DÎVÂN-ı HÜMÂYUN
Osmanlı devlet yönetiminde XV. yüzyıl ortasından XVII. yüzyılın ilk yarısına kadar en önemli karar organı.
Âmiri
NİŞANCI
Osmanlı bürokrasisinde Dîvân-ı Hümâyun üyesi olan üst düzey görevli.
Bazı yetkilerini üstlendiği kişi
SADRAZAM
Osmanlılar’da devlet idaresinin padişah vekili olarak önde gelen sorumlusu, başvezirin unvanı.
Birlikte çalıştığı görevli
SADÂRET KETHÜDÂSI
Osmanlılar’da sadrazamın başyardımcısı ve iç işlerin sorumlusu.
Üç büyük memuriyetinden biri olduğu makam
BÂBIÂLİ
XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren Paşa Kapısı ve Sadâret Dairesi, nezâretlerin kurulmasından sonra da Osmanlı hükümeti mânasında kullanılan bir tabir.
Önceleri üst, sonraları alt makamı olan görevli
DEFTER EMİNİ
Osmanlılar’da Defterhâne’nin âmirine verilen isim.
Statüsü
HÂCEGÂN
Osmanlı bürokrasisinde önemli kalem âmirleri için kullanılan bir tabir.
Reîsülküttâba bağlı kalem
BEYLİKÇİ
Dîvân-ı Hümâyun’a bağlı Beylikçi, Ruûs ve Tahvil kalemlerinin âmiri ve reîsülküttâbın yardımcısı.
Reîsülküttâba bağlı kalem
RUÛS
Osmanlı bürokrasisinde tayin işleriyle uğraşan kalemin adı.
Reîsülküttâba bağlı kalemin âmiri
ÂMEDCİ
Osmanlı devlet teşkilâtında Dîvân-ı Hümâyun’a bağlı Âmedî Kalemi’nin âmiri.
Hukukî meselelerini takip ettiği kişi
MÜSTE’MEN
İslâm ülkesine emanla giren yabancı gayri müslim.
Dönüştüğü nezâret
HARİCİYE NEZÂRETİ
Osmanlı Devleti’nde 1836’da kurulan ve Cumhuriyet döneminde Dışişleri Bakanlığı adını alan teşkilât.
Karlofça Antlaşması’nın başdelegesi olan reîsülküttâb
RÂMİ MEHMED PAŞA
Osmanlı sadrazamı.