Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

HÜMÂYUN همايون
Bazı İslâm devletlerinde ve özellikle Osmanlılar’da hükümdarı ve hükümdara aidiyeti ifade etmek üzere kullanılan bir terim.

HÜMÂYUN همايون
Türk mûsikisinde bir makam.

HÜMÂYUN همايون
Bâbürlü hükümdarı (1530-1540, 1555-1556).

HÜMÂYUN ŞAH BEHMENÎ همايون شاه بهمني
Behmenî hükümdarı (1458-1461).

BÂB-ı HÜMÂYUN باب همايون
Topkapı Sarayı denilen Sarây-ı Cedîd’in dışarıya açılan en büyük kapısı.

CEB-i HÜMÂYUN

bk. CEYB-i HÜMÂYUN جيب همايونOsmanlılar’da doğrudan padişahın şahsî kullanımına ayrılan para ve buradan yapılan harcamaları ifade eden bir tabir.

CEYB-i HÜMÂYUN جيب همايون
Osmanlılar’da doğrudan padişahın şahsî kullanımına ayrılan para ve buradan yapılan harcamaları ifade eden bir tabir.

DÎVÂN-ı HÜMÂYUN ديوان همايون
Osmanlı devlet yönetiminde XV. yüzyıl ortasından XVII. yüzyılın ilk yarısına kadar en önemli karar organı.

EVKĀF-ı HÜMÂYUN NEZÂRETİ
Osmanlı ülkesinde bulunan bütün vakıfların idaresinden, mülhak ve diğer vakıfların denetiminden sorumlu olan kurum.

HATT-ı HÜMÂYUN خط همايون
Osmanlı diplomatiğinde padişahın kendi el yazısı ile yazılmış emirleri için kullanılan bir tabir.

HAVÂSS-ı HÜMÂYUN

bk. HAS خاصOsmanlılar’da padişaha, hânedan mensuplarına, yüksek devlet görevlilerine ait şahsî mülk, arazi, yıllık gelir ve dirlikler için kullanılan bir terim.

KASR-ı HÜMÂYUN
Selâtin camilerinde, önemli tekkelerde ve resmî binalarda yer alan, padişahların dinlenmesine ve görüşmeler yapmasına mahsus kasır.

KUBBE VEZİRİ

bk. DÎVÂN-ı HÜMÂYUN; VEZİR

MÂBEYN-i HÜMÂYUN مابين همايون
Osmanlı sarayında devlet işlerinin görüldüğü mekân.

MUZIKA-yi HÜMÂYUN موزيقۂ همايون
Osmanlılar’da mehterhânenin yerine kurulan saray bando ve orkestrası; buna icracı yetiştirmek ve Türk mûsikisi öğretimi vermek amacıyla oluşturulan kuruluş.

MÜHR-i HÜMÂYUN

bk. MÜHÜR مهر

MÜZE-i HÜMÂYUN

bk. MÜZE

NİŞÂN-ı HÜMÂYUN

bk. TUĞRA Türkler’de devleti temsil eden hükümdarlık alâmeti.

SÛR-ı HÜMÂYUN

bk. DÜĞÜN

NÂME-i HÜMÂYUN نامۀ همايون
Osmanlı padişahlarının yabancı hükümdarlara gönderdiği mektuplara verilen ad.