MURAD AĞA, Şeştârî - TDV İslâm Ansiklopedisi

MURAD AĞA, Şeştârî

Müellif: NURİ ÖZCAN
MURAD AĞA, Şeştârî
Müellif: NURİ ÖZCAN
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 2020
Erişim Tarihi: 09.11.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/murad-aga-sestari
NURİ ÖZCAN, "MURAD AĞA, Şeştârî", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/murad-aga-sestari (09.11.2024).
Kopyalama metni

1019’da (1610) doğdu. Aslen Nahcıvanlı bir Âzerî’dir. Sultan IV. Murad’ın Revan seferinden sonra İstanbul’a getirdiği on iki sanatkâr arasında yer alan Murad Ağa onu sâzende olan bu sanatkâr grubunun iki hânendesinden biridir. Evliya Çelebi onun çârtâ (çârtâr), Behcetî Hüseyin şeştâ, Ebûishakzâde Esad Efendi şeştâr çaldığından bahseder ve şeştâr ustası olmasından dolayı mûsikişinaslar arasında Şeştârî Murad Ağa olarak tanınır. Şöhretinin en parlak zamanı IV. Murad ile (1623-1640) IV. Mehmed (1648-1687) devirleri arasıdır. İstanbul’a gelince Beşiktaş semtine yerleşti ve daha sonra burada vefat etti. Hezargradlı Hüseyin Behcetî vefatına, “İtdi âheng-i fenâ hayf bem-i sâz-ı Murâd” mısraını tarih düşürmüştür (Ergun, II, 785).

Murad Ağa, tabii ses güzelliğinin yanı sıra şeştârîliği ve özellikle bestelediği eserlerle dönemin önemli mûsikişinasları arasında yer almıştır. Doğduğu yörede almaya başladığı ilk mûsiki bilgilerini İstanbul’da çeşitli hocalardan aldığı derslerle ilerleterek üstat seviyesine ulaştı. Behcetî’nin tarih manzumesinde şairliğinden de söz edilen Murad Ağa’nın beste, nakış ve şarkı formlarında 100’e yakın eser bestelediği Atrabü’l-âsâr’da kaydedilmiştir. Günümüze bunlardan sadece kârçe, beste ve semâi formlarında hepsinin de sözleri Farsça olan beş bestesi ulaşmıştır. Bazı güfte mecmualarında bu eserlerin bir kısmının Abdülkādir-i Merâgī adına kaydedildiği görülmektedir.


BİBLİYOGRAFYA

, I, 637.

Ebûishakzâde Esad Efendi, Atrabü’l-âsâr, İÜ Ktp., TY, nr. 6204, vr. 29b.

Suphi Ezgi, Nazarî-Amelî Türk Musikisi, İstanbul 1940, III, 155-157; IV, 19-24.

, II, 785.

Hüseyin Sadeddin Arel, Türk Musikisi Kimindir?, Ankara 1988, s. 5.

a.mlf., “Türk Bestekârlarının Terceme-i Halleri”, , sy. 19 (1950), s. 10.

, s. 51, 97, 246, 247, 346.

, I, 356, 381-382.

Hayri Yenigün, “IV. Sultan Murad Devrinin Lâdînî Bestekârları”, , sy. 136 (1959), s. 104; sy. 137 (1959), s. 137.

İsmail Hakkı Uzunçarşılı, “Osmanlılar Zamanında Saraylarda Musiki Hayatı”, , XLI/161 (1977), s. 90.

, II, 68-69.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2020 yılında Ankara’da basılan 31. cildinde, 185 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER