması…
…kısa bir süre sonra tekrar saraya döndü. Daha sonraları Hâdî…
…gönderilen emirlerden dilediğini uygulamak şartıyla bu görevi…
…onların da kendi soyuna dil uzatmasına meydan verdiği,…
…edildiği gibi, Hz. Ali’ye saygılı olduğuna ve Kureyşliler’e…
…rivayetler de vardır. Bağdat sarayında Medineliler’in hukukunu…
…Medineliler’in hukukunu savunduğu için İmam Mâlik b. Enes…
…b. Enes tarafından “mübârek” diye medh edilmesi, İmam…
…Ḳureyş müellifi Mus‘ab, diğeri de iki yıl Medine valiliği…
…şiirlerini toplayan bir divanından söz edilmekle beraber (bk.…
…el-Fihrist , s. 184), bu divanın günümüze kadar geldiği…
…bazı şiirlerin gerçek sahiplerini tayin edebilmek mümkün…
…(nşr. Seyyid Ahmed Sakr), Beyrut, ts.…

…oradan da Fas’ın Akdeniz sahilinde yaşayan Nefzâ kabilesinin…
…önemli simalarından Sarakusta (Saragossa) Valisi…
…asıllı kabilelerin yardımını sağlama yoluna gittiler. Bu…
…755) tarihinde Gırnata sahillerinde Münekkeb’e (Almunecar)…
…ilerlerken taraftarlarının sayısı süratle arttı. 11 Mayıs 756…
…(Guadalquivir) nehri sahiline ulaşarak karargâh kurdu.…
…de şehirden çıkarak nehrin diğer sahilinde Musâre mevkiine…
…çıkarak nehrin diğer sahilinde Musâre mevkiine geldi. Barış…
…Abdurrahman kesin olarak savaş kararını vermişti. Gece…
…tarafına geçirdi ve 15 Mayıs sabahı Yûsuf el-Fihrî’nin üzerine…
…Yûsuf el-Fihrî’nin üzerine saldırdı. İki taraf arasındaki kanlı…
…İki taraf arasındaki kanlı savaş Abdurrahman’ın galibiyetiyle…
…atılmış oldu. Musâre Savaşı’nda mağlûp olan Yûsuf el-Fihrî…
…Abdurrahman’la yeniden savaşmak için hazırlıklara…
…doğru harekete geçtiler. Diğer yandan Abdurrahman, Yûsuf…
…tekliflerini kabul ederek savaşmaktan vazgeçti. Bununla birlikte,…
…ele geçirmesini hazmedemeyen diğer bazı kabileler devamlı…
…Endülüs’te kısman sükûneti sağladığı bir sırada Alâ b. Mugīs…
…el-Yahsubî, Abbâsî Halifesi Mansûr’un desteğiyle Mağrib’den…
…büyük bir kısmı savaş meydanında hayatlarını…
...