HACCÂC b. YÛSUF b. MATAR - TDV İslâm Ansiklopedisi

HACCÂC b. YÛSUF b. MATAR

حجّاج بن يوسف بن مطر
Müellif: MAHMUT KAYA
HACCÂC b. YÛSUF b. MATAR
Müellif: MAHMUT KAYA
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1996
Erişim Tarihi: 13.11.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/haccac-b-yusuf-b-matar
MAHMUT KAYA, "HACCÂC b. YÛSUF b. MATAR", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/haccac-b-yusuf-b-matar (13.11.2024).
Kopyalama metni

Hayatı hakkında fazla bilgi yoktur. Kûfeli olduğu (İbnü’l-Kıftî, s. 46) Hârûnürreşîd, Emîn, Me’mûn ve Mu‘tasım’ın halifelik yıllarında (786-833) Bağdat’ta yaşadığı bilinmektedir. Me’mûn’un ilmî ve felsefî kitaplar temin etmek üzere Bizans imparatoruna gönderdiği beş kişilik heyette Haccâc da bulunuyordu (İbnü’n-Nedîm, s. 243). Öklid’in Elements adlı ünlü kitabını Uṣûlü’l-Hendese adıyla ilk defa Arapça’ya çeviren kişidir. Bu eseri önce Hârûnürreşîd, daha sonra Me’mûn için iki defa tercüme etmiş, bunlardan birincisine “el-Hârûnî”, ikincisine “el-Me’mûnî” denilmiştir; kaynaklar “el-Me’mûnî’nin daha başarılı ve kullanışlı olduğunu bildirmektedir (a.g.e., s. 265). Haccâc, Batlamyus’un el-Mecisṭî’sini de ilk çevirenler arasında yer almıştır ve Süryânîce’den yaptığı çalışmasını 829-830 yılları arasında tamamlamıştır (Sarton, I, 562). İbnü’n-Nedîm, bunlardan başka onun Aristo’nun Kitâbü’l-Mirʾât’ını da Arapça’ya çevirdiğini yazmaktadır (s. 252); ancak Aristo’nun bu adla anılan bir kitabı yoktur.


BİBLİYOGRAFYA

, s. 243, 244, 252, 265, 268.

, s. 46.

, s. 270.

, s. 9.

, I, 211; , I, 363.

, I, 562.

A. Mieli, La science arabe, Leiden 1966, s. 85.

, V, 225-226.

Ömer Ferruh, Târîḫu’l-ʿulûm ʿinde’l-ʿArab, Beyrut 1977, s. 127-128.

H. Necîb Abdurrahman, Dirâsât fî târîḫi’l-ʿulûm ʿinde’l-ʿArab, Musul 1977, s. 17.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1996 yılında İstanbul’da basılan 14. cildinde, 427 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER