EBÛ ZER el-HALEBÎ

9 Safer 818’de (20 Nisan 1415) Halep’te doğdu. Babaannesi, Ömer b. Muhammed el-Acemî’nin kızı olduğu için babası gibi Sıbt İbnü’l-Acemî olarak da tanınır. İlk tahsiline babasının yanında başladı. Daha sonra İbn Hatîb en-Nâsıriyye, İbn Mektûm er-Rahbî ve Şemsü’s-Selâmî’den fıkıh, İbnü’l-Azâzî ve Şemsü’l-Malatî’den Arapça, İbn Hacer el-Askalânî ve diğer bazı muhaddislerden hadis okudu.

Ebû Zer önceleri edebiyata ilgi duymuş ve bu alanda birçok eser telif etmiştir. Daha sonra çalışmalarını hadis ve fıkıh sahasında yoğunlaştırmış, üstün zekâsı ve güzel ahlâkı sebebiyle hocası İbn Hacer’in takdirini kazanmıştır. Son yıllarında hâfızasını kaybetmiş ve gözleri görmez olmuştu. 15 Zilkade 884’te (28 Ocak 1480) vefat eden Ebû Zerr’in hayır sahibi, çevresinde daima saygı gören, zâhid ve alçak gönüllü bir ilim adamı olduğu rivayet edilir.

Eserleri. 1. Mevlidü’n-nebiyyi’l-ʿazam. Hz. Peygamber’in doğumundan ve kısaca hayatından bahseden bir eserdir (Beyazıt Devlet Ktp., nr. 7886/2). 2. Kurretü’l-ʿayn fî fazli’ş-şeyhayn ve’s-sıhreyn ve’s-sıbtayn. Hulefâ-yi Râşidîn ve Hz. Hasan ile Hz. Hüseyin hakkında yazılmıştır (Süleymaniye Ktp., Reîsülküttâb, nr. 1186/2); 3. en-Nâzırü’s-sahîh ʿalâ Câmiʿi’s-sahîh (Süleymaniye Ktp., Kadızâde Mehmed, nr. 72). Bunların dışında kaynaklarda adı geçen diğer eserleri de şunlardır: et-Tavzîh li-mübhemâti’l-Câmiʿi’s-saḥîḥ Mübhemâtü Müslim, Künûzü’z-zeheb fî târîhi Haleb (İbnü’l-Adîm’in Buġyetü’ṭ-ṭaleb adlı eserine yazdığı zeyil), Şerhu’ş-Şifâʾ, Şerhu Mesâbîhi’s-sünne, Risâle fi’l-ʿamel bi-rubʿi’l-usturlâb, ʿArûsü’l-efrâh fîmâ yukālü fi’r-râh, ʿİkdü’d-dürer ve’l-leʾâl fîmâ yukālü fi’s-silsâl, el-Hilâlü’l-müstenîr fi’l-ʿizâri’l-müstedîr, et-Tavzîh li’l-evhâmi’l-vâkıʿa fi’s-sahîh (Sehâvî, I, 198-199; Keşfü’z-zunûn, I, 292; Brockelmann, II, 76).

Bu madde ilk olarak 1994 senesinde İstanbul'da basılan TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 10. cildinde, 269 numaralı sayfada yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.