KĀSIM - TDV İslâm Ansiklopedisi

KĀSIM

القاسم
Müellif: ASRİ ÇUBUKCU
KĀSIM
Müellif: ASRİ ÇUBUKCU
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 2001
Erişim Tarihi: 03.12.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/kasim--b-muhammed
ASRİ ÇUBUKCU, "KĀSIM", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/kasim--b-muhammed (03.12.2024).
Kopyalama metni

Resûl-i Ekrem’in nübüvvetinden kısa bir süre önce Mekke’de dünyaya geldi. Annesi Hz. Hatice’dir. Kāsım’ın doğumuyla ilgili başka rivayetler de bulunmakla birlikte İbn İshak, genel bir ifadeyle Hz. Peygamber’in Hatice’den doğan bütün çocuklarının nübüvvetten önce dünyaya geldiğini belirtmektedir. Resûlullah ilk çocuğu Kāsım olduğu için Ebü’l-Kāsım künyesiyle anılmıştır. Kāsım’ın ebesi Ümmü Râfi‘ Selmâ olup akîka için iki kurban kesilmiştir. Onun ne kadar yaşadığı ve ne zaman öldüğü konusunda da ihtilâf vardır. Yedi gün veya yedi ay yaşadığı, süt emme yaşını tamamladığı, hatta temyiz yaşında yahut hayvana binecek yaşta öldüğü ileri sürülmüştür. Resûl-i Ekrem’in çocuklarının vefatıyla ilgili olarak yine genel bir ifade kullanan İbn İshak kızlarının peygamberlik dönemine ulaştığını, erkek çocuklarının ise nübüvvetten önce öldüğünü kaydeder. Kāsım’ın nübüvvetten sonra vefat ettiğini kabul edenlerin en önemli dayanağı, onun ölümünün Kevser sûresinin nüzûl sebepleri arasında zikredilmesidir. Buna göre Kāsım öldüğünde müşriklerden biri Resûlullah’ın soyunun kesildiğini iddia etmiş, bunun üzerine Kevser sûresi nâzil olmuştur. İbn Mâce’nin es-Sünen’inde (“Cenâʾiz”, 27) yer alan bir rivayette, Kāsım’ın süt emme çağını tamamlamasına az bir süre kala ölmesi üzerine annesinin bu süreyi doldurmadan ölmesi sebebiyle üzüntüsünü dile getirdiği, Resûl-i Ekrem’in de onun bu müddeti cennette tamamlayacağını söylediği belirtilmektedir.


BİBLİYOGRAFYA

İbn Mâce, “Cenâʾiz”, 27.

, s. 61, 229.

, I, 190-191.

Süheylî, er-Ravżü’l-ünüf, Kahire 1971, I, 214-215.

, II, 40, 72, 307; VII, 130-131.

a.mlf., , IV, 377-378.

İbn Kayyim el-Cevziyye, Zâdü’l-meʿâd, Kahire 1970, I, 40.

, XI, 16-20.

Nûreddin el-Halebî, İnsânü’l-ʿuyûn, Kahire 1964, III, 391.

Zürkānî, Şerḥu’l-Mevâhib, Beyrut 1393/1973, III, 193-195.

, XXX, 248.

, II, 168-169.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2001 yılında İstanbul’da basılan 24. cildinde, 538 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER