Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

İSTİKRÂ الاستقراء
Tikel önermelerden tümel bir sonuca ulaşılmasını sağlayan akıl yürütme yöntemi.

İTTİSÂL الاتصال
İnsan aklının, kozmik akılların sonuncusu olan faal akılla kurduğu ilişki anlamında felsefe terimi.

el-KASÎDETÜ’n-NÛNİYYE القصيدة النونيّة
İbn Kayyim el-Cevziyye’nin (ö. 751/1350) akaide dair manzum eseri.

KİTÂB-ı BAHRİYYE كتاب بحرية
Pîrî Reis’in (ö. 960/1553) Ege ve Akdeniz kıyılarını tasvir eden coğrafî eseri.

Merkezi İzmit olan ve adını bölgeyi fetheden Akça Koca’dan alan il.bk. İZMİT

Mİ‘RAC المعراج
Hz. Peygamber’in Mescid-i Harâm’dan Mescid-i Aksâ’ya, oradan da göğe yaptığı yolculuğu ifade eden terim.

MÜDEBBEC المدبّج
Yaşları veya aynı hocalardan hadis almaları dolayısıyla akran olan râvilerin birbirinden hadis rivayet etmesi anlamında bir terim.

NURCULUK

Said Nursi’nin (ö. 1960) başlattığı dinî-fikrî akım.bk. SAİD NURSİ

er-RED ale’z-ZENÂDIKA ve’l-CEHMİYYE الردّ على الزنادقة و الجهميّة
Ahmed b. Hanbel’in (ö. 241/855) Selef akîdesiyle bağdaşmayan görüşleri eleştirdiği eseri.

VELÂ الولاء
Âzat olmaktan veya muvâlât sözleşmesinden doğan hükmî akrabalık bağı.

el-ÂLİM ve’l-MÜTEALLİM العالم و المتعلّم
İmâm-ı Âzam Ebû Hanîfe’nin (ö. 150/767) akaide dair risâlelerinden biri.

BARNABA İNCİLİ
İlk dönem hıristiyanlarından Aziz Barnaba’nın yazdığı, kanonik İnciller’in aksine teslîs ve enkarnasyonu reddeden ve Hz. Muhammed’in risâletini müjdeleyen İncil.

CÂİZ الجائز

“Zatına nisbetle varlığı ve yokluğu eşit olan” anlamındaki aklî hüküm.bk. HÜKÜM الحكم

FİLOZOF
Varlık, bilgi, dil ve değerler alanıyla ilgili problemleri akılcı ve tenkitçi bir yaklaşımla ele alıp temellendirmeye çalışan düşünce adamı.

GENÇ KALEMLER
II. Meşrutiyet’ten sonra Selânik’te yayımlanan ve dilde sadeleşme akımının öncülüğünü yapan dil ve edebiyat dergisi.

İLMÜ’n-NEFS علم النفس
Ruhun mahiyetini, dış ve iç duyuları, hayal ve akıl gibi melekeleri inceleyen ilim dalı, psikoloji.

el-KASÎDETÜ’n-NÛNİYYE القصيدة النونيّة
Osmanlı âlimi Hızır Bey’in (ö. 863/1459) manzum akaid risâlesi.

KİTÂB-ı DİYARBEKRİYYE كتاب دياربكرية
Ebû Bekr-i Tihrânî’nin (ö. 882/1477’den sonra) Akkoyunlular’a dair Farsça eseri.

SAKARYA

Merkezi Adapazarı olan ve adını aynı ismi taşıyan akarsudan alan il.bk. ADAPAZARI

SEBK-i HİNDÎ سبك هندى
Divan şiirinde sanat ve anlam derinliğine dayanan üslûp akımı.