Arama - TDV İslâm Ansiklopedisi

PERİ پرى
Efsanelerde yer alan, olağan üstü güzel hayalî varlık.

ŞEYTAN الشيطان
İnsana musallat olup onu saptırmaya çalışan ruhanî varlık.

TEŞKÎK التشكيك
Bir lafzın, tanımı ve niteliğinde farklılık bulunan varlıkları değişik derecelerde ifade etmesi anlamında mantık terimi.

ANÂSIR-ı ERBAA العناصر الأربعة
İlkçağ Yunan, Ortaçağ İslâm ve hıristiyan felsefesinde tabii varlıkların ilkesi sayılan dört madde.

DÜNYA الدنيا
İnsanın ölümden önceki hayatı, bu hayattayken ilişki kurduğu varlıklar, bunlarla ilgili eğilimleri, tutum ve davranışları için kullanılan bir tasavvuf ve ahlâk terimi.

MELEK الملك
Allah’ın emirlerine tam itaat eden iyi nitelikteki ruhanî varlıklara verilen ad.

KUTSİYET قدسيت
Tabiat üstü bir güçte ve onunla temas sonucunda bazı varlıklarda bulunduğuna inanılan aşkın nitelik anlamında terim.

TEFRİKA التفرقة

bk. CEM‘; CEM‘İYYET

HARRÂNÎLER
Milâttan önce III. binyıldan milâttan sonra XIII. yüzyıl ortalarına kadar varlıklarını sürdüren Harranlı putperestler.

ŞEY الشيء
Var olan, var olması mümkün olan yahut zihinde tasavvur edilebilen varlık.

TASAVVUR التصوّر
Bir şeyin zihindeki tasarımı ve kavramı; somut ya da soyut varlıklara ait düşünce anlamında mantık ve felsefe terimi.

EBEDİYET الأبديّة

bk. EZELİYET; SERMEDÎ

A‘YÂN-ı SÂBİTE الأعيان الثابتة
Eşyanın görünür hale gelmeden önce Allah’ın ilminde bilgi olarak mevcudiyeti, zâhir olan varlıkların Allah’ın ilmindeki mahiyetleri, gizli hakikatleri.

HAVAS İLMİ
Nesnelerle harf, kelime ve duaların gizli özelliklerinden faydalanarak gaybdan haber verdiği veya varlıklar üzerinde etkili olduğu ileri sürülen bir ilim.

TA‘TÎL التعطيل

Allah’ın zâtını sıfatlarından tecrit etme; tabiatın onu yaratan ve yöneten yüce bir varlıktan berî olduğu düşüncesi.bk. MUATTILA المعطّلة

CÜNDULLAH جند الله
Allah’ın müminlere yardım için gönderdiği mânevî kuvvetler, ilâhî iradenin hâkim olmasına vesile kılınan tabiat varlıkları ve olayları anlamında kullanılan bir terim.