HACI BEKTÂŞ-ı VELÎ - İlişkili Maddeler - TDV İslâm Ansiklopedisi

« Madde sayfasına git

HACI BEKTÂŞ-ı VELÎ ile İLİŞKİLİ MADDELER

BEKTAŞÎLİK
XIII. yüzyılda Kalenderîlik içinde teşekküle başlayıp XV. yüzyılın sonlarında Hacı Bektâş-ı Velî an‘aneleri etrafında Anadolu’da ortaya çıkan bir tarikat.
Şeyhi
BABA İLYAS
1240 yılında Anadolu Selçuklu Devleti’ne karşı giriştiği büyük siyasî-içtimaî ayaklanma hareketine adını veren ve Anadolu’da ilk gayri Sünnî cereyanların temelini atan Türkmen şeyhi.
Tarikatı
VEFÂİYYE
Ebü’l-Vefâ el-Bağdâdî’ye (ö. 501/1107) nisbet edilen bir tarikat.
Tarikatı
HAYDARİYYE
Kutbüddin Haydar-ı Zâveî’ye (ö. 618/1221 [?]) nisbet edilen bir tarikat.
HACI BEKTAŞ VİLÂYETNÂMESİ
Hacı Bektâş-ı Velî’ye (ö. 669/1271 [?]) dair rivayetleri ihtiva eden menâkıbnâme.
HACI BEKTÂŞ-ı VELÎ KÜLLİYESİ
Nevşehir’in Hacıbektaş ilçesinde Hacı Bektâş-ı Velî’nin (ö. 669/1271 [?]) türbesi etrafında teşekkül eden külliye.
BAHRÜ’l-HAKĀİK
Hacı Bektâş-ı Velî’nin Maḳālât adlı eserinin XV. yüzyıl şairi Hatiboğlu tarafından yapılan manzum tercümesi.
HACIM SULTAN
Bektaşî tarikatı geleneğine göre Hacı Bektâş-ı Velî’nin önde gelen halifelerinden biri.
SAİD EMRE
Hacı Bektâş-ı Velî’ye mensup sûfî ve şair.
İsminin tanınmasında ve mitolojik bir mahiyet kazanmasında etkili olan şahsiyet
ABDAL MÛSÂ
Menkıbeleri Osmanlı Devleti’nin kuruluşu ile ilgili rivayetlere karışan ve Bektaşî an‘anesinde önemli bir yeri olan Anadolu abdallarından biri.
Soyundan gelen şahsiyet
BALIM SULTAN
XVI. yüzyılda Bektaşîliği yeni baştan düzenleyip bilinen hüviyetine kavuşturan mutasavvıf.
Soyundan gelen şahsiyet
KALENDER ŞAH
Kanûnî Sultan Süleyman döneminin başlarında isyan eden Celâlî reisi.
Çağdaşı
MEVLÂNÂ CELÂLEDDÎN-i RÛMÎ
Mevleviyye tarikatının kurucusu, mutasavvıf, âlim ve şair.
Çağdaşı
YÛNUS EMRE
Mutasavvıf Türk şairi.
Çağdaşı
TAPDUK EMRE
XIII. yüzyılda yaşayan Babaî-Haydarî dervişi.
Çağdaşı
MAHMÛD-ı HAYRÂNÎ
Anadolu Selçukluları devrinde Akşehir’de yaşayan sûfî.
Çağdaşı
AHÎ EVRAN
Ahîlik teşkilâtının Anadolu’daki kurucularından ve debbâğ esnafının pîri.
Hakkında bilgi veren en eski kaynak
MENÂKIBÜ’l-KUDSİYYE
Elvan Çelebi’nin (ö. 760/1358-59’dan sonra) ceddi Baba İlyas ve soyu ile Babâî ayaklanmasına dair menkıbevî eseri.
Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.
TDV İslâm Ansiklopedisi'nden rastgele bir madde okumak ister misiniz?
BAŞKA BİR MADDE GÖSTER