DURAK EVFERİ - TDV İslâm Ansiklopedisi

DURAK EVFERİ

DURAK EVFERİ
Müellif: İSMAİL HAKKI ÖZKAN
Web Sitesi: TDV İslâm Ansiklopedisi
Yayımcı: TDV İslâm Araştırmaları Merkezi
Baskı Tarihi: 1994
Erişim Tarihi: 08.10.2024
Web Adresi:
https://islamansiklopedisi.org.tr/durak-evferi
İSMAİL HAKKI ÖZKAN, "DURAK EVFERİ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/durak-evferi (08.10.2024).
Kopyalama metni

Yirmi bir zamanlı ve sekiz vuruşlu bir büyük usuldür. İçerisinde Türk aksağı usulü bulunan yegâne iki usulden biri olması da diğer bir özelliğidir. Başta bir Türk aksağı ile onu takip eden dört adet sofyandan meydana gelmiş olup 21/4’lük ikinci mertebesi kullanılmıştır. Bu usulle ölçüldüğü kabul edilen durak formundaki eserler, usule dahil olmayan ve altında genellikle “dost” sözünün yer aldığı 4/4’lük bir not ile başlar. Nota yazımında bu 4/4’lük notun başına usul sayısı olarak 4/4 ve ardından da ölçünün sayısı olan 21/4 ifadesi yazılır. Usulün şematik gösterilişi şöyledir:


Durak evferi tamamen dinî mûsikiye ait bir usuldür. Durak, na‘t, mersiye, tevşîh gibi formların bu usulle ölçüldüğü kanaati, notaya aldığı eserleri bu usulle neşreden bestekâr ve müzikolog Suphi Ezgi’ye aittir. Suphi Ezgi’nin, tarih boyunca usulsüz ve serbest olarak okunduğu sözlü gelenek yoluyla bilinen bu formları durak evferi usulü ile tesbitinin, bunların zaman içinde bozulmasını önlemek ve aslına en yakın bir şekilde icrasını sağlamak düşüncesinden kaynaklandığını söylemek mümkündür.


BİBLİYOGRAFYA

, II, 56-63; III, 60-63.

, s. 651.

Sadettin Heper, “Türk Musikisinde Usuller”, , sy. 345 (1978), s. 14; sy. 346 (1978), s. 15.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1994 yılında İstanbul’da basılan 10. cildinde, 4-5 numaralı sayfalarda yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER