CENAZE GÜLBANGİ - TDV İslâm Ansiklopedisi

CENAZE GÜLBANGİ

Müellif: NURİ ÖZCAN
CENAZE GÜLBANGİ
Müellif: NURİ ÖZCAN
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1993
Erişim Tarihi: 08.11.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/cenaze-gulbangi
NURİ ÖZCAN, "CENAZE GÜLBANGİ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/cenaze-gulbangi (08.11.2024).
Kopyalama metni

“Gül sesi” anlamında Farsça bir terkip olan gülbank veya gülbenk, özel olarak tertip edilmiş bazı dualar hakkında kullanılan genel bir tabirdir.

Saraylarda belirli bazı merasimler sırasında, tekkelerde çeşitli vesilelerle okunan gülbanklere daha çok Mevleviyye tarikatında rastlanmakta olup cenaze gülbangi bunlardan biridir. Vefat eden Mevlevîler’in defninden sonra kabrin başında halka olunarak şeyh efendi veya diğer bir tarikat büyüğünün idaresinde ism-i celâl çekilir, bunu zikri idare eden kişi tarafından yüksek sesle okunan gülbank takip eder, daha sonra hep bir ağızdan “hû” denilir ve baş kesilerek (bk. SEMÂ) kabirden dönülürdü.

Cenaze gülbanginin metni şöyledir: “Vakt-i şerîf hayrola, hayırlar fethola, şerler defola, derviş (...) merhum karındaşımızın rûh-i revânı şâd ü handân, mazhar-ı afv ü gufrân, garka-i garîk-i rahmet-i Yezdân, dâhil-i ravza-i rıdvân (nâil-i ravza-i rıdvân), hâcesi hoşnûd ola; medârında râhatı müzdâd ola (mekânında istirahati müzdâd ola), menzili mübârek ola, bâkîler selâmette kala, dem-i Hazret-i Mevlânâ, sırr-ı Şems-i Tebrîzî, kerem-i İmâm Alî hû diyelim hûûû.”


BİBLİYOGRAFYA

Mecmûa, Konya Mevlânâ Müzesi Ktp., nr. 1661, vr. 71b.

, I, 279, 685.

Abdülbaki Gölpınarlı, Mevlevî Âdâb ve Erkânı, İstanbul 1963, s. 19, 131.

a.mlf., Mevlânâ’dan Sonra Mevlevîlik, İstanbul 1983, s. 424.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1993 yılında İstanbul’da basılan 7. cildinde, 357-358 numaralı sayfalarda "CENAZE GÜLBANGI" başlığıyla yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER