…Adl, “doğru olmak, doğru davranmak,…
…Adl, “doğru olmak, doğru davranmak, adaletle…
…Adl, “doğru olmak, doğru davranmak, adaletle hükmetmek;…
…gelen bir masdardır. Ayrıca “doğruluk, hakkaniyet ve adalet”…
…Ayrıca “doğruluk, hakkaniyet ve adalet” anlamlarıyla isim…
…âdil” anlamında sıfat olarak da kullanılır. KELÂM.…
…hüsnâ) biri. Adl, Allah’ın doksan dokuz ismini sayan esmâ-i…
…biri. Adl, Allah’ın doksan dokuz ismini sayan esmâ-i hüsnâ…
…hadisinde (bk. Tirmizî, “Daʿavât”, 82) yer alır. Kur’ân-ı…
…yirmi sekiz âyette geçerse de bunların hiçbirinde Allah’ın…
…“adl” mânasına gelen kıst da Kur’an’da ve hadislerde…
…gelen kıst da Kur’an’da ve hadislerde Allah’a izâfe…
…10/4, 47, 54; Tirmizî, “Daʿavât”, 82; İbn Mâce, “Duʿâʾ”, 10).…
…“Daʿavât”, 82; İbn Mâce, “Duʿâʾ”, 10). Yine adl ve adalete…
…Mâce, “Duʿâʾ”, 10). Yine adl ve adalete yakın bir mâna ifade…
…(bk. el-A‘râf 7/87) ve ahkemü’l-hâkimîn (bk.…
…Allah’a adl sıfatını vermeyi münasip görmüş olup…
…şüphe edilebilir” tarzında D. B. Macdonald tarafından…
…haktan başkasını söylemeyen ve yapmayan” anlamına gelir.…
…adl sıfatını, “Allah’ın her varlığa lâyık olduğu imkân ve…
...

…emretmek, tâlimat vermek; söz vermek” mânalarına…
…tâlimat vermek; söz vermek” mânalarına geldiği gibi,…
…antlaşma, yükümlülük, itimat veren söz” anlamlarına da gelir.…
…veren söz” anlamlarına da gelir. Ahidde hem yemin, hem…
…gelir. Ahidde hem yemin, hem de kesin söz verme anlamı…
…hem yemin, hem de kesin söz verme anlamı vardır. Yemin ahdin…
…de kesin söz verme anlamı vardır. Yemin ahdin dinî ve kutsî…
…anlamı vardır. Yemin ahdin dinî ve kutsî yönünü, söz verme…
…vardır. Yemin ahdin dinî ve kutsî yönünü, söz verme de…
…dinî ve kutsî yönünü, söz verme de ahlâkî yönünü teşkil…
…ve kutsî yönünü, söz verme de ahlâkî yönünü teşkil eder.…
…ihtiva ettiği için, yahudi ve hıristiyan kutsal…
…kitaplarına Ahd-i Atîk ve Ahd-i Cedîd denilmiş, İslâm…
…Ahd-i Atîk ve Ahd-i Cedîd denilmiş, İslâm devletinin hâkimiyeti…
…Ahd-i Cedîd denilmiş, İslâm devletinin hâkimiyeti altında yaşamak…
…tabiri kullanılmıştır. DİNLER TARİHİ. Ahd-i Atîk’in…
…, Yunanca tercümesinde diatheke olarak kullanılan ahid…
…ahid “ittifak, anlaşma ve sözleşme” anlamlarına…
…anlamlarına gelmektedir ve Ahd-i Atîk’te Allah ile…
…etmektedir. Allah, çeşitli dönemlerde insanlarla ahid yapmıştır.…
...

…gibi mânalara gelen hulk veya huluk kelimesinin…
…İslâmî kaynaklarda hulk ve ahlâk terimleri genellikle…
…terimleri genellikle iyi ve kötü huyları, fazilet ve…
…iyi ve kötü huyları, fazilet ve rezîletleri ifade etmek…
…özellikle iyi huylar ve faziletli davranışlar…
…iyi huylar ve faziletli davranışlar hüsnü’l-huluk,…
…, kötü huylar ve fena hareketler ise…
…çeşitli alanlarıyla ilgili davranış ve görgü kurallarına,…
…alanlarıyla ilgili davranış ve görgü kurallarına,…
…terbiyeli, kibar ve takdire değer davranış…
…terbiyeli, kibar ve takdire değer davranış biçimlerine,…
…kibar ve takdire değer davranış biçimlerine, bunlara dair…
…biçimlerine, bunlara dair öğüt verici kısa ve hikmetli…
…bunlara dair öğüt verici kısa ve hikmetli sözlere ve…
…dair öğüt verici kısa ve hikmetli sözlere ve bu…
…kısa ve hikmetli sözlere ve bu sözlerin derlendiği…
…sözlere ve bu sözlerin derlendiği eserlere edep veya âdâb…
…derlendiği eserlere edep veya âdâb da denilmiştir.…
…eserlere edep veya âdâb da denilmiştir. İslâmî…
…edep veya âdâb da denilmiştir. İslâmî literatürde edep…
...

…hadis, İslâm hukuku, Arap dili, kelâm ve tasavvuf gibi ilim…
…hukuku, Arap dili, kelâm ve tasavvuf gibi ilim…
…kelâm ve tasavvuf gibi ilim dallarında da hakkında farklı görüş ve…
…gibi ilim dallarında da hakkında farklı görüş ve…
…da hakkında farklı görüş ve yorumların ortaya konulduğu…
…kastedildiğini açıklamak ve bu bağlamda ortaya çıkan…
…anlamda yedi sayısını ya da kinaye olarak çokluğu ifade…
…I, 211). Kur’an Arap diliyle inzâl edilmiştir. Arap dili…
…inzâl edilmiştir. Arap dili de çok sayıda lehçeden…
…inzâl edilmiştir. Arap dili de çok sayıda lehçeden oluşur.…
…kullanmaktaydı. Çünkü o dönemde Mekke’de bulunan kabilelerin…
…Kureyş kabilesine bağlıydı ve halk lehçe yönünden homojen…
…(İbn Hişâm, I, 133-134). Dolayısıyla bu dönemde Kur’an’ın hangi…
…I, 133-134). Dolayısıyla bu dönemde Kur’an’ın hangi lehçeyle…
…bir farklılık söz konusu değildi. Ancak Medine’ye hicretin…
…ardından Kureyş lehçesi dışında farklı lehçeler kullanan…
…kullanan Arap kabileleri ve (aslen Arap olmayıp…
…İranlı, Rum vb. birçok etnik ve dinî kökene sahip insanlar…
…Rum vb. birçok etnik ve dinî kökene sahip insanlar…
…insanlar müslüman topluma dahil olunca bazı sorunlar ortaya…
...

…Akaid, “düğümlemek” mânasındaki akd kökünden…
…Aynı kökten türetilen ve “iman” ile eş anlamlı olarak…
…kullanılan i‘tikad ise “düğüm atmışçasına bağlanmak, bir…
…gönülden benimsemek” demektir. Bu durumda akîde “gönülden…
…benimsemek” demektir. Bu durumda akîde “gönülden bağlanılan…
…gelir; bir terim olarak da “inanılması zaruri olan…
…(iman esası, mü’menün bih) diye tarif edilebilir. Buna göre…
…Buna göre akaid, “İslâm dininin temel kaideleri, inanılması…
…kaidelerden bahseden ilme de akaid ilmi denilmiştir.…
…bahseden ilme de akaid ilmi denilmiştir. Akîde kavramı melek…
…gibi belli bir mezhebin veya bir mezhebi temsil eden…
…ilgili özel telakki ve anlayışını ifade etmek üzere…
…anlayışını ifade etmek üzere de kullanılır; Mâtürîdî’nin…
…ihtiva eden bazı risâlelerin de adı olmuştur;…
…İslâm inancına göre ilâhî dinlerin akîde esasları, aslında…
…akîde esasları, aslında vahye dayalı dinlerde ilk…
…esasları, aslında vahye dayalı dinlerde ilk peygamber Hz.…
…aslında vahye dayalı dinlerde ilk peygamber Hz. Âdem’den…
…Hz. Muhammed’e kadar değişikliğe uğramamıştır. Kur’ân-ı…
…İslâm öncesi ilâhî dinlerin akîdelerinde bazı tahrifler…
...

…3 mil uzağında bulunan ve Mûsâ b. Ca‘fer tarafından…
…) köyünde 214 (829) yılında doğdu. Babası Muhammed el-Cevâd…
…et-Takī, annesi Semâne veya Sûsen adında Mağribli bir…
…kızı Ümmü’l-Fazl olduğu da rivayet edilir. Künyesi…
…en meşhur lakapları Hâdî ve Nakī’dir. Bunlardan başka…
…Emîn, Murtazâ lakaplarıyla da anılır. Bağdat…
…imam olarak tanıdı. Avfî, Deylemî, Muhammed b. İsmâil…
…Âişe (veya Aliyye) adlarında dört oğlu ve bir kızı olan Ali…
…Aliyye) adlarında dört oğlu ve bir kızı olan Ali…
…sekizinci kuşakta Hz. Fâtıma ve Hz. Ali’ye ulaşır.…
…Kendisinden sonra ise Hasan ve Ca‘fer’le devam eder.…
…sonra ise Hasan ve Ca‘fer’le devam eder. Ca‘fer, kardeşi Hasan…
…kardeşi Hasan el-Askerî’nin vefatından sonra imamlık iddiasında…
…arasında Ca‘fer el-Kezzâb diye tanınır. Aynı zamanda bir…
…olan Ali el-Hâdî, Halife Vâsiḳ ve Mu‘tasım devirlerinde…
…Ali el-Hâdî, Halife Vâsiḳ ve Mu‘tasım devirlerinde…
…Halife Vâsiḳ ve Mu‘tasım devirlerinde Medine’de ömrünü zühd ve…
…Medine’de ömrünü zühd ve takvâ içinde ilimle…
…Kur’an, hadis, akaid ve fıkıh dersleri okutarak…
…hadis, akaid ve fıkıh dersleri okutarak geçirmiştir. Ancak…
...

…, “ʿamel” md.), “canlı varlığın gayeli olarak yaptığı iş”…
…gayeli olarak yaptığı iş” diye de tarif edilmiştir. Buna…
…olarak yaptığı iş” diye de tarif edilmiştir. Buna göre…
…göre amel fiil kelimesinden daha özel bir mâna ifade eder.…
…eder. Çünkü fiil, bilgisiz ve gayesiz olarak yapılan…
…olarak yapılan işleri de kapsamaktadır (bk. Râgıb…
…“fiʿl” md.leri). Ayrıca dinî literatürde amel kelimesi…
…giderek “emir, tavsiye veya yasaklara konu olan, sonunda…
…konu olan, sonunda ceza veya mükâfat bulunan tutum ve…
…veya mükâfat bulunan tutum ve davranış” anlamını kazanmış…
…mükâfat bulunan tutum ve davranış” anlamını kazanmış ve böylece…
…davranış” anlamını kazanmış ve böylece insanın her türlü…
…fiil kelimesine göre daha dar kapsamlı bir terim…
…fiil kelimesine göre daha dar kapsamlı bir terim halini…
…Öte yandan amel, aslında söz ve inanmayı da içine alır.…
…aslında söz ve inanmayı da içine alır. Nitekim pek çok…
…alır. Nitekim pek çok âyet ve hadiste amel terimi…
…amel terimi genellikle sözlü davranışları da kapsayacak şekilde…
…sözlü davranışları da kapsayacak şekilde…
…(bk. Buhârî, “Tevḥîd”, 47; Dârimî, “Riḳāḳ”, 28), gerekse başta…
...

…Temîm veya Ukayl kabilesinin…
…Ebû Mervân künyeleriyle de anılır. Hayatı hakkında…
…Sind menşeli olma ihtimali daha kuvvetli görünmektedir. 80…
…80 (699) yılında Belh’te doğduğu nakledilirse de aynı tarihte…
…Belh’te doğduğu nakledilirse de aynı tarihte Basra’da…
…de aynı tarihte Basra’da doğduğunu bildiren rivayetler de…
…bildiren rivayetler de vardır ve bu ikinci görüşün…
…bildiren rivayetler de vardır ve bu ikinci görüşün tercih…
…rivayetler de vardır ve bu ikinci görüşün tercih…
…edilmesi mümkündür. Çünkü dedesi Bâb, Abdullah b. Semüre…
…Babası ise önceleri dokumacılıkla uğraşırken daha sonra…
…dokumacılıkla uğraşırken daha sonra Haccâc’ın emrinde…
…çalışanlar arasına katıldı. Dokumacılık mesleğini babasından öğrenen…
…tesirler icra edecek olan ve Basra’da kumaş tüccarlığı…
…kumaş tüccarlığı yapan Vâsıl b. Atâ ile bu sayede…
…Genç yaşta Hasan-ı Basrî’nin ders halkasına katıldı ve uzun…
…ders halkasına katıldı ve uzun yıllar bu derslere…
…katıldı ve uzun yıllar bu derslere devam ederek onun en gözde…
…ve uzun yıllar bu derslere devam ederek onun en gözde…
…Ebü’l-Âliye, Ebû Kılâbe ve Fazl b. Îsâ’dan da ders…
...

…Arapça’da azâb “terketmek, vazgeçmek, vazgeçirmek” gibi mânalara…
…azâb “terketmek, vazgeçmek, vazgeçirmek” gibi mânalara gelen azb…
…isim olup “işkence, eziyet ve elem” anlamında kullanılır.…
…anlamında kullanılır. Elem ve ıstırapların bir kısmı…
…bir kısmı beden, bir kısmı da ruh üzerinde etkili olduğuna…
…göre azap hem maddî hem de mânevî bir elem ve ceza…
…maddî hem de mânevî bir elem ve ceza niteliği taşır.…
…niteliği taşır. Kur’an ve Hadiste Azap. Kur’an’da…
…türevleriyle birlikte 490 defa geçen azap, genellikle ilâhî…
…emirlere karşı gelenlere verilen cezanın adı olarak…
…geçen başka kelimeler de vardır. Bunlardan en çok…
…geçen başka kelimeler de vardır. Bunlardan en çok…
…, cehennem , ricz , be’s ve ikāb dır (Ebü’l-Bekā, s.…
…, ricz , be’s ve ikāb dır (Ebü’l-Bekā, s. 191). İlgili…
…göre ilâhî azap dünyada, kabir hayatında ve âhirette…
…dünyada, kabir hayatında ve âhirette olmak üzere üç…
…yaratıcısı, yöneticisi ve dolayısıyla sahibi olan…
…yaratıcısı, yöneticisi ve dolayısıyla sahibi olan Allah…
…olan Allah kullarından dilediğine azap etmeye muktedir olmakla…
…29/21) O azabının inkâra ve isyana karşılık olduğunu…
...

…olarak “bir şeyin bedeli ve karşılığı”, masdar olarak da…
…ve karşılığı”, masdar olarak da “iyi veya kötü olan bir fiil…
…masdar olarak da “iyi veya kötü olan bir fiil ve…
…“iyi veya kötü olan bir fiil ve davranışın tam ve yeterli…
…veya kötü olan bir fiil ve davranışın tam ve yeterli karşılığını…
…bir fiil ve davranışın tam ve yeterli karşılığını vermek”…
…tam ve yeterli karşılığını vermek” anlamına gelir. İslâm…
…terim olarak biri genel, diğeri özel olmak üzere başlıca iki…
…görülür. Sözlük anlamıyla da bağlantılı olan genel…
…olan genel anlamda ceza, dünyevî veya uhrevî mahiyette…
…genel anlamda ceza, dünyevî veya uhrevî mahiyette özendirici…
…uhrevî mahiyette özendirici veya caydırıcı müeyyideden…
…ibarettir. Özel anlamda ise dünyada hukuk düzeni tarafından…
…anlamda ise dünyada hukuk düzeni tarafından suçluya…
…suçluya uygulanacak maddî ve mânevî müeyyideyi ifade…
…Bu mânadaki cezayı Arap dilinde ukūbet kelimesi, ceza…
…ise el-fıkhü’l-cinâî veya et-teşrîu’l-cinâî…
…karşılamaktadır. İslâm dini iman, ibadet, muâmelât ve…
…dini iman, ibadet, muâmelât ve ahlâk alanlarındaki…
…bunlarla ilgili emir ve yasakların ihlâlini önlemek,…
...