https://islamansiklopedisi.org.tr/haris-b-murre
Tâbiînden olup Abdülkays kabilesine mensuptur. Tarih sahnesine ilk defa Hz. Ali’nin halifeliği zamanında çıkmıştır. Sıffîn Savaşı’nda Hz. Ali’nin sol cenah piyade birlikleri kumandanı olarak görev yapan Hâris (Nasr b. Müzâhim, s. 205), 37 (657-58) yılında Basra’dan çıkıp Nehrevan’a giden Hâricîler’den bir grubun yolda rastladıkları Abdullah b. Habbâb b. Eret ve hamile karısı ile Abdülkays kabilesinden üç kadını öldürdüklerine dair haberler üzerine olayı tahkik etmek için Hz. Ali tarafından Hâricîler’e elçi olarak gönderildi. Bazı tarihçiler, onun Nehrevan’da görüştüğü Hâricîler tarafından öldürüldüğünü kaydederse de (Taberî, V, 82; Mes‘ûdî, II, 415) bu doğru değildir.
Hâris b. Mürre, 39 (659) yılında Hz. Ali’nin emriyle Mekrân (Mükrân), Kandâbîl ve daha sonra Kîkan (bugün Pakistan’ın Kalat bölgesi) dağlarına akınlar yaptı ve çok miktarda ganimet ele geçirdi. Hz. Ali’nin öldürüldüğünü duyunca 41’de (661) Mekrân’a çekildi ve Muâviye’nin halife olduğunu öğrenmesi üzerine ordusuyla birlikte tekrar Kîkan’a döndü (42/662). Burada mahallî güçler tarafından pusuya düşürülerek ordusunun büyük bir kısmıyla birlikte öldürüldü. Kaynaklar onun cesur bir kumandan olduğunu kaydeder.
BİBLİYOGRAFYA
Nasr b. Müzâhim, Vaḳʿatü Ṣıffîn (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn), Kahire 1401/1981, s. 205.
Halîfe b. Hayyât, et-Târîḫ (Zekkâr), s. 214, 229.
İbn Habîb, el-Muḥabber, s. 154.
Belâzürî, Fütûḥ (Rıdvân), s. 421.
Taberî, Târîḫ (Ebü’l-Fazl), V, 82.
Mes‘ûdî, Mürûcü’ẕ-ẕeheb (Abdülhamîd), II, 415.
İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, III, 342, 391.
Ziriklî, el-Aʿlâm, I, 205.
Dihhudâ, Luġatnâme, XI, 77.
Athar el-Mübârekfûrî, Ricâlü’s-Sind ve’l-Hind, Kahire 1977, s. 378-379.
Abdullah Mübeşşir et-Tırâzî, Mevsûʿatü’t-târîḫi’l-İslâmî ve’l-ḥaḍâreti’l-İslâmiyye li-bilâdi’s-Sind ve’l-Bencâb fî ʿahdi’l-ʿArab, Cidde 1403/1983, I, 136.
Aʿyânü’ş-Şîʿa, IV, 374-375.
Abdüsselâm et-Termânînî, Aḥdâs̱ü’t-târîḫi’l-İslâmî, Dımaşk 1408/1988, I, 390.
Recep Uslu, Sind’de İslâm Fetihleri: 15-240/636-854 (yüksek lisans tezi, 1990), MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü (İSAM Ktp., nr. 10577), s. 40-42.
