…olduğu için “kuşçu” lakabıyla anılmıştır. Kendisi de büyük…
…sıra Nasîrüddîn-i Tûsî’nin Tecrîdü’l-iʿtiḳād adlı eseriyle…
…Mîrim Çelebi ile Molla Lutfi meşhurdur. Eserleri.…
…2949). Ayrıca Muslihuddîn-i Lârî’nin bu risâleye yaptığı Farsça…
…Hâlet Efendi, nr. 538; Lala İsmâil, nr. 292/1) ve…
…bulunmaktadır. Kelâm ve Usûl-i Fıkıh. 1.…
…. Nasîrüddîn-i Tûsî’nin kelâm ilmi alanında pek meşhur…
…şerh ve hâşiyesi bulunan Tecrîdü’l-iʿtiḳād adlı eserinin…
…sürdürmüşlerdir (bk. TECRÎDÜ’l-İ‘TİKĀD ). Şerhin…
…3. ʿUnḳūdü’z-zevâhir . Lugat, sarf ve iştikakla ilgili…
…Esad Efendi, nr. 3087; Lâleli, nr. 3030/10; Şehid Ali…
…3070). 4. Şerḥu’ş-Şâfiye li’bni’l-Ḥâcib . Farsça bir eser…
…bu şerhtir. 5. Fâʾide li-taḥḳīḳi lâmi’t-taʿrîf .…
…5. Fâʾide li-taḥḳīḳi lâmi’t-taʿrîf . Harf-i ta‘rifin…
…nr. 1032/30). Abdülgafûr-i Lârî bu risâle üzerine bir başka…

…Temessü ileyhi ḥâcetü’l-ḳārî li-Ṣaḥîḥi’l-İmâmi’l-Buḫârî , s.…
…eserde muallak ve mütâbi‘ lerin dışında mükerrerleriyle…
…sonra bunu da et-Tevfîḳ li-vaṣli’l-mühim mine’t-taʿlîḳ…
…bilinmelidir. Buna lüzum görmeyen Müslim ise…
…nüshanın rumuzunun önüne “lâ” koymuştur. Bunların…
…ve’t-taṣḥîḥ li-müşkilâti’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaḥîḥ…
…geçmeden yerine gelir (E. Lévi-Provençal, s. 212-213; İA…
…(I-VIII, İstanbul 1315). L. Krehl’in (I-III, Leiden…
…1315). L. Krehl’in (I-III, Leiden 1862-1868) ve Theodor W.…
…W. Juynboll’un (I-IV, Leiden 1908) baskıları iyi birer…
…iyi birer neşir değildir. E. Lévi-Provençal Ṣaḥîḥ-i Buḫârî…
…kalmıştır ( el-Bokhari, Les tradition Islamiques…
…et notes correctives de la traduction française de…
…el-Bedrü’l-münîri’s-sârî fi’l-kelâm ʿale’l-Buḫârî . Kutbüddin…
…(İbn Hacer el-Askalânî, Lisânü’l-Mîzân , VI, 72) bu eserinin…
…(1935-1945). 6. et-Tenḳīḥ li-elfâẓi’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaḥîḥ .…
…, I, 120). 7. et-Tavżîḥ li-şerḥi’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaḥîḥ .…
…GAS , I, 120). 8. el-Lâmiʿu’ṣ-ṣabîḥ ʿale’l-Câmiʿi’ṣ-ṣaḥîḥ…
…402/1-8). 10. et-Telḳīḥ li-fehmi ḳāriʾi’ṣ-Ṣaḥîḥ . Sıbt…
…okunuşu farklı isim, künye, lakap ve nisbelerin hangileri…
...

…biridir. Başlıca ilgi alanı kelâm, Arap dili ve edebiyatı…
…Arap dili, ferâiz ve kelâmla ilgili eserleri medreselerde…
…fi’l-intiṣâr li’s-Saʿd ʿale’ş-Şerîf…
…isimler yer alır. Felsefî kelâm hareketinin yaygın olduğu…
…tesiri altında kalmış, kelâm sisteminde seleflerine…
…ağırlık vermiştir. Nitekim kelâma dair en hacimli eseri olan…
…o hem kendisinden önceki kelâmcıların, hem de İslâm filozoflarının…
…sonra genellikle Eş‘arî kelâmcılarının, özellikle de Âmidî’nin…
…benimser. Cürcânî’nin kelâma dair bazı görüşleri şöyle…
…ilgili olarak Ehl-i sünnet kelâmcılarınca kabul edilen metodu…
…Eserleri. Cürcânî kelâm, tasavvuf, felsefe, mantık,…
…başlıları şunlardır: A) Kelâm. 1. Şerḥu’l-Mevâḳıf .…
…(Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 2433/17). 4. Risâle…
…55, Ayasofya, nr. 2227; bk. TECRÎDÜ’l-KELÂM ). 6. Ḥâşiye ʿalâ…
…nr. 2227; bk. TECRÎDÜ’l-KELÂM ). 6. Ḥâşiye ʿalâ…
…nr. 2438). 3. Ḥâşiye ʿalâ Levâmiʿi’l-esrâr şerḥi…
…463. Sehâvî, eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , V, 328-330. Reşehât…
…, I, 488-489. Leknevî, el-Fevâʾidü’l-behiyye ,…
…, s. 19. Browne, LHP , III, 355. Serkîs,…
…CEAC , s. 276. Hasan Lutfi Shushud, Masters of Wisdom…
...

…Hasan Şah Bakkal ve Muhyevî Lârî gibi âlimlerden aklî ve…
…eyaleti sınırları içindeki Lâr bölgesine, ardından Hürmüz…
…oynamıştır. Felsefî ve Kelâmî Görüşleri. Teftâzânî ve…
…yazılmıştır. Felsefe ile kelâmın birleştirildiği dönemin…
…birçoğunda Eş‘arî kelâmının, Muhyiddin İbnü’l-Arabî’ye…
…dahil hemen her eserini kelâmî, felsefî ve tasavvufî bir…
…Düşüncelerinde çok defa kelâm ve tasavvuf yönü ağırlık…
…çeşitli burhanlar ve keşf le sabit olduğunu, bu konuda…
…olarak şöhret bulan eserini Levâmiʿu’l-işrâḳ fî mekârimi’l-aḫlâḳ…
…almıştır. Daha çok bir kelâmcı olarak tanınan Devvânî’nin…
…üç ana ekolünü oluşturan kelâm, felsefe ve tasavvufu…
…Devvânî’nin geniş bir liste oluşturabilecek olan…
…Felak ve Nâs gibi “kul” lafzıyla başlayan bazı küçük…
…istinat ederek önemli kelâmî ve fıkhî konuları tartıştığı…
…35-74). Cevdet Akbay, yüksek lisans tezi olarak hazırladığı…
…içinde, s. 142-216). Kelâm. 1.…
…. Eş‘arî kelâmcılarından Adudüddin el-Îcî’nin…
…Nasîrüddîn-i Tûsî’nin kelâm ilmine dair…
…Tûsî’nin kelâm ilmine dair Tecrîdü’l-iʿtiḳād adlı eserine Ali…
…doğurmuştur (ayrıca bk. TECRÎDÜ’l-KELÂM ). 3. Risâle fî…
...

…büyük ihtimalle Şîraz’da kelâm ve felsefe okudu. Bir süre…
…Nasîrüddîn-i Tûsî’ye ait Tecrîdü’l-kelâm adlı eserin…
…Tûsî’ye ait Tecrîdü’l-kelâm adlı eserin ilâhiyyât…
…, III, 82). 6. Risâletü’l-leyl ve’n-nehâr . Gece ve…

…( el-Fihrist , s. 368). Latin Ortaçağı’nda Alfarabius ve…
…Emîrin ondan kendisine lâyık olan yere oturmasını…
…ve fırkaların hiçbirinin lehinde veya aleyhinde bir tavır…
…Ahlâk, siyaset, fıkıh, kelâm. Aristo’nun ilimleri teorik,…
…kapsamında saydığı fıkıhla kelâmı teorik ve pratik olmak üzere…
…ilgili problemleri üstün bir liyakatle çözüme kavuşturmuştur (Kādî…
…sonraki nesillere zengin bir literatür bırakmıştır. Bu başarısından…
…veren burhanî kıyaslara, kelâm diyalektik kıyaslara…
…Bir başka söyleyişle dilin lafızlarla olan ilişkisi ne ise…
…cevher adını almaya en lâyık olan da bu tür varlıklardır.…
…birinci cevherlerden daha lâyıktırlar ( a.g.e. , s. 95-96).…
…en-Nüket fîmâ yeṣiḥḥu ve mâ lâ yeṣiḥḥu min aḥkâmi’n-nücûm…
…ve ruh telakkilerini içeren literatüre de sahip olduğu…
…bu terimin halk dilinde, kelâm terminolojisinde, Aristo’nun…
…başlamadan önce Mu‘tezile kelâmcıları din felsefesi alanına giren…
…Daha sonra bu meseleler, kelâmdan felsefeye geçişi sağlayan…
…Descartes, Spinoza ve Leibniz gibi filozoflarca da farklı…
…beri bilinen hareket delili, kelâmcıların çokça başvurduğu hudûs…
…başta Gazzâlî olmak üzere kelâmcılar tarafından sert bir şekilde…
…Başta Mu‘tezilî ve Sünnî kelâmcılarla filozof Kindî olmak üzere…
...

…kazandıran tarifi de İslâmî literatürde geniş ölçüde yer almıştır…
…hikmet verildiği bildirilen Lokman Hz. Dâvûd zamanında Şam…
…Mısır’da yaşayan ve İbrânî literatüründe adı Hanuh olarak geçen…
…çıkan düşünce hareketleri kelâm, tasavvuf ve felsefe olmak…
…şeklinde anlaşılacak olursa kelâmı, nazarî tasavvufu ve fıkıh…
…olmadığını iddia etmiştir. Kelâmcılar ve Meşşâî filozoflarınca…
…mal edilen ve Kustâ b. Lûkā tarafından Arapça’ya…
…şüphe yoktur. Ancak literatürde sadece Câbir b. Hayyân ile…
…konudaki düşüncelerini İnne li’l-cismi ḥareke min ẕâtih ve…
…ise cüzî ve ârızîdir. l) Terminoloji, metot ve…
…XIII. yüzyıldan itibaren kelâmcıların leh ve aleyhteki…
…itibaren kelâmcıların leh ve aleyhteki görüşleriyle…
…Tehâfütü’l-felâsife ’leri (Tûsî’nin eseri eẕ-Ẕaḫîre…
…görülmektedir. “Maktûl” lakabıyla tanınan Şehâbeddin Yahyâ…
…olan ilişkisi tasavvufun kelâmla olan yakınlığı gibidir. Daha…
…gerekir. Ayrıca felsefe ve kelâma ait problemlerin bir arada…
…ed-Devvânî gibi müteahhirîn kelâmcılarının eserlerinde en olgun…
…felsefesi çoğunlukla bu kelâmcı filozoflar kanalıyla…
…bir arada yürütülen kelâm, esas itibariyle…
…Kayserî, Molla Fenârî, Molla Lutfi ve İbn Kemal gibi ünlü…
...

…hadisler anlamla birlikte lafzın da Allah’a ait olmaması, hem…
…da Allah’a ait olmaması, hem lafzı hem mânasıyla mûciz…
…çoğunluğuna göre hadislerin lafızları Peygamber’e, mâna ve mefhumu…
…de reddetmemiştir (Buhârî, “Luḳaṭa”, 7, “Diyât”, 8). Daha…
…(sahîfeler için bk. Literatür ). Ebû Mûsâ el-Eş‘arî’den…
…davranmış ve hadisleri lafzen rivayet etmeye itina…
…taraftarlarının halifeler lehinde rivayetler icat etmeleri,…
…fikir vermektedir (bk. Literatür ). II. (VIII.) yüzyılda…
…b. Haccâc, Hammâd b. Seleme, Leys b. Sa‘d, Cerîr b.…
…’i günümüze ulaşmıştır (bk. Literatür ). Râvi adlarına göre tasnif…
…’i gösterilebilir (bk. Literatür ). III. yüzyılda tasnif…
…Müslim’in el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’leri Kur’an’dan sonra İslâm’ın…
…büyük yer verdiği et-Temhîd limâ fi’l-Muvaṭṭaʾ mine’l-meʿânî…
…ihtiva eden el-Câmiʿ li-aḫlâḳı’r-râvî ve…
…Müslim’in el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’leri, özellikle el-Cemʿ…
…’deki hadisleri et-Tecrîd li’ṣ-ṣıḥâḥ ve’s-sünen ( el-Cemʿ…
…çalışmasına Câmiʿu’l-uṣûl li-eḥâdîs̱i’r-Resûl adını…
…el-Câmiʿu’ṣ-ṣaḥîḥ ’lerini müsned tertibine koyarak…
…ve’s-süneni’l-hâdî li-aḳvemi sünen adlı eseri…
…(bize rivayet etti) lafzını kullanır. Talebe hocanın…
...

…Kaynaklarda en çok bu lakabı ile anılmakla beraber asıl…
…oğullarından biri, Hâfızzâde lakabı ile tanınan ve kendisinin…
…kaydından (Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 2513, vr. 1 a )…
…fıkıh ve usulü, tefsir ve kelâm ilimlerindeki eserleriyle…
…Türkçesi’nden başka Çağatay lehçesiyle de manzumeler yazmıştır.…
…manzumelerinden biridir. Latîfî’nin onun şiirini Nevâî tarzına…
…örnekler verirken Latîfî’deki Hâfız-ı Sirozî’den bir…
…ait göstermiştir. Sehî ve Latîfî’nin Hâfız-ı Acem’in sanatını…
…1. Ḥâşiyetü Şerḥi’l-Viḳāye li-Ṣadri’ş-şerîʿa . Sadrüşşerîa…
…. Sadrüşşerîa es-Sânî lakabı ile tanınan Hanefî fıkıh…
…Burhânüşşerîa lakabı ile mâruf dedesi Mahmûd b.…
…Flügel, Kashf al-ẓunūn: Lexicon Bibliographicum et…
…Seyyid Şerîf el-Cürcânî’nin kelâm ilminin en seçkin…
…baʿżı mevâżiʿi’l-Mevâḳıf fi’l-kelâm başlığını taşıyan bir…
…Risâle fî taṣvîri’l-heyûlâ . Kelâm ilminin bahisleri içine de…
…Müellifin ilmî liyakatini ispat eden bu eseri onu…
…Tûsî’nin, yaygın ismi Tecrîdü’l-ʿaḳāʾid olan…
…Tecrîdü’l-ʿaḳāʾid olan Tecrîdü’l-kelâm adlı eserine…
…olan Tecrîdü’l-kelâm adlı eserine hâşiyedir.…
…ve itirazlarını belirterek kelâm ilminin çeşitli konularını…
...

…veren Sehâvî’nin ( eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , IX, 79), onun daha çok…
…Arap dili, meânî, beyan, kelâm, fıkıh usulü ve aklî…
…Hişâm en-Nahvî’nin Muġni’l-lebîb adlı eserinin nahiv…
…et-Tilimsânî’den Muġni’l-lebîb ’i okuyup icâzet aldı…
…es-Süyûtî Naẓmü’l-ʿiḳyân li-aʿyâni’l-aʿyân adlı…
…kendi eliyle yazdığı Muġni’l-lebîb ’in bir nüshasını Fâtih’e…
…söylemiştir ( eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , III, 128). Süyûtî, Kâtib…
…Bağdatlı İsmâil Paşa ve Leknevî gibi müellifler Sehâvî’nin…
…dili ve edebiyatı, mantık, kelâm, tefsir, fıkıh ve usulü…
…dîbâceti’ş-Şerḥi’l-cedîd li’t-Tecrîd . Ali Kuşçu’nun…
…li’t-Tecrîd . Ali Kuşçu’nun Tecrîdü’l-kelâm ’a yazdığı şerhin…
…. Ali Kuşçu’nun Tecrîdü’l-kelâm ’a yazdığı şerhin giriş…
…. Bir nüshası Leiden Üniversitesi…
…. Rü’yetullah ve kelâm sıfatına dair Farsça bir…
…. Bir nüshası Londra’da India Office kütüphanesinde…
…447. Sehâvî, eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ , III, 127-128; VI,…
…Esmâʾü’l-kütübi’l-mütemmim li-Keşfi’ẓ-ẓunûn (nşr.…
…, II, 208-209. Leknevî, el-Fevâʾidü’l-behiyye ,…
…in the John Rylands Library , Manchester 1934, nr. 694.…