https://islamansiklopedisi.org.tr/galib-b-abdullah
Kinâneoğulları’na mensup olduğu için Kinânî, onun alt kolları Leys ve Kelb kabilelerine nisbetle de Leysî ve Kelbî diye anılır. Hayatına dair fazla bilgi vermeyen kaynaklar, daha çok onun başarılı bir kumandan olarak katıldığı savaşlardan söz eder. Hz. Peygamber, 2. yılın 10 Şevvalinde (5 Nisan 624) Benî Süleym ve Gatafân kabilelerine Gālib b. Abdullah’ın kumandasında bir seriyye gönderdi. Düşmanı bozguna uğratan müslümanlar dört gün sonra pek çok ganimet elde ederek geri döndüler.
7. yılın Ramazan ayında (Ocak 629) Resûl-i Ekrem yine Gālib b. Abdullah kumandasında 130 kişilik bir birliği, Meyfaa mevkiinde oturan Uvâl ve Abd b. Sa‘lebe oğulları üzerine sevketti. Meyfaa Seferi diye anılan bu savaşta düşmanın ileri gelenleri öldürüldü ve ganimet elde edildi. 8. yılın Safer ayında ise (Haziran 629) Hz. Peygamber Gālib’i on, on dokuz veya altmış kişi olduğu rivayet edilen bir birliğin başında Mekke ile Medine arasındaki Kedîd bölgesinde ikamet eden, Kinâneoğulları’ndan Benî Leys’e mensup Mülevvihoğulları üzerine gönderdi. Bu kabileden birçok kişi Hendek Gazvesi’nde Medine’yi kuşatanlar arasında yer almıştı. Birlik ele geçirdiği ganimetlerle geri döndü. Medine’ye iki günlük mesafedeki Fedek yakınlarında oturan Mürreoğulları da Hendek Gazvesi’nde müşrik ordusunda yer almışlar, ayrıca 7 (628-29) yılında Beşîr b. Sa‘d kumandasındaki otuz kişilik birliğin yirmi sekiz mücahidini şehid etmişlerdi. Hz. Peygamber onları cezalandırmak amacıyla 8. yılın Safer ayında (Haziran 629) Zübeyr b. Avvâm’ın kumandasında 200 kişilik bir birlik hazırladı. Bu arada Mülevvihoğulları baskınından dönen Gālib b. Abdullah’ın başarılarını dikkate alan Resûl-i Ekrem, Mürreoğulları’na gönderilmek üzere hazırladığı birliğin başına Zübeyr b. Avvâm’ın yerine Gālib’i getirdi. Mürre Seferi diye anılan bu savaşta pek çok müşrik öldürüldü, birçok ganimet ve esir elde edildi.
Hz. Peygamber’in Mekke’nin fethinde yol güvenliğini sağlamakla görevlendirdiği Gālib b. Abdullah’ın Hz. Ömer devrinde Kādisiye Savaşı’nda önemli yararlıklar gösterdiği ve Hürmüz’ü öldürdüğü, Muâviye döneminde ise Ziyâd b. Ebîh tarafından 48 (668) yılında Horasan’a vali tayin edildiği kaynaklarda zikredilmektedir.
BİBLİYOGRAFYA
Müsned, III, 336, 467-468.
Ebû Dâvûd, “Cihâd”, 114.
Vâkıdî, el-Meġāzî, I, 5, 6; II, 723-727, 750-752.
İbn Hişâm, es-Sîre, IV, 623.
İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt, II, 119, 124-126.
İbn Habîb, el-Muḥabber, s. 117, 119, 120.
Buhârî, et-Târîḫu’l-kebîr, VII, 98-99.
Taberî, Târîḫ (Ebü’l-Fazl), II, 483; III, 22-23, 27-28, 154, 157, 494.
İbn Abdülber, el-İstîʿâb, III, 183.
İbnü’l-Esîr, Üsdü’l-ġābe (Bennâ), IV, 336.
İbn Seyyidünnâs, ʿUyûnü’l-es̱er, II, 147, 150-152.
İbn Hacer, el-İṣâbe, III, 183-184.
Şâmî, Sübülü’l-hüdâ, VI, 211, 217-223.
Diyarbekrî, Târîḫu’l-ḫamîs, II, 67.
Ziriklî, el-Aʿlâm, V, 303.
Mahmud Esad, İslâm Tarihi, s. 767.
Köksal, İslâm Tarihi (Medine), VIII, 32-42.
