…I. SİYASÎ TARİH İsmini Hz. Muhammed’in amcası Abbas…
…I. SİYASÎ TARİH İsmini Hz. Muhammed’in amcası Abbas b.…
…Hâşim’den alan bu hânedana ilk atalarına nisbetle…
…de denilmektedir. İslâm dünyasında Emevîler’in…
…yönetimi ele geçirmesiyle idarî, askerî, siyasî ve ilmî…
…idarî, askerî, siyasî ve ilmî sahalarda çok büyük…
…olmuş, Abbâsîler’in iktidara geldikleri 750 yılı, İslâm…
…geldikleri 750 yılı, İslâm tarihinin en önemli dönüm…
…etmiştir. Abbâsîler’in iktidara gelmesi, Emevî idaresinden…
…iktidara gelmesi, Emevî idaresinden memnun olmayan grupların…
…gelmesi, Emevî idaresinden memnun olmayan grupların lider…
…faaliyeti neticesinde mümkün olmuştur. Emevî…
…bir asır kadar devam eden idarelerinde benimsedikleri siyasî…
…bir sahaya yayılmış bulunan İslâm toplumu içinde çeşitli gayri…
…bulunan İslâm toplumu içinde çeşitli gayri memnun…
…toplumu içinde çeşitli gayri memnun unsurların ortaya çıkmasına…
…yol açmıştır. Hz. Muhammed’in kurduğu İslâm Devleti’nin…
…Hz. Muhammed’in kurduğu İslâm Devleti’nin aslî unsurunu…
…Devleti’nin aslî unsurunu Araplar meydana getiriyor ve…
…aslî unsurunu Araplar meydana getiriyor ve devletin…
...

…TASAVVUF. Dünya ilgilerinden kurtularak kendisini Allah…
…adlandırılan evliya zümresi içinde yer alan sûfî veya erenler…
…Abdal kelimesi Arapça’da, ikisi de “karşılık,…
…Abdal kelimesi Arapça’da, ikisi de “karşılık, birinin yerine…
…birinin yerine geçen” mânalarına gelen bedel ve bedîl…
…Farsça ve Türkçe’de tekil mânasında kullanılmış ve Farsça’da…
…abdalla birlikte, aynı mânada olmak üzere büdelâ…
…tasavvufun abdal geleneğinde ihtiva ettiği mâna ile Kur’ân-ı…
…geleneğinde ihtiva ettiği mâna ile Kur’ân-ı Kerîm’de yer…
…ihtiva ettiği mâna ile Kur’ân-ı Kerîm’de yer…
…hicrî üçüncü yüzyıldan itibaren kazanmış olduğu muhteva göz…
…itibaren kazanmış olduğu muhteva göz önüne alınarak bu…
…başkasını (bedel) bırakarak istedikleri yere gidenler, Peygamber’e…
…olanlar” gibi bazı zorlama mânalar yüklenmişse de Arapça’daki…
…mânalar yüklenmişse de Arapça’daki bedel ve bedîl…
…“ubûdiyyet, zühd, riyâzet, inzivâ, kalp temizliği, velîlik”…
…temizliği, velîlik” gibi mânalardan hiçbiri yoktur. Abdal…
…yoktur. Abdal telakkisi, ilk defa ortaya çıktığı…
…âbid ve zâhidlerle birlikte muhaddis ve fakihler için de…
…muhaddis ve fakihler için de kullanılmaktaydı. Nitekim…
...

…İbn Abbas diye de meşhur olan…
…İbn Abbas diye de meşhur olan Abdullah, hicretten üç…
…hicretten üç yıl kadar önce, müslümanlar Kureyş’in ablukası…
…ablukası altındayken Mekke’de doğdu. Annesi, Hz.…
…Hz. Hatice’den hemen sonra müslüman olan Ümmü’l-Fazl Lübâbe’dir.…
…götürüldü ve duasına mazhar oldu. Hicretten muaf…
…mazhar oldu. Hicretten muaf tutulanlardan ( müstaz‘af )…
…muaf tutulanlardan ( müstaz‘af ) olan annesiyle Mekke’de…
…( müstaz‘af ) olan annesiyle Mekke’de kaldı. Bir süre sonra…
…süre sonra onunla birlikte Medine’ye göçtüğü şeklindeki rivayet…
…ve hareketlerini öğrenmek arzusuyla onun yanında kalmaya…
…zevcelerinden olan Meymûne teyzesi olduğu için bazı…
…olan Meymûne teyzesi olduğu için bazı geceler Peygamber…
…ona Kitab’ı öğret ve dinde mütehassıs kıl!” tarzındaki duasına…
…Halife Osman devrinden itibaren çeşitli vesilelerle Arap…
…itibaren çeşitli vesilelerle Arap yarımadasının dışına çıktı.…
…Cürcân’a, Taberistan’a ve İstanbul’a gitti. 656 yılında Hz.…
…Daha sonra Hz. Ali’nin maiyetinde Cemel ve Sıffîn savaşlarına…
…savaşlarına katıldı. Ona, Muâviye’yi Şam valiliğinden…
…Hakem olayında da Ebû Mûsâ el-Eş‘arî’nin Ali’yi temsil…
...

…Benî Seleme kabilesinin ileri gelenlerinden olduğu için…
…ileri gelenlerinden olduğu için İkinci Akabe Biatı’nda Berâ…
…gelenlerinden olduğu için İkinci Akabe Biatı’nda Berâ b.…
…Akabe Biatı’nda Berâ b. Ma‘rûr ile birlikte kabilesini…
…Biatı’nda Berâ b. Ma‘rûr ile birlikte kabilesini temsil…
…yanına çağırdı ve bu savaşın ilk şehidlerinden biri olacağını…
…etti. Henüz Uhud’a varmadan, münafıkların reisi olan Abdullah b. Übey…
…Abdullah b. Übey b. Selûl İslâm ordusunun üçte birini teşkil…
…geri çekince, Abdullah b. Harâm Hz. Peygamber’den…
…söylediyse de münafıklar onu dinlemediler. Bunun…
…onlara beddua ederek müslümanların yanına döndü. Savaş…
…az sonra da şehid düştü. Mekkeli kâfirler burnunu,…
…kefen ve kabir bulunamadığı için naaşı eniştesi Amr b. Cemûh…
…naaşı eniştesi Amr b. Cemûh ile aynı kabre kondu. Aradan…
…Cemûh ile aynı kabre kondu. Aradan kırk altı sene geçtikten…
…üzere açıldığı zaman, bu iki sahâbînin cesetlerinin…
…durduğu görüldü (bk. el-Muvaṭṭaʾ , “Cihâd”, bab 21, hadis…
…49). BİBLİYOGRAFYA: el-Muvaṭṭaʾ , “Cihâd”, 49. Vâkıdî,…
…, “Cihâd”, 49. Vâkıdî, el-Meġāzî , I, 266. İbn Hişâm,…
…el-Meġāzî , I, 266. İbn Hişâm, es-Sîre² , III, 64,…
...

…sığınmadan önce, iki erkek kardeşiyle birlikte…
…erkek kardeşiyle birlikte müslüman oldu. Habeşistan’a yapılan…
…yapılan hicretlerin ikisine de katıldı; dönüşte Mekke’de…
…ikisine de katıldı; dönüşte Mekke’de bir müddet kaldıktan sonra…
…dönüşte Mekke’de bir müddet kaldıktan sonra ailesiyle…
…sonra ailesiyle birlikte Medine’ye hicret etti. Resûlullah…
…onunla Âsım b. Sâbit arasında kardeşlik bağı ( muâhât )…
…arasında kardeşlik bağı ( muâhât ) kurdu. Hz. Peygamber,…
…tayin etti ve kendisine iki gün sonra açılmak üzere bir…
…sonra açılmak üzere bir de mektup verdi. Mektupta, Nahle’ye…
…üzere bir de mektup verdi. Mektupta, Nahle’ye gidip Kureyş’i…
…ve edindiği bilgileri Medine’ye ulaştırması emrediliyordu.…
…Seriyye Nahle’ye varıp Mekkeliler’e ait bir ticaret kervanı ile…
…ait bir ticaret kervanı ile karşılaşınca, müslümanlar…
…kervanı ile karşılaşınca, müslümanlar kervanı ele geçirmeye karar…
…geçirmeye karar verdiler; içlerinden biri de kervanbaşı Amr b.…
…b. Hadramî’yi öldürdü. Bu arada iki kişi esir edildi; kervan…
…Hadramî’yi öldürdü. Bu arada iki kişi esir edildi; kervan da…
…8/41) aynı hükmü getirdi. İslâm tarihinde ilk defa düşman…
…getirdi. İslâm tarihinde ilk defa düşman kanı dökülen,…
...

…Devrin önemli kültür merkezlerinden biri olan Antakya’ya göç…
…Fıkıh ve tasavvufta, müridleriyle dostluk kurduğu Süfyân…
…yolunu takip etti. Fudayl b. İyâz ve Bişr el-Hâfî’den nakiller…
…nakiller yaptığına göre, bu iki sûfî ile de sohbet etmiş…
…yaptığına göre, bu iki sûfî ile de sohbet etmiş olmalıdır.…
…zikretmekle yetinen hadis münekkitleri, rivayetlerinin değeri…
…görüş belirtmezler. Yalnız İbn Ebû Hâtim el-Cerḥ…
…eserinde Abdullah b. Hubeyk ile görüştüğünü, fakat…
…Hücvîrî’nin “ümmet içinde Hz. Yahyâ zühdünün sahibi”…
…temel kavramlarını güzel bir ifadeyle açıkladığı anlaşılır. Havf…
…anlaşılır. Havf ve recâ, haramlardan sakınma, nefse karşı koyma,…
…koyma, kalp temizliği, amel, ihlâs, ibadet zevki özellikle…
…kalp temizliği, amel, ihlâs, ibadet zevki özellikle üzerinde…
…kavramını şöyle ele alır: İnsan yalnız âhirette zararını…
…de (recâ), umduğunu bulması için kişiye ameli kolaylaştıran…
…türlü recâ vardır: Yapılan iyi bir amelin kabul edilmesini…
…ummak, hem günah işlemeye devam etmek, hem de…
…galip olmalıdır. Diğer ilk devir sûfîleri gibi Abdullah…
…b. Hubeyk de amel ve ibadete büyük önem vermiş, fakat…
…fakat daha çok ameldeki ihlâs ve ibadetlerdeki haz…
...

…Simav kasabasında doğdu. Molla İlâhî veya Abdullah Simâvî…
…kasabasında doğdu. Molla İlâhî veya Abdullah Simâvî olarak…
…Simâvî olarak da tanınır. İlk öğrenimine doğduğu yerde…
…başladı. Daha sonra devrin ilim merkezi İstanbul’a giderek…
…Daha sonra devrin ilim merkezi İstanbul’a giderek Zeyrek…
…sonra devrin ilim merkezi İstanbul’a giderek Zeyrek…
…İstanbul’a giderek Zeyrek Medresesi’nde tahsiline devam etti.…
…Kendisinden ders okuduğu Mevlânâ Ali et-Tûsî ile Horasan…
…okuduğu Mevlânâ Ali et-Tûsî ile Horasan bölgesine gitti. Bir…
…Horasan bölgesine gitti. Bir müddet sonra tasavvufa meyletti ve…
…Bir müddet sonra tasavvufa meyletti ve sûfîlerle birlikte olmaya…
…başladı. Tasavvufa olan meyli, kitaplarını satıp…
…Semerkant’a gidip devrin en meşhur mutasavvıflarından…
…gidip devrin en meşhur mutasavvıflarından Ubeydullah Ahrâr’a intisap…
…Ubeydullah Ahrâr’a intisap etti. Seyrüsülûkünü…
…Seyrüsülûkünü tamamlayıp icâzet aldıktan sonra Buhara’ya…
…kadar Bahâeddin Nakşibend’in mezarının yanında ibadet ve tefekkür…
…mezarının yanında ibadet ve tefekkür hayatı yaşadı.…
…tefekkür hayatı yaşadı. Bu mânevî ilişki, onun Üveysî-meşrep…
…hayatı yaşadı. Bu mânevî ilişki, onun Üveysî-meşrep bir sûfî…
...

…Doğumu ve hayatının ilk dönemi hakkında kaynaklar…
…vermemektedir. Ancak şiirle meşgul olduğu ve devrinin ünlü…
…ve devrinin ünlü şairleri arasında yer aldığı bilinmektedir.…
…Ömer b. Abdülazîz’den yakın ilgi gördü ve kendisine tahsisat…
…halife III. Yezîd’in yerine İbrâhim b. Velîd geçti. Fakat Mervân…
…b. Velîd geçti. Fakat Mervân b. Muhammed onu tanımayarak…
…Velîd geçti. Fakat Mervân b. Muhammed onu tanımayarak isyan etti.…
…b. Muhammed onu tanımayarak isyan etti. Vali bu karışık…
…endişe ederek Abdullah b. Muâviye’yi hapsetti, fakat Mervân…
…Muâviye’yi hapsetti, fakat Mervân karşısında destek sağlamak…
…gayesiyle de tahsisatını artırdı. Kûfe Şiîleri, Hâşimîler’in…
…olduğunu söyleyerek onu isyana teşvik etti ve Abdullah Ekim…
…Abdullah Ekim 744 tarihinde isyan bayrağını açtı. Etrafında…
…açtı. Etrafında daha önce Mugīre b. Saîd’e bağlı bir grupla,…
…bir grupla, Zeydîler’den müteşekkil oldukça kalabalık bir…
…bir taraftarı vardı. Bu isyanın asıl sebebini, Hz. Ali’nin…
…bağlı olanların bir kısmı imâmet iddiasında bulundu.…
…olanların bir kısmı imâmet iddiasında bulundu. Bunlardan bazıları,…
…bazıları, Ebû Hâşim’in, imâmeti Abdullah b. Abbas’ın torunu…
…Abdullah b. Abbas’ın torunu Muhammed’e, bazıları kardeşinin oğlu…
...

…Aslen Horasanlı ve muhtemelen Türk olduğu rivayet edilir.…
…Ezd kabilesi reislerinden Mugīre b. Mühelleb’in mevlâ sıdır.…
…reislerinden Mugīre b. Mühelleb’in mevlâ sıdır. Ebû Revvâd…
…Mugīre b. Mühelleb’in mevlâ sıdır. Ebû Revvâd künyesiyle…
…anılan babasının asıl adı Meymûn (Eymen) b. Bedr’dir.…
…Meymûn (Eymen) b. Bedr’dir. Mekke’de yaşadı ve orada öldü.…
…sınırlıdır. Kaynaklarda Mürcie’den olduğunu bildiren çeşitli…
…olarak cerh ve ta‘dîl ini konu alan ifadeler geniş bir…
…cerh ve ta‘dîl ini konu alan ifadeler geniş bir yer tutar. Fikrî…
…tutar. Fikrî yapısı hakkında ipucu olabilecek kendi sözleri de…
…birtakım haberler, bazı muhaddislerin onu şiddetle tenkit…
…anlayışa uygun gördüğü ve muhtevayı benimsediği için nakletmiş…
…ve muhtevayı benimsediği için nakletmiş olmalıdır. Bu…
…noktası olarak alındığı, ibadetlerde ve haramlarda titiz, daima…
…alındığı, ibadetlerde ve haramlarda titiz, daima hüzün dolu,…
…ve ağlayan zâhid temasının işlendiği görülmektedir. Ondan…
…söz konusu haberlerdeki muhteva ile birlikte ele…
…konusu haberlerdeki muhteva ile birlikte ele alındığında,…
…cevap olarak, günahlar içinde yüzdüğünü, ömrü de hızla…
…ve sonraki hayattan gaflet içinde olduğunu söyleyerek ağladığı…
...

…920’de (1514) İstanbul’da doğdu. Müeyyedzâde…
…(1514) İstanbul’da doğdu. Müeyyedzâde Abdurrahman Efendi’nin…
…Bundan dolayı Şeyhî lakabı ile tanınmıştır. İlk tahsilinden…
…lakabı ile tanınmıştır. İlk tahsilinden sonra Ebüssuûd…
…sonra Ebüssuûd Efendi’ye intisap etti ve ondan ders alarak…
…etti ve ondan ders alarak mülâzım oldu. Öğretim hayatına…
…Paşa ve Bursa’daki Yıldırım medreselerinde başladı. Daha sonra…
…Daha sonra 1551-1562 yılları arasında sırasıyla Çorlu’da Ahmed…
…Çorlu’da Ahmed Paşa, İstanbul’da Haseki, Sahn-ı Semân,…
…Ayasofya ve Süleymaniye medreselerinde müderrislik, ardından Şam,…
…Süleymaniye medreselerinde müderrislik, ardından Şam, Mısır, Bursa…
…medreselerinde müderrislik, ardından Şam, Mısır, Bursa ve…
…müderrislik, ardından Şam, Mısır, Bursa ve İstanbul’da…
…Şam, Mısır, Bursa ve İstanbul’da kadılık yaptı. 1570’te…
…Süleymaniye Dârülhadisi müderrisliği verildi. 8 Mayıs 1587’de…
…müderrisliği verildi. 8 Mayıs 1587’de Çivizâde Mehmed…
…8 Mayıs 1587’de Çivizâde Mehmed Efendi’nin ölümü ile boşalan…
…Mehmed Efendi’nin ölümü ile boşalan şeyhülislâmlığa…
…döneminde, çekilen malî sıkıntı yüzünden akçenin…
…askere ulûfe olarak verilmek istenmesi üzerine çıkan olaylar…
...