KIYAS
Bilinenden hareketle bilinmeyene ulaşmayı ifade eden mantık, fıkıh ve dil bilimi terimi.
MENÂT
Hükmün kendisine bağlandığı vasıf, illet anlamında usûl-i fıkıh terimi.
TA‘LÎL
Bir eylemin veya hükmün illete bağlanması anlamında kelâm ve fıkıh usulü terimi.
MÜNÂSEBE
Olayla hüküm arasındaki uygunluk, mâkul denge; hükmün illetini belirlemek için başvurulan bir metot anlamında fıkıh usulü terimi.
ŞİFÂÜ’l-GALÎL
Gazzâlî’nin (ö. 505/1111) illet nazariyesine dair fıkıh usulü eseri.
HİKMET
Din ve felsefe alanında kullanılan geniş kapsamlı bir terim.
SEBEP
Varlığı ve yokluğu şer‘î hükmün varlığına ve yokluğuna alâmet kılınan durum, nitelik anlamında fıkıh usulü terimi.