Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

TECELLÎ التجلّي
Hakk’ın varlığının çeşitli mertebelerde zuhur etmesi, sâlikin keşf yoluyla bu zuhuru idrak etmesi anlamında tasavvuf terimi.

ZUHÛR الظهور

bk. TECELLÎ; VAHDET-i VÜCÛD

CİLVE الجلوة
İlâhî tecellî anlamında tasavvuf terimi.

BEYT البيت
İlâhî hakikat ve sırların tecelli ettiği yer olan kalp anlamında tasavvuf terimi.

TAAYYÜN التعيّن

Eşyanın Hakk’ın zâtından zuhur ve tecellî yoluyla ortaya çıkması anlamında tasavvuf terimi.bk. TECELLÎ التجلّي

FEYİZ الفيض
Bütün bilgilerin ve varlıkların Allah’tan zuhur ve tecelli etmesi anlamında tasavvuf terimi.

MAZHAR المظهر

Hakk’ın sıfat, isim ve fiillerinin zuhur ve tecelli ettiği yer anlamında tasavvuf terimi.bk. TECELLÎ التجلّي

HAŞYET خشيت

Kulun işlediği günahlar sebebiyle veya Allah’ın celâl sıfatlarının kendinde tecelli edeceği düşüncesiyle kalbinde duyduğu endişe.bk. HAVF الخوف

LEVÂİH اللوائح

Seyrüsülûkün başlarında olan dervişlerde meydana gelen kısa süreli mânevî aydınlanma (tecellî) anlamında tasavvuf terimi.bk. LEVÂMİ‘ اللوامع

NİKĀB النقاب

Kul ile Hak arasına giren, âşıkı mâşuktan ayıran engel; ilâhî hakikatlerin sâlikin kalbinde tecelli etmesini önleyen maddî sûretlerin izi anlamında tasavvuf terimi.bk. HİCAB الحجاب

FUÂD الفؤاد

İlâhî tecellileri seyretme mahalli anlamında kullanılan bir tasavvuf terimi.bk. KALB القلب

HAYAT الحياة
İlâhî tecellîlere mazhar olan ruhun bu sayede kavuştuğu yeni yaşama tarzı için kullanılan bir tasavvuf terimi.

ISTILÂM الاصطلام
İlâhî tecellinin etkisiyle sâlikin kendinden geçmesi anlamında bir tasavvuf terimi.

TELVÎN التلوين
Hakk’ın tecellîlerinin farklılaşması ile kulun halinin devamlı değişmesi anlamında bir tasavvuf terimi.

EHL-i ZEVK أهل الذوق

Mazhar olduğu tecellinin eserinin ruh ve kalp makamından nefis ve tabiat makamına inişini yaşayarak, duyarak ve tadarak bilen sâlik için kullanılan tasavvuf terimi.bk. ŞÜRB الشرب

İNSÂN-ı KÂMİL الإنسان الكامل
Allah’ın her mertebedeki tecellilerine mazhar olan insan anlamında tasavvuf terimi.

MÜŞÂHEDE المشاهدة
Allah’ın zuhur ve tecellilerini görme anlamında tasavvuf terimi.

TESLİM التسليم

Sâlikin Hakk’ın bütün tecellilerini gönül rızasıyla kabul etmesi anlamında tasavvuf terimi.bk. TEVEKKÜL التوكّل

DEHŞET الدهشة
Hakk’ın heybet, azamet ve celâl tecellileriyle ansızın karşılaşan sâlikin şaşırıp kalma halini ifade eden tasavvuf terimi.

EFRÂD أفراد

Hz. Peygamber’e en mükemmel şekilde uyarak ferdiyet tecellisine mazhar olduğu ve kutbun gözetimi dışında bağımsız hareket ettiği ileri sürülen velîler için kullanılan tasavvuf terimi.bk. RİCÂLÜ’l-GAYB رجال الغيب