YARATMA
MÜLK
Maddî âlemin bütünü ve bunun üzerindeki hükümranlık anlamında Allah’a ve insanlara nisbet edilen bir kavram.
MELEKÛT
Gayb âlemini veya vücûd mertebelerinden birini ifade eden tasavvuf terimi.
CEBERÛT
Mülk ile melekût âlemleri arasında veya melekût âleminin üstünde zaruretin hüküm sürdüğü âlem; Allah’ın zâtı, azamet ve celâl sıfatı.
SUDÛR
Varlığın mutlak birden çıkıp bir sıra düzeni içinde evreni oluşturması anlamında felsefe terimi.
ŞEHÂDET ÂLEMİ
Duyularla idrak edilen varlıklar dünyası anlamında bir terim.
KEVN ve FESAD
Tabiat alanındaki oluş ve bozuluşu ifade eden felsefe terimi.
HAZARÂT-ı HAMS
Mutasavvıfların, varlığın beş küllî mertebesini ifade etmek için kullandıkları bir tasavvuf terimi.
İLM-i FELEK
İslâm bilim tarihinde astronomi karşılığında kullanılan terim.
MÂSİVÂ
Allah’tan başka her şey anlamında bir tasavvuf terimi.
YER
SEMA
Kur’ân-ı Kerîm’de fizik ve fizik ötesi boyutuyla gök için kullanılan bir kelime.
ANÂSIR-ı ERBAA
İlkçağ Yunan, Ortaçağ İslâm ve hıristiyan felsefesinde tabii varlıkların ilkesi sayılan dört madde.
HEYÛLÂ
Âlemin ilk maddesi anlamında felsefe ve kelâm terimi.
EZEL
Başlangıçsız zaman, zihnen başlangıcı düşünülemeyen süre, varlığın geçmişte sonsuzca devam etmesi anlamında felsefe ve kelâm terimi.
KIDEM
Allah’a nisbet edilen selbî sıfatlardan biri.
FELEK
Ortaçağ İslâm kozmolojisinde yıldızları taşıdığına ve hareket ettirdiğine inanılan şeffaf gökküre; gezegenlerin yörüngesi.
MÜTENÂHİ
Âlemin sonlu olduğunu ifade eden felsefe ve kelâm terimi.