NÂİB
İslâm devletlerinde hükümdar, vali, kadı gibi devlet ricâlinin vekili, temsilci veya yardımcısı.
KĀDILKUDÂT
İslâm devletlerinde yargı sisteminin başında bulunan görevliye verilen unvan.

İSTANBUL KADILIĞI
Osmanlı döneminde İstanbul’un hukukî, beledî, asayiş ve kısmen idarî işlerine bakan kaza teşkilâtı.
BAB MAHKEMESİ
Osmanlı Devleti’nde büyük şehir kadılarının yardımcısı olan nâiblerin başkanlık yaptığı mahkeme.
MAHKEME
DÂVA
Bir hakkın mahkeme yoluyla talep edilmesi anlamında kullanılan hukuk terimi.
EDEBÜ’l-KĀDÎ
İslâm muhakeme hukukunun ve bu alanda yazılan eserlerin genel adı.
MEZÂLİM
İslâm devletlerinde en yüksek idarî-adlî yargı ve denetleme kurumu.
FAKİH
Din bilgini, fıkıh âlimi.

KAZASKER
İslâm tarihinde askerler arasındaki davalara bakan ordu kadısı, Osmanlılar’da Dîvân-ı Hümâyun’un üyesi, yargı ve eğitim teşkilâtının sorumlusu.