MUSTAFA İSMÂİL

Garbiye vilâyetine bağlı Mîtgazâl köyünde doğdu. On bir yaşında Kur’ân-ı Kerîm’i ezberledi, tecvid ve tashîh-i hurûf okudu. Güzel sesi ve etkileyici tilâvetiyle kısa zamanda çevresinde dikkat çekti 1930’da Şeyhülkurrâ Muhammed Rif‘at’ın da hazır bulunduğu binlerce dinleyicinin huzurunda Kur’an tilâvet edince Şeyh Muhammed Rif‘at kendisini çok beğenerek onu teşvik etti. Ardından Tanta ve çevresinde şöhreti yayılan Mustafa İsmâil 1942’de Kahire’ye yerleşti ve İttihâdü tedâmüni’l-kurrâ’ya girdi. Sesi 1946’dan itibaren Mısır radyolarında duyulmaya başlayınca şöhreti yayıldı ve Mısır’ın meşhur kurrâsı arasında yerini aldı. Ramazan gecelerinde Âbidîn Sarayı’nda yapılan ihtifallerde bulundu; resmî toplantılarda Kur’an tilâvet etmeye başladı. Şeyh Muhammed Rif‘at’ın son yıllarının en önde kārii seviyesine yükseldi ve Kasrü’l-melekî’nin okuyucusu oldu.

Mustafa İsmâil’in şöhreti kısa zamanda Mısır sınırlarını aştı ve resmî davetle Mısır dışına çıkan ilk kāri oldu. Davet üzerine pek çok müslüman ülkeyi ve çeşitli kıtalardaki müslüman toplulukları ziyaret etti; radyo istasyonlarında ve televizyon kanallarında Kur’ân-ı Kerîm okudu. Gittiği ülkelerde bizzat devlet başkanlarının ilgi ve ikramına mazhar oldu. Mısırlılar’ın “imâmü’l-mukriîn, imbarâtûrü’t-tilâve, sultânü’t-tilâve gibi lakaplarla andığı Mustafa İsmâil’e Lübnan’da iki nişan verildi. Suriye’den de bir liyakat nişanı aldı. 1965 yılında îdü’l-ilm münasebetiyle düzenlenen törende kurrâ arasında Mısır devlet nişanı ile ödüllendirilen ilk kāri oldu. Sinema filmlerinde de ilk defa o Kur’an tilâvet etti. 1960 ve 1977 yıllarında Kudüs’ü de ziyaret edip Mescid-i Aksâ’da Kur’ân-ı Kerîm okudu. Mustafa İsmâil etkileyici ve tiz bir sese sahipti. Aynı zamanda mûsikiye hâkimdi ve makamları tilâvete uygulamada -mûsikiyi ustalıkla icra edebilmek için yer yer tecvid kaideleriyle ilgili disiplini ihlâl etse de- üstün bir başarıya ulaştı.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 2020 yılında Ankara’da basılan 31. cildinde, 303-304 numaralı sayfalarda yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.