…inanmasını ve ilâhî birer lutuf olan bu nimetlerden…
…(bk. er-Ra‘d 13/2; Lokmân 31/29; Fâtır 35/13; ez-Zümer…
…Allah Teâlâ kullarına lutfettiği nimetlerini hatırlatırken…
…14/33; el-Enbiyâ 21/33; Lokmân 31/29). İnsan akıl gücüyle…
…düşünceler esas itibariyle Zîcü’s-Sindhind ve Zîcü’ş-şâh…
…Zîcü’s-Sindhind ve Zîcü’ş-şâh ’ta bulunur. Bu…
…olduğu kabul ediliyordu. Louis Pierre Eugene Amélie…
…Bugün elimizde bulunan zîc lerde, özellikle Hârizmî, Fergānî,…
…zîc lerde, özellikle Hârizmî, Fergānî, Bettânî ve…
…kadar yüksektir, meselâ Leibnitz dağı 8200 m. yüksekliktedir.…
…çekim kuvvetinden kurtulması lâzımdır. Bunun sonucu olarak…
…sonucu olarak moleküllerin limit hızı geçecek hızlara sahip…
…astronom ve matematikçi Hârizmî tarafından düzenlenmiştir.…
…) “arslanın gözü”, cancri-Leonis; el-cebhe ( الجبهة )…
…( الجبهة ) “arslanın alnı”, leonis; ez-zübre ( الزبرة )…
…الزبرة ) “arslanın yelesi”, leonis; es-sarfe ( الصرفة ) “hava…
…الصرفة ) “hava değişikliği”, leonis; el-avvâ’ ( العوّاء )…
…الزبانى ) “akrebin kıskacı”, librae; el-iklîl ( الإكليل ) “taç”,…
…el-iklîl ( الإكليل ) “taç”, librae; el-kalb ( القلب ) “akrebin…
…Gerçekten de her ne kadar Hârizmî’nin cetvellerinde hesap edilen…
...

…önce ise Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî (ö. 232/847’den sonra),…
…Yine bu dönemde, aralarında Zîcü’ş-Şâh ve Âyînnâme gibi…
…gelmemiştir. Daha sonra Hârizmî Batlamyus’un Geographia…
…(nşr. Hans von Mžik, Leipzig 1926) adlı eserinde Yunan…
…uyan tarifler vermiştir. Hârizmî’nin bu haritası yeniden…
…, Dushanbe-Srinagar 1985). Hârizmî’nin çalışma metodunu sürdüren…
…arasında). Yazar genellikle Hârizmî’yi takip etti; ancak birçok…
…ekledi. İbn Serâbiyûn ayrıca Hârizmî’nin eserinde bulunmayan bir…
…meydana getirdiği ez-Zîcü’l-mümteḥan adlı eseriyle…
…olan en önemli eseri ez-Zîcü’l-Ḥâkimiyyü’l-kebîr ’dir.…
…gözlemlerinden faydalanarak Zîcü’l-Faḫrî adlı eseri telif…
…(nşr. de Goeje, BGA , VI, Leiden 1889). Bu eser, daha sonraki…
…Raporları ve Denizcilik Literatürü. Bu dönemdeki coğrafya…
…Bu dönemdeki coğrafya literatürü, sultanlar tarafından Asya…
…Kitâbü ʿAcâʾibi’l-Hind ( Livre de Merveilles de l’Inde ,…
…( Livre de Merveilles de l’Inde , Arapça metnin neşri P. A.…
…metnin neşri P. A. van der Lith, Fransızca tercümesi Marcel…
…tercümesi Marcel Devic, Leiden 1883-1886) adlı eser de…
…Bu tür eserlere meşhur Elf leyle ve leyle de (binbir gece…
…meşhur Elf leyle ve leyle de (binbir gece masalları)…
...

…olup “mühendis” ve “hâsib” lakaplarıyla da tanınır; hayatı hakkında…
…’inde ayrıntılı bir listesi bulunan eserlerinin bir…
…eden kitabı ve Ebû Ca‘fer el-Hârizmî’nin cebir kitabına ait şerhi…
…şunlardır: 1. ez-Zîcü’ş-şâmil . Çeşitli yazma…
…el-Kûmnâtî tarafından ez-Zîcü’l-kâmil adıyla şerhedilmiş…
…kadar ele geçmemiş olan ez-Zîcü’l-vâżıḥ adlı kitabının aynı…
…bulunan (nr. 1138) kitabı L. A. Sédillot kısmen…
…fi’l-murabbaʿât . Kare vefk ler üzerine kaleme alınmış bir…
…1365 hş., s. 154-169. L. A. Sédillot, “Découverte de…
…A. Sédillot, “Découverte de la variation par Aboul-Wefā”,…
…309-359. Carra de Vaux, “L’Almageste d’Abū’l-Wéfā Al-Būzdjānī”,…

…kişiydi. Eserleri. 1. Zîcü’s-Sind-Hind el-Kebîr . Abbâsî…
…adlı büyük zîcinden naklen Zîcü’s-Sind-Hind el-Kebîr ’in…
…ya da İslâm astronomi literatüründeki adıyla Zîcü’s-Sind-Hind…
…literatüründeki adıyla Zîcü’s-Sind-Hind veya…
…Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî tarafından kısaltılıp tâdil…
…noktaları gibi konular Zîcü’s-Sind-Hind el-Kebîr…
…yüksek denklemler aslında Zîcü’ş-şâh ’tan çıkarılmıştır.…
…’tan çıkarılmıştır. Zîcü’s-Sind-Hind el-Kebîr ’in aslı…
…4. Kitâbü’l-Miḳyâs li’z-zevâl . Öğle vaktinin tayin…
…söylemektedir. 9. ez-Zîcü’l-ḳadîm fî fünûni’t-taʿdîl…
…Astronomical Instruments , London 1987, s. XVIII/200 (not 29),…

…de anılır. Habeş onun adı mı lakabı mı olduğu kesin olarak…
…tahmin edilmektedir. Hâsib lakabı ise onun matematikçiliğiyle…
…birleştirip test ettiği ez-Zîcü’l-mümteḥan ’ından…
…Ebü’l-Hasan İbn Yûnus, ez-Zîcü’l-Ḥâkimiyyü’l-kebîr adlı…
…“hakîm” diye söz ederek ez-Zîcü’l-mümṭehan ’ına atıflar…
…s. 196-198). Bîrûnî’nin ez-Zîcü’l-mümṭehan ’a gösterdiği ilgi…
…cetvellerini hazırlayan Hârizmî’yi takip ederek 0 = 0; 0°, 0;…
…menkūs” terimini kullanan Hârizmî’den daha ileri giderek bunların…
…cetvelidir. 2. ez-Zîcü’l-mümteḥan . En meşhur eseri…
…(yk.bk.). 3. ez-Zîcü’d-Dımaşḳī . Sâlih Zeki…
…. Sâlih Zeki ez-Zîcü’l-mümteḥan ile aynı eser…
…iki nüshasından, içinde ez-Zîcü’l-mümteḥan ’a çeşitli…
…[İng.] , III, 8). 4. ez-Zîcü’ṣ-ṣaġīr . Zîcü’ş-şâh adıyla…
…8). 4. ez-Zîcü’ṣ-ṣaġīr . Zîcü’ş-şâh adıyla da anılan eser…
…akla getirmektedir. 5. ez-Zîcü’l-Meʾmûnî . Sâlih Zeki,…
…ulaşmayan bu eserin ez-Zîcü’d-Dımaşḳī gibi…
…ez-Zîcü’d-Dımaşḳī gibi ez-Zîcü’l-mümteḥan ’la aynı eser…
…gibi ez-Zîcü’l-mümteḥan ’la aynı eser olduğunu…
…Tenkitli neşri R. Lorch ve P. Kunitzsch tarafından…
…ve’l-ʿamel bihâ li-Ḥabeş bin ʿAbdullāh…
...

…Muhammed b. Ahmed el-Hârizmî ile karıştırılmıştır.…
…ile karıştırılmıştır. Latince kaynaklarda adı Alkarismi,…
…Sâid el-Endelüsî bir yerde Hârizmî, iki yerde Ebû Ca‘fer olarak…
…Bekir Muhammed b. Abbas el-Hârizmî’nin künyesiyle…
…“Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî’den rivayet edildiği üzere...”…
…edildiği üzere...” diyerek Hârizmî’den nakilde bulunur; 232…
…astrologları sayar ve Hârizmî’nin adını Muhammed b. Mûsâ…
…adını Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî el-Mecûsî el-Kutrabbüllî…
…nisbesine bakarak Hârizmî’nin Bağdat yakınlarındaki…
…olduğunu söylemekte, Mecûsî lakabından da Zerdüşt dinine mensup…
…ifadesinin en azından Hârizmî’nin gençliğinde Zerdüşt dinine…
…eserinde iki defa zikrettiği Hârizmî’nin adını yukarıda da ifade…
…yazarken Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî’den sonra gelen “el-Mecûsî…
…, VIII, 609; IX, 151). Hârizmî’nin tarihteki şöhretinin aksine…
…Mevcut bilgilere göre Hârizmî Bağdat’ta yaşamış ve Me’mûn…
…tarihî kaynaklarda, astronom Hârizmî’nin Vâsiḳ’ın hilâfetinin ilk…
…verdiği bilgilerden Hârizmî’nin de Halife Vâsiḳ zamanında…
…hasta yatağında aralarında Hârizmî’nin de yer aldığı ünlü…
…(Taberî, IX, 151). Buna göre Hârizmî’nin 232 (847) yılından sonra…
…Eserleri. 1. Zîcü’s-Sind-Hind (Zîcü’l-Ḫârizmî)…
...

…bildiğini kaydetmekte, onun Zîcü’ṣ-ṣafâʾiḥ ve…
…en mükemmeli kabul edilen Zîcü’ṣ-ṣafâʾiḥ olduğunu…
…Ebü’l-Cûd Muhammed b. Leys, Ömer Hayyâm ve Nasîrüddîn-i…
…adlı eserinin Kustâ b. Lûkā tercümesinden esinlenerek ve…
…tercümesinden esinlenerek ve Hârizmî-Ebû Kâmil cebrine (bk.…
…ve Ebü’l-Cûd b. Leys gibi İslâm…
…çözümsüz denklemler listesinde on sekizinci, Bahâeddin…
…Bahâeddin el-Âmilî’nin listesinde ise ikinci denklem olarak…
…iken Benî Mûsâ’nın kitabının Latince tercümesinde bunlar mevcut…
…daha sonra Avrupa’da Levi ben Gerson (ö. 1344) ve…
…sur plusieurs ouvrages de Leónard de Pise”, Atti dell’…
…Pontificia de’ Nuovi Lincei , XIV [Roma 1861], s.…
…Nasr İbn Irâk’ın, Hâzin’in Zîcü’ṣ-ṣafâʾiḥ ’i (aş.bk.) üzerine…
…Risâle fî taṣḥîḥ mâ vaḳaʿa li-Ebî Caʿfer el-Ḫâzin…
…B) Astronomi. 1. Zîcü’ṣ-ṣafâʾiḥ . Hâzin’in en iyi…
…Risâle fî taṣḥîḥi mâ vaḳaʿa li-Ebî Caʿfer el-Ḫâzin…
…açısından incelenmiştir ( Les mathématiques , s. 779-836).…
…(nşr. J. J. Witkam), Leiden 1989, s. 59. İbn Haldûn,…
…New York 1953, II, 685. T. L. Heath, The Books of…
…1989, s. 235-265. a.mlf., Les mathématiques…
...

…alanında tercüme edilen ve Latince Data adıyla tanınan ikinci…
…Gerardo tarafından Liber Thabit de figure alchata…
…de figure alchata adıyla Latince’ye çevrilmiştir. Nasîrüddîn-i…
…III. (IX.) Yüzyıl. Hârizmî’nin, Bâbü’l-misâḥa min…
…Ktp., I, nr. 943/5; Leiden Ktp., nr. 979),…
…fi’l-müṣâdereti’l-meşhûre li’l-Öḳlîdis ; Ebü’l-Vefâ…
…min Kitâbi’l-Meʾḫûẕât li’l-Arşimîdis (Bibliothèque…
…İslâm matematikçileri Hârizmî’den itibaren cebri geometri…
…/ sin B = sin c / sin C. ez-Zîcü’l-kebîrü’l-Ḥâkimî müellifi…
…daha sonra keşfedilen logaritmik hesap sisteminde önemli bir…
…daha sonra İbrânîce ve Latince’ye tercüme edilmiştir.…
…Elementler ’i üzerine Levi ben Gerson (XIV. yüzyıl),…
…1594’te Roma’da, 1657’de Londra’da basılmış ve J. Wallis ile…
…Euclidis elementorum libri XV , Cologne 1596. J.…
…quinto et definitione quinta lib. 6 Euclidis”, Opera…
…, Milan 1733. F. Woepcke, L’algèbre d’Omar Alkhayyámi: publiée,…
…, s. 21, 363. A. Mieli, La science arabe , Leiden 1938.…
…Mieli, La science arabe , Leiden 1938. E. B. Plooij,…
…1964, s. 288-295. a.mlf., Les mathématiques arabes (trc.…
…An Illustrated Study , London 1976. Halîl Câvîş,…
...

…kurulmuştur. Bu durum, Latince’de kökü çakıl taşı ile alâkalı…
…kelimesinde ve bu kelimeyi Latince’den alan İngilizce ve Fransızca…
…sistemini kullanmışlardır. “Logistika” adını verip “aritmetika”dan…
…gelen ve Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî tarafından geliştirilen…
…kol olarak zikredilebilir. Hârizmiyât, bu tekniğin düzenleyicisi…
…Muhammed b. Mûsâ el-Hârizmî (ö. 232/847’den sonra) başta…
…geliştirmiştir. Hârizmî’nin Hint hesabı tekniğini…
…Bathlı Adelard tarafından Latince’ye tercüme edilmiş, arkasından…
…eseri Katalanca’dan Liber algorismi adıyla tekrar…
…algorismi adıyla tekrar Latince’ye aktarmıştır. Domingo…
…başlıklarına bakıldığında Hârizmî’nin tasnifinin Hint hesabından…
…edilebilir. Ancak mevcut Latince nüshada konu başlıkları…
…kaynaklanmaktadır. Latince nüshanın müstensihinin…
…rakamlarla doldurmuştur. Hârizmî’nin zihin hesabını konu alan…
…de bugüne gelmemiştir. Hârizmî’den sonra yine aynı isimde…
…bir kitap yazılmış ve bunun Liber augmenti et diminutionis…
…et diminutionis adındaki Latince tercümesi günümüze…
…zannedilmektedir, ancak Hârizmî’ye de ait olabilir.…
…Hârizmî’ye de ait olabilir. Hârizmî’nin hesap alanında iki eser…
…olarak anılmışlardır. Latince eserlerde bu iki grup hesap…
...

…bulduğu anlaşılmaktadır. Latince’ye çevrilen eserlerinde adı…
…Cremonalı Gerard tarafından Liber de crepusculus adıyla…
…Liber de crepusculus adıyla Latince’ye çevrilmiştir; halen her…
…asılları mevcut değildir. Liber de crepusculus XVI.…
…etmiş, onun bu çalışması Latin Ortaçağı’nda ve Rönesans’ta…
…Müellifin ez-Zîcü’l-Ceyyânî diye bilinen eseri…
…diye bilinen eseri Latince’ye Liber tabularum Iahen cum…
…bilinen eseri Latince’ye Liber tabularum Iahen cum regulis…
…eleştirdiği görülür; meselâ Hârizmî ve Batlamyus’un burçların…
…kaynaklarına dayanmaktadır. Libros del saber ’de İbn Muâz’ın…
…çalışmaları arasında Latince’ye Tabula residuum…
…Biblioteca Medicea Laurenziana’da (Or., nr. 152) kayıtlı…
…Rashed – Regis Morelon), London 1996, I, 244, 258, 265,…
…“The Authorship of the Liber de crepusculis”, ISIS ,…
…de crepusculis”, ISIS , LVIII (1967), s. 77-85. a.mlf.,…
…on Codex Biblioteca Mediccea-Laurenziana Or. 152”, MTUA , I/2…
…J. Samso, “Notas sobre la trigonometría esférica de…
…68-77. A. Mark Smith, “The Latin Version of Ibn Mu‘ādh’s…