…I. SİYASÎ TARİH İsmini Hz. Muhammed’in amcası Abbas b.…
…askerî, siyasî ve ilmî sahalarda çok büyük değişiklikler…
…uygulamalar, geniş bir sahaya yayılmış bulunan İslâm…
…yol açmıştır. Hz. Muhammed’in kurduğu İslâm Devleti’nin…
…de devam eden bu fetihler sayesinde devletin sınırları…
…fethettikleri ülkelerin sakinlerine, cizye ödemek şartıyla eski…
…cizye ödemek şartıyla eski dinlerine bağlı kalma hakkını…
…silâh altına alınıyorlardı. Divana kaydedilen askerlerin büyük…
…Araplar’la eşit haklara sahipti, fakat uygulamada hiç de…
…sonucu Cemel ve Sıffîn savaşlarında müslümanlar karşı karşıya…
…oluyordu. Bu arada Sıffîn Savaşı’ndan sonra ortaya çıkan…
…önce görülen rekabet ve savaşlar İslâmiyet’le birlikte büyük…
…Mercirâhit’teki kanlı savaşı, Benî Kelb’in yani…
…ile sonuçlandı. Bu savaşla Emevî halifeleri…
…de Yemenliler’in desteğini sağlamıştı. Halifelerin bu yola…
…Bütün bunların yanında diğer bir yıpratıcı güç de…
…halinde idiler. Şiîler Hz. Muhammed’in ailesinden birinin halife…
…bir kısmı Hz. Ali’nin oğlu Muhammed b. Hanefiyye’nin oğlu Ebû…
…vefatı sırasında imâmeti Muhammed b. Ali b. Abdullah’a vasiyet…
…Şiîler’in desteğini sağlamış oldular. Abbâsî…
...

…adayan ve ricâlü’l-gayb diye adlandırılan evliya zümresi…
…yer almamıştır. Ancak, hadis diye rivayet edilen ve aşağıda…
…hem de bunların nitelikleri, sayıları ve yaşadıkları yerlerden söz…
…“birbirinin yerine geçenler, diledikleri zaman yerlerine aynı şekil…
…Nuaym’ın Ḥilye ’sinde ise sadece hadis olduğu iddia edilen…
…dünyanın cismanî düzenini sağlamaları için bazı insanların çeşitli…
…güçleri, etkileri, sayıları ve yaşadıkları yerler…
…Buna göre abdallar saç ve sakalları birbirine…
…Buna göre abdallar saç ve sakalları birbirine karışmış, solgun…
…çocuksuz, yeryüzünde tek bir dikili ağacı bile bulunmayan ve…
…buna benzer bir tanıtmayı sahâbî Ebü’d-Derdâ’dan…
…ibadetlerde ihlâs ve samimiyete önem veren, sevgi, şefkat ve…
…ve mekân sınırlarını aşarak diledikleri anda diledikleri yerde…
…aşarak diledikleri anda diledikleri yerde bulunurlar. Bol yağmur…
…gibi konularda Allah’tan ne dileseler geri çevrilmez. Bu sebeple…
…gücendirilmelerinden sakınılan kimseler olarak görülmüştür.…
…etmeleri gereken hüküm ve samt (suskunluk) kavramlarının…
…için, abdalân-ı Hızır diye de adlandırılmışlardır.…
…beri, gizli güçlere sahip ve sırlara vâkıf olduklarına…
…abdalların Hızır, İlyas, Mehdî gibi gizli şahsiyetlerle…
...

…yoklamayı ihmal etmezdim” diye sitem etmiş olması…
…Urve ve Ebû Hâzim Seleme b. Dînâr’dan hadis rivayet etmiştir.…
…“en-Nefsü’z-Zekiyye” diye bilinen Muhammed b.…
…diye bilinen Muhammed b. Abdullah’ı (ö. 145/762)…
…Babası ve yakın akrabaları, Muhammed b. Abdullah ile birlikte…
…Abbâsî halifelerinden Mehdî’nin yakın ilgisini kazandı ve…
…kısa bir süre sonra tekrar saraya döndü. Daha sonraları Hâdî…
…gönderilen emirlerden dilediğini uygulamak şartıyla bu görevi…
…kimselerle, bilhassa Muhammed b. Abdullah’ın kardeşi ve…
…onların da kendi soyuna dil uzatmasına meydan verdiği,…
…edildiği gibi, Hz. Ali’ye saygılı olduğuna ve Kureyşliler’e…
…rivayetler de vardır. Bağdat sarayında Medineliler’in hukukunu…
…Medineliler’in hukukunu savunduğu için İmam Mâlik b. Enes…
…b. Enes tarafından “mübârek” diye medh edilmesi, İmam…
…Ḳureyş müellifi Mus‘ab, diğeri de iki yıl Medine valiliği…
…şiirlerini toplayan bir divanından söz edilmekle beraber (bk.…
…el-Fihrist , s. 184), bu divanın günümüze kadar geldiği…
…bazı şiirlerin gerçek sahiplerini tayin edebilmek mümkün…
…(nşr. Seyyid Ahmed Sakr), Beyrut, ts.…

…olmak üzere, Abdurrahman b. Mehdî, Abdürrezzâk b. Hemmâm,…
…civarında Bizans’a karşı savaştı. 181 (797) yılı Ramazan…
…ondan daha meraklı ve hadis sahasında ondan daha büyük bir âlimin…
…bu ilmin tabibine gidelim” diyerek ona başvurulması, zamanında…
…rahatsızlık duymuyor musun?” diye sorulduğunda, “Hz. Peygamber…
…Dört bin kişiden hadis dinleyen ve bunların sadece bin…
…hadis dinleyen ve bunların sadece bin tanesinden rivayette…
…tek hadisi yatsı namazından sabah ezanına kadar müzakere…
…bildiği ve hadis ilminin özü sayılan fıkhü’l-hadis in önde gelen…
…kavrayıp ortaya koymuş, dinini isnadsız öğrenmek isteyen…
…affedilmez hatalardan biri sayar ve hadisin aslında…
…İnsanların en fakihi diye nitelendirdiği Ebû Hanîfe…
…Genellikle Hanefîler’den sayılmakla birlikte bazı Mâlikî…
…fıkıh bilgi ve melekesine de sahip olmak gerekir. Kur’an ve…
…ticaretle meşgul olmuş, savaşlara katılmış, defalarca hacca…
…eder, her sene yüz bin dirhem dağıtırdı. Mervli dostlarını…
…çıkarmamalıdır. Yüz şeyden sakınıp bir şeyden sakınmayan kişi…
…şeyden sakınıp bir şeyden sakınmayan kişi müttaki sayılmaz. Nuaym…
…sakınmayan kişi müttaki sayılmaz. Nuaym b. Hammâd’ın…
…olmazdı. Duası makbul sayıldığı için pek çok kimse onun…
...

…Sebeiyye, Sebâiyye veya Sâibe adlı Şiî mezhebinin aşırı…
…bir kolunun da kurucusu sayılır. Abdullah b. Sebe…
…Abdullah b. Sebe, annesi San‘alı siyahî bir yahudidir. Hz.…
…sonra müslüman beldelerde sapık fikirler yaymaya…
…döneceğine inandıkları halde Muhammed’in döneceğini kabul etmemeleri…
…şeydir. Halbuki Allah, ‘Ey Muhammed! Kur’an’a uymayı sana farz…
…Muhammed! Kur’an’a uymayı sana farz kılan Allah, seni…
…dünyaya yeniden dönmeye Muhammed Îsâ’dan daha lâyıktır.”…
…b. Heysem, Adî b. Hâtim, Sâlim b. Sa‘lebe el-Absî, Şüreyh…
…Adî b. Hâtim, Sâlim b. Sa‘lebe el-Absî, Şüreyh b. Evfâ ve…
…el-Absî, Şüreyh b. Evfâ ve diğerleri, Cemel Vak‘ası’ndan bir gün…
…olursa olsun, ertesi gün savaşın başlatılması hususunda karar…
…onu Medâin’e (Malatî’ye göre Sâbât’a, bk. et-Tenbîh ve’r-red ,…
…, s. 156) sürmüştür. Diğer bazı yazarlar da Abdullah b.…
…iki ayrı şahıs mı olduğu, Sa‘d b. Abdullah el-Kummî…
…İbn Hacer, IV, 295, 296). Diğer yandan Seyf b. Ömer’in bu…
…b. Ömer’in bu rivayeti, İbn Sa‘d ve o devrin hadiselerini…
…Kâmil Mustafa eş-Şeybî, Ali Sâmî en-Neşşâr gibi müslüman…
…ve bir de meçhul bir sahâbî olan Rüşeyd el-Hecerî…
…Gerçi Ziyâd b. Ebîh, meşhur sahâbî Hucr b. Adî’nin Sebeiyye’den…
...

…(Córdoba) doğdu. Babası Muhammed’in veliahtlık meselesinden…
…memleketin bütünlüğünü sağlamaktı. Bu isyanların en…
…ikinci seferde ise Malaga ve sahil bölgesi itaat altına…
…anlaşma yapıldı. Aynı yıl diğer oğlu Abdurrahman yenilgiye…
…çarpışmada öldürüldü. Sadece, hayatta kalan sonuncu oğlu…
…oğlu Hafs Bübeşter’de direniyordu. Altı ay kadar devam eden…
…unvanını aldı. Diğer taraftan ülkenin çeşitli…
…930 yılı ilk baharında Vezir Saîd b. Münzir kumandasında bir…
…mücadeleler devam ederken diğer taraftan da Kuzey…
…Mâride (Mérida) bölgesine saldırarak Kal‘atülhaneş’i (Alange)…
…Abdurrahman, Ahmed b. Muhammed b. Ebû Abde’yi 916 yılında…
…gönderdi. Ahmed b. Muhammed, 4 Eylül 917 tarihinde II.…
…ile karşılaştı. Fakat bu savaş müslümanlar için bir felâket…
…Ordu kumandanı Ahmed b. Muhammed şehid düştü ve başı…
…düştü ve başı kesilerek San Esteban surlarına asıldı.…
…derhal hazırlıklara başladı. Diğer yönden müslümanlar…
…II. Ordono, Navarra Kralı I. Sancho Garces ile anlaşarak…
…uğrattı. Ertesi yıl İshak b. Muhammed kumandasındaki ordu…
…de Ordono’nun müttefiki Sancho Garces üzerine döndü. Hedefi…
…(Pamplona) zaptetmekti. Sancho Garces, Abdurrahman’ın…
...

…yerli yerinde kullanarak sağlam bir üslûp ortaya koyması,…
…önsözünde, ilgililere sağlam bir ifade ve istenilen…
…edip ve mütefekkir vezir Sâhib b. Abbâd, “Arapça’nın…
…değerli incileri” diye nitelendirdiği bu tür…
…şiddetle çatmıştır. Ebû Saîd Muhammed b. Ahmed el-Âmidî…
…çatmıştır. Ebû Saîd Muhammed b. Ahmed el-Âmidî ile…
…el-Âmidî ile Ebü’l-Kāsım Mehdî b. Ahmed el-Havâfî,…
…yanlışlıkla Abdurrahman b. Muhammed b. Saîd el-Enbârî’ye (ö.…
…Abdurrahman b. Muhammed b. Saîd el-Enbârî’ye (ö. 577/1181)…
…, daha sonra Muhammed Tevfik tarafından 1344…
…Abdurrahman el-Hemedânî’ye Ṣafvü’r-râḥ min Muḫtâri’ṣ-Ṣıḥâḥ…
…olan el-Muḫtâr ’ın müellifi Muhammed b. Ebû Bekir er-Râzî’nin (ö.…

…ilk dönemi Tebriz’de geçti. Dinî ilimlerle beraber felsefe ve…
…Naṣrʾâbâdî müellifi Muhammed Tâhir, bu bilgileri…
…önce gerçekleştiğini ve onun sanat hayatının XI. (XVII.)…
…kaydeder. Abdülbâkī’nin sanattaki şöhreti yayılınca, I. Şah…
…İsfahan’a götürüldü. Sanatkâr burada Mescid-i Şâh’ın kuzey…
…yanında fazilet ve hikmet sahibi bir âlim, şair, iyi huylu ve…
…bulunan şiirleri bir divan halinde toplanmamıştır.…
…Kur’an tefsiri ile Şerḥu’ṣ-Ṣaḥîfeti’l-kâmile adlı bir başka…
…1345/1927, s. 187-190. Mehdî Beyânî, Aḥvâl ü Âs̱âr-ı…
…1362 hş., s. 348. Ali Ekber Dihhudâ, Luġatnâme , Tahran 1970,…

…Halifesi Seffâh tarafından sâhibü’ş-şurta tayin edildi. Halife…
…Hâlid b. Kesîr ve Harîş b. Muhammed gibi önde gelen kişilerle…
…mektuba rağmen emirlerinin dinlenmediğini gören ve bunu bir isyan…
…kabul eden halife, oğlu Mehdî kumandasındaki bir orduyu…
…orduyu Horasan’a gönderdi. Mehdî Rey’de bekleyip Hâzim b.…
…Merv’de meydana gelen savaşta mağlûp olan Abdülcebbâr…
…mağlûp olan Abdülcebbâr savaş meydanını terkedip kaçtıysa…
…vali idi. Aile fertleriyle diğer yakınları da Kızıldeniz’deki…

…kasabasında doğdu. Dedesi Sa‘d, Âmir b. Lüey kabilesinin…
…de orada yetişti. Kâtiplik sanatı konusunda ilk bilgi ve…
…kâtib i olan Ebü’l-Alâ Sâlim b. Abdullah’ın yanında…
…yıllarında Mervân b. Muhammed b. Mervân ile irtibat…
…onunla beraber Şam’a giderek sarayın inşâ reisliğine kadar…
…sonuna kadar Mervân’a sadakatle hizmet etti. Vefat yeri…
…için Abdülhamîd el-Ekber diye de anılmaktadır.…
…düzenlemiş ve onu bir sanat haline getirmiştir. Kültür…
…konuya geçmemiştir. Belâgat sanatını kolaylaştırarak…
…resmî yazışmaları bir sanat haline getirmiştir. Bunun…
…yazdığı risâlelerde bu dillerdeki deyimlere ve özdeyişlere yer…
…ve Yunanlılar’ın kullandığı savaş taktikleri ve askerî…
…verdiği bilgiler, onun Sâsânî ve Eski Yunan kültürlerine…
…kâtibi olarak halifenin dilinden yazdığı mektuplarda İslâm…
…yazdığı mektuplarda İslâm dininin ve Kur’an üslûbunun tesiri…
…en önemlisi, Mervân b. Muhammed b. Mervân’ın ağzından oğlu…
…şahsî tavsiyeleri yanında savaş tekniğiyle ilgili,…
…teşbihlerine dayanan bir dille kaleme aldığı ve yer yer…
…anlattığı risâledir. Sade bir dil ve akıcı bir üslûpla…
…risâledir. Sade bir dil ve akıcı bir üslûpla kaleme…
...