CİSİM
Üç boyutlu varlık anlamında ve genel olarak ruh veya nefis gibi mânevî varlıkların karşıtı olarak kullanılan felsefe terimi.
CEVHER
Kendi başına bulunan, değişmeyen, daima bir yüklemin konusu olup kendisi yüklem olmayan öz varlık anlamında mantık, felsefe ve kelâm terimi.
ZÂT
Bir şeyin kendisi, mahiyeti, hakikati anlamında mantık, felsefe ve kelâm terimi.
HUDÛS
Evrenin yaratılmışlığı öncülüne dayanarak Allah’ın varlığını ispat etmek için başvurulan delillerden biri.
BEŞ KÜLLÎ
Cins, nevi, fasıl, hassa ve araz-ı âm diye adlandırılan tümel kavramları ve bunlar arasındaki ilişkiyi ifade eden mantık terimi.
TECEDDÜD-i EMSÂL
Cismi oluşturan araz ve cevherlerin her an yok olmasının hemen ardından yenilenmesi suretiyle varlığını sürdürmesi anlamında kelâm terimi.
ÂLEM
Duyu ya da akıl yoluyla kavranabilen veya mevcudiyeti düşünülebilen, Allah’ın dışındaki varlık ve olayların tamamını ifade eden terim.
AYN
Kelâm, felsefe ve tasavvufta değişik anlamlarda kullanılan bir terim.
KÜMÛN
Bir cismin diğer bir cisimde veya bir arazın bir cisimde bilkuvve var olması anlamında felsefe ve kelâm terimi.
MAKŪLÂT
İnsan düşüncesinin ve varlığın en genel, en nihaî taksim ve tasnifini ifade eden terimler, kategoriler; bir önermede yüklemin konuya izâfe edilme tarzı anlamında mantık terimi.
VÜCÛD
Varlık veya var olma anlamında mantık ve felsefe terimi.
KEVN ve FESAD
Tabiat alanındaki oluş ve bozuluşu ifade eden felsefe terimi.
YARATMA