…hemzesi kaldırılmış, lâmlar birleştirilmiş (idgam) ve…
…fevkinde olmak” anlamındaki lâhe-yelîhu kökünden leyh ⟶…
…lâhe-yelîhu kökünden leyh ⟶ lâh kelimesinden…
…kökünden leyh ⟶ lâh kelimesinden türemiş olup…
…ötesinde bulunan” demektir. Lâh kelimesinin başına harf-i…
…harf-i ta‘rif getirilerek lâmlar birleştirilmiş ve Allah…
…bir temayüle göre Allah lafzı, Câhiliye Arapları’nın…
…putlarından olan el-Lât ( اللات ) veya Ârâmîce…
…yaklaştığı kaydedilen (bk. Lisânü’l-ʿArab ve Tâcü’l-ʿarûs…
…Kerîm olmak üzere İslâm literatürünün sunduğu Allah anlayışı…
…mânalı ve Arapça asıllı ilâh lafzından türemiş olduğu kanaati ağır…
…olan ve bütün övgülere lâyık bulunan zâtın adıdır” ( الله…
…olduğunu; “bütün övgülere lâyık bulunan” kaydı ise yetkinlik…
…Arap dilinde gerekse bu lafzı kullanan diğer müslüman…
…olan, göklerde ikamet eden, lutufkâr ve ezelî bir tanrı…
…birlikte içinde bulunan Lât ve benzeri put isimlerinin…
…edebî metinler içinde Allah lafzının yanında azımsanmayacak…
…yerleştirilmesinin lafız ve mâna âhengi bakımından…
…eder (söz konusu âyetlerin listesi için bk. Topaloğlu,…
…benzeyen ispatlar yapar ( el-Lümaʿ , s. 6-7). Kitâbü’t-Tevḥîd…
...

…yazıldığı gibi bu ilim meânî ve beyân ilimleri içinde de…
…Hillî bedîiyyesini Şerḥu’l-Kâfiyeti’l-bedîʿiyye fî…
…b. Muhammed b. Dâvûd el-Âsârî’nin (ö. 828/1424) bu bedîiyyesi…
…Üç bedîiyyesi bulunan Âsârî’nin bu çalışmaları…
…4. el-Cevâhirü’l-lâmiʿa fî…
…tecnîsi’l-ferâʾidi’l-câmiʿa li’l-meʿâni’r-râʾiʿa .…
…el-Ferîdetü’l-câmiʿa li’l-meʿani’r-râʾiʿa adıyla…
…Safiyyüddin el-Hillî, Şerḥu’l-Kâfiyeti’l-bedîʿiyye (nşr.…
…Neşâvî), Dımaşk 1402/1982. Âsârî, Bedîʿiyyâtü’l-Âs̱ârî…

…sıkça geçen bazı lafzî problem tipleri de Hint…
…adını verdiği, Kustâ b. Lûkā el-Ba‘lebekkî tarafından…
…farklı bir biçimde tamamen lafzî olmasıdır. Ayrıca denklemler…
…sıra Ebü’l-Cûd Muhammed b. Leys (ö. 440/1048) üçüncü…
…tertipte verilmesidir ( el-Lemʿatü’l-Mârdîniyye , s. 31). Batı…
…bir müellif tarafından Şerḥu Muḫtaṣar fi’l-ḥisâb adıyla…
…ve zübdetü’t-telḫîṣ li’l-ḥisâb adlı eserinde cebire…
…ettiği Tuhfetü’l-a‘dâd li-zevi’r-rüşd ve’s-sedâd…
…dizi arasında ilişki kurarak logaritmaya oldukça yaklaşmıştır.…
…matematik konularından logaritma hakkında eseri bulunan…
…zikretmiştir (Sâlih Zeki, Âsâr-ı Bâkıye , II, 294-301).…
…itibaren İslâm cebirinin lafzî cebir olduğu bilinmektedir.…
…Buna rağmen bazı lafzî semboller, başka bir deyişle…
…yazılan Tuhfetü’l-a‘dâd li-zevi’r-rüşd ve’s-sedâd adlı…
…birinci bölümü de 1145’te Liber algebrae et almucabala…
…Chesterli Robert tarafından Latince’ye çevrildi; bir süre sonra da…
…olarak kullanıldı. Pizalı Leonardo Liber abbaci (1202) adlı…
…kullanıldı. Pizalı Leonardo Liber abbaci (1202) adlı eserinde…
…terimlerinin yanı sıra Latince tercümelerini vermeyi de…
…diğer temel tabirler de Latince’ye tercüme edilmeye başlanmış…
...

…künyesi ve Evhadüzzaman lakabıyla da tanınır. Eski ve yeni…
…filozof, “Allah yahudilere lânet etsin” ifadesini kullanmak…
…sonra Halife Müktefî-Liemrillâh’a (1136-1160) hizmet eden…
…onun İslâmî kaynak ve literatüre vukufunun, ayrıca Kur’an ve…
…İshak b. İbrâhim’e de Şerḥu Sifri’l-Câmiʿa adlı Ahd-i…
…çok daha sonra Descartes’ın “le bon sens”ı gibi…
…gramerin alanına giren “lafız” konusunun mantıktan…
…( Histoire de la philosophie islamique , s.…
…noktalardan biri “lafızlar”ın mantıkla ilgisine dairdir.…
…Sadece Ebü’l-Berekât, lafzın bir gramer meselesi olduğunu…
…kavramlara delâleti yönünden lafızlardır” şeklindeki geleneksel…
…Aristo tarifi hakikî, lafzî ve resmî olarak üçe ayırmış,…
…diye reddeder. Eğer Aristo lüzum görseydi müstakil bir eser…
…kabul edilen bir okun bu limiti de aşarak hareketine devam…
…edilen bir okun bu limiti de aşarak hareketine devam etmesini…
…olduğunu söyleyerek zamanın lafzını değiştirmişlerse de mânasını…
…Şu halde daha sonra Leibniz’in de belirttiği gibi (bk. A.…
…dille ifadesi olan lafızlar ve kinayeler hakkındaki…
…ifadesi ki filozof buna “lafızlar bilgisi” (ilmü’l-elfâz…
…sıfatları “zâtiyye” ve “meâniyye” diye iki kısma ayırması da…
...

…Seyyid Şerîf el-Cürcânî’nin Şerḥu’t-Teẕkire fi’l-heyʾe ’sini…
…okuduğunu bizzat belirtir ( Şerḥu’t-Teẕkire fi’l-heyʾe , vr. 14…
…tarihli icâzetnâmede (bk. Şerḥu’t-Teẕkire fi’l-heyʾe , vr. 14…
…eserler şunlardır: Şerḥu’t-Teẕkireti’n-Naṣîriyye…
…en-Nîsâbûrî’nin şerhi), Şerḥu Muḫtaṣarı İbni’l-Ḥâcib fî…
…el-Cürcânî’nin eseri), Şerḥu’l-Mevâḳıf (Cürcânî’nin…
…eseri). Ayrıca Kadızâde’den Şerḥu’l-Mülaḫḫaṣ fi’l-heyʾe ve…
…fi’l-heyʾe ve Şerḥu Eşkâli’t-teʾsîs adlı…
…Şâfiî fıkhına dair el-Envâr li-ʿameli’l-ebrâr adlı eserini…
…eseri bozmuştur ( eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , VI, 167). Hanefî tabakat…
…a ; Temîmî, vr. 431 a-b ; Leknevî, s. 153). Şirvânî…
…özellikle Kadızâde’nin Şerḥu’l-Mülaḫḫaṣ ve Şerḥu…
…Şerḥu’l-Mülaḫḫaṣ ve Şerḥu Eşkâli’t-teʾsîs ’i başta…
…olmak üzere et-Telvîḥ ve Şerḥu’l-Mevâḳıf gibi kitapları…
…fıkıh ve hadis usulü, meânî, beyan, nahiv, sarf, mantık…
…, II, 1893). Şirvânî’nin Şerḥu’t-Teẕkire fî ʿilmi’l-heyʾe…
…Mısır’da da meşhur etmiştir. Meânî, beyan, mantık ve kelâm…
…Seyyid Şerîf el-Cürcânî’nin Şerḥu’l-Mevâḳıf adlı eserine…
…bir hâşiyedir; Escurial Library (nr. 691), Münih’te Hof- und…
…olması mümkündür. 4. Şerḥu Tehẕîbi’l-manṭıḳ ve’l-kelâm…
...

…biri olarak özellikle meânî ilminin temel konularından…
…geniş bir Türkçe inşâ literatürü oluşmuştur. Bu literatürde…
…literatürü oluşmuştur. Bu literatürde bazı ortak hususlar,…
…yabancı unsurları aşarak kendi başına bir edebî tür…
…tarafından Münyetü’r-Râḍî li-resâʾili’l-Ḳāḍî adı altında…
…ayrıca bk. bibl.). İnşâ literatürünün önemli bir türü de…
…İnşâ tekniğine dair zengin literatür, II. Mervân’ın kâtibi…
…Muhammed b. Hasan el-Lugavî ve Selâhaddin es-Safedî bu…
…ṣınâʿati’l-inşâʾ ; Şa‘bân el-Âsârî, el-Elfiyye (manzum);…
…Nehcü’l-mürâsele . İnşâ literatürü içinde mütalaa edilebilecek…
…risâleti Edebi’l-küttâb li’bn Ḳuteybe (nşr. Abdülfettâh…
…el-Miftâḥu’l-münşâ li-ḥadîḳati’l-inşâ (nşr.…
…es̱-S̱eḳāfetü’l-İslâmiyye li-kâtibi’l-inşâʾ kemâ tebdû fî…
…Rudolf Vesely, “Die inšāʾ-Literatur”, Grundriss der Arabischen…
…from the inshâ’ Literature”, British Journal of Middle…
…hitaplar, unvanlar, lakaplar, dualar, mektupların…
…’si (nşr. Muhammed Şefî‘, Lahor 1362/1947), Abdullah…
…tarafından kaleme alınan Leṭâʾifü’l-inşâʾ adlı eser ise…
…1968); Feyzî-i Feyyâzî, Laṭîfe-yi Ġaybî ; Ebü’l-Fazl…
…Münşeʿât-ı Nemekîn ; Münîr-i Lâhûrî, Nigâristân ve Nevvâbe ;…
...

…(meselâ bk. el-Bakara 2/112; Lokmân 31/22), “O’na teslim olmak”…
…tutmaktadır. Klasik kelâm literatüründe imanın içeriği ve sınırı ele…
…, “İslâm” md. Lisânü’l-ʿArab , “slm” md.…
…Religion (trc. H. J. Rose), London 1935, s. 283-290. Muhammed…
…takrir edilerek zengin bir literatür oluşturulmuş, Sûfiyye ise…
…sevilmeye ve sayılmaya lâyık tek varlık olarak Allah’ı…
…ilişki kurulabilir. Kelâm literatüründe ilâhî isimler için daha çok…
…benzememek (muhâlefetün li’l-havâdis), başkasına muhtaç…
…İbrâhim, Nûh, Hûd, Sâlih, Lût, Şuayb’ın ve Hz. Muhammed’in…
…eserlerinde ve Sünnî kelâm literatüründe Resûl-i Ekrem’e de hissî…
…zedeleyici ve mânevî liderlik vasfına halel getirici…
…yorumu için kelâm literatüründe “ismetü’l-enbiyâ” adıyla bir…
…kanaatindedir (Teftâzânî, Şerḥu’l-ʿAḳāʾid , s. 196-199).…
…alınan eserler zengin bir literatür oluşturmuştur. Ancak konu…
…söylemişlerdir (Teftâzânî, Şerḥu’l-ʿAḳāʾid , s. 137; a.mlf.,…
…, s. 137; a.mlf., Şerḥu’l-Maḳāṣıd , V, 117-121).…
…, “kfr”, “cnn” md.leri. Lisânü’l-ʿArab , “kfr”, “elk”,…
…, “kfr”, “elk”, “lʾek”, “mlk” md.leri. Wensinck,…
…263-264, 327, “Birr”, 55, “Liʿân”, 17, “Tevbe”, 32-38,…
…İbn Kuteybe, el-İḫtilâf fi’l-lafẓ ( ʿAḳāʾidü’s-selef…
...

…muvaffıkı’l-hayrât fî îzâhi meâni Delâili’l-hayrât (Tevfîku…
…(Tevfîku muvaffıkı’l-hayrât li-neyli’l-berekât fî hidmeti…
…fî hidmeti menbai’s-saâdât şerhu Delâili’l-hayrât) olan…
…şerh olma niteliğini aşarak telif mahiyetini almış,…

…yine Batı dillerinden gelen literatür de kullanılmıştır. Türk Dil…
…eserlerin tasnif edilmiş tam listesini verir. Bu özellikleriyle bir…
…Hangi türe girerse girsin listeledikleri eserlerin yazarı, içeriği,…
…her haber, görüş, şiir ve lugatın önünde ilk şahit râviden…
…’sinde de nakledilen şiir ve lugat açıklamalarının senetleriyle…
…sağladı. Hiçbir milletin lugat, dil ve edebiyatında…
…titizliğin gereği olarak da lugat hâfızları sınıfı oluşmuştur.…
…Hocalarından dinledikleri lugat açıklamalarını…
…arasında yer alıyordu. Lugavî bilgilerin tesbit edildiği…
…yaygın olan bu yöntemle lugat rivayetinin Zeccâcî ile (ö.…
…birlikte özellikle lugat ve şiire dair eserlerde…
…Ezherî, Tehẕîbü’l-luġa adlı hacimli sözlüğünün…
…başına genellikle “fâide, latîfe, tenbîh, nükte” vb. ifadeler…
…ve Mücârî’nin el-Bernâmec ’leri, İbn Hacer el-Askalânî’nin…
…Geschichte der arabischen Litteratur ’unda ( GAL ) Arapça yazılan…
…Han’ın el-Bulġa fî uṣûli’l-luġa ’sı ile Emîl Bedî‘in…
…Emîl Bedî‘in el-Meʿâcimü’l-luġaviyyetü’l-ʿArabiyye ’sinde başlıca…
…Maʿa’l-Meṣâdir fi’l-luġa ve’l-edeb ’i, Nâsırüddin…
…el-Müseddî’nin Merâciʿu’l-lisâniyyât ’ı ve Abdülhamîd…
…eş-Şelkānî’nin Meṣâdirü’l-luġa ’sı gibi son zamanlarda…
...

…Tam adı Şerḥu meʿâni’l-âs̱âr olan eser…
…dönemde sonraki şerh literatürünün temellerini oluşturacak bazı…
…Eserin adındaki “el-âsâr” ise rivayetler anlamında…
…rivayeti kapsamaktadır. Âsâr kelimesi o dönemlerde…
…(bk. MÜŞKİLÜ’l-ÂSÂR ). Hatta Meʿâni’l-âs̱âr…
…Muhammed Yûsuf Kandehlevî Şerḥu meʿâni’l-âs̱âr üzerine…
…tarafından el-Ḥâvî li-ricâli’ṭ-Ṭaḥâvî adlı bir…
…öğrenciler tarafından yüksek lisans tezi olarak eser kısım kısım…
…min Şerḥi meʿâni’l-âs̱âr li’ṭ-Ṭaḥâvî…
…(yüksek lisans tezi, 1408, Câmiatü’l-İmâm…
…et-Tahâvî Hayatı-Eserleri ve Meâni’l-âsâr ile…
…Hayatı-Eserleri ve Meâni’l-âsâr ile Müşkilü’l-âsâr’daki…
…ve Meâni’l-âsâr ile Müşkilü’l-âsâr’daki Hadisçiliği (yüksek…
…Hadisçiliği (yüksek lisans tezi, 1990, Selçuk…
…Şerḥi’l-âs̱âr (yüksek lisans tezi olarak hazırlanan bu…
…Tahâvî ve Beyhakî’de Hadis: Şerhu Meâni’l-Âsâr ve…
…ve Beyhakî’de Hadis: Şerhu Meâni’l-Âsâr ve Ma’rifetü’s-Sünen…
…Hadis: Şerhu Meâni’l-Âsâr ve Ma’rifetü’s-Sünen Örneği…
…BİBLİYOGRAFYA: Tahâvî, Şerḥu meʿâni’l-âs̱âr (nşr.…
…, I, 276; IV, 570-572. Leknevî, el-Fevâʾidü’l-behiyye ,…
...